Nét độc đáo của cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Inđônêxia

NET DOC DAO CUA CUOC CACH MANG

THANG TAM NAM 1945 6 INDONEXIA

BUI THI ANH VAN*

Vao thang 8 - 1945, chie'n tranh the

gidi thfl hai ket thflc. Pha t xit

Nhat -ke thfl cua cae dan tde Ddng Nara A

(DNA) da guc nga. Thdi cd "ngdn ndm co

mgt" ehd eae dan tdc ndi day vflng len da'u

tranh gianh dde lap da den. Tuy nhien, chi

cd Inddnexia va Viet Nara la chdp dupe ed

hpi quy bau nay, gianh ddc lap vao thang

8 - 1945. Con dUdng de dUa sii nghiep giai

phdng dan tpc cua hai qud'c gia nay di den

thing ldi cd nhieu diem khae nhau. Cflng

nhu Viet Nam, cupc each mang Thang

Tam d Inddnexia (8-1945) da de lai rapt

dau an dae biet trong each mang giai

phdng dan tde tren the gidi vdi nhieu bai

hpc kinh nghiem quy bau.

1. Net doc dao ciia cuoc each mang

Thang Tam d Indonexia

Gifla thang 8 - 1945, ke thfl duy nha t

cua cae nfldc DNA la phat xit Nhat guc

nga. Day la thdi cd "ngdn ndm co mgt

chd cac dan tdc khu vflc nay vflng day

gianh chinh quyen trflde khi quan dpi

Ddng Minh vao. Neu eham tre, khi quan

dpi Ddng Minh vao la cd hpi khdng cdn

nfla. Tinh hinh khan cap ddi hdi mpi hoat

ddng phai khan trfldng.

Bdi eanh lieh sfl dd dat ra yeu eau: cac

lUe lUdng each mang Inddnexia phai doan

ket lai, tie'n hanh khdi nghia vu trang

gianh chi'nh quyen tfl tay Nhat. Lflc nay d

Inddnexia cd nhieu ding phai chinh tri

hoat ddng, va theo cae nha sfl hpe danh

gia, trong eae din g phai dd manh nha't la

Dang Dan tdc do Sukarno lanh dao (1).

Chieu 15-8-1945, dUdi sii chu tpa cua

Saleh, nhdm thu linh cac td ehfle thanh

nien chd'ng Nhat da tie'n hanh mpt eupe

hpp, vdi tinh than ed ban la "yeu cdu

Sukarno tuyen bo'dgc lap" (2). Ngay sau

khi ban bac, hp da quye't dinh nhanh

chdng de'n nha bae sy Sukarno thfldng

Ifldng. Van menh qude gia dan tde ein dat

len hang dau, gid khdng the tinh toan den

ldi fch giai cap. Dieu nay da khien eho

Sukarno (lanh tu Dang Dan tde) va Hatta

(lanh tu Dang Matxurai) nhanh chdng

thd'ng nha't di den quyet dinh se tuyen bd'

Inddnexia ddc lap (3). Viee soan thao

Tuyen ngdn ddc lap dUdc Sukarno chap

bflt rat nhanh. Cae lflc Ifldng each mang

cung ky vad ban Tuyen ngdn (18-8-1945)

va quyet dinh se tuyen bd' dpc lap vao

ngay 17-8-1945.

Hdn 350 nam dfldi sfl bde lot va thd'ng

* Ths, NCS. Biii Thi Anh Van, Trifdng Cao ding Noi Vu Ha Noi.