Một só giải pháp nhằm đẩy mạnh xuât khẩu cà phê tỉnh đồng nai

- 1 -

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH

------------------------------

VŨ THỊ HƯƠNG LỆ

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM

ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU CÀ PHÊ

TỈNH ĐỒNG NAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP.Hồ Chí Minh – 2007

- 2 -

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH

------------------------------

VŨ THỊ HƯƠNG LỆ

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH

XUẤT KHẨU CÀ PHÊ TỈNH ĐỒNG NAI

Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh

Mã số: 60.34.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. PHƯƠNG NGỌC THẠCH

TP.Hồ Chí Minh – 2007

- 3 -

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa

Mục lục

Danh mục các bảng biểu

LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1

1. Lý do nghiên cứu ................................................................................................... 1

2. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................ 2

3. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................. 2

4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................... 3

5. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................. 3

6. Nội dung đề tài ...................................................................................................... 4

CHƯƠNG 1:

TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH CÀ PHÊ THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM .................. 5

1.1 TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH CÀ PHÊ THẾ GIỚI ....................................... 5

1.1.1 Tình hình sản xuất cà phê ở một số nước ................................................. 5

1.1.2. Tình hình xuất nhập khẩu cà phê trên thế giới .......................................... 7

1.1.3. Kinh nghiệm xuất khẩu cà phê ở một số nước .......................................... 8

1.2 TỔNG QUAN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CÀ PHÊ VIỆT NAM ................ 9

1.2.1 Sự hình thành và phát triển ngành cà phê Việt Nam .................................. 9

1.2.2 Thực trạng phát triển cà phê Việt Nam .................................................... 11

1.2.2.1 Tình hình sản xuất cà phê Việt Nam ............................................. 11

™ Diện tích gieo trồng và sản lượng ..................................................... 11

™ Giống, năng suất ................................................................................ 11

™ Trồng trọt, thu hoạch......................................................................... 12

™ Chế biến và bảo quản cà phê ............................................................. 12

1.2.2.2.Tình hình xuất khẩu cà phê VN ..................................................... 14

™ Sản lượng, kim ngạch cà phê xuất khẩu ............................................ 14

™ Chất lượng cà phê xuất khẩu ............................................................. 15

- 4 -

™ Giá cà phê xuất khẩu ......................................................................... 16

™ Thị trường tiêu thụ – khách hàng ....................................................... 18

™ Mối quan hệ hợp tác trong sản xuất, xuất khẩu cà phê ...................... 20

™ Chính sách nhà nước đối với phát triển ngành cà phê ....................... 21

CHƯƠNG 2:

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CÀ PHÊ TỈNH ĐỒNG NAI ...... 24

2.1 Thực trạng sản xuất cà phê Đồng Nai ............................................................... 24

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ngành cà phê Đồng Nai .................... 24

2.1.2 Diện tích năng suất và sản lượng .............................................................. 25

™ Về diện tích .............................................................................................. 25

™ Về năng suất .............................................................................................. 25

™ Về sản lượng .............................................................................................. 25

2.1.3 Thực trạng trồng trọt, thu hoạch, chế biến và bảo quản cà phê ............... 26

™ Về trồng trọt .............................................................................................. 26

™ Về thu hoạch .............................................................................................. 26

™ Về chế biến ................................................................................................ 26

™ Về khâu bảo quản cà phê ........................................................................... 27

™ Trình độ kỹ thuật sản xuất cà phê ............................................................. 28

2.2. Tình hình tiêu thụ và xuất khẩu cà phê Đồng Nai ........................................... 28

2.2.1 Sản lượng cà phê xuất khẩu và kim ngạch xuất khẩu cà phê của tỉnh Đồng

Nai ..................................................................................................................... 28

2.2.2.Chất lượng cà phê xuất khẩu .................................................................... 31

2.2.3.Thị trường xuất khẩu ................................................................................. 32

2.2.4. Giá xuất khẩu ............................................................................................ 33

2.2.5 Các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Tỉnh Đồng Nai ................................ 36

2.2.6. Mạng lưới cung ứng và lưu thông cà phê xuất khẩu ............................... 38

2.2.7 Cơ sở hạ tầng và dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động xuất khẩu cà phê tại Tỉnh

Đồng Nai ............................................................................................................ 39

™ ICD Biên Hòa ............................................................................................ 39

- 5 -

™ Hệ thống đường bộ, đường thủy ............................................................... 39

™ Các cơ sở dịch vụ liên quan đến xuất khẩu cà phê .................................... 40

2.2.8. Quản lý và điều hành hoạt động xuất khẩu cà phê .................................. 41

™ Về việc quản lý các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê ................................. 41

™ Về quản lý giá cả, chính sách thu mua tạm trữ và hỗ trợ lãi suất vay

tạm trữ ............................................................................................................. 42

2.3. Tóm tắt những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức đối với hoạt động xuất

khẩu cà phê của tỉnh Đồng Nai ............................................................................... 43

2.3.1. Điểm mạnh, điểm yếu .............................................................................. 43

™ Điểm mạnh ................................................................................................ 43

™ Điểm yếu ................................................................................................... 44

2.3.2. Cơ hội, thách thức .................................................................................... 44

™ Cơ hội ........................................................................................................ 44

™ Thách thức ................................................................................................. 45

CHƯƠNG 3:

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU CÀ PHÊ TỈNH

ĐỒNG NAI ............................................................................................................. 46

3.1 QUAN ĐIỂM ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP ............................................................ 46

3.1.1 Quan điểm 1: Xác định ngành cà phê là ngành kinh tế quan trọng,

xuất khẩu cà phê là một trong 12 chương trình kinh tế trọng điểm của tỉnh Đồng

Nai đến 2010 và tầm nhìn 2020 ......................................................................... 46

3.1.2 Quan điểm 2: Chất lượng là yếu tố quyết định sự duy trì và phát

triển thị trường xuất khẩu .................................................................................. 46

3.1.3 Quan điểm 3: Nâng cao vai trò quản lý Nhà nước trong việc duy trì

và phát triển thị trường xuất khẩu ...................................................................... 47

3.2 MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU CÀ PHÊ CỦA TỈNH ĐỒNG NAI 47

3.2.1 Mục tiêu tổng quát .................................................................................... 47

3.2.2 Mục tiêu cụ thể ......................................................................................... 48

- 6 -

3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU CÀ PHÊ TỈNH ĐỒNG

NAI .......................................................................................................................... 48

3.3.1 Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng cà phê xuất khẩu ........................... 48

3.3.1.1 Đẩy mạnh công tác khuyến nông gồm cả công tác giống, hướng dẫn

hỗ trợ kỹ thuật chăm sóc cây trồng, phòng trừ sâu bệnh và phương cách thu

hái, bảo quản sản phẩm ............................................................................. 48

3.3.1.2 Ban hành quy định thực hiện nghiêm các tiêu chuẩn đối với cà phê

xuất khẩu ................................................................................................... 52

3.3.2 Nhóm giải pháp hoàn thiện phương thức kinh doanh xuất khẩu cà phê .. 54

™ Hợp đồng mua bán giá cố định hay còn gọi là giá giao ngay

(giá outright) ................................................................................................ 55

™ Hợp đồng mua bán giá trừ lùi (giá differential) ..................................... 55

3.3.2.1 Hoàn thiện mạng lưới lưu thông phân phối cà phê ....................... 56

3.3.2.2 Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất

khẩu ........................................................................................................... 58

3.3.2.3 Giảm thiểu các rủi ro trong kinh doanh xuất khẩu cà phê ............ 61

3.3.2.4 Sử dụng tốt các phương thức bảo hiểm rủi ro trong hợp đồng kỳ hạn

cà phê ......................................................................................................... 63

3.3.2.5 Nâng cao năng lực kinh doanh xuất khẩu của các doanh nghiệp xuất

khẩu cà phê ................................................................................................ 64

3.3.2.6 Qui định tiêu chuẩn hoạt động đối với các nhà xuất khẩu cà phê . 65

3.3.2.7 Đảm bảo ổn định đầu ra cho sản xuất cà phê (tăng cường vai trò của

Nhà nước) .................................................................................................. 67

3.3.3 Nhóm giải pháp hỗ trợ xuất khẩu ............................................................ 68

3.3.3.1 Đảm bảo cung cấp vốn kinh doanh cho các doanh nghiệp xuất khẩu

cà phê ......................................................................................................... 68

3.3.3.2 Tăng cường các dịch vụ hỗ trợ cho xuất khẩu cà phê ................... 68

3.3.3.3 Hỗ trợ chi phí tiếp thị xuất khẩu cà phê ........................................ 69

3.3.4. Nhóm giải pháp đầu tư phát triển ............................................................ 70

- 7 -

3.3.4.1. Về đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông

nghiệp và phát triển nông thôn .................................................................. 70

3.3.4.2. Về đầu tư trực tiếp vốn sản xuất .................................................. 71

3.4 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ ...................................................................................... 72

3.4.1 Kiến nghị đối với Nhà nước ..................................................................... 72

3.4.2 Kiến nghị đối với Hiệp hội cà phê ca cao và các doanh nghiệp ............... 73

KẾT LUẬN ............................................................................................................. 74

TÀI LIỆU THAM KHẢO

- 8 -

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Trang

BẢNG 1.1: SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI ...................................................... 5

BẢNG 1.2: SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI CỦA 3 NƯỚC ĐỨNG ĐẦU ....... 5

BẢNG 1.3: SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ ROBUSTA TRÊN THẾ GIỚI ...................... 6

BẢNG 1.4: TIÊU THỤ CÀ PHÊ TRÊN THẾ GIỚI ............................................... 7

BẢNG 1.5: LƯỢNG NHẬP KHẨU CÀ PHÊ CỦA MỘT SỐ NƯỚC .................. 7

BẢNG 1.6: DIỆN TÍCH, SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ TẠI VIỆT NAM ..................... 11

BẢNG 1.7: KIM NGẠCH XUẤT KHẨU CÀ PHÊ CỦA VIỆT NAM

THEO NĂM ............................................................................................................. 14

BẢNG 1.8: KIM NGẠCH XUẤT KHẨU CÀ PHÊ VIỆT NAM THEO

NIÊN VỤ ................................................................................................................. 14

BẢNG 1.9: THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU CÀ PHÊ CỦA VIỆT NAM ............... 18

BẢNG 1.10: THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU CÀ PHÊ CỦA VIỆT NAM NIÊN VỤ

2005/2006 ................................................................................................................ 19

BẢNG 2.1: DIỆN TÍCH, SẢN LƯỢNG VÀ NĂNG SUẤT CÀ PHÊ TỈNH ĐỒNG

NAI .......................................................................................................................... 25

BẢNG 2.2: KIM NGẠCH XUẤT KHẨU CÀ PHÊ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP

THUỘC TỈNH ĐỒNG NAI .................................................................................... 29

BẢNG 2.3: SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ XUẤT KHẨU CỦA CÁC DOANH NGHIỆP

THUỘC TỈNH ĐỒNG NAI .................................................................................... 30

BẢNG 2.4: THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU QUA CÁC NIÊN VỤ ........................ 32

BẢNG 2.5: CƠ CẤU SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ XUẤT KHẨU .............................. 37