Nghiên cứu chế tạo keo phẫu thuật dùng trong y tế

1

Bé y tÕ

b¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp bé

tªn ®Ò tµi : nghiªn cøu chÕ t¹o keo dïng

trong phÉu thuËt y tÕ

Chñ nhiÖm ®Ò tµi : KS Cao V©n §iÓm

C¬ quan chñ tr× ®Ò tµi : ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh y tÕ

7459

21/7/2009

Hµ Néi, 7- 2009

2

Bé y tÕ

B¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp bé

Tªn ®Ò tµi : Nghiªn cøu chÕ t¹o keo dïng trong

phÉu thuËt y tÕ

Chñ nhiÖm ®Ò tµi : KS Cao ThÞ V©n §iÓm

C¬ quan chñ tr× ®Ò tµi : ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh y tÕ

CÊp qu¶n lý : Bé Y TÕ

Thêi gian thùc hiÖn : Tõ th¸ng 5/2007 ®Õn 5/2008

Tæng kinh phÝ thùc hiÖn ®Ò tµi : 490 triÖu ®ång

Trong ®ã : Kinh phÝ SNKH 400 triÖu ®ång

Nguån kh¸c : 90 triÖu ®ång

N¨m 2009

3

B¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp Bé

1. Tªn ®Ò tµi

Nghiªn cøu chÕ t¹o keo dïng trong phÉu thuËt y tÕ

2. Chñ nhiÖm ®Ò tµi : Kü s− Cao ThÞ V©n §iÓm

3. C¬ quan chñ tr× §Ò tµi : ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh y tÕ

4. C¬ quan qu¶n lý ®Ò tµi : Bé Y TÕ

5. Th− ký §Ò tµi : D−îc sÜ NguyÔn ThÞ Hoµ

6. Phã chñ nhiÖm ®Ò tµi : Kü s− Ho¸ NguyÔn Hoµng Anh

7. Danh s¸ch nh÷ng ng−êi thùc hiÖn chÝnh

STT Tªn Chøc vô - Häc vÞ §¬n vÞ c«ng t¸c

1 B¹ch Minh Hïng Kü s− ho¸ ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng

tr×nh y tÕ

2 Ph¹m Thanh Mai Kü s− ho¸ ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng

tr×nh y tÕ

3 Ph¹m Lª Dòng TiÕn sÜ ho¸ häc ViÖn Ho¸

4 Mai Trung S¬n Kü s− ho¸ ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng

tr×nh y tÕ

5 NguyÔn Thanh Tó Cö nh©n ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng

tr×nh y tÕ

4

8. §Ò tµi nh¸nh

- Tªn ®Ò tµi : Nghiªn cøu tÝnh phï hîp sinh häc,tÝnh kh¸ng khuÈn vµ

kh¶ n¨ng liÒn m« cña keo phÉu thuËt y tÕ LEPAMED

- Chñ nhiÖm : TS Ng« Duy Th×n

9. Thêi gian thùc hiÖn ®Ò tµi: tõ 5/2007 ®Õn 12/2008

5

Môc lôc

PhÇn 1 Tãm t¾t .............................................................................................7

1.1. Môc ®Ých nghiªn cøu............................................................................7

1.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.....................................................................7

1.3. KÕt qu¶ nghiªn cøu ..............................................................................7

1.4. S¶n phÈm cña ®Ò tµi.............................................................................7

1.5. KÕt luËn rót ra tõ nghiªn cøu .............................................................8

PhÇn 2 - B¸o c¸o chi tiÕt........................................................................9

2.1. §Æt vÊn ®Ò .............................................................................................9

2.1.1 T×nh h×nh nghiªn cøu n−íc ngoµi................................................................ 9

2.1.2 T×nh h×nh nghiªn cøu trong n−íc ................................................................ 9

2.1.3 Môc tiªu nghiªn cøu .................................................................................... 9

2.2. Tæng quan chung..................................................................................9

2.2.1 T×nh h×nh nghiªn cøu n−íc ngoµi liªn quan ®Õn keo phÉu thuËt y tÕ ........ 9

2.2.2 T×nh h×nh nghiªn cøu trong n−íc vÒ keo phÉu thuËt y tÕ ......................... 19

2.3. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ...........................................25

2.3.1 §èi t−îng nghiªn cøu ................................................................................ 25

2.3.2 VËt liÖu nghiªn cøu.................................................................................... 25

2.3.3 ThiÕt kÕ nghiªn cøu.................................................................................... 26

2.4. KÕt qu¶ nghiªn cøu ............................................................................26

2.4.1 Nghiªn cøu x©y dùng tiªu chuÈn keo........................................................ 26

2.4.2 Nghiªn cøu ph−¬ng ph¸p tæng h¬p keo .................................................... 26

2.4.3 Nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kü thuËt cña keo.................................. 30

2.4.4 Nghiªn cøu thùc nghiÖm trªn c¬ thÓ ®éng vËt (invivo) vµ trong èng nghiÖm

(invitro)...................................................................................................... 37

2.4.5 ThiÕt kÕ, chÕ t¹o khu«n tuýp ®ùng keo vµ bao b× bªn ngoµi .................... 39

2.5. Bµn luËn ..............................................................................................43

2.5.1 NhiÖt ®é c¬ thÓ thá tr−íc vµ sau dïng keo Lepamed............................... 43

6

2.5.2 §éc tÝnh cña keo Lepamed ®èi víi nguyªn bµo sîi.................................. 43

2.5.3 C¸c chØ sè huyÕt häc vµ hãa sinh.............................................................. 44

2.5.4 Kh¶ n¨ng kh¸ng khuÈn cña keo Lepamed................................................ 47

2.5.5 Kh¶ n¨ng cÇm m¸u vµ kÕt dÝnh vÕt th−¬ng............................................... 48

2.5.6 C¸c kÕt qu¶ ®¹i thÓ, vi thÓ m« thö nghiÖm................................................ 49

2.6. KÕt luËn...............................................................................................52

2.6.1 Khoa häc.................................................................................................... 52

2.6.2 Kinh tÕ........................................................................................................ 53

2.6.3 X· héi ......................................................................................................... 54

2.6.4 Nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña ®Ò tµi :................................................................ 54

2.7. KiÕn nghÞ.............................................................................................55

Lêi c¶m ¬n...............................................................................................................56

Tµi liÖu tham kh¶o...........................................................................................57

Nh÷ng ch÷ viÕt t¾t...........................................................................................58

Phô lôc......................................................................................................................59

7

PhÇn 1 Tãm t¾t

1.1. Môc ®Ých nghiªn cøu

Nghiªn cøu chÕ t¹o keo d¸n sö dông trong phÉu thuËt y tÕ nh»m t¹o ra mét

vËt liÖu cã t¸c dông lµm kÝn vÕt th−¬ng kh«ng cÇn kh©u gióp bÖnh nh©n rót ng¾n

thêi gian n»m viÖn, hç trî trong c¸c tr−êng hîp phÉu thuËt ®Æc biÖt nh− ghÐp

t¹ng, gi¶i phÉu thÈm mü ...v.v...

Keo phÉu thuËt cÇn cã mét sè yªu cÇu thiÕt yÕu nh−: ®ñ søc kÕt dÝnh, t¹o

polymer ho¸ trong m«i tr−êng Èm, thÝch hîp víi sinh häc, t¸i thÊm dÇn dÇn

kh«ng g©y ph¶n øng cña c¬ thÓ víi vËt l¹.

1.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

- X¸c ®Þnh ph−¬ng ph¸p tæng hîp b»ng ph−¬ng ph¸p thay ®æii tØ lÖ cÊu tö

tham gia ph¶n øng vµ ®iÒu kiÖn tiÕn hµnh ph¶n øng ®Ó thu ®−îc s¶n phÈm

keo theo ý muèn.

- Nghiªn cøu c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt cña keo s¶n phÈm.

- Nghiªn cøu thùc nghiÖm trªn c¬ thÓ ®éng vËt (in vivo) vµ trong èng nghiÖm

(in vitro) x¸c ®Þnh tÝnh phï hîp sinh häc, kh¶ n¨ng liÒn m« cña keo.

1.3. KÕt qu¶ nghiªn cøu

§Ò tµi do nhãm nghiªn cøu ®· nghiªn cøu chÕ t¹o keo, thiÕt kÕ chÕ t¹o bao b×,

®¸nh gi¸ vµ kiÓm tra c¸c chØ tiªu kü thuËt ®¸p øng tiªu chuÈn c¬ së ®· x©y dùng

cho s¶n phÈm. Keo ®−îc gäi tªn lµ Keo phÉu thuËt y tÕ « LEPAMED ».

Keo LEPAMED ®· ®−îc thö nghiÖm trªn ®éng vËt ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh phï hîp

m«, kh¶ n¨ng kÕt dÝnh, ®é an toµn vµ cho kÕt luËn kh¶ quan.

1.4. S¶n phÈm cña ®Ò tµi

- ChÕ t¹o 2000 èng keo LEPAMED ®· ®−îc thö nghiÖm tÝnh phï hîp sinh

häc, ®é an toµn, ®é v« trïng.

- Quy tr×nh s¶n xuÊt keo phÉu thuËt dïng trong y tÕ

- Tiªu chuÈn vµ ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸

- §¨ng ký ®éc quyÒn kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp

8

1.5. KÕt luËn rót ra tõ nghiªn cøu

Keo phÉu thuËt dïng trong y tÕ LEPAMED do ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng

tr×nh y tÕ nghiªn cøu chÕ t¹o lµ mét lo¹i keo phï hîp sinh häc, cã kh¶ n¨ng

kh¸ng khuÈn vµ kh¶ n¨ng lµm liÒn vÕt th−¬ng víi c¸c ®Æc tÝnh sau:

- CÇm m¸u tøc thêi t¹i mÆt c¾t

- KÕt dÝnh ngay hai bê mÐp vÕt th−¬ng, bÒ mÆt vÕt th−¬ng ph¼ng.

LEPAMED ®· cã nhiÒu −u ®iÓm ®¸ng kÓ: sö dông dÔ dµng, nhanh, kh«ng g©y

®au, ®ì ph¶i c¾t chØ sau khi kh©u vµ dïng bªn ngoµi cã thÓ ®¹t ®−îc c¸c kÕt qu¶

thÈm mü chÊp nhËn ®−îc

9

PhÇn 2 - B¸o c¸o chi tiÕt

2.1. §Æt vÊn ®Ò

2.1.1 T×nh h×nh nghiªn cøu n−íc ngoµi

Mét sè n−íc trªn thÕ giíi ®· nghiªn cøu chÕ t¹o lo¹i keo t−¬ng tù nh− Keo

Demabon cña H·ng ETHYCON (Mü) hiÖn n¾m 80% thÞ tr−êng thÕ giíi vÒ vËt

liÖu phÉu thuËt víi dung l−îng 550 triÖu USD/n¨m, keo Gistocril cña c«ng ty

B.BRAUN (CHLB §øc), keo Intermil cña h·ng LOCTITE (Anh), keo Afon-2,

syakobod cña c¸c h·ng NhËt, keo Spofa (BaLan).

T¹i Italy s¶n xuÊt keo Glubran vµ Glubran-2 do c«ng ty GEM s.r.l trªn c¬ së

mua b¶n quyÒn cña Nga tõ n¨m 1997. Gluban ®−îc cÊp chøng chØ CE cña Ch©u

¢u n¨m 1998, FDA cña Mü. Gi¸ b¸n keo 20$ /1ml theo c¸c tuyÕn ph©n phèi

®éc quyÒn.

2.1.2 T×nh h×nh nghiªn cøu trong n−íc

HiÖn nay ë ViÖt Nam míi chØ s¶n xuÊt chØ kh©u phÉu thuËt tõ ruét ®éng vËt.

ViÖn trang thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh y tÕ s¶n xuÊt tõ ruét bß, C«ng ty CPT nhËp b¸n

thµnh phÈm chØ kh©u phÉu thuËt vÒ tiÖt trïng vµ ®ãng gãi. HiÖn mét sè bÖnh viÖn

®· cã sö dông keo phÉu thuËt trong mét sè ca phÉu thuËt ®Æc biÖt, nh−ng ch−a cã

®¬n vÞ nµo nghiªn cøu s¶n xuÊt.

2.1.3 Môc tiªu nghiªn cøu

- X©y dùng quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o keo phÉu thuËt.

- ChÕ t¹o keo phÉu thuËt cã kh¶ n¨ng kÕt dÝnh cao víi ®é mÒm dÎo t−¬ng

®−¬ng ®é ®µn håi cña da, kh«ng lµm tæn th−¬ng c¬ thÓ sèng, ®µo th¶i

nhanh

- X©y dùng tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ keo phÉu thuËt dïng trong y tÕ

- Thö nghiÖm trªn ®éng vËt ®¸nh gi¸ tÝnh phï hîp m«,tÝnh kh¸ng khuÈn vµ

kh¶ n¨ng liÒn m« cña keo.

2.2. Tæng quan chung

2.2.1 T×nh h×nh nghiªn cøu n−íc ngoµi liªn quan ®Õn keo phÉu thuËt y tÕ

* Nghiªn cøu chÕ t¹o keo Sulfacrylat gèc tõ xyanuacrylic t¹i Nga

10

T¹i Nga, keo “Sulfacrilat” ®−îc chÕ t¹o tõ n¨m 1992, b¶n quyÒn s¸ng chÕ sè

AC1005455, tiªu chuÈn kü thuËt TU9398-022-03533913-99. Keo ®−îc ViÖn

Ho¸ UFA vµ ViÖn xóc t¸c Thuéc Trung t©m KH ViÖn HLKH Nga, chi nh¸nh

Siberi nghiªn cøu øng dông tõ n¨m 1963, Côc øng dông d−îc phÈm vµ dông cô y

tÕ Bé Y tÕ Liªn X« cho phÐp sö dông tõ 16-5-1987, ®· thö nghiÖm l©m sµng trªn

15.000 ca mæ. Keo Sulfacrilat ®−îc phÐp sö dông réng r·i tõ 1999 theo giÊy

phÐp sè 292/0699/99-1-21 ngµy 8-12-1999. T¹i Nga keo ®−îc øng dông réng r·i

trong c¸c bÖnh viÖn trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng, trong qu©n ®éi vµ c¸c lùc l−îng

vò trang, Bé cøu trî khÈn cÊp Nga. S¶n phÈm ®−îc øng dông trong phÉu thuËt

cho trÎ s¬ sinh, phÉu thuËt thÇn kinh, phô khoa, tiªu ho¸, h« hÊp...

Gi¸ trÞ øng dông

Thêi gian keo t¸c dông liÒn vÕt mæ 10-120s. Kh«ng g©y nhiÔm trïng vµ t¸i

nhiÔm trïng, kh«ng ®Ó l¹i sÑo, gê, kh¶ n¨ng cÇm m¸u hoµn toµn trong mæ gan,

tim, néi t¹ng, gióp tiÕt kiÖm c¸c vËt t− cÇm m¸u ®¾t tiÒn, rót ng¾n thêi gian hËu

phÉu. TiÖn trong sö dông b¶o qu¶n, cã tÝnh phæ cËp cao, øng dông réng.

Nguyªn lý:

- Lµ lo¹i polyme tæng hîp bao gåm Etyl-xyanuacrylat, Butylacrylat (cã tÝnh

®µn håi) Sufoacrylat (hîp chÊt chèng viªm , kh¸ng khuÈn)

- Dung dÞch trong suèt, kh«ng mÇu

- Träng l−îng riªng: 1,05 - 1,07 g/cm3

- §é nhít trong n−íc lµ 10 - 45

- Hoµ tan trong aceton, dimetylphomamide.

- Tù tiªu: khi tiÕp xóc víi m« sèng keo sÏ nhanh chãng polime ho¸ (kho¶ng 10

- 120s) t¹o thµnh mét chÊt keo trong suèt dÝnh bÒ mÆt cÇn d¸n vµo nhau. Khi

®· polime ho¸ co ngãt kh«ng ®¸ng kÓ. Trong c¬ thÓ keo ph©n huû dÇn, sù

ph¸t triÓn cña m« liªn kÕt qua líp keo diÔn ra do viÖc ph©n huû nhanh chãng

c¸c phÇn ph©n tö l−îng thÊp vµ t¹o thµnh c¸c lç. Sù ph©n huû hoµn toµn diÔn

ra trong c¬ thÓ sau 30 - 45 ngµy vµ phô thuéc vµo ®é dµy cña líp keo, ph−¬ng

ph¸p dÝnh vµ thµnh phÇn ho¸ häc cña lo¹i keo.

- Keo cã kh¶ n¨ng b¸m dÝnh cao.