Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tại UBND tỉnh Quảng Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

VŨ KIÊN QUYẾT

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG

ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC

TẠI UBND TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2016

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

VŨ KIÊN QUYẾT

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG

ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC

TẠI UBND TỈNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN THỊ GẤM

THÁI NGUYÊN - 2016

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập

của riêng cá nhân tôi. Các số liệu, những kết quả nêu trong luận văn là trung

thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào trước đây.

Thái Nguyên, tháng 10 năm 2016

Tác giả

Vũ Kiên Quyết

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành được bản luận văn này tôi đã nhận được rất nhiều sự

ủng hộ, giúp đỡ và hợp tác từ nhiều cá nhân, tổ chức. Trước tiên, cho phép tôi

được gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến PGS.TS. Nguyễn Thị Gấm (Trường Đại

học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh) đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi về

mặt khoa học để hoàn thành bản luận văn này.

Tôi cũng xin trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới các thầy cô

giáo: Ban Giám hiệu, Khoa Quản lý và Luật kinh tế, Phòng Đào tạo Trường

Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh đã tạo điều kiện và giúp đỡ để tôi

hoàn thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo và một số trưởng, phó phòng các cơ

quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh đã hỗ trợ tôi rất nhiều trong

việc điều tra, thu thập, cung cấp tài liệu và số liệu giúp tôi hoàn thành bản

luận văn.

Xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 10 năm 2016

Tác giả

Vũ Kiên Quyết

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vii

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU .................................................................viii

DANH MỤC CÁC HÌNH................................................................................. x

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1.Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1

2. Mục đích và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 2

3. Đối tương nghiên c ̣ ứu.................................................................................... 3

4. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................... 3

5. Đóng góp của đề tà

i....................................................................................... 3

6. Kết cấu của Luận văn.................................................................................... 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC........ 5

1.1. Cơ sở lý luận nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC .............................. 5

1.1.1. Khái niệm, vị trí, vai trò của cán bộ, công chức, viên chức ............... 5

1.1.2. Đặc trưng cơ bản của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ............. 9

1.1.3. Cán bộ, công chức, viên chức các cơ quan chuyên môn thuộc

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh................................................................................ 11

1.1.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ............ 12

1.1.5. Nội dung chủ yếu nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC.............. 15

1.1.6. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ CBCCVC ........................ 19

1.1.7. Các yếu tố tác động tới chất lượng đội ngũ CBCCVC..................... 25

1.2. Cơ sở thực tiễn nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên

chức ở một số nước trên thế giới và ở Việt Nam............................................ 30

iv

1.2.1. Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, viên chức qua kinh

nghiệm của một số nước trên thế giới............................................................. 30

1.2.2. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,

viên chức ở Việt Nam ..................................................................................... 33

1.2.3. Bài học kinh nghiệm rút ra về nâng cao chất lượng đội ngũ cán

bộ, công chức, viên chức cho tỉnh Quảng Ninh.............................................. 39

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 41

2.1. Các câu hỏi nghiên cứu............................................................................ 41

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 41

2.2.1. Thu thâp thông tin th ̣ ứ cấp ................................................................ 41

2.2.2. Thu thập các số các số liệu sơ cấp .................................................... 42

2.2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin....................................................... 44

2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin ...................................................... 44

2.5. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 45

Chương 3: THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ

CÁN BỘ, CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN

MÔN THUỘC UBND TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2011 - 2015.... 46

3.1. Giới thiệu địa bàn nghiên cứu.................................................................. 46

3.1.1. Đặc điểm về tự nhiên, KT-VH-XH, dân số của tỉnh Quảng Ninh.... 46

3.1.2. Giới thiệu chung về đội ngũ CBCCVC tỉnh Quảng Ninh ................ 51

3.2. Thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên

chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh...................... 55

3.2.1. Thực trạng các biện pháp đã áp dụng để nâng cao chất lượng đội

ngũ CBCCVC các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh.............................. 55

3.2.2. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh thông qua kết quả điều tra........ 66

3.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ, công

chức, viên chức các cơ quan trực thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh.................. 82

v

3.3. Đánh giá chung về thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,

viên chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh .............. 87

3.3.1. Thành tựu đạt được ........................................................................... 87

3.3.2. Tồn tại, hạn chế ................................................................................. 88

3.3.3. Nguyên nhân ..................................................................................... 89

Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU VỀ NÂNG CAO

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC

CÁC CƠ QUAN TRỰC THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH

QUẢNG NINH TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020................................................. 92

4.1. Quan điểm, mục tiêu, định hướng nâng cao chất lượng đội ngũ

CBCCVC các cơ quan trực thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020... 92

4.1.1. Quan điểm......................................................................................... 92

4.1.2. Mục tiêu ............................................................................................ 93

4.1.3. Định hướng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,

viên chức tại UBND tỉnh Quảng Ninh............................................................ 94

4.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC các

cơ quan trực thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh từ nay đến năm 2020................ 95

4.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, chỉ đạo, điều hành của

chính quyền, nhất là cơ quan làm công tác tổ chức, cán bộ............................ 95

4.2.2. Thực hiện tốt pháp luật về CBCCVC; xây dựng, hoàn thiện quy

chế, quy trình; đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đánh giá

CBCCVC......................................................................................................... 97

4.2.3. Đổi mới quy trình, chế độ thi tuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý,

tuyển dụng, bố trí, sử dụng CBCCVC ............................................................ 99

4.2.4. Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, rèn luyện, nâng cao

nhận thức về vai trò, vị trí và trách nhiệm CBCCVC................................... 103

4.2.5. Cải tiến phương pháp đào tạo, bồi dưỡng CBCCVC ..................... 104

4.2.6. Đổi mới công tác luân chuyển CBCCVC....................................... 106

vi

4.2.7. Thực hiện tốt chế độ chính sách đãi ngộ, tạo dựng môi trường

và động lực làm việc đối với CBCCVC........................................................ 108

4.2.8. Đẩy mạnh việc rèn luyện đạo đức, phẩm chất chính trị trong đội

ngũ CBCCVC hành chính nhà nước; tăng cường thanh tra công vụ............ 109

4.2.9. Nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ quan tham mưu về

công tác cán bộ.............................................................................................. 110

KẾT LUẬN.................................................................................................. 112

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 113

PHỤ LỤC..................................................................................................... 116

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ

CBCCVC : Cán bộ, công chức, viên chức

CNH-HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

KT - XH : Kinh tế - Xã hội

UBND : Ủy ban nhân dân

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU

Bảng 3.1: Giá trị sản xuất theo các ngành kinh tế tỉnh Quảng Ninh .............. 49

Bảng 3.2: Cơ cấu các ngành kinh tế Quảng Ninh........................................... 49

Bảng 3.3. Cơ cấu nguồn nhân lực theo số lượng từng nhóm trong các cơ

quan HCNN tỉnh Quảng Ninh (2011 - 2015) ............................... 54

Bảng 3.4: Đánh giá về công tác quy hoạch, tuyển dụng CBCCVC trong

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh ............ 57

Bảng 3.5: Đánh giá về công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBCCVC

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh ............ 60

Bảng 3.6: Đánh giá về việc sử dụng, phân công công việc CBCCVC

trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh... 61

Bảng 3.7: Đánh giá về công tác kiểm tra, đánh giá đội ngũ CBCCVC

trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh... 63

Bảng 3.8: Đánh giá về việc thực hiện các chính sách đãi ngộ đối với đội

ngũ CBCCVC trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

tỉnh Quảng Ninh ............................................................................ 66

Bảng 3.9. Thông tin chung về đối tượng điều tra ........................................... 67

Bảng 3.10: Trình độ lý luận chính trị đội ngũ CBCCVC trong các cơ

quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015....... 69

Bảng 3.11: Đánh giá về phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ của CBCCVC

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh................. 69

Bảng 3.12: Đánh giá về năng lực lãnh đạo, quản lý của đội ngũ CBCCVC

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh ............... 71

Bảng 3.13: Trình độ CBCCVC các cơ quan chuyên môn trực thuộc

UBND tỉnh Quảng Ninh (số liệu 31/12/2015).............................. 72

Bảng 3.14: Trình độ ngoại ngữ đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan

chuyên môn thuộc UBD tỉnh Quảng Ninh năm 2015 .................. 73

ix

Bảng 3.15: Đánh giá về kỹ năng nghề nghiệp của CBCCVC các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh................................. 74

Bảng 3.16: Mức độ hoàn thành công việc của đội ngũ công chức trong

các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng

Ninh năm 2015.............................................................................. 76

Bảng 3.17: Đánh giá về kết quả thực hiện công việc của CBCCVC các

cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh................... 77

Bảng 3.18: Đánh giá về sức khỏe đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh................................. 79

Bảng 3.19: Độ tuổi đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015 .................................... 80

Bảng 3.20: Đánh giá về kinh nghiệm công tác của đội ngũ CBCCVC

trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh... 80

Bảng 3.21: Đánh giá về năng lực thích ứng và sẵn sàng của đội ngũ

CBCCVC trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh

Quảng Ninh................................................................................... 81

x

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 3.1: Bản đồ hành chính tỉnh Quảng Ninh .............................................. 47

Hình 3.2: Tăng trưởng GDP các nhóm ngành 2011-2015 (Tỷ đồng)............. 50

Hình 3.3: Cơ cấu kinh tế Quảng Ninh 2011-2015 .......................................... 50

Hình 3.4: Sơ đồ các cơ quan thuộc UBDN tỉnh Quảng Ninh......................... 51

Hình 3.5: Đánh giá về công tác quy hoạch, tuyển dụng CBCCVC trong

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh ............ 58

Hình 3.6: Đánh giá về việc sử dụng, phân công công việc CBCCVC

trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh... 61

Hình 3.7: Đánh giá về công tác kiểm tra, đánh giá đội ngũ CBCCVC

trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh... 64

Hình 3.8: Trình độ lý luận chính trị đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015................ 69

Hình 3.9: Đánh giá về phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ của CBCCVC

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh ............... 70

Hình 3.10: Đánh giá về năng lực lãnh đạo, quản lý của đội ngũ CBCCVC

các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh ............... 71

Hình 3.11: Trình độ CBCCVC các cơ quan chuyên môn trực thuộc

UBND tỉnh Quảng Ninh ............................................................... 72

Hình 3.12: Trình độ tin học đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan chuyên

môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015 ............................ 73

Hình 3.13: Đánh giá về kỹ năng nghề nghiệp của CBCCVC các cơ quan

chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh................................. 74

Hình 3.14: Mức độ hoàn thành công việc của đội ngũ CBCCVC trong các

cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015..... 76

Hình 3.15: Đánh giá về kết quả thực hiện công việc của CBCCVC các

cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh................... 77

Hình 3.16: Giới tính đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015 .................................... 79

Hình 3.17: Độ tuổi đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan chuyên môn

thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh năm 2015 .................................... 80

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong quá trình đổi mới đất nước, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại

hóa đất nước và hội nhập quốc tế là một chặng đường phấn đấu lâu dài với

những nhiệm vụ cao cả, vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi Nhà nước phải

đẩy mạnh cải cách hành chính; đặc biệt là việc nâng cao chất lượng đội ngũ

cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC). Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định:

“Cán bộ là gốc của mọi công việc, công việc thành công hay thất bại đều do

cán bộ. Không có cán bộ tốt thì đường lối, nhiệm vụ chính trị đúng cũng

không trở thành hiện thực”. Chính vì vậy, đội ngũ CBCCVC luôn được Đảng

ta quan tâm đào tạo, bồi dưỡng và có chính sách cụ thể cho mỗi giai đoạn,

mỗi thời kỳ.

Vai trò của nguồn lực CBCCVC trong nền kinh tế tri thức được khẳng

định là nhân tố quan trọng hàng đầu trong phát triển KT-XH, như nghị quyết

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã xác định: “Hoàn thiện chế độ công vụ,

quy chế cán bộ, công chức, coi trọng cả năng lực và đạo đức; bảo đảm tính

nghiêm túc, trung thực trong thi tuyển cán bộ, công chức. Đào tạo, bồi dưỡng

cán bộ, công chức, trước hết là cán bộ lãnh đạo, cán bộ quản lý về đường lối,

chính sách, về kiến thức và kỹ năng quản lý hành chính nhà nước. Sắp xếp lại

đội ngũ cán bộ, công chức theo chức danh, tiêu chuẩn…”. Do vậy, nâng cao

chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu phát triển

kinh tế tri thức có thể được coi là khâu đột phá trong chiến lược phát triển KT -

XH của đất nước. Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là những người xây

dựng và thực thi các chủ trương, chính sách, là nhân tố quyết định đối với sự

phát triển đất nước. Trong thời gian qua, đội ngũ CBCCVC trong các cơ quan

hành chính của nước đã góp phần đáng kể vào tiến trình cải cách hành chính

theo mục tiêu xây dựng nền hành chính hiện đai, có tính chuyên nghiệp cao mà

Đảng và nhân dân ta đã đặt ra trong thời kỳ mới.