Nâng Cao Chất Lượng Đội Ngũ Cán Bộ Công Chức Cấp Xã Ở Huyện Ý Yên Tỉnh Nam Định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP VIỆT NAM

-------  -------

VŨ HOÀNG HIỆP

NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC

CẤP XÃ Ở HUYỆN Ý YÊN TỈNH NAM ĐỊNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

HÀ NỘI, 2017

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP VIỆT NAM

-------  -------

VŨ HOÀNG HIỆP

NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC

CẤP XÃ Ở HUYỆN Ý YÊN TỈNH NAM ĐỊNH

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ SỐ : 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. NGUYỄN VĂN HỢP

HÀ NỘI, 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan công trình nghiên cứu khoa học với đề tài: “Nâng cao

chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Ý Yên, tỉnh Nam

Định” là của riêng bản thân tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trình bày

trong Luận văn đảm bảo độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những kết luận

khoa học của Luận văn chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình

nghiên cứu khoa học nào. Mọi sự cộng tác, giúp đỡ cho việc thực hiện luận

văn này đã đƣợc cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã đƣợc chỉ

rõ nguồn gốc.

Hà Nội, ngày 26 tháng 11 năm 2017

Tác giả luận văn

Vũ Hoàng Hiệp

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, tôi đã

nhận đƣợc sự quan tâm, giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Nhân đây tôi

xin đƣợc bày tỏ lòng cảm ơn chân thành của mình:

- Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới TS. Nguyễn Văn

Hợp là thầy hƣớng dẫn khoa học cho tôi, thầy rất tâm huyết, tận tình hƣớng

dẫn, chỉ bảo cho tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn.

- Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn tới Ban giám hiệu nhà trƣờng cùng các thầy

giáo, cô giáo nhà trƣờng đặc biệt Khoa Kinh tế và Quản trị Kinh doanh;

Phòng Đào tạo sau Đại học đã giúp đỡ, dạy bảo và có những ý kiến đóng góp

quý báu cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu vừa qua.

- Qua đây tôi cũng xin đƣợc gửi lời cảm ơn tới các đồng chí lãnh đao,

cán bộ, công chức UBND huyện; UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện;

Phòng Nội vụ, Chi Cục Thống kê huyện Ý Yên, Trung tâm bồi dƣỡng chính

trị huyện và cơ quan có liên quan đã tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ cho tôi

trong suốt quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài này tại địa phƣơng.

- Cuối cùng tôi xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã cổ vũ,

động viên nhiệt tình và tạo điều kiện giúp đỡ mọi mặt để tôi hoàn thành tốt

chƣơng trình học tập và nghiên cứu đề tài khoa học này.

Hà Nội, ngày 26 tháng 11 năm 2017

Tác giả luận văn

Vũ Hoàng Hiệp

iii

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa

LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ii

MỤC LỤC............................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................viii

ĐẶT VẤN ĐỀ........................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................................. 2

2.1. Mục tiêu tổng quát ............................................................................................. 2

2.2. Mục tiêu cụ thể.................................................................................................. 3

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 3

3.1 Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài.............................................................................. 3

3.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3

3.2.1. Phạm vi về không gian ...................................................................................... 3

3.2.2. Phạm vi về thời gian......................................................................................... 3

4. Nội dung nghiên cứu ............................................................................................. 3

5. Kết cấu của luận văn ............................................................................................. 4

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ

CÔNG CHỨC CẤP XÃ ............................................................................................ 5

1. Cơ sở lý luận....................................................................................................... 5

1.1. Một số khái niệm liên quan................................................................................... 5

1.1.1. Cấp xã .......................................................................................................... 5

1.1.2. Cán bộ, công chức ........................................................................................... 5

1.1.3. Cán bộ, công chức cấp xã .................................................................................. 6

1.1.4. Chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã ........................................................................ 7

iv

1.1.5. Nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã ............................................................ 7

1.2. Đặc điểm của đội ngũ CBCC cấp xã........................................................................ 8

1.3. Các tiêu chí đánh giá chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã ................................................ 8

1.3.1. Thể lực ......................................................................................................... 8

1.3.2. Trí lực .......................................................................................................... 9

1.3.3. Tâm lực....................................................................................................... 10

1.4. Nội dung nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã................................................. 12

1.4.1. Nâng cao thể lực............................................................................................ 12

1.4.2. Nâng cao trí lực............................................................................................. 13

1.4.3. Nâng cao tâm lực........................................................................................... 15

1.5. Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã. ..................................... 16

1.5.1. Mục tiêu, định hƣớng phát triển và quan điểm của ngƣời lãnh đạo tổ chức.................. 16

1.5.2. Chế độ, chính sách đối xử với đội ngũ CBCC cấp xã............................................... 17

1.5.3. Môi trƣờng làm việc và điều kiện làm việc ........................................................... 17

1.5.4. Nhận thức của đội ngũ CBCC cấp xã .................................................................. 18

1.5.5. Văn hóa địa phƣơng ....................................................................................... 18

1.6. Cơ sở thực tiễn và kinh nghiệm về nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã ..................... 19

1.6.1. Tình hình chung ............................................................................................ 19

1.6.2. Kinh nghiệm về nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã một số địa phƣơng ............. 22

1.6.3. Kinh nghiệm về nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã của một số huyện trên địa bàn

tỉnh Nam Định ...................................................................................................... 24

1.6.4. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ........................................ 25

1.6.5. Bài học kinh nghiệm....................................................................................... 28

Chƣơng 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................ 30

2.1. Đăc điểm cơ bản địa bàn nghiên cứu ..................................................................... 30

2.1.1. Điều kiện tự nhiên.......................................................................................... 30

2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội................................................................................. 31

v

2.1.3. Về lịch sử, văn hóa, xã hội ............................................................................... 36

2.2. Các phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................. 38

2.2.1. Phƣơng pháp chọn điểm nghiên cứu, khảo sát ....................................................... 38

2.2.2. Phƣơng pháp thu thập số liệu, tài liệu.................................................................. 38

2.2.3. Phƣơng pháp xử lý và phân tích số liệu................................................................ 39

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã .............................. 40

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU......................................................................... 41

3.1. Thực trạng chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã huyện Ý Yên ......................................... 41

3.1.1. Xét về cơ cấu tuổi .......................................................................................... 41

3.1.2. Xét về cơ cấu giới tính .................................................................................... 42

3.1.3. Xét về trình độ của đội ngũ CBCC cấp ................................................................ 43

3.1.4. Xét về mức độ hoàn thành nhiệm vụ ................................................................... 54

3.2. Phân tích thực trạng nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã huyện Ý Yên ................. 55

3.2.1. Nâng cao thể lực............................................................................................ 55

3.2.2. Nâng cao trí lực............................................................................................. 57

3.2.3. Nâng cao tâm lực........................................................................................... 70

3.3. Đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC cấp xã huyện Ý Yên ...................... 76

3.3.1. Ƣu điểm...................................................................................................... 76

3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ......................................................................... 78

3.4. Định hƣớng, quan điểm, mục tiêu nâng cao chất lƣợng CBCC cấp xã ............................ 81

3.4.1. Định hƣớng nâng cao chất lƣợng CBCC cấp xã của tỉnh Nam Định ............................ 81

3.4.2. Quan điểm, mục tiêu nâng cao chất lƣợng CBCC cấp xã trên địa bàn huyện Ý Yên......... 84

3.5. Các giải pháp nâng cao chất lƣợng CBCC cấp xã của huyện Ý Yên............................... 86

3.5.1. Hoàn thiện, chuẩn hóa các chức danh CBCC cấp xã................................................ 86

3.5.2. Nâng cao chất lƣợng công tác quy hoạch đội ngũ CBCC cấp xã ................................. 89

3.5.3. Đẩy mạnh và nâng cao chất lƣợng công tác đào tạo, bồi dƣỡng đối với đội ngũ CBCC cấp xã

......................................................................................................................... 91

vi

3.5.4. Hoàn thiện công tác tuyển dụng, bố trí và sử dụng CBCC cấp xã................................ 94

3.5.5. Thực hiện tốt các chế độ và chính sách đối với đội ngũ CBCC cấp xã.......................... 98

3.5.6. Hoàn thiện công tác đánh giá đội ngũ CBCC cấp xã.............................................. 100

3.5.7. Nâng cao chất lƣợng công tác chăm sóc sức khỏe, xây dựng môi trƣờng làm việc văn hóa

cho CBCC cấp xã ................................................................................................ 101

3.5.8. Đẩy mạnh công tác CCHC, tăng cƣờng đầu tƣ cơ sở vật chất cần thiết cho công sở cấp xã

....................................................................................................................... 102

3.5.9. Nâng cao phẩm chất đạo đức, đẩy mạnh đấu tranh chống tham nhũng trong đội ngũ CBCC

cấp xã............................................................................................................... 103

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................. 104

1. Kết luận ......................................................................................................... 104

2. Kiến nghị ....................................................................................................... 105

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

vii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ

BCH Ban chấp hành

BHXH Bảo hiểm xã hội

BTV Ban Thƣờng vụ

CBCC Cán bộ công chức

CCHC Cải cách hành chính

CMKT Chuyên môn kỹ thuật

CNH Công nghiệp hóa

HĐH Hiện đại hóa

HĐND Hội đồng nhân dân

UBND Ủy ban nhân dân

KN Kỹ năng

LLCT Lý luận chính trị

NN Nhà nƣớc

TCVN-ISO Tiêu chuẩn Việt Nam - ISO

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Chỉ số đánh giá tình trạng sức khỏe BMI ........................................................ 12

Bảng 2.1. Kết quả phát triển kinh tế xã hội huyện Ý Yên giai đoạn 2014 - 2016 ..................... 32

Bảng 2.2. Tình hình dân số và lao động huyện Ý Yên giai đoạn 2014 - 2016 ......................... 34

Bảng 2.3. Tình hình cơ sở hạ tầng huyện Ý Yên ............................................................ 36

Bảng 3.1. Cơ cấu phân theo độ tuổi của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016) . 41

Bảng 3.2. Cơ cấu giới tính của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016)............. 42

Bảng 3.3. Trình độ văn hóa của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016) ........... 43

Bảng 3.4. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 -

2016).................................................................................................................. 44

Bảng 3.5. Trình độ lý luận chính trị của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016) .. 45

Bảng 3.6. Trình độ Quản lý nhà nƣớc của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016) 46

Bảng 3.7. Trình độ tin học, ngoại ngữ của CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016)

......................................................................................................................... 48

Bảng 3.8. Kết quả tự đánh giá của CBCC cấp xã về các kỹ năng nghề nghiệp trong quá trình thực

thi nhiệm vụ ......................................................................................................... 49

Bảng 3.9. Kết quả đánh giá của CBCC cấp huyện về các kỹ năng nghề nghiệp trong quá trình thực

thi nhiệm vụ ......................................................................................................... 50

Bảng 3.10. Kết quả đánh giá đạo đức công vụ của CBCC cấp xã........................................ 53

Bảng 3.11. Kết quả đánh giá của CBCC cấp xã về mức độ hoàn thành nhiệm vụ ................... 54

Bảng 3.12. Số liệu về khám sức khỏe định kỳ cho đội ngũ CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn

2014 – 2016) ........................................................................................................ 56

Bảng 3.13. Kết quả công tác bồi dƣỡng CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên (giai đoạn 2014 - 2016) .. 60

Bảng 3.14. Hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo đối với Cán bộ cấp xã có trình độ đào tạo chuyên môn,

nghiệp vụ từ trung cấp trở lên ................................................................................... 66

Bảng 3.15. Hệ số lƣơng đối với cán bộ cấp xã có trình độ sơ cấp hoặc chƣa qua đào tạo trình độ

chuyên môn nghiệp vụ ............................................................................................ 67

Bảng 3.16. Kết quả đánh giá về chính sách tiền lƣơng đối với CBCC cấp xã ............................. 69

Bảng 3.17. Kết quả đánh giá CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên giai (đoạn 2014 - 2016) ............... 73

Bảng 3.18. Kết quả đánh giá về hoạt động đánh giá, phân loại CBCC cấp xã ở huyện Ý Yên, tỉnh

Nam Định............................................................................................................ 74

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong chỉnh thể hệ thống chính trị nƣớc ta thì chính quyền cấp xã (cấp

cơ sở) có một vị trí rất quan trọng, là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính

quyền nhà nƣớc với nhân dân, thực hiện hoạt động quản lý nhà nƣớc trên các

lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phƣơng

theo thẩm quyền đƣợc phân cấp, đảm bảo cho các chủ trƣơng, chính sách của

Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc đƣợc triển khai thực hiện trong cuộc sống. Tuy

nhiên, chính quyền cấp xã không thể hoàn thành nhiệm vụ của mình một cách

hiệu lực và hiệu quả nếu thiếu một đội ngũ CBCC cấp xã vững vàng về chính

trị, có đạo đức trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và trình độ năng lực

để thực hiện các công việc đƣợc giao.

Nhƣ vậy, đội ngũ CBCC cấp xã có vai trò hết sức quan trọng trong xây

dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cấp xã. Đây là vấn đề đặc biệt quan

trọng đã đƣợc Đảng và Nhà nƣớc quan tâm trong suốt quá trình xây dựng nhà

nƣớc dân chủ nhân dân đến nay.

Bƣớc vào thời kỳ đổi mới, kể từ khi có Nghị quyết đại hội toàn quốc

lần thứ VI của Đảng (12/1986) và sự phát triển của nền kinh tế thị trƣờng định

hƣớng xã hội chủ nghĩa, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, việc nâng

cao chất lƣợng đội ngũ CBCC nói chung và CBCC cấp xã nói riêng càng trở

nên bức thiết, đòi hỏi phải nghiên cứu một cách sâu sắc về chất lƣợng đội ngũ

cán CBCC cấp xã nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nƣớc.

Trong chƣơng trình tổng thể CCHC giai đoạn 2010-2020 của Chính phủ đã

rất quan tâm đến công tác xây dựng, nâng cao chất lƣợng của đội ngũ công

chức, trong đó có đội ngũ công chức cấp xã.

Tuy nhiên ở cấp xã hiện nay, chất lƣợng đội ngũ CBCC trên cả nƣớc

nói chung và ở huyện Ý Yên tỉnh Nam Định nói riêng còn bộc lộ những hạn

chế, yếu kém cả về số lƣợng và chất lƣợng. Một trong số những hạn chế đó là:

trình độ, năng lực của đội ngũ CBCC cấp xã còn non kém chƣa đáp ứng đƣợc