Nghiên cứu chế tạo thiết bị kiểm tra ECU của các xe ôtô đời mới

Bé giao th«ng vËn t¶i

tr−êng cao ®¼ng giao th«ng vËn t¶i

B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp bé

nghiªn cøu chÕ t¹o thiÕt bÞ kiÓm tra ecu

cña c¸c xe « t« ®êi míi

Chñ nhiÖm ®Ò tµi: ts . vò ngäc khiªm

6876

14/4/2008

hµ néi - 2008

1

Ch−¬ng 1: Tæng quan vÒ hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö

1.1. Giíi thiÖu vÒ hÖ thèng phun x¨ng

1.1.1. Gi¶m tiªu hao nhiªn liÖu cña ®éng c¬

1.1.2. T¨ng hiÖu suÊt

1.1.3. §éng c¬ lµm viÖc ë qu¸ tr×nh chuyÓn tiÕp tèt h¬n

1.1.4. Gi¶m ®éc h¹i khÝ th¶i

1.2. Ph©n lo¹i hÖ thèng phun x¨ng

1.2.1. Ph©n lo¹i theo sè vßi phun ®−îc sö dông

1.2.1.1. HÖ thèng phun x¨ng mét ®iÓm (hÖ thèng phun x¨ng trung t©m)

1.2.1.2. HÖ thèng phun x¨ng 2 ®iÓm

1.2.1.3. HÖ thèng phun x¨ng nhiÒu ®iÓm

1.2.2. Ph©n lo¹i theo nguyªn lý ®o l−u l−îng khÝ n¹p

1.2.2.1. HÖ thèng phun x¨ng víi l−u l−îng kÕ

1.2.2.2. HÖ thèng phun x¨ng víi th. bÞ ®o l−u l−îng kiÓu ¸p suÊt-tèc ®é

1.2.2.3. HÖ thèng phun x¨ng víi thiÕt bÞ ®o l−u l−îng kiÓu siªu ©m

1.2.3. Ph©n lo¹i theo nguyªn t¾c lµm viÖc cña hÖ thèng phun

1.2.3.1. HÖ thèng phun x¨ng c¬ khÝ

1.2.3.2. HÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö

1.3. Nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö

1.3.1. Khèi c¶m biÕn

1.3.2. Khèi ®iÒu khiÓn (ECU)

1.3.3. Khèi chÊp hµnh

Ch−¬ng 2: nghiªn cøu ®Æc tÝnh c¸c tÝn hiÖu vµ nguyªn t¾c ®iÒu

khiÓn cña ECU

2.1. KÕt cÊu vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö

2.1.1. Ho¹t ®éng cña hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu

2.1.1.1. B¬m x¨ng

2.1.1.2. Bé läc x¨ng

2.1.1.3. Dµn ph©n phèi x¨ng

2.1.1.4. ThiÕt bÞ ®iÒu chØnh ¸p suÊt

2.1.1.5. Vßi phun ®iÖn tõ

2.1.1.6. Bé gi¶m dao ®éng ¸p suÊt

2.1.2. §Þnh l−îng hçn hîp nhiªn liÖu-khÝ

2.1.2.1. X¸c ®Þnh l−u l−îng khÝ n¹p

2.1.2.2. X¸c ®Þnh tèc ®é quay ®éng c¬, vÞ trÝ trôc khuûu vµ pha lµm viÖc

cña c¸c xilanh

2.1.2.3. X¸c ®Þnh l−îng x¨ng phun vµo ®éng c¬

2.2. §Æc tÝnh c¸c tÝn hiÖu ®Çu vµo cña ecu

2.2.1. Nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n vµ c¸c ®Æc tr−ng ®o l−êng

2.2.2. C¶m biÕn ¸p suÊt ®−êng èng n¹p (Manifold Absolute Pressure)MAP

2.2.3. C¶m biÕn tèc ®é quay vµ c¶m biÕn thêi ®iÓm

2.2.4. C¶m biÕn nhiÖt ®é ®éng c¬ vµ nhiÖt ®é khÝ n¹p

2.2.5. C¶m biÕn vÞ trÝ b−ím ga

2.2.6. C¶m biÕn Lambda

2

2.3. Qu¸ tr×nh xö lý tÝn hiÖu cña ecu vµ nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn ®Çu ra cña c¬ cÊu

chÊp hµnh

2.3.1. Ph©n tÝch qu¸ tr×nh xö lý tÝn hiÖu vµo cña ECU

2.3.1.1. ChuyÓn ®æi t−¬ng tù – sè (A/D)

2.3.1.2. ChuyÓn ®æi xung – sè

2.3.1.3. ChuyÓn ®æi tõ tÝn hiÖu on/off sang tÝn hiÖu sè.

2.3.2. Ph©n tÝch qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn ra cña ECU

2.3.2.1. §iÒu khiÓn vßi phun

2.3.2.2. §iÒu khiÓn ®¸nh löa

2.3.2.3. §iÒu khiÓn van kh«ng t¶i

Ch−¬ng 3: nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o thiÕt bÞ kiÓm tra ECU

3.1. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ kiÓm tra ecu

3.1.1. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ kiÓm tra ECU

3.1.2. L−u ®å thuËt to¸n ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ kiÓm tra ECU

3.2. ThiÕt kÕ m¹ch m« pháng tÝn hiÖu t−¬ng tù

3.3. ThiÕt kÕ m¹ch m« pháng tÝn hiÖu d¹ng xung

3.4. ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn cung cÊp nguån cho ecu

3.5. ThiÕt kÕ m¹ch ®o ®é réng xung phun vµ xung ®¸nh löa

3.6. thiÕt kÕ m¹ch ®o c¸c d¹ng tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn van kh«ng t¶i vµ van ®iÒu hoµ

3.7. thiÕt kÕ m¹ch chÝnh nhËn vµ ®iÒu khiÓn c¸c m¹ch vµo ra

3.10. thiÕt kÕ m¹ch in vµ lùa chän c¸c linh kiÖn l¾p r¸p

Ch−¬ng 4: Thö nghiÖm thiÕt bÞ kiÓm tra ECU

4.1. Ho¹t ®éng cña hÖ thèng ®iÒu khiÓn xe « t« Toyota Corolla

4.1.1. Phun x¨ng ®iÖn tö (Electronic Fuel Injection – EFI)

4.1.2. C¸c c¶m biÕn

4.1.3. Bé ®iÒu khiÓn ®iÖn tö (Electronic Control Unit – ECU)

4.1.4. HÖ thèng chÈn ®o¸n

4.1.5. ChÈn ®o¸n vµ ph¸t hiÖn lçi cña hÖ thèng

4.1.6. Ph¸t hiÖn lçi cña hÖ thèng

4.2. Ph−¬ng ph¸p chÈn ®o¸n lçi cña ecu vµ hÖ thèng nhê thiÕt bÞ chÈn ®o¸n

4.3. ChÈn ®o¸n lçi cña ECU nhê thiÕt bÞ kiÓm tra ECU lµ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi

4.1.2 §Êu d©y c¬ cÊu chÊp hµnh

4.1.3 §Êu d©y hÖ thèng chÈn ®o¸n

4.2 Khëi ®éng ch−¬ng tr×nh

4.3 Thùc hµnh t×m hiÓu sù ¶nh h−ëng cña c¸c th«ng sè ®Çu vµo tíi c¸c tÝn hiÖu ®Çu ra

1

Më ®Çu

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sè l−îng « t« hiÖn ®¹i sö dông ®éng c¬ x¨ng

nhËp vµo n−íc ta ngµy cµng nhiÒu. C¸c kiÓu « t« nµy ®Òu ®· ®−îc c¶i tiÕn theo

xu h−íng t¨ng c«ng suÊt, tèc ®é, gi¶m tiªu thô nhiªn liÖu, ®iÖn tö ho¸ qu¸

tr×nh ®iÒu khiÓn vµ ®Æc biÖt ®· ¸p dông mäi biÖn ph¸p, thµnh tùu khoa häc ®Ó

gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu c¸c chÊt ®éc h¹i nh− cacbua hy®r« (CH), mono oxit

cacbon (CO), oxit nit¬ (NOX), c¸c h¹t c¸c bon tù do (C)… trong thµnh phÇn

khÝ x¶ cña ®éng c¬. Nhê vµo sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ th«ng tin

vµ tù ®éng ho¸, hÇu hÕt c¸c hÖ thèng trªn xe « t« ®Òu ®−îc ®iÒu khiÓn b»ng kü

thuËt sè DME (Digital Motor Electronics). Tuú vµo møc ®é hiÖn ®¹i cña tõng

®êi xe mµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn « t« cã thÓ bao gåm c¸c bé ®iÒu khiÓn ®iÖn tö

Electronic Control Unit (ECU) nh−: ABS ECU (Anti Locking System): hÖ

thèng chèng h·m cøng khi phanh; ECT ECU: ®iÒu khiÓn truyÒn lùc; EMS

ECU: ®iÒu khiÓn hÖ thèng treo; TRC ECU: ®iÒu khiÓn ®Æc tÝnh kÐo; PS ECU:

®iÒu khiÓn hÖ thèng l¸i cã trî lùc; A/C ECU: ®iÒu khiÓn ®iÒu hßa; ENGINE

ECU: ®iÒu khiÓn ®éng c¬… §èi víi bé ®iÒu khiÓn ®éng c¬, tuú thuéc vµo c¸c

nhµ s¶n suÊt mµ cã thÓ cã tªn nh− ECU (Engine Control Unit), ECM (Engine

Control Module) PCM, Fuel Computer ECT…Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi

nµy, chóng ta nghiªn cøu tiÕn hµnh nghiªn cøu bé ®iÒu khiÓn ®éng c¬, d−íi

®©y gäi tªn lµ ECU.

Nh− ®· ®Ò cËp ë trªn, ngµy nay hÇu hÕt c¸c xe « t« hiÖn ®¹i sö dông

®éng c¬ x¨ng trªn thÕ giíi vµ trong n−íc ®Òu sö dông hÖ thèng nhiªn liÖu

phun x¨ng ®iÖn tö. §©y lµ hÖ thèng cã nhiÒu −u ®iÓm so víi hÖ thèng nhiªn

liÖu sö dông chÕ hoµ khÝ (carburator) vÒ tÝnh kinh tÕ vµ tÝnh hiÖu qu¶. §ång

thêi khi sö dông hÖ thèng nµy cã thÓ gi¶m tèi ®a l−îng khÝ th¶i ®éc h¹i cña

®éng c¬ x¶ ra m«i tr−êng. T©m ®iÓm cña hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö lµ ECU.

2

§©y lµ mét bé vi xö lý ®iÒu khiÓn sè. Bé vi xö lý nµy thu nhËn c¸c th«ng tin

vÒ t×nh tr¹ng lµm viÖc cña ®éng c¬ th«ng qua c¸c c¶m biÕn nh− c¶m biÕn tèc

®é ®éng c¬, c¶m biÕn vÞ trÝ b−ím ga, c¶m biÕn l−u l−îng kh«ng khÝ, c¶m biÕn

nhiÖt ®é ®éng c¬... sau ®ã xö lý vµ ®iÒu khiÓn mäi qu¸ tr×nh lµm viÖc cña ®éng

c¬. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ®éng c¬, do t¸c ®éng cña m«i tr−êng, sù giµ

ho¸ linh kiÖn... nªn sau mét kho¶ng thêi gian, ho¹t ®éng cña c¸c c¶m biÕn,

ECU vµ c¸c c¬ cÊu chÊp hµnh bÞ sai lÖch. §iÒu nµy ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng

lµm viÖc cña ®éng c¬. §Ó ph¸t hiÖn lçi hay c¸c h− háng cña hÖ thèng, trªn c¸c

« t« ®Òu ®−îc trang bÞ hÖ thèng tù ®éng chÈn ®o¸n b»ng ®Ìn CHECK. Theo ®ã

c¸c h− háng ®Òu ®−îc tù ®éng b¸o lçi khi ®éng c¬ lµm viÖc th«ng qua tÝn hiÖu

b»ng ®Ìn. HÖ thèng tù ®éng chÈn ®o¸n nµy cã h¹n chÕ lµ do ng−êi thî chØ

nhËn biÕt ®−îc lçi th«ng qua viÖc ®Õm sè lÇn chíp cña ®Ìn, nªn viÖc nhËn biÕt

vµ ph©n biÖt c¸c lçi kh¸c nhau theo sè lÇn chíp kh¸c nhau lµ t−¬ng ®èi khã

kh¨n. §ång thêi sau khi nhËn biÕt ®−îc sè lÇn chíp cña mçi lçi ph¶i tiÕn hµnh

tra b¶ng ®Ó x¸c ®Þnh h− háng cña hÖ thèng. MÆt kh¸c hÖ thèng nµy chØ cã thÓ

kiÓm tra ®−îc ECU ®· ®−îc kÕt nèi ®Çy ®ñ trªn xe mµ kh«ng kiÓm tra ®−îc

c¸c ECU rêi.

§Ó thuËn tiÖn h¬n cho viÖc chÈn ®o¸n t×nh tr¹ng lµm viÖc cña ECU

còng nh− toµn bé hÖ thèng ®iÒu khiÓn xe «t« trªn thÕ giíi ®· cã rÊt nhiÒu h·ng

s¶n xuÊt thiÕt bÞ chÈn ®o¸n nh− Autodianogistic T660, Automotive Dino…

nh»m môc ®Ých gióp ng−êi thî nhanh chãng ph¸t hiÖn vµ kh¾c phôc kÞp thêi

c¸c h− háng cña hÖ thèng. C¸c thiÕt bÞ nµy cßn cho phÐp dÞch m· lçi d−íi

d¹ng ch÷ viÕt hoÆc vÏ ®å thÞ cña mét sè th«ng sè c¬ b¶n nh− thêi gian phun

x¨ng, gãc ®¸nh löa sím… ë ViÖt Nam lo¹i thiÕt bÞ nµy rÊt Ýt ®−îc sö dông do

gi¸ thµnh kh¸ cao. MÆt kh¸c c¸c thiÕt bÞ kÓ trªn còng chØ cã thÓ kiÓm tra ®−îc

c¸c ECU ®ang l¾p trªn xe « t«. Nh÷ng ECU rêi bªn ngoµi kh«ng kiÓm tra

®−îc g©y khã kh¨n cho viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l−îng c¸c ECU míi vµ c¸c ECU

cÇn thay thÕ trong söa ch÷a.

3

Tr−íc thùc tr¹ng ®ã, nhãm nghiªn cøu m¹nh d¹n ®¨ng ký ®Ò tµi nghiªn

cøu chÕ t¹o thiÕt bÞ kiÓm tra ECU cho phÐp kiÓm tra c¸c ECU rêi vµ ECU g¾n

trªn xe, gióp cho thî söa ch÷a ®éng c¬ «t« cã nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c vµ

thuyÕt phôc.

Do thêi gian vµ kh¶ n¨ng cã h¹n, cïng nh÷ng sù h¹n chÕ vÒ mÆt thiÕt bÞ

c«ng nghÖ t¹i ViÖt nam, ch¾c ch¾n ®Ò tµi cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh.

Nhãm t¸c gi¶ mong muèn nhËn ®−îc sù gãp ý phª b×nh cña b¹n ®äc gÇn xa.

Mäi ý kiÕn xin göi vÒ Phßng Khoa häc C«ng nghÖ vµ §èi ngo¹i, Tr−êng Cao

®¼ng GTVT, 54 TriÒu Khóc, Thanh Xu©n, Hµ Néi.

Hµ Néi, th¸ng 02 n¨m 2006

4

Ch−¬ng 1

Tæng quan vÒ hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö

1.1. giíi thiÖu vÒ hÖ thèng phun x¨ng

Ngµy nay xe «t« hiÖn ®¹i sö dông ®éng c¬ x¨ng ®Òu ®−îc c¶i tiÕn theo

xu h−íng t¨ng c«ng suÊt, tèc ®é, gi¶m suÊt tiªu hao nhiªn liÖu, ®iÖn tö ho¸ c¸c

qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn vµ ®Æc biÖt ®· ®−îc ¸p dông mäi biÖn ph¸p, thµnh tùu

khoa häc ®Ó gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu c¸c chÊt ®éc h¹i nh− CH, CO, NOX…

trong thµnh phÇn khÝ x¶ cña ®éng c¬. §Ó c¶i thiÖn qu¸ tr×nh ch¸y nh»m ®¹t

hiÖu qu¶ cao vµ chèng « nhiÔm m«i tr−ßng, hÖ thèng nhiªn liÖu vµ hÖ thèng

®iÖn cña ®éng c¬ x¨ng hiÖn ®¹i ®· ®−îc thay ®æi vµ phøc t¹p h¬n tr−íc ®©y rÊt

nhiÒu. ViÖc øng dông kü thuËt phun x¨ng cho phÐp kh¾c phôc nh÷ng nh−îc

®iÓm cña bé chÕ hoµ khÝ cæ ®iÓn. ¦u ®iÓm cña hÖ thèng phun x¨ng lµ:

1.1.1. Gi¶m tiªu hao nhiªn liÖu cña ®éng c¬

- C¸c hÖ thèng phun x¨ng cho phÐp ®Þnh l−îng nhiªn liÖu rÊt chÝnh x¸c,

phï hîp víi mäi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ®éng c¬ bao gåm m«i tr−êng nhiÖt ®é,

¸p suÊt kh«ng khÝ, t×nh tr¹ng kü thuËt vµ c¸c yªu cÇu vÒ møc ®é ®éc h¹i cña

khÝ x¶…

- ViÖc phun x¨ng vµo gÇn xu pap n¹p cho phÐp ph©n bè tèt hçn hîp cho

tõng xi lanh vµ tr¸nh ®−îc hiÖn t−îng h¬i x¨ng ng−ng ®äng trªn ®−êng n¹p vµ

t×nh tr¹ng hçn hîp kh«ng ®ång nhÊt, kh«ng ®Òu ë c¸c xilanh. ThËm chÝ cã mét

sè hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö cßn cho phÐp ®iÒu chØnh l−îng nhiªn liÖu cung

cÊp cña tõng vßi phun cã tÝnh ®Õn tr¹ng th¸i hao mßn cña tõng xilanh riªng

biÖt (Pireburg Ecoject M).

KÕt qu¶ thö nghiÖm cho thÊy [3] víi cïng mét xe «t« trong cïng mét

®iÒu kiÖn vËn hµnh, hÖ thèng phun x¨ng cho phÐp tiÕt kiÖm tíi 11% nhiªn liÖu

so víi bé chÕ hoµ khÝ cæ ®iÓn.

5

1.1.2. T¨ng hiÖu suÊt

- §èi víi ®éng c¬ phun x¨ng, søc c¶n khÝ ®éng trªn ®−êng n¹p ®−îc

gi¶m bít do bá bé chÕ hoµ khÝ. KÕt cÊu ®−êng n¹p cã thÓ ®−îc tèi −u ho¸ ®Ó

n¹p ®Çy tèi ®a ®éng c¬ trong mäi chÕ ®é vËn hµnh.

- Bé ®iÒu khiÓn ®iÖn tö trung t©m cña mét sè hÖ thèng phun x¨ng cßn

chØ huy ®ång thêi c¶ hÖ thèng ®¸nh löa, nhê ®ã cho phÐp tèi −u ho¸ c¶ hai qu¸

tr×nh phun x¨ng vµ ®¸nh löa ®Ó t¨ng hiÖu suÊt cña ®éng c¬.

- ViÖc dïng hÖ thèng phun x¨ng sÏ t¹o thuËn lîi h¬n cho viÖc t¨ng ¸p

®èi víi ®éng c¬.

1.1.3. §éng c¬ lµm viÖc ë qu¸ tr×nh chuyÓn tiÕp tèt h¬n

- §éng c¬ lµm viÖc ë qu¸ tr×nh chuyÓn tiÕp tèt h¬n do c¸c qu¸ tr×nh ®iÒu

khiÓn b»ng ®iÖn tö cã qu¸n tÝnh rÊt nhá.

- TÝnh t¨ng tèc tèt, rót ng¾n vµ tèi −u ho¸ c¸c qu¸ tr×nh khëi ®éng vµ

sÊy nãng ®éng c¬, c¶i thiÖn ®−îc sù lµm viÖc æn ®Þnh cña ®éng c¬ ë chÕ ®é

kh«ng t¶…

1.1.4. Gi¶m ®éc h¹i khÝ th¶i

- Do x¨ng ®−îc phun d−íi d¹ng s−¬ng mï víi ®−êng kÝnh h¹t chØ vµi

tr¨m µm nªn hçn hîp ®−îc chuÈn bÞ tèt h¬n vµ ch¸y tèt h¬n.

- ViÖc sö dông c¶m biÕn Lamda vµ bé xóc t¸c khÝ th¶i cho phÐp ®¹t

®−îc hçn hîp chuÈn ë c¸c chÕ ®é lµm viÖc cña ®éng c¬ vµ gi¶m møc th¶i ®éc

h¹i cña khÝ x¶.

1.2. ph©n lo¹i hÖ thèng phun x¨ng

§Ó ph©n lo¹i hÖ thèng phun x¨ng ng−êi ta cã thÓ dùa vµo mét sè tiªu

chÝ nh−: ph©n lo¹i theo sè vßi phun ®−îc sö dông trong hÖ thèng, ph©n lo¹i

theo nguyªn t¾c lµm viÖc cña hÖ thèng phun, vµ ph©n lo¹i theo nguyªn t¾c ®o

l−u l−îng khÝ n¹p:

1.2.1. Ph©n lo¹i theo sè vßi phun ®−îc sö dông

6

1.2.1.1. HÖ thèng phun x¨ng mét ®iÓm (hÖ thèng phun x¨ng trung t©m)

ViÖc chuÈn bÞ hçn hîp ®−îc thùc hiÖn ë mét vÞ trÝ t−¬ng tù nh− tr−êng

hîp bé chÕ hoµ khÝ, sö dông mét vßi phun duy nhÊt. X¨ng ®−îc phun vµo

®−êng n¹p, phÝa trªn b−ím ga. Hçn hîp ®−îc t¹o thµnh trªn ®−êng n¹p.

1.2.1.2. HÖ thèng phun x¨ng 2 ®iÓm

Thùc chÊt ®©y lµ mét d¹ng hÖ thèng phun x¨ng mét ®iÓm cã ®−îc sö

dông thªm mét vßi phun x¨ng thø hai ®Æt phÝa d−íi b−ím ga ®Ó c¶i thiÖn chÊt

l−îng qu¸ tr×nh t¹o hçn hîp.

1.2.1.3. HÖ thèng phun x¨ng nhiÒu ®iÓm

Mçi xilanh ®éng c¬ ®−îc cung cÊp nhiªn liÖu bëi mét vßi phun riªng

biÖt. X¨ng ®−îc phun vµo ®−êng èng n¹p ë vÞ trÝ gÇn xupap n¹p.

1.2.2. Ph©n lo¹i theo nguyªn lý ®o l−u l−îng khÝ n¹p

§èi víi hÖ thèng phun x¨ng l−u l−îng kh«ng khÝ thùc tÕ n¹p vµo xilanh

lµ mét trong nh÷ng th«ng sè quan träng nhÊt cÇn ®−îc ®o liªn tôc ®Ó x¸c ®Þnh

l−îng nhiªn liÖu tèi −u cÇn cung cÊp cho ®éng c¬ (Trong khi ®ã ®èi víi ®éng

c¬ sö dông bé chÕ hoµ khÝ cæ ®iÓn, l−îng x¨ng ®−îc cung cÊp th«ng qua c¸c

gicl¬ tuú theo sù chªnh lÖch ¸p suÊt trong ®−êng n¹p. ViÖc ®Þnh l−îng nh− thÕ

lµ kh«ng hoµn h¶o so víi hÖ thèng phun x¨ng).

1.2.2.1. HÖ thèng phun x¨ng víi l−u l−îng kÕ

X¸c ®Þnh l−u l−îng kh«ng khÝ b»ng c¸c ®o trùc tiÕp theo ph−¬ng ph¸p

thÓ tÝch hoÆc khèi l−îng l−îng kh«ng khÝ l−u th«ng trªn ®−êng n¹p. Th«ng tin

vÒ l−u l−îng kh«ng khÝ ®−îc cung cÊp cho bé ®iÒu khiÓn trung t©m d−íi d¹ng

tÝn hiÖu ®iÖn.

1.2.2.2. HÖ thèng phun x¨ng víi thiÕt bÞ ®o l−u l−îng kiÓu ¸p suÊt-tèc ®é

L−îng kh«ng khÝ n¹p ®−îc x¸c ®Þnh th«ng qua ¸p suÊt tuyÖt ®èi trong

èng n¹p vµ chÕ ®é tèc ®é ®éng c¬. C¸c ®Çu ®o ¸p suÊt ®−îc sö dông th−êng lµ

c¶m biÕn ¸p suÊt kiÓu ¸p ®iÖn - ®iÖn trë.

7

1.2.2.3. HÖ thèng phun x¨ng víi thiÕt bÞ ®o l−u l−îng kiÓu siªu ©m

Mét c¬ cÊu ®Æc biÖt ®−îc l¾p trªn ®−êng n¹p nh»m t¹o ra c¸c chuyÓn

®éng xo¸y lèc cña kh«ng khÝ ë mét vÝ trÝ x¸c ®Þnh. Sè l−îng c¸c vßng xo¸y

lèc sÏ tØ lÖ víi l−îng thÓ tÝch. Mét nguån sãng siªu ©m ®Æt trªn thµnh èng n¹p,

ph¸t sãng cã tÇn sè x¸c ®Þnh theo h−íng vu«ng gãc víi dßng ch¶y kh«ng khÝ.

Tèc ®é lan truyÒn cña sãng siªu ©m xuyªn qua dßng khÝ phô thuéc vµo l−îng

khÝ chuyÓn ®éng xo¸y. Mét thiÕt bÞ nhËn sãng siªu ©m sÏ ®o tèc ®é nµy vµ göi

tÝn hiÖu ®iÖn ®Õn bé ®iÒu khiÓn trung t©m.

1.2.3. Ph©n lo¹i theo nguyªn t¾c lµm viÖc cña hÖ thèng phun

Cã hai lo¹i: hÖ thèng phun x¨ng c¬ khÝ vµ hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö.

1.2.3.1. HÖ thèng phun x¨ng c¬ khÝ

Trong hÖ thèng lo¹i nµy viÖc dÉn ®éng, ®iÒu khiÓn, ®iÒu chØnh ®Þnh

l−îng hçn hîp ®−îc thùc hiÖn theo mét sè nguyªn lý c¬ b¶n nh− ®éng häc,

®éng lùc häc, c¬ häc chÊt láng, nhiÖt ®éng lùc häc… cã hai lo¹i hÖ thèng

phun x¨ng c¬ khÝ lµ lo¹i ®−îc dÉn ®éng bëi ®éng c¬ ®èt trong, bao gåm mét

b¬m x¨ng vµ mét bé phËn ®Þnh l−îng nhiªn liÖu ho¹t ®éng nh− hÖ thèng phun

nhiªn liÖu cña ®éng c¬ diesel, lo¹i thø hai ho¹t ®éng ®éc lËp, kh«ng cã dÉn

®éng c¬ khÝ tõ ®éng c¬.

1.2.3.2. HÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö

§èi víi hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö, bé ®iÒu khiÓn trung t©m sÏ xö lý

hµng lo¹t c¸c th«ng tin nhËn ®−îc tõ c¸c c¶m biÕn cung cÊp tíi d−íi d¹ng tÝn

hiÖu ®iÖn ph¶n ¸nh c¸c th«ng sè c«ng t¸c cña ®éng c¬. Sau khi xö lý c¸c

th«ng tin nµy, bé ®iÒu khiÓn trung t©m sÏ x¸c ®Þnh l−îng x¨ng cÇn cung cÊp

cho ®éng c¬ theo mét ch−¬ng tr×nh ®· ®−îc lËp tr×nh s½n vµ chØ huy ho¹t ®éng

cña c¸c vßi phun x¨ng.

1.3. nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn

tö