Một số giải pháp để nâng cao năng suất lao động nông nghiệp xã Đông Thành, huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long

1

MUÏC LUÏC

Trang

PHAÀN MÔÛ ÑAÀU. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..1

CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU

VEÀ NAÊNG SUAÁT LAO ÑOÄNG NOÂNG NGHIEÄP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 4 1.1.

Moät soá khaùi nieäm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.2.Caùc moâ hình lyù thuyeát . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 5

1.2.1. Lyù thuyeát phaùt trieån cuûa Lewis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 5

1.2.2. Moâ hình lao ñoäng voâ haïn vaø thò tröôøng khoâng hoaøn haûo cuûa lewis . . .. 8

1.2.3. Moâ hình chuyeån lao ñoäng noâng thoân ra thaønh thò cuûa Todaro . . . . . .. 10

1.2.4. Moâ hình “Hai nöôùc, ba haøng hoùa” cuûa Lewis(1950,1978) . . . . . . .. .11

1.2.5.Caùch tieáp caän haøm saûn xuaát trong phaân tích taêng tröôûng naêng suaát

lao ñoäng . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .12

1.3. Moâ hình löïa choïn cuûa luaän aùn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .16

1.3.1. Moâ hình phaân tích . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .16

1.3.2.Khung phaân tích. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

1.3.3. Phöông phaùp thu nhaäp soá lieäu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

1.3.4. Phöông phaùp phaân tích soá lieäu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 18

CHÖÔNG 2 : PHAÂN TÍCH XAÙC ÑÒNH CAÙC YEÁU TOÁ TAÙC ÑOÄNG ÑEÁN

NAÊNG SUAÁT LAO ÑOÄNG NOÂNG NGHIEÄP VAØ THÖÏC TRAÏNG SAÛN XUAÁT

NOÂNG NGHIEÄP XAÕ ÑOÂNG THAØNH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

2.1. Giôùi Thieäu Toång Quan Veà Xaõ Ñoâng Thaønh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

2.1.1.Vò trí ñòa lyù kinh teá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

2.1.1.1.Ñòa hình . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

2

2.1.1.2.Khí haäu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

2.1.2.Moät Soá Ñaëc Ñieåm Kinh Teá-Xaõ Hoäi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..21

2.1.2.1. Daân soá vaø lao ñoäng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . ..21

2.1.2.2. Cô sôû haï taàng vaø dòch vuï. . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . ..22

2.2. Thöïc traïng saûn xuaát noâng nghieäp trong thôøi gian qua . . . . . . . . . . . . ..23

2.2.1. Hieän traïng saûn xuaát noâng nghieäp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..23

2.2.2. Tieåâu thuû coâng nghieäp – Dòch vuï . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 25

2.2.3. Giaùo duïc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25

2.2.4. Y teá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25

2.3. Xu höôùng dòch chuyeån naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp vaø caùc yeáu toá taùc ñoäng

ñeán naêng suaát lao ñoäng cuûa huyeän Bình Minh . . . . . . . . . . . . . . . . ...26

2.3.1. Xu höôùng chung theá giôùi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . 26

2.3.2.Phaân tích xaùc ñònh caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng suaát lao ñoäng taïi huyeän Bình

Minh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..28

2.3.2.1.Xu höôùng dòch chuyeån naêng suaát lao ñoäng Huyeän Bình Minh .. . . ..28

2.3.2.2. Xu höôùng taêng tröôûng naêng suaát ruoäng ñaát cuûa huyeän Bình Minh ..30

+ Chính saùch hoaït ñoäng khuyeán noâng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30

+ Tín duïng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . ..31

2.4. Moâ hình naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp taïi Xaõ Ñoâng Thaønh . . . . . . 32

2.4.1. Keát quaû öôùc löôïng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .33

2.4.2. Keát luaän . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

2.5. Phaân tích caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát lao ñoäng . . . . . . . . . . .35

2.5.1. Phaân tích caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát ruoäng ñaát cuûa xaõ Ñoâng Thaønh

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

+ Chính saùch voán, tín duïng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ... . . 35

+ Chính saùch khuyeán noâng. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..37

+ Chính saùch hoã trôï veà thò tröôøng noâng saûn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39

3

2.5.2. Phaân tích caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán qui moâ ñaát noâng nghieäp . . . . ..41

CHÖÔNG 3 : MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM NAÂNG CAO NAÊNG SUAÁT LAO

ÑOÄNG NOÂNG NGHIEÄP TAÏI XAÕ ÑOÂNG THAØNH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42

3.1. Phöông höôùng naâng cao naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp cuûa xaõ

Ñoâng Thaønh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42

3.2. Moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp cuûa xaõ Ñoâng

Thaønh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43

3.2.1.Giaûi phaùp veà voán . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 43

3.2.2. Giaûi phaùp veà chuyeån giao kyõ thuaät – coâng ngheä . . . . . . . . . . . . . . . . 45

+ Coâng taùc khuyeán noâng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . ..45

+ Khuyeán khích ngöôøi daân tham gia hoaït ñoäng khuyeán noâng . . . . . . . ..47

3.3. Giaûi phaùp veà thò tröôøng ñoái vôùi noâng saûn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48

3.4.Giaûi phaùp veà phaùt trieån caùc ngaønh saûn xuaát phi noâng nghieäp . . . . . . . 50

3.5. Nhoùm caùc giaûi phaùp khaùc . . . . . . . . . . . . . ……... . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Keát Luaän – Kieán Nghò .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..52

Taøi Lieäu Tham Khaûo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

4

PHAÀN MÔÛ ÑAÀU

1. Söï caàn thieát cuûa luaän aùn

Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VI (1986) môû ra thôøi kyø ñoåi môùi kinh teá Vieät Nam

vaø daãn ñeán neàn noâng nghieäp ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu to lôùn hôn. Töø moät neàn

noâng nghieäp töï cung töï caáp chuyeån sang saûn xuaát noâng saûn haøng hoùa, noâng

nghieäp Vieät Nam ñaõ vaø ñang töøng böôùc hình thaønh caùc vuøng saûn xuaát quy moâ

lôùn.

Neàn noâng nghieäp saûn xuaát noâng saûn haøng hoùa coøn non treû cuûa Vieät Nam

ñang phaûi ñöông ñaàu vôùi söï caïnh tranh khoác lieät veà moïi maët giöõa caùc quoác gia

trong boái caûnh toaøn caàu hoùa nhö hieän nay.

Do ñoù, ñeå thích öùng trong ñieàu kieän naøy noâng daân phaûi saûn xuaát noâng saûn

vôùi chi phí thaáp hôn so vôùi caùc ñoái thuû, nghóa laø chi phí saûn xuaát treân 1 ñôn vò saûn

phaåm phaûi thaáp. Con ñöôøng cô baûn nhaát ñeå haï thaáp chi phí saûn xuaát laø gia taêng

saûn löôïng trong moät ñôn vò thôøi gian lao ñoäng töùc laø taêng naêng suaát lao ñoäng.

Leâ nin ñaõ noùi “Xeùt ñeán cuøng, thì naêng suaát lao ñoäng laø caùi quan troïng

nhaát, chuû yeáu nhaát cho thaéng lôïi cuûa cheá ñoä xaõ hoäi môùi”1

. Cho neân, saûn xuaát

noâng nghieäp Vieät Nam ñeå coù theå chieán thaéng trong cuoäc caïnh tranh gay gaét naøy

thì phaûi naâng cao naêng suaát lao ñoäng. Naêng suaát lao ñoäng laø vaán ñeà ñang thaùch

thöùc cuûa Vieät Nam hieän nay.

Naêng suaát lao ñoäng Vieät Nam hieän nay coøn quaù thaáp so vôùi theá giôùi vaø

caùc nöôùc khu vöïc, chæ baèng 75% so vôùi Trung Quoác, 60% so vôùi AÁn Ñoä, chöa

ñöôïc 1% so vôùi Haø Lan, chæ baèng 32,8% so vôùi Indonesia, 25,5% so vôùi Thaùi

Lan, chæ baèng 3,61% so vôùi Malaysia (xem phuï luïc soá 1). Do ñoù vieäc naâng cao

naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp quan troïng nhaát ñoái vôùi phaùt trieån noâng nghieäp

1

Leâ-nin noùi veà neàn kinh teá xaõ hoäi chuû nghóa, nhaø xuaát baûn Thoâng taán xaõ Noâ-voâ-xcô-va- 1983, trang 93.

5

Vieät Nam, coøn ñoøi hoûi noâng daân vaän duïng hôïp lyù toång hôïp caùc bieän phaùp veà

ñieàu haønh quaûn lyù saûn xuaát noâng nghieäp (Naêng suaát lao ñoäng thaáp laøm taêng giaù

thaønh). Tuy nhieân, ñaây laø moät vaán ñeà heát söùc roäng lôùn vaø phöùc taïp, caàn phaûi coù

söï taäp hôïp nhieàu nhaø khoa hoïc, nhaø quaûn lyù kinh teá quan taâm ñeán lónh vöïc noâng

nghieäp môùi coù theå giaûi quyeát ñöôïc.

Vôùi mong muoán goùp phaàn trong vieäc tìm kieám caùc giaûi phaùp Naâng Cao

Naêng Suaát Lao Ñoäng Noâng Nghieäp giuùp noâng daân caûi thieän thu nhaäp, ñaëc bieät

noâng daân Xaõ Ñoâng Thaønh Huyeän Bình Minh Tænh Vónh Long, toâi choïn ñeà taøi

“ Moät Soá Giaûi Phaùp Ñeå Naâng Cao Naêng Suaát Lao Ñoäng Noâng Nghieäp Xaõ

Ñoâng Thaønh Huyeän Bình Minh Tænh Vónh Long ”.

2. Muïc Tieâu Vaø Nhieäm Vuï Cuûa Nghieân Cöùu

2.1. Muïc Tieâu

- ÖÙng duïng lyù thuyeát kinh teá hoïc noâng nghieäp vaøo thöïc tieãn saûn xuaát noâng

nghieäp taïi Xaõ Ñoâng Thaønh.

- Qua nghieân cöùu ñieàu kieän cuï theå cuûa xaõ ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp naâng

cao naêng suaát lao ñoäng nhaèm caûi thieän thu nhaäp cho noâng daân.

2.2. Nhieäm Vuï nghieân cöùu

Ñeå thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu nghieân cöùu treân noäi dung cuûa luaän aùn naøy taäp

trung vaøo vieäc traû lôøi caùc caâu hoûi nhö sau :

- Caùc yeáu toá aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp?

- Caùc giaûi phaùp chuû yeáu ñeå naâng cao naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp ?

3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu

3.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu

Ñoái töôïng nghieân cöùu laø naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp vaø caùc yeáu toá

aûnh höôûng goàm : Giaù trò toång saûn löôïng noâng nghieäp, Lao ñoäng trong noâng

6

nghieäp, naêng suaát ñaát, dieän tích ñaát noâng nghieäp, vaø moät vaøi yeáu toá khaùc nhö

trình ñoä vaên hoùa cuûa noâng daân, kieán thöùc saûn xuaát, moâi tröôøng söùc khoûe dinh

döôõng, cô sôû haï taáng ôû Xaõ Ñoâng Thaønh . . .

3.2. Phaïm vi nghieân cöùu

- Luaän aùn taäp trung vaøo xaùc ñònh ñöôïc caùc yeáu toá caên baûn coù aûnh höôûng

tôùi naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp cuûa Huyeän Bình Minh.

- Treân cô sôû ñoù phaân tích tình hình saûn xuaát noâng nghieäp cuûa xaõ Ñoâng

Thaønh. Töø ñoù tìm ra caùc giaûi phaùp naâng cao naêng suaát lao ñoäng vaø caûi thieän thu

nhaäp cho noâng daân Xaõ Ñoâng Thaønh.

3.3. Ñòa baøn nghieân cöùu

- Huyeän Bình Minh trong vieäc nhaän dieän caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng

suaát lao ñoäng noâng nghieäp.

- Xaõ Ñoâng Thaønh laø ñòa baøn nghieâu cöùu, tìm ra chöùng cöù, moâ hình saûn

xuaát nhaèm laøm roõ caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp.

4. Nhöõng ñoùng goùp cuûa luaän aùn

4.1. Veà maët lyù luaän, luaän aùn coù nhöõng ñoùng goùp sau

- Vaän duïng moâ hình kinh teá löôïng vaøo phaân tích saûn xuaát noâng ngheäp.

- Vaän duïng caùc lyù thuyeát veà kinh teá hoïc noâng nghieäp vaøo thöïc traïng saûn

xuaát noâng nghieäp taïi Xaõ Ñoâng Thaønh.

- Goùp phaàn laøm saùng toû theâm veà taàm quan troïng cuûa naêng suaát lao ñoäng

trong neàn noâng nghieäp saûn xuaát haøng hoùa.

4.2. Veà maët thöïc tieãn, luaän aùn coù nhöõng ñoùng goùp sau

- Phaân tích vaø chöùng minh ñöôïc nhöõng yeáu toá cô baûn quyeát ñònh naêng suaát

lao ñoäng noâng nghieäp töø ñoù neâu ra moät soá yù kieán nhaèm hoaøn thieän hôn caùc giaûi

phaùp naâng cao naêng suaát lao ñoäng noâng nghieäp.

7

- Vieäc tham khaûo tröôøng hôïp cuï theå cuûa Xaõ Ñoâng Thaønh goùp phaàn ñaùnh

giaù thöïc traïng ñeå cung caáp cho ñòa phöông cô sôû ñöa ra nhöõng chính saùch thích

hôïp nhaèm thuùc ñaåy saûn xuaát noâng nghieäp cuûa xaõ phaùt trieån.

8

CHÖÔNG 1

CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU

VEÀ NAÊNG SUAÁT LAO ÑOÄNG NOÂNG NGHIEÄP

1.1. Moät soá khaùi nieäm

- Noâng Nghieäp :

Ñoái vôùi nhieàu nöôùc ñang phaùt trieån, noâng nghieäp giöõ vai troø quan troïng

trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá. Ñaëc bieät laø trong giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình

coâng nghieäp hoùa, toác ñoä taêng tröôûng cuûa noâng nghieäp aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán

toác ñoä taêng tröôûng chung cuûa neàn kinh teá. Noâng nghieäp laø moät trong nhöõng

ngaønh saûn xuaát vaät chaát quan troïng cuûa neàn kinh teá quoác daân, laø boä phaän troïng

yeáu cuûa taùi saûn xuaát xaõ hoäi. Hoaït ñoäng noâng nghieäp khoâng nhöõng gaén lieàn vôùi

caùc yeáu toá kinh teá, xaõ hoäi, maø coøn gaén vôùi caùc yeáu toá töï nhieân,maø coøn gaén vôùi

caùc quaù trình kinh teá töï nhieân cuûa sinh vaät vaø moâi tröôøng soáng cuûa noù. Do ñoù,

noâng nghieäp khoâng chæ laø moät ngaønh kinh teá - kyõ thuaät nhö nhöõng lónh vöïc kinh

teá khaùc, maø coøn laø moät heä thoáng kinh teá - xaõ hoäi vaø moâi tröôøng.

Kinh Teá

Kyõ Thuaät

Moâi

Tröôøng töï

nhieân Xaõ Hoäi

Hình 1: Kinh teá - xaõ hoäi moâi

tröôøng