Mười nghịch lý của phát triển kinh tế

I Tianh tra

MICHINH

• DUONG NGOC

Bo Ke' hoach - Dau tU

Kinh te Viet Nam khong bi cudn vdo vdng

xoay cua cudc khung hodng tdi chinh vd kinh te

the gidi, tdng tru&ng dd thodt ddy vuot ddc di len

vd dang ddn phuc hoi. Tuy vdy, tdng tru&ng cao

nhung phdt trien chua ben vOng.

TUY nhien, xet theo y nghTa phat trien (rdng hOn,

thue chit hon so vdi tang trudng), thi kinh te Viet

Nam cdn dimg trUde nhieu nghjch ly, trong dd ed

10 nghjch ly dugc xet tren cac gdc dp khac nhau.

Mot la, tang trudng cao hon nhUhg vin tut hau,

tham chi con tut hau xa han.

Nam 2010 (tam tinh tang 6,5%) GDP so vdi nam

1985 cao gap gin 5,2 lan (binh quan thdi ky 1986 -2010

tang 6,8%/nam); so vdi nam 1990 cao gap tren 2 lan

(binh quan thdi ky 1991 - 2010 tang 7,4%/nam). Dd la

nhifng tdc dp tang kha cao. GDP binh quan diu ngUdi

tinh bang USD theo ty gia hdi doai binh quan nam 2008

cua Viet Nam dat 1.052 USD (nam 2010 Ude tmh se dat

khoang 1.138 USD), thip xa so vdi cac eon sd tuong

img ciia nhieu nude trong khu vUe Odng Nam A

(Singapore 37.597,3 USD, Brunei 35.623 USD,

Malaysia 8.209,4 USD, Thai Lan 4.042,8 USD,

Indonesia 2.246,5 USD, Philippines 1.847,4 USD). GDP

binh quan diu ngUdi eua Viet Nam mdi bang 42,8%, eon

sd tuong Ung ciia khu vUc Odng Nam A va dung thU 7/11

nudc; bang 26% con sd tUOng ifng eua chau A va dUng

thU 36/50 nude va viing lanh thd cd sd lieu so sanh;

bang 11,7% con sd tUOng img cua the gidi va dimg thif

138/182 nude va viing lanh thd ed sd lieu so sanh. Neu

hp "dUhg yen" thi cung phai nhieu nam sau Viet Nam

mdi bang mifc hien nay eiia hp. NhUng dd chi la gia thiet,

thuc te hp van tien, tham chi cd nUde, ed nam cdn tien

nhanh hon. TU cac eon sd tren, cd the rut ra hai nhan xet

dang luu y. Mdt, thif bac ve GDP binh quan diu ngUdi

ciia Viet Nam vin nam d nira dudi trong d e nUde d khu

VUc Ddng Nam A, d chau A va tren the gidi. Hai, do gia

trj ciia 1% tang len eua GDP binh quan diu ngUdi eiia

Viet Nam cdn thip nhutren, nen tdc dp tang chi tieu nay

ciia Viet Nam phai cao gap ddi toe dp tang eua khu vUe

Odng Nam A, cao gip tren 4 lln tdc dp tang eua chau A

va cao gap 9 lln tdc dp tang trung binh eiia the gidi thi

mdi khdng bj tut hau xa hon (chenh lech tuyet ddi giam).

Hai la, tang trudng lien tue trong thdi gian dai,

nhung vin chus dupc coi la phat then ben vOng.

Tang trudng kinh te sau khi bi giam trong nam 1979

va nam 1980, thi tU nam 1981 da tang trudng lien tue,

tfnh de'n nam 2010 nay la 30 nam, vUpt ky luc eu eiia

Han Qudc (23 nam tfnh den nam 1996) va hien chi tha'p

thua ky luc 32 nam hien do Cong hda nhan dan Trung

Hoa dang nim giu. Tang trudng lien tue trong 30 nam

vdi tdc dp tang 6,73%/nam, nhUng vin ehUa dupe coi la

phat trien ben vifng, bdi chit lupng tang trudng kinh te

edn thap, ve mat xa hdi cdn nhieu van de hire xue, viec

bao ve va d i thien mdi trUdng cdn nhieu ban che. Tang

trudng kinh te chii ye'u do sU ddng gdp ciia yeu td tang

vd'n (chiem khoang 52 - 53%); do sU ddng gdp cua yeu

tdtang sd lupng lao ddng (chiem khoang 19 - 20%); cdn

ye'u td nang sua't cac nhan tdtdng hpp (gdm hieu qua suf

dung vd'n, nang suit lao ddng tren eo sd khoa hpc -cdng

nghe) mdi chiem 28 - 29%, thap xa so vdi con sd 35 -

40% eiia mdt sd nUde trong khu vUc.

Kinh nghiem trong ljch sir va kinh nghiem eua nhieu

nude cho tha'y, muc tieu cudi cimg dat dugc khdng phai

ehi bang tdc dp tang trudng cao trong ngay hdm nay, ma

phai bang dp ben eiia tdc dp tang trudng trong dai han.

Da den luc, neu khdng nang cao chat lupng tang trUdng,

phat trien ben vifng, thi ngay d viec tang trudng vdi tdc

dp cu eung khd ma dat dupe.

Ba la, mdcuaa hoi nhap de day manh xuat khau,

nhung nhap sieu lien tue vdi quy mo Idn.

Nhap sieu cua Viet Nam cd nam diem dang luu y.

Mdt, nhap sieu gan nhU lien tue, trong thdi gian dai.

Trong 25 nam ddi mdi, ehi cd mdt nam xult sieu nhe (41

trieu USD) va each day eung da kha lau (nam 1992), cdn

ed tdi 24 nam nhap sieu. Hai, mUc nhap sieu kha Idn

(nam 2008 len de'n tren 18 ty USD va 4 nam nay, neu

tinh bang ty USD da d mife hai ehu sd); ty le nhap sieu

so vdi xult khau, so vdi GDP vUpt mufc an toan (tren

20%). Ba, md cufa, hdi nhap la de tim thi trudng tieu thu,

nhung gan nhU dn g md cifa, hdi nhap thi dn g nhap

Day manh xudt khdu, nhung nhdp sieu lien tue v&i

quy mo ldn...

So 103+ 104 (Thiing 1+2-2011)