Nghiên cứu chiết tách, tinh chế và định lượng acid ferulic ở rễ cây đương quy ở huyện nam trà my tỉnh quảng nam.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ ÁNH NGUYỆT

NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH, TINH CHẾ VÀ

ĐỊNH LƢỢNG ACID FERULIC Ở RỄ CÂY

ĐƢƠNG QUY Ở HUYỆN NAM TRÀ MY

TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ HOÁ HỌC

Đà Nẵng – Năm 2020

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ ÁNH NGUYỆT

NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH, TINH CHẾ VÀ

ĐỊNH LƢỢNG ACID FERULIC Ở RỄ CÂY

ĐƢƠNG QUY Ở HUYỆN NAM TRÀ MY

TỈNH QUẢNG NAM

Chuyên ngành: Hóa Lý thuyết và Hóa lý

Mã số: 8440119

LUẬN VĂN THẠC SĨ HOÁ HỌC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. BÙI XUÂN VỮNG

Đà Nẵng – Năm 2020

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC HÌNH

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ........................................................................ 1

2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .................................... 2

3. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU .................................... 3

4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....................................................... 3

5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI................. 4

6. BỐ CỤC LUẬN VĂN ........................................................................... 4

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN.......................................................................... 5

1.1. TỔNG QUAN VỀ DƢỢC LIỆU ĐƢƠNG QUY ............................ 5

1.1.1 Vị trí phân loại ............................................................................... 5

1.1.2. Đặc điểm thực vật ......................................................................... 5

1.1.3. Phân bố, thu hái............................................................................. 6

1.1.4. Vi phẩu.......................................................................................... 6

1.1.5. Bột................................................................................................. 6

1.1.6. Thành phần hóa học ...................................................................... 6

1.1.7. Công dụng trong y học cổ truyền.................................................. 8

1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Ở VIỆT NAM VÀ TRÊN THẾ

GIỚI VỀ RỄ CÂY ĐƢƠNG QUY ........................................................ 11

1.2.1. Tình Hình nghiên cứu ở Việt Nam ............................................. 12

1.2.2. Tình Hình nghiên cứu trên thế giới............................................. 12

CHƢƠNG 2 NGUYÊN LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 14

2.1. NGUYÊN LIỆU, HÓA CHẤT VÀ THIẾT BỊ NGHIÊN CỨU... 14

2.1.1. Nguyên liệu................................................................................. 14

2.1.2. Dung môi, hoá chất và thiết bị nghiên cứu ................................. 14

2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................... 15

2.2.1. Các phƣơng pháp xác định chỉ tiêu hóa lí................................... 15

2.2.2. Khảo sát các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình chiết tách ........... 17

2.2.3. Tinh chế acid ferulic ở rễ cây Đƣơng quy .................................. 18

2.2.4. Phƣơng pháp định tính, định lƣợng acid ferulic ......................... 19

2.2.5. Nghiên cứu tối ƣu hóa các điều kiện chạy mẫu của hệ thống

2.2.6. Thẩm định phƣơng pháp ............................................................. 21

2.2.7. Sơ đồ qui trình thực nghiệm ....................................................... 24

CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN.............................................. 25

3.1. KẾT QUẢ XÁC ĐỊNH CÁC THÔNG SỐ HÓA LÍ..................... 25

3.1.1. Soi bột Soi bột rễ cây Đƣơng quy dƣới kính hiển vi ta thu đƣợc

một số hình ảnh sau:.............................................................................. 25

3.1.2. Xác định độ ẩm ........................................................................... 26

3.1.3. Xác định hàm lƣợng tro .............................................................. 26

3.1.4. Kết quả xác định hàm lƣợng kim loại nặng................................ 27

3.2. KẾT QUẢ KHẢO SÁT CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUÁ

TRÌNH CHIẾT ACID FERULIC TRONG RỄ CÂY ĐƢƠNG QUY27

3.2.1. Ảnh hƣởng của dung môi chiết................................................... 27

3.2.2. Ảnh hƣởng của thời gian chiết.................................................... 29

3.2.3. Ảnh hƣởng của nhiệt độ chiết..................................................... 31

3.2.4. Ảnh hƣởng của tỉ lệ rắn/lỏng ...................................................... 34

3.3. XÂY DỰNG PHƢƠNG PHÁP ĐỊNH TÍNH, ĐỊNH LƢỢNG

ACID FERULIC TRONG DƢỢC LIỆU ĐƢƠNG QUY .................. 36

3.3.1.Phƣơng pháp định tính acid ferulic trong dƣợc liệu Đƣơng quy. 36

3.3.2. Xây dựng qui trình định lƣợng bằng HPLC .............................. 39

3.3.3. Thẩm định phƣơng pháp định lƣợng ......................................... 43

3.3.4. Kết quả định lƣợng acid ferulic trong rễ cây Đƣơng quy sau khi

chiết tách, tinh chế bằng HPLC ............................................................ 46

KẾT LUẬN.............................................................................................. 50

KIẾN NGHỊ............................................................................................. 51

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 52

PHỤ LỤC..................................................................................................... 54

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

NaOH: Natri hydroxid

MeOH: Methanol

EtOH: Ethanol

TLC: Sắc ký lớp mỏng - Thin Layer Chromatography

UV-Vis: Tử ngoại khả kiến - Ultraviolet Visible

HPLC: Sắc ký lỏng hiệu năng cao- High-performance liquid

chromatography

ĐQ: Đƣơng quy

AF: Aid Ferulic

LOD: Limit of Detection: Giới hạn phát hiện

LOQ: Limit of Quantitation: Giới hạn định lƣợng

QĐ: Quyết định

RSD: Relative standard deviation (Độ lệch chuẩn tƣơng đối)

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu

Bảng Tên Bảng Trang

2.1 Các hệ dung môi đƣợc khảo sát 20

3.1 Kết quả xác định độ ẩm của mẫu bột nguyên liệu khô 26

3.2 Kết quả khảo sát hàm lƣợng tro trong mẫu bột thí

nghiệm

26

3.3 Kết quả khảo sát hàm lƣợng một số kim loại nặng 27

3.4 Ảnh hƣởng của thời gian chiết đến quá trình chiết AF 30

3.5 Ảnh hƣởng của nhiệt độ chiết đến quá trình chiết AF 32

3.6 Ảnh hƣởng của nhiệt độ chiết đến quá trình chiết AF 35

3.7 Kết quả xác định khoảng tuyến tính 43

3.8 Kết quả đánh giá độ lặp lại của phƣơng pháp 44

3.9 Kết quả khảo sát độ đúng 45

3.10 Kết quả xác định LOD và LOQ của phƣơng pháp 46

3.11

Diện tích pic định lƣợng AF trong rễ cây Đƣơng quy ở

huyện Nam Trà My tỉnh Quảng Nam sau khi chiết tách,

tinh chế

47

3.12

Kết quả định lƣợng AF trong rễ cây ĐQ ở huyện Nam

Trà My tỉnh Quảng Nam sau khi chiết tách, tinh chế 47