Nghiên Cứu Chiết Xuất Polysaccharide Và Tannin Trong Nấm Lim Xanh

i

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài khóa luận tốt nghiệp, tôi đã nhận đƣợc rất

nhiều sự giúp đỡ, tạo điều kiện từ nhà trƣờng và các thầy cô trong Bộ môn Công

nghệ Vi sinh- Hóa sinh, các giảng viên, cán bộ các phòng ban chức năng Viện

Công nghệ sinh học Lâm nghiệp - Trƣờng Đại học Lâm nghiệp Việt Nam. Tôi

xin cám ơn và bày tỏ lòng cảm ơn chân thành về sự giúp đỡ đó.

Tôi cũng xin chân thành cám ơn gia đình, bạn bè đã luôn luôn khích lệ,

động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi học tập, nghiên cứu khoa học và

hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp.

Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Vũ Kim Dung - ngƣời

đã trực tiếp hƣớng dẫn và chỉ bảo tận tình cho tôi trong suốt quá trình làm đề tài

khóa luận tốt nghiệp. Giúp cho tôi có thêm kiến thức chuyên môn, xây dựng nền

tảng vững chắc phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu.

Với sự cố gắng thực hiện khóa luận một cách nghiêm túc nhƣng sự thiếu

sót và hạn chế của bản thân, vẫn gặp phải những điều mà tôi chƣa làm đƣợc. Rất

mong nhận đƣợc sự đóng góp và đƣa ra ý kiến của quý thầy giáo, cô giáo để

luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày 20 tháng 4 năm 2018

Sinh viên thực hiện

Phạm Trung Thành

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................i

MỤC LỤC.............................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .....................................................................iv

DANH MỤC BẢNG............................................................................................. v

DANH MỤC HÌNH ............................................................................................. vi

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................... 1

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU............................... 2

1.1 Tổng quan về Nấm Lim xanh ......................................................................... 2

1.1.1 Giới thiệu về Nấm Lim xanh ...................................................................... 2

1.1.2 Đặc điểm sinh trƣởng và phát triển của Nấm lim xanh .............................. 4

1.1.3 Đặc điểm hình thái của Nấm lim xanh......................................................... 4

1.1.4 Thành phần dƣợc chất và tác dụng dƣợc lý của Nấm Lim xanh ................. 5

1.2 Tổng quan về polysaccharide.......................................................................... 9

1.2.1 Giới thiệu về polysaccharide........................................................................ 9

1.2 .2 Vai trò và công dụng ................................................................................. 10

1.2.3 Polysaccharide trong Nấm Lim xanh......................................................... 11

1.3 Tổng quan về Tannin..................................................................................... 11

1.3.1 Cấu trúc hóa học......................................................................................... 11

1.3.2 Tính chất của tannin ................................................................................... 12

1.3.3 Vai trò và công dụng .................................................................................. 13

1.3.4 Tannin trong một số cây dƣợc liệu............................................................. 16

1.4 Tình hình nghiên cứu về tách chiết polysaccharide và tannin ...................... 16

1.5 Phƣơng pháp định tính, định lƣợng tannin và polysaccharid ....................... 17

CHƢƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP TIẾN HÀNH........................ 19

2.1 Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 19

2.2 Nội dung nghiên cứu ..................................................................................... 19

2.3 Vật liệu và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 19

2.3.1 Vật liệu nghiên cứu .................................................................................... 19

iii

2.3.2 Phạm vi, địa điểm nghiên cứu.................................................................... 19

2.4 Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................... 19

2.4.1 Phƣơng pháp chiết xuất và định lƣợng polysaccharide ............................. 19

2.4.2 Phƣơng pháp chiết xuất và định lƣợng tannin ........................................... 21

2.5 Phƣơng pháp bố trí thí nghiệm...................................................................... 21

2.5.1 Xác định phƣơng pháp chiết xuất polysaccharide và tannin ..................... 21

2.5.2 Xác định các điều kiện ảnh hƣởng đến hiệu suất chiết xuất polysaccharide.... 22

2.5.3 Xác định các điều kiện ảnh hƣởng đến hiệu suất chiết xuất tannin........... 23

2.5.4 Tối ƣu hóa quy trình chiết xuất polysaccharide từ Nấm lim xanh............. 25

2.6 Phƣơng pháp thu thập và xử lý số liệu.......................................................... 27

CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN....................................................... 28

3.1 Xác định phƣơng pháp thích hợp cho chiết xuất polysaccharide và tannin . 28

3.2 Xác định các điều kiện ảnh hƣởng đến hiệu suất chiết xuất polysaccharide ...... 30

3.2.1 Ảnh hƣởng của tỉ lệ nguyên liệu : dung môi.............................................. 30

3.2.2 Ảnh hƣởng của nhiệt độ ............................................................................. 31

3.2.3 Xác định điều kiện ảnh hƣởng của thời gian ............................................. 32

3.3 Xác định các điều kiện ảnh hƣởng đến hiệu suất chiết xuất tannin.............. 34

3.3.1 Ảnh hƣởng của tỷ lệ nƣớc : ethanol........................................................... 34

3.3.2 Ảnh hƣởng của nguyên liệu : dung môi..................................................... 35

3.3.3 Ảnh hƣởng của nhiệt độ ............................................................................. 36

3.3.4 Ảnh hƣởng của thời gian............................................................................ 38

3.4 Tối ƣu hóa quy trình chiết xuất polysaccharide từ Nấm lim xanh................ 40

3.4.1 Phân tích phƣơng sai .................................................................................. 41

3.4.2 Phƣơng trình hồi quy................................................................................. 42

3.4.3. Tối ƣu hóa điều kiện chiết xuất................................................................. 42

CHƢƠNG 4 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................... 44

4.1 Kết luận ......................................................................................................... 44

4.2 Kiến nghị....................................................................................................... 44

TÀI LIỆU THAM KHẢO

iv

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

MOP Polysaccharides từ Morinda officinalis

CS Cộng sự

PS Polysaccharide

IL Interleucine

v

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. Thành phần các chất có hoạt tính của Nấm lim xanh........................... 7

Bảng 2.1 Bố trí thí nghiệm xây dựng đƣờng chuẩn glucose…………………20

Bảng 2.2 Bố trí thí nghiệm xác định phƣơng pháp chiết xuất polysaccharide và

tannin phù hợp..................................................................................................... 22

Bảng 2.3 Bố trí thí nghiệm ảnh hƣởng của tỉ lệ nguyên liệu rắn : dung môi đến

hiệu suất chiết xuất polysaccharide..................................................................... 22

Bảng 2.4 Ảnh hƣởng của nhiệt độ đến hiệu suất chiết xuất polysaccharide ...... 23

Bảng 2.5 Ảnh hƣởng của thời gian đến hiệu suất chiết xuất polysaccharide ..... 23

Bảng 2.6 Ảnh hƣởng của tỉ lệ nƣớc : ethanol đến hiệu suất chiết xuất tannin ... 24

Bảng 2.7 Ảnh hƣởng của tỉ lệ nguyên liệu rắn : dung môi đến hiệu suất chiết

xuất tannin ........................................................................................................... 24

Bảng 2.8 Ảnh hƣởng của nhiệt độ đến hiệu suất chiết xuất tannin..................... 25

Bảng 2.9 Ảnh hƣởng của thời gian đến hiệu suất chiết xuất tannin ................... 25

Bảng 2.10 Các biến số và khoảng chạy của chúng ............................................. 26

Bảng 2.11 Ma trận thực nghiệm.......................................................................... 26

Bảng 3.1 Hàm lƣợng polysaccharide và tannin chiết xuất theo các phƣơng pháp

............................................................................................................................. 29

Bảng 3.2 Ảnh hƣởng của tỉ lệ nguyên liệu : dung môi đến hiệu xuất tách chiết

polysaccharide..................................................................................................... 30

Bảng 3.3 Ảnh hƣởng của nhiệt độ đến hiệu suất chiết xuất polysaccharide ...... 31

Bảng 3.4 Ảnh hƣởng của thời gian đến hiệu suất chiết xuất polysaccharide ..... 32

Bảng 3.5 Ảnh hƣởng của tỷ lệ nƣớc : ethanol đến hiệu suất chiết xuất tannin . 34

Bảng 3.6 Ảnh hƣởng của tỷ lệ nguyên liệu : ethanol đến hiệu suất chiết xuất

tannin................................................................................................................... 35

Bảng 3.7 Ảnh hƣởng của nhiệt độ đến hiệu suất chiết xuất tanin....................... 36

Bảng 3.8 Ảnh hƣởng của thời gian đến hiệu suất chiết xuất tannin ................... 38

Bảng 3.9 Kết quả tối ƣu hóa quá trình chiết xuất polysaccharide từ ba kích ..... 40

Bảng 3.10 Kết quả phân tích phƣơng sai mô hình tối ƣu bằng phần mềm Design￾Expert 7.1.5 (Bảng anova) .................................................................................. 41