Một số giải pháp quản lý rủi ro tín dụng ở Ngân hàng thương mại và cổ phần nhà Hà Nội HABUBANK.DOC

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Lời mở đầu

Trong thời gian gần đây, bên cạnh những kết quả đã đạt được, nền kinh tế

thị trường cũng đã xuất hiện những mặt trái của nó: sự cạnh tranh gay gắt khiến

cho một số doanh nghiệp phá sản, tình trạng làm ăn mang tính chất lừa đảo

nhằm kiếm lợi bất chính của một số đối tượng làm cho nền kinh tế thị trường

thêm phức tạp. Trong bối cảnh đó, hoạt động của Ngân hàng cũng khó tránh

khỏi sự tác động của nền kinh tế thị trường.

Dịch vụ tiền tệ, tín dụng ngân hàng có tính chất đặc thù khác với những

hàng hoá, dịch vụ thông thường. Ngân hàng dễ trở thành nạn nhân khi các

doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng chịu sự

tác động của nhiều yếu tố khiến cho rủi ro dễ xảy ra, trong đó rủi ro tín dụng là

dễ xảy ra nhất. Khi xảy ra rủi ro tín dụng, Ngân hàng sẽ phải chịu thiệt hại mất

mát lớn. Làm thế nào để hạn chế tối đa rủi ro tín dụng là một bài toán nan giải

do tín dụng là nghiệp vụ hàng đầu có ý nghĩa quan trọng đối với sự tồn tại và

phát triển của Ngân hàng.

Qua quá trình hoc tập và tìm hiểu trên các kênh thông tin, qua đợt thực

tập tại Ngân hàng thương mại và cổ phần nhà Hà Nội HABUBANK và đặc biệt

là sự hướng dẫn của thầy giáo, em quyết định nghiên cứu đề tài: “Một số giải

pháp quản lý rủi ro tín dụng ở Ngân hàng thương mại và cổ phần nhà Hà

Nội HABUBANK”.

Chuyên đề thực tập bao gồm các chương:

Chương I: Những lý luận cơ bản về quản lý rủi ro tín dụng

Chương II: Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại

cổ phần nhà Hà Nội HABUBANK

_______________________________________________________________

Sinh viên thực hiện: Mai Bảo Ngọc- Lớp: KT&QLC46

1

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Chương III: Giải pháp tăng cường quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng

thương mại và cổ phần nhà Hà Nội HABUBANK

Để hoàn thành chuyên đề này, em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn

của thầy giáo TS.Phạm Vũ Thắng và các cô chú trong ngân hàng thương mại và

cổ phần nhà Hà Nội HABUBANK

_______________________________________________________________

Sinh viên thực hiện: Mai Bảo Ngọc- Lớp: KT&QLC46

2

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Chương I: Những lý luận cơ bản về quản lý rủi ro

tín dụng

1. Rủi ro tín dụng

1.1. Khái niệm rủi ro tín dụng và phân loại rủi ro tín dụng

1.1.1. Khái niệm rủi ro tín dụng

Trong nền kinh tế thị trường, một trong những chức năng kinh tế cơ bản

của Ngân hàng là cung cấp tín dụng. Đối với đa số các ngân hàng, thu nhập từ

tín dụng chiếm khoảng ½ đến 2/3 tổng thu nhập của ngân hàng và dư nợ tín

dụng thường chiếm tới ½ tổng tài sản có. Thêm vào đó, trong kinh doanh ngân

hàng, rủi ro thường có xu hướng tập trung vào danh mục tín dụng. Khi ngân

hàng rơi vào tình trạng khó khăn tài chính nghiêm trọng, nguyên nhân chủ yếu

phát sinh từ hoạt động tín dụng của ngân hàng. Từ việc ngân hàng buông lỏng

quản lý, không minh bạch trong việc cấp tín dụng, thi hành một chính sách tín

dụng kém hiệu quả, hay do sự đi xuống không lường trước được của nền kinh tế

có thể dẫn đến rủi ro tín dụng và ngân hàng không thu hồi được vốn. Chính vì

lý do này, mỗi khi cán bộ thanh tra đến ngân hàng, họ luôn kiểm tra chi tiết

danh mục tín dụng của ngân hàng, trong đó bao gồm: phân tích toàn bộ các hồ

sơ tín dụng và hồ sơ bảo đảm tín dụng đối với các khoản tín dụng lớn, kiểm tra

ngẫu nhiên đối với các khoản tín dụng vừa và nhỏ, trên cơ sở đó sẽ đưa ra đánh

giá chính sách tín dụng của ngân hàng nhằm bảo đảm sự lành mạnh và hiệu

quả, qua đó bảo vệ những người gửi tiền và cổ đông của ngân hàng.

Rủi ro tín dụng là loại rủi ro phát sinh khi một hoặc các bên tham gia vào

hợp đồng tín dụng không có khả năng thanh toán cho các bên còn lại. Đối với

_______________________________________________________________

Sinh viên thực hiện: Mai Bảo Ngọc- Lớp: KT&QLC46

3

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

ngân hàng thương mại, rủi ro tín dụng xảy ra trong trường hợp ngân hàng

không thu hồi được toàn bộ cả gốc và lãi của các khoản cho vay, hoặc là việc

thanh toán nợ gốc và lãi vay không đúng thời hạn đã quy định. Nếu như tất cả

các khoản cho vay của ngân hàng đều được thanh toán đầy đủ và kịp thời hạn

cả gốc và lãi thì rủi ro tín dụng sẽ không xảy ra. Ngược lãi, nếu khách hàng vay

tiền không có khả năng hoàn trả hoặc cố ý không hoàn trả ngân hàng thì rủi ro

tín dụng sẽ nẩy sinh.

Rủi ro tín dụng không chỉ giới hạn trong hoạt động cho vay của các ngân

hàng thương mại mà còn diễn ra trong nhiều hoạt động mang tính chất tín dụng

khác như hoạt động cho thuê tài chính, tài trợ xuất nhập khẩu và bảo lãnh.

1.1.2. Phân loại rủi ro tín dụng

Có thể nói rằng rủi ro tín dụng là một vấn đề tất yếu khách quan trong

hoạt động của tất cả các Ngân hàng thương mại. Vấn đề cần đặt ra là làm sao để

có thể ngăn ngừa, hạn chế đến mức tối đa những rủi ro có thể xảy ra đối với

hoạt động tín dụng của Ngân hàng. Muốn làm được điều đó, trước hết các Ngân

hàng cần phân loại được các loại rủi ro tín dụng. Tuỳ theo các tiêu thức khác

nhau mà ta có thể phân loại rủi ro tín dụng thành các nhóm:

- Phân loại rủi ro tín dụng theo loại cho vay:

+ Rủi ro tín dụng đối với các khoản cho vay dùng để tài trợ vốn lưu

động: Do thời gian luân chuyển của vốn lưu động tương đối nhanh dẫn đến thời

gian hoàn trả khoản vay cũng nhanh, do đó mức độ rủi ro tín dụng cũng thấp

hơn.

+ Rủi ro tín dụng đối với các khoản cho vay dùng để tài trợ cho tài sản cố

định: Đối với các khoản vay này rủi mức độ rủi ro tín dụng thường cao vì thời

_______________________________________________________________

Sinh viên thực hiện: Mai Bảo Ngọc- Lớp: KT&QLC46

4

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

gian vay vốn dài, hao mòn hữu hình và hao mòn vô hình của tài sản cố định

cũng rất cao.

+ Rủi ro tín dụng đối với các khoản cho vay dùng để tài trợ cho hoạt

động xuất nhập khẩu: Mức độ rủi ro của các khoản vay này thường ít nhưng

cũng có thể tăng cao trong trường hợp có chiến tranh, thiên tai xảy ra ảnh

hưởng đến thời gian giao hàng, khách hàng không có tiền trả nợ ngân hàng

đúng thời hạn.

- Phân loại rủi ro tín dụng theo thời gian của khoản vay:

+ Rủi ro tín dụng xảy ra đối với các khoản vay ngắn hạn: là loại rủi ro tín

dụng đối với các khoản tín dụng có thời gian từ 12 tháng trở xuống.

+ Rủi ro tín dụng xảy ra đối với các khoản vay trung và dài hạn: là loại rủi ro

tín dụng đối với các khoản tín dụng có thời gian trên 12 tháng. Thông thường

mức độ rủi ro tín dụng của các khoản vay ngắn hạn thường thấp hơn rủi ro tín

dụng của các khoản cho vay trung và dài hạn. Do đó, cho dù lãi suất cho vay

của các khoản vay trung và dài hạn này thường hấp dẫn hơn nhưng các Ngân

hàng thương mại ở Việt Nam vẫn hạn chế việc mở rộng hoạt động tín dụng đối

với loại cho vay này.

- Phân loại rủi ro tín dụng theo nguyên nhân gây ra rủi ro:

+ Rủi ro tín dụng có nguyên nhân từ phía khách hàng.

+ Rủi ro tín dụng có nguyên nhân từ phía Ngân hàng.

+ Rủi ro tín dụng phát sinh từ các nguyên nhân khác.

- Phân loại rủi ro tín dụng theo khách hàng vay:

+ Rủi ro tín dụng đối với khoản vay của các doanh nghiệp nhà nước.

+ Rủi ro tín dụng đối với khoản vay của các doanh nghiệp ngoài quốc

doanh.

_______________________________________________________________

Sinh viên thực hiện: Mai Bảo Ngọc- Lớp: KT&QLC46

5

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

1.2. Nguyên nhân dẫn tới rủi ro tín dụng

1.2.1. Nguyên nhân chung

Là những nguyên nhân do môi trường bên ngoài tác động, không xuất

phát từ ngân hàng hay khách hàng trong cuộc sống hàng ngày. Cụ thể đó là:

- Những nguyên nhân mang tính bất khả kháng: là những rủi ro mà bản

thân khách hàng và ngân hàng không thể lường trước được.

- Do cơ chế, chính sách kinh tế của Nhà nước thay đổi bất thường. Chức

năng can thiệp vào nền kinh tế và điều khiển một cách gián tiếp thông qua pháp

luật, chính sách, thuế của Nhà nước vô cùng quan trọng, tuy nhiên sự thay đổi

của các chính sách cũng có thể tác động đến hoạt động của các doanh nghiệp

cũng như các Ngân hàng.

- Sự biến động của tình hình kinh tế-chính trị-xã hội trong và ngoài nước

cũng là nguyên nhân có thể dẫn đến rủi ro, đe doạ hoạt động của các ngân hàng.

- Do sự ảnh hưởng của chu kỳ phát triển kinh tế: nếu nền kinh tế ở trong

thời kỳ khủng hoảng, suy thoái sẽ dẫn đến rủi ro cao trong hoạt động của hệ

thống các ngân hàng thương mại.

- Do sự lỏng lẻo của môi trường pháp lý.

1.2.2. Nguyên nhân từ phía khách hàng

Trong quá trình tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, nhiều doanh

nghiệp có thể lâm vào tình trạng thua lỗ, thậm chí có thể dẫn đến phá sản,

không có khả năng trả nợ đầy đủ và đúng thời hạn đã cam kết vớí Ngân hàng.

Cụ thể như sau:

_______________________________________________________________

Sinh viên thực hiện: Mai Bảo Ngọc- Lớp: KT&QLC46

6