Một số giải pháp tăng cường huy động vốn tại NHNo & PTNT Hà Nội trong giai đoạn hiện nay.DOC

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Lêi Më §Çu

Tríc t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ®ang cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p, ®an xen

gi÷a khã kh¨n vµ thuËn lîi, nguy c¬ vµ thêi c¬. §Ó tiÕn hµnh CNH - H§H ®Êt n￾íc ph¶i ®Èy m¹nh c¸ch m¹ng c«ng nghÖ, ph¸t huy tèi ®a mäi nguån lùc mµ

quan träng nhÊt lµ vèn.

Theo kinh nghiÖm cña c¸c níc ®i tríc, cã níc ®· sö dông nguån vèn bªn

ngoµi lµm chñ lùc, nguån vèn trong níc lµm bæ trî cho sù ph¸t triÓn, tËn dông

®îc lîi thÕ chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn, rót ng¾n thêi gian b¾t kÞp víi c¸c n￾íc ph¸t triÓn. Cã níc l¹i lùa chän nguån vèn néi ®Þa lµm chñ ®¹o, b»ng c¸ch

nµy tèc ®é ph¸t triÓn thêng chËm, nhng h¹n chÕ ®îc sù phô thuéc vµo bªn

ngoµi, t¹o thÕ chñ ®éng trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn lîc, ®¶m b¶o sù

ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ x· héi trong l©u dµi.

N»m trªn vßng cung kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi,

Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng, trong c«ng cuéc ®æi míi, ViÖt Nam cßn vÊp ph¶i

nhiÒu khã kh¨n, trë ng¹i. C¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn thiÕu thèn, l¹c hËu, tr×nh

®é ®éi ngò c¸n bé, lao ®éng cßn nhiÒu h¹n chÕ, nÒn t¶ng cho mäi ho¹t ®éng s¶n

xuÊt kinh doanh (vèn) cßn thiÕu rÊt nhiÒu. §øng tríc xu thÕ më cöa hîp t¸c cña

thÕ giíi, ®Ó v÷ng bíc tiÕn lªn CNXH theo ®Þnh híng cña §¶ng, chóng ta ph¶i

biÕt n¾m b¾t thêi c¬, ®i t¾t ®ãn ®Çu, tËn dông khai th¸c mäi nguån lùc trong vµ

ngoµi níc. Víi chñ tr¬ng ®Ò ra ë §¹i Héi §¹i BiÓu toµn quèc lÇn thø 8 vµ ®îc

kh¼ng ®Þnh l¹i ë §¹i héi §¹i BiÓu toµn quèc lÇn 9: “Vèn trong níc cã ý nghÜa

quyÕt ®Þnh, vèn níc ngoµi cã ý nghÜa quan träng, kÕt hîp tiÒm n¨ng søc m¹nh

bªn trong víi kh¶ n¨ng cã thÓ tranh thñ bªn ngoµi”. Nhng b»ng c¸ch nµo ®Ó

kh¬i th«ng, thu hót ®îc nguån lùc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ c¹nh tranh hiÖn

nay. C©u hái ®îc gi¶i ®¸p b»ng sù ra ®êi cña c¸c trung gian tµi chÝnh, ®Æc biÖt lµ

ng©n hµng th¬ng m¹i. Víi vai trß tËp trung vèn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ vµo

môc ®Ých cho vay, ®Çu t…®«i khi ho¹t ®éng ng©n hµng cßn lµm thay ®æi c¬ cÊu

nguån vèn x· héi, c¶i biÕn dßng lu chuyÓn vµ môc tiªu sö dông vèn, gãp phÇn

gi¶i quyÕt c¨n b¶n c¸c m©u thuÉn vÒ cung cÇu tiÒn tÖ.

Lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc ®Æc biÖt NHNo & PTNT Hµ Néi, mét chi

nh¸nh cña NHNo & PTNT ViÖt Nam, c¬ së quan träng vÒ huy ®éng vèn, võa

thùc hiÖn chøc n¨ng kinh doanh võa thùc hiÖn vai trß thµnh viªn ®ãng gãp mét

phÇn vèn ®iÒu hoµ cho c¶ hÖ thèng Ng©n hµng N«ng nghiÖp, ®· ®¹t ®îc mét sè

1

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

thµnh c«ng trong c«ng t¸c huy ®éng vèn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc nãi chung

vµ kinh tÕ thñ ®« nãi riªng. Tuy nhiªn c«ng t¸c nµy vÉn cßn mét sè h¹n chÕ cÇn

®îc tiÕp tôc hoµn thiÖn. §Ó thùc hiÖn tèt vai trß vµ chøc n¨ng cña m×nh, viÖc t×m

kiÕm c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó lµm tèt h¬n c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i ng©n

hµng trong thêi gian tíi lµ rÊt cÇn thiÕt.

Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i NHNo & PTNT Hµ Néi, rÊt quan t©m ®Õn

ho¹t ®éng huy ®éng vèn, víi ph¬ng ch©m “kinh doanh nguån vèn huy ®éng ®Ó

n©ng cao ho¹t ®éng kinh doanh” em xin chän ®Ò tµi:

“Mét sè gi¶i ph¸p t¨ng cêng huy ®éng vèn t¹i NHNo & PTNT Hµ Néi

trong giai ®o¹n hiÖn nay”.

LuËn v¨n ®îc x©y dùng trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kinh tÕ häc

vµ nghiÖp vô ng©n hµng, kÕt hîp víi viÖc t×m hiÓu thùc tÕ vµ tham kh¶o mét sè

tµi liÖu kh¸c. Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi ®îc giíi h¹n trong giai ®o¹n 2000

– 2005.

KÕt cÊu luËn v¨n gåm 3 ch¬ng:

Ch ¬ng 1: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña ng©n hµng th¬ng

m¹i

Ch ¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng huy ®éng vèn t¹i NHNo & Ph¸t triÓn N«ng

th«n Hµ Néi

Ch ¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p t¨ng cêng huy ®éng vèn t¹i NHNo & PTNT Hµ

Néi trong giai ®o¹n hiÖn nay.

Víi thêi lîng thùc tËp, kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, kinh nghiÖm cha cã, nh×n

nhËn mét vÊn ®Ò sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù

bæ sung, ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt cña m×nh ®îc tèt

h¬n.

2

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Lêi c¶m ¬n

Sau thêi gian häc tËp vµ nghiªn cøu díi m¸i trêng Kinh TÕ Quèc

D©n, vµ khoa Ng©n hµng – Tµi chÝnh, ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña

thÇy c« gi¸o, em ®· cã thªm nhiÒu hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ x· héi. §Æc biÖt

sau thêi gian thùc tËp t¹i Ng©n Hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn

N«ng Th«n Hµ Néi, mét chi nh¸nh hµng ®Çu cña hÖ thèng Ng©n

Hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn n«ng Th«n ViÖt Nam, ®îc sù híng

dÉn, gióp ®ì nhiÖt t×nh cña ®éi ngò c¸n bé ng©n hµng, nhÊt lµ c¸c chó,

c¸c anh, c¸c chÞ phßng KÕ ho¹ch vµ phßng Kinh doanh, em ®· cã thªm

nh÷ng hiÓu biÕt vÒ thùc tÕ ho¹t ®éng ng©n hµng, nhÊt lµ ho¹t ®éng huy

®éng vèn. Cïng víi ®Þnh híng vµ sù chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS

– TS NguyÔn V¨n Nam, ngêi trùc tiÕp híng dÉn vµ gióp ®ì em hoµn

thµnh luËn v¨n nµy.

Qua ®©y em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt ®Õn thÇy gi¸o

PGS – TS NguyÔn V¨n Nam, cïng c¸c c¸n bé ng©n hµng N«ng

NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n Hµ Néi, trong ®ã cã c¸c chó, c¸c

anh chÞ phßng KÕ Ho¹ch, ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n

nµy. Em xin göi tÊt c¶ t×nh yªu th¬ng nhÊt tíi gia ®×nh, bÌ b¹n nh÷ng

ngêi lu«n bªn c¹nh ®éng viªn gióp ®ì em vÒ mäi mÆt trong qu¸ tr×nh häc

tËp.

Sinh viªn: L¬ng ThÞ T©m, NH41A

3

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Ch¬ng 1

Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña

ng©n hµng th¬ng m¹i

1.1. Giíi thiÖu vÒ ng©n hµng th¬ng m¹i

1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ ng©n hµng th¬ng m¹i.

Ngµy nay khi nãi ®Õn ng©n hµng lµ ta nghÜ ngay ®Õn vai trß trung gian tµi

chÝnh, mét huyÕt m¹ch lu th«ng dßng m¸u tiÒn tÖ, gãp phÇn quan träng trong

viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. V× thÕ bÊt kÓ khi nµo ®Ò cËp tíi NHTM ta kh«ng

thÓ bá qua lÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nã.

TiÒn th©n cña nghiÖp vô ng©n hµng hiÖn ®¹i b¾t ®Çu tõ khi s¶n xuÊt hµng

ho¸ ph¸t triÓn, trao ®æi vµ lu th«ng hµng ho¸ ®îc më réng, tiÒn tÖ ra ®êi. Trong

giai ®o¹n ®Çu nµy do mçi vïng cã mét ®ång tiÒn riªng nªn khi giao lu hµng ho¸

ph¸t triÓn nhu cÇu ®æi tiÒn trë nªn bøc xóc, mét sè th¬ng nh©n ®· ®øng ra thùc

hiÖn viÖc ®æi tiÒn ®óc cho c¸c nhµ bu«n, hä thêng ®îc gäi lµ c¸c nhµ kinh doanh

tiÒn tÖ. ViÖc s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn ®· xuÊt hiÖn nhiÒu th¬ng

gia giµu cã, hä cã mét lîng tiÒn d thõa, muèn cÊt gi÷ ë mét n¬i an toµn, khi ®ã

ho¹t ®éng nhËn tiÒn göi xuÊt hiÖn. Cïng víi ho¹t ®éng nµy ho¹t ®éng chi tr¶ hé

còng h×nh thµnh do sù kh¸c biÖt vÒ thêi gian mua b¸n vµ thanh to¸n tiÒn hµng.

N¾m trong tay mét lîng tiÒn lín, lîi dông tÝnh v« danh cña tiÒn tÖ c¸c nhµ kinh

doanh tiÒn tÖ ®· sö dông lîng tiÒn d thõa nµy ®Ó cung cÊp cho c¸c nhµ kinh

doanh cã nhu cÇu vµ s½n sµng tr¶ mét lîng phÝ nhÊt ®Þnh, thÕ lµ ho¹t ®éng cho

vay ra ®êi. Lóc nµy c¸c nhµ kinh doanh tiÒn tÖ ®îc gäi díi tªn nhµ ng©n hµng.

Nh vËy ho¹t ®éng ng©n hµng s¬ khai ®Çu tiªn chØ bao gåm nh÷ng nghiÖp

vô c¬ b¶n: ®æi tiÒn, nhËn tiÒn göi, gi÷ hé tiÒn, thanh to¸n vµ cho vay. Trong ®ã

nghiÖp vô cho vay mang tÝnh chÊt cho vay nÆng l·i, v× thÕ thêi kú nµy thêng ®îc

gäi lµ ng©n hµng cho vay nÆng l·i.

Cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt hµng ho¸ ngµnh ng©n hµng còng

kh«ng ngõng hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn. Qu¸ tr×nh nµy cã thÓ chia ra lµm 4 giai

®o¹n:

4

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

 Tríc thÕ kû 15: Lµ thêi kú cña “c¸c ng©n hµng vô b¶n”. Trong thêi kú

nµy c¸c nhµ kinh doanh vµng b¹c ®· ph¸t triÓn mét sè ho¹t ®éng nh: ®æi tiÒn,

thanh to¸n hé, gi÷ tiÒn hé vµ cho vay, ®iÒu nµy chØ thùc hiÖn ®îc víi nh÷ng thî

vµng cã uy tÝn lín.

 Tõ thÕ kû 15 ®Õn thÕ kû 18: §©y lµ giai ®o¹n cña nh÷ng ng©n hµng cæ

®iÓn. C¸c ng©n hµng thî vµng ph¸t triÓn c¸ch m¹ng ho¸ thµnh c¸c tæ chøc kinh

doanh tiÒn tÖ. C¸c ng©n hµng tån t¹i díi d¹ng riªng lÎ, ®éc lËp, cïng tiÕn hµnh

mét ho¹t ®éng gièng nhau nh: ®æi tiÒn, gi÷ hé tiÒn, thanh to¸n, cho vay vµ ®Æc

biÖt cïng ph¸t hµnh ra mét lo¹i giÊy b¹c cña ng©n hµng ®Ó cho vay. Trî gióp th-

¬ng nh©n vµ hç trî cho lu th«ng.

 Tõ cuèi thÕ kû 18 ®Õn cuèi thÕ kû 19: NÒn s¶n xuÊt t¹i c¸c quèc gia

lín ®· ®¹t ®îc nh÷ng bíc tiÕn vÜ ®¹i, lu th«ng hµng ho¸ ®îc më réng ®¸ng kÓ.

Trong ®iÒu kiÖn ®ã viÖc tån t¹i mét sè lîng lín c¸c lo¹i tiÒn giÊy kh¸c nhau ®·

g©y ra nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cho nÒn kinh tÕ. Do vËy chÝnh phñ ®· can thiÖp

th«ng qua ®¹o luËt vÒ h¹n chÕ sè lîng c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh. C¸c ng©n hµng

®· tån t¹i víi t c¸ch lµ mét hÖ thèng cã sù ph©n c«ng lao ®éng râ rµng. Trong hÖ

thèng ®ã ®· t¸ch ra mét sè ng©n hµng ph¸t hµnh, chuyªn ph¸t hµnh ra giÊy b¹c

®Ó cho vay. §©y lµ c¸c ng©n hµng lín vµ chñ yÕu lµ c¸c ng©n hµng t nh©n. C¸c

ng©n hµng cßn l¹i n»m trong hÖ thèng c¸c ng©n hµng chuyªn doanh, ®îc ph©n

c«ng lao ®éng x· héi s©u s¾c vµo c¸c lÜnh vùc cô thÓ: c¸c ng©n hµng c«ng

nghiÖp chuyªn cho vay trung vµ dµi h¹n; c¸c ng©n hµng th¬ng nghiÖp cho vay

vèn ng¾n h¹n; c¸c ng©n hµng ®Þa èc cho vay lÜnh vùc bÊt ®éng s¶n; ng©n hµng

®Ó dµnh, chØ huy ®éng vèn cña d©n chóng sau ®ã cho vay hoÆc mua chøng

kho¸n; ng©n hµng cÇm cè cho vay b»ng nghiÖp vô cÇm cè (gÇn gièng cöa hiÖu

cÇm ®å).

Trong thêi kú nµy ng©n hµng th©m nhËp s©u vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt

chÊt, c¸c ng©n hµng ph¸t triÓn rùc rì vµ trë thµnh lùc lîng cã thÕ lùc v¹n n¨ng.

 Tõ cuèi thÕ kû 19 ®Õn nay: Cuéc khñng ho¶ng 1929- 1933 x¶y ra do

nhiÒu nguyªn nh©n, mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu lµ c«ng t¸c qu¶n lý

trong lÜnh vùc tµi chÝnh tiÒn tÖ cña chÝnh phñ cha chÆt chÏ, c¸c ng©n hµng ph¸t

hµnh ®a phÇn lµ c¸c ng©n hµng t nh©n ®· h¹n chÕ sù qu¶n lý cña chÝnh phñ. Sau

cuéc khñng ho¶ng nµy hÇu hÕt c¸c quèc gia ®· tiÕn hµnh Quèc h÷u ho¸ ng©n

5

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

hµng ph¸t hµnh, NHTW ra ®êi thay thÕ cho ng©n hµng ph¸t hµnh gi÷ chøc n¨ng

ph¸t hµnh vµ qu¶n lý lu th«ng tiÒn tÖ. Ho¹t ®éng díi sù kiÓm so¸t chÆt chÏ cña

ph¸p luËt. HÖ thèng ng©n hµng chuyÓn thµnh ng©n hµng 2 cÊp:

. NHTW

. Ng©n hµng th¬ng m¹i ®a n¨ng (thùc hiÖn nghiÖp vô kinh doanh tiÒn tÖ

vµ dÞch vµ dÞch vô ng©n hµng).

Cïng víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi, ng©n hµng ®Çu tiªn xuÊt hiÖn ë ViÖt

Nam lµ Ng©n hµng §«ng D¬ng do toµn quyÒn Ph¸p thµnh lËp n¨m 1875 t¹i Sµi

Gßn. Sau khi C¸ch M¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng n¨m 1946 níc ta tiÕn hµnh quèc

h÷u ho¸ ng©n hµng §«ng D¬ng.

N¨m 1951 chñ tÞch níc ®· ký s¾c lÖnh sè 15 thµnh lËp ng©n hµng Quèc

gia, sau ®æi tªn thµnh Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam n¨m 1954. Thêi kú nµy

MiÒn B¾c chØ cã Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam võa lµ NHTW võa lµ NHTM, cã

chi nh¸nh t¹i c¸c tØnh vµ khu vùc. MiÒn nam cã mét sè ng©n hµng: ng©n hµng

Ph¸t triÓn N«ng nghiÖp, ng©n hµng Ph¸t triÓn Kü nghÖ vµ mét sè chi nh¸nh

ng©n hµng níc ngoµi.

N¨m 1975 ®Êt níc hoµn toµn gi¶i phãng, c¸c ng©n hµng níc ngoµi ®· rót

khái ViÖt Nam.

Sau cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ n¨m 1988 hÖ thèng ng©n hµng ®îc chuyÓn

tõ 1 cÊp thµnh 2 cÊp: Ng©n hµng Nhµ níc vµ HÖ thèng c¸c ng©n hµng th¬ng

m¹i.

Tõ n¨m 1988-1990 chñ yÕu chØ cã 4 NHTM quèc doanh ho¹t ®éng trong

lÜnh vùc cña m×nh.

§Õn nay trong bíc chuyÓn ®æi sang kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN,

mäi ngêi ®îc tù do kinh doanh theo ph¸p luËt, ®îc b¶o hé quyÒn së h÷u vµ thu

nhËp hîp ph¸p, c¸c h×nh thøc së h÷u cã thÓ ®an xen víi nhau h×nh thµnh c¸c tæ

chøc kinh doanh ®a d¹ng. Theo híng nµy nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn tÊt

yÕu sÏ t¹o ra tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®ßi hái sù ra ®êi nhiÒu lo¹i h×nh ng©n hµng vµ tæ

chøc tÝn dông, t¹o ra mét m«i trêng c¹nh tranh ngµy cµng b×nh ®¼ng vµ gay g¾t

h¬n.

Lµ mét s¶n phÈm ®éc ®¸o cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ

thÞ trêng, mét ®éng lùc quan träng cho sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi,

6

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

ng©n hµng kh«ng thÓ ®øng ngoµi ho¹t ®éng cña bÊt cø quèc gia nµo. V× vËy mçi

níc ®Òu x©y dùng cho m×nh nh÷ng khung ph¸p lý giíi h¹n ho¹t ®éng cña ng©n

hµng. Mçi níc cã mét kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ ng©n hµng :

Theo luËt ng©n hµng Ên §é n¨m 1959 bæ xung: “Ng©n hµng lµ c¬ së

nhËn c¸c kho¶n tiÒn ký th¸c ®Ó cho vay, tµi trî, ®Çu t ...”

Theo ph¸p luËt Mü: “BÊt kú mét tæ chøc nµo cung cÊp tµi kho¶n tiÒn göi,

cho phÐp kh¸ch hµng rót tiÒn theo yªu cÇu vµ cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc kinh

doanh hay cho vay th¬ng m¹i sÏ ®îc xem lµ ng©n hµng”.

Tùu chung l¹i tÊt c¶ ®Òu cã ®iÓm chung lµ tæ chøc nhËn tiÒn ký th¸c, tiÒn

göi kh«ng kú h¹n vµ cã kú h¹n, sö dông cho vay chiÕt khÊu vµ c¸c nghiÖp vô

kinh doanh kh¸c.

ViÖt Nam, ph¸p lÖnh ng©n hµng, hîp t¸c x· tÝn dông vµ c«ng ty tµi chÝnh

n¨m 1990 quy ®Þnh: “NHTM lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng thêng

xuyªn vµ chñ yÕu lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ

sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay hay thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ lµm

ph¬ng tiÖn thanh to¸n”.

LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông ViÖt Nam quy ®Þnh: “NHTM lµ lo¹i h×nh tæ

chøc tÝn dông ®îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cã liªn quan”. Trong

®ã “Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng,

víi néi dung thêng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cÊp tÝn dông,

cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n”.

NHTM thùc hiÖn 3 chøc n¨ng c¬ b¶n:

-Thñ quü cña c¸c doanh nghiÖp.

-T¹o tiÒn.

-Trung gian tµi chÝnh.

1.1.2. C¸c nghiÖp vô c¬ b¶n cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.

Ng©n hµng th¬ng m¹i tõ khi b¾t ®Çu h×nh thµnh míi chØ thùc hiÖn chøc

n¨ng gi÷ tiÒn hé kh¸ch hµng, nhng ®Õn nay do t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ thay

®æi, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ho¹t ®éng ng©n hµng kh«ng ngõng c¶i

tiÕn vµ ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao h¬n song ng©n hµng vÉn thùc hiÖn ba chøc n¨ng

c¬ b¶n: ng©n hµng th¬ng m¹i lµ thñ quü cña c¸c doanh nghiÖp, chøc n¨ng t¹o

7

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

tiÒn vµ lµm trung gian tµi chÝnh. Trªn c¬ së ®ã ng©n hµng thùc hiÖn 3 nghiÖp vô

c¬ b¶n sau:

1.1.2.1. NghiÖp vô huy ®éng vèn:

§©y lµ nghiÖp vô c¬ b¶n, ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt cña mét ng©n hµng.

§Ó t¹o nguån vèn cho m×nh c¸c ng©n hµng thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng huy ®éng

vèn sau:

 Vèn chñ së h÷u: Nguån nµy ®îc h×nh thµnh tõ nguån ®ãng gãp

cña c¸c cæ ®«ng vµ c¸c quü cña ng©n hµng h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh kinh

doanh thÓ hiÖn díi h×nh thøc lîi nhuËn ®Ó l¹i.

 NghiÖp vô huy ®éng tiÒn göi: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn ng©n hµng

huy ®éng tõ c¸c kho¶n tiÒn göi cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ nh»m

môc ®Ých thanh to¸n, hëng l·i, kho¶n tiÒn nhµn rçi cña c¸c c¸ nh©n hay hé gia

®×nh göi vµo ng©n hµng víi môc ®Ých hëng l·i.

 NghiÖp vô ®i vay: Ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh t¹o ra nguån vèn b»ng c¸ch

vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông, vay trªn thÞ trêng tÖ vµ vay Ng©n hµng Trung

¦¬ng (NHTW) díi c¸c h×nh thøc t¸i chiÕt khÊu, vay cã b¶o ®¶m ...môc ®Ých t¹o

sù c©n ®èi trong ®iÒu hµnh vèn cña NHTM khi hä kh«ng tù c©n ®èi ®îc trªn c¬

së khai th¸c t¹i chç.

 NghiÖp vô huy ®éng b»ng c¸ch ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸: Ng©n

hµng sö dông nghiÖp vô nµy ®Ó thu hót c¸c kho¶n vèn cã tÝnh chÊt dµi h¹n ®èi

víi ng©n hµng vµo nÒn kinh tÕ. Ngoµi ra, nghiÖp vô nµy cßn gióp NHTM t¨ng c￾êng tÝnh æn ®Þnh cña ®ång vèn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh.

 NghiÖp vô huy ®éng vèn kh¸c: NHTM cã thÓ t¹o vèn cho m×nh

th«ng qua viÖc nhËn lµm ®¹i lý hay uû th¸c vèn cho c¸c tæ chøc c¸ nh©n trong

vµ ngoµi níc.

1.1.2.2. NghiÖp vô sö dông vèn:

Ng©n hµng lµ mét tæ chøc tµi chÝnh “®i vay ®Ó cho vay”. Do vËy mèi

quan t©m hµng ®Çu cña ng©n hµng sau khi ®· huy ®éng ®îc mét lîng vèn lµ lµm

sao sö dông nguån vèn ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt mµ kh«ng bÞ r¬i vµo t×nh

tr¹ng kÑt vèn. V× thÕ ng©n hµng ph¶i nghiªn cøu vµ ®a ra chiÕn lîc sö dông vèn

cña m×nh, b»ng c¸c ho¹t ®éng:

8

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

 Dù tr÷: Víi môc ®Ých ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n

hµng. NHTM ph¶i duy tr× mét lîng vèn b»ng tiÒn mÆt thùc hiÖn nghÜa vô dù tr÷,

møc dù tr÷ nµy tuú thuéc vµo tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc (do nhµ níc quy ®Þnh) vµ tû

lÖ dù tr÷ vît qu¸ mµ ng©n hµng gi÷ l¹i ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶ còng nh

thùc hiÖn ho¹t ®éng kh¸c cña m×nh.

 Cho vay: Theo quy ®Þnh “cho vay lµ h×nh thøc tÝn dông mµ trong

®ã ng©n hµng ký hîp ®ång víi ngêi ®i vay, cam kÕt cho ngêi ®ã vay mét kho¶n

tiÒn trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, kh¸ch hµng cã nghÜa vô hoµn tr¶ vèn

vµ l·i t¹i thêi ®iÓm ®¸o h¹n cña kho¶n cho vay”.

§©y lµ nghiÖp vô chñ yÕu cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. Theo thèng kª,

nh×n chung kho¶ng 65 - 70% thu nhËp cña ng©n hµng tõ ho¹t ®éng cho vay.

Thµnh c«ng hay thÊt b¹i phô thuéc vµo chÝnh s¸ch cho vay cña ng©n hµng. §©y

còng lµ ho¹t ®éng mang nhiÒu rñi ro vµ phøc t¹p nhÊt .

NÕu ph©n chia:

-Theo môc ®Ých: cã cho vay bÊt ®éng s¶n, cho vay th¬ng m¹i, cho vay c¸

nh©n, cho vay thuª mua vµ cho vay kh¸c.

-Theo kú h¹n: cã cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n.

-Theo h×nh thøc b¶o ®¶m:

+ Cho vay cã b¶o ®¶m (cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm

cè, cã b¶o l·nh cña ngêi thø 3).

+ Cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m: cho vay dùa trªn uy tÝn cña b¶n th©n kh¸ch

hµng.

-Theo ph¬ng thøc hoµn tr¶: cho vay tr¶ gãp, cho vay phi tr¶ gãp, hoµn tr¶

theo tho¶ thuËn, cho vay hoµn tr¶ theo yªu cÇu (kh¸ch hµng cã thÓ hoµn tr¶ bÊt

kú lóc nµo khi cã thu nhËp trong thêi h¹n).

 §Çu t: Ngoµi nghiÖp vô cho vay ng©n hµng cßn sö dông vèn ®Ó ®Çu t.

Cã 2 h×nh thøc ®Çu t chñ yÕu:

 §Çu t chøng kho¸n: Ng©n hµng mua chøng kho¸n v× môc ®Ých

thanh kho¶n vµ ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng, n©ng cao lîi tøc vµ phôc vô nh c¸c vËt

ký quü cho c¸c tµi s¶n nî kh¸c. NghiÖp vô nµy mang l¹i lîi nhuËn kh¸ lín cho

ng©n hµng sau cho vay nhng còng hµm chøa rÊt nhiÒu rñi ro. Tuú luËt ph¸p mçi

quèc gia mµ viÖc tham gia vµo thÞ trêng chøng kho¸n cña c¸c ng©n hµng ë møc

9