Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Mấy vấn đề về cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân Lào giai đoạn 1893-1945
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
MAY VA^ DE VE CrOC DAr TRA]\H GIA]\H
DOC LAP cilA ]\HA]\ DAN LAO GL%.I DOA]\ • • •
1893-1945
DO THANH BINH*
NGHlfiM THI HA I Y^N "
Ngay tu khi thUc dan phUdng Tay
xam nhap va xam lUdc, nhan dan
cae nUdc thupc dia va phu thudc da viing
len da'u tranh manh me de bao vp dat nUde
va giai phdng dan tpc. Qua trinh diu tranh
eua mdi dan tdc dien ra d mUc dp khae
nhau, vdi nhflng sic thai khae nhau tao
nen nhflng mang mau da dang ehe bUc
tranh chd'ng ehu nghia thUc dan cuo'i the ky
XIX diu the ky XX. Cach mang Lao la mpt
vf du diln hinh.
1. Con difdng ciiu nUdc trong dau
tran h giai phong da n toe cua nha n
d a n Lao
Nhin tren binh dipn qud'e te, nam 1945
la mpt th^ thach, la sU kiem nghiem ciia
lich sii dd'i vdi cupc diu tranh chd'ng thUc
dan, de quo'c dl di tdi dfch dpc lap cua cac
nude thudc dia va phu thupc. ThUe te lich
sii cho thiy cd nhieu con dUdng de di tdi
dich dpc lap, thing ldi ciia cich mang Lac
la mpt minh ehflng ve sfl xac dinh chfnh
xac con dUdng da'u tranh giai phdng dan tpc
cua nhan dan eae bd tdc Lao.
Ngay tu khi thUc dan xam lUdc va dat
ach cai tri, nhan dan eae nUdc thudc dia da
vung len dau tranh manh me de bao vp dit
nude, gianh dpc lap dan tpc. Qua trinh diu
tranh nay trai qua hai thdi ky; Thdi ky diu
tranh chd'ng xam lUdc va thdi ky diu tranh
gianh ddc lap.
0 cac nude chau A thdi ky thU nhit, tieu
bieu la cac cude khdi nghia ciia nhan dan
An Dp (cupc khdi nghia Xipay 1857-1859),
phdng trao Thai Binh Thien Qud'e b Trung
Qudc (1851-1864), cupc chien diu cua nhan
dan Viet Nam dUdi sU lanh dao cua TrUdng
Dinh (1862) hay cupc ehien diu ciia nhan
dan Khdme dUdi sU lanh dao cua Hoang
than Achasoa... Trong bdi canh lich sii dd,
phong trao diu tranh chdng xam lUde b Lko
cung dien ra manh me tren khip dit nUde
tu ThUdng Lao den Ha Lao. Tieu bilu ed
cupc khdi nghia eiia Ong Kpo va Cdmadam
(1901-1937), khdi nghia ciia nhan dan
Xavanakhet dUdi sU lanh dao eua Phd Ca
Dupt (1901-1902) rdi cupc khdi nghia eua
Chau Pha Patchay (1918-1922)... Nhflng
*GS. TS. Trudng Dai hpc Su pham Ha Npi
" Th.S. TrUdng Dai hpc Su pham Thai Nguyen