Máy điện - Phần 1 Máy điện một chiều - Chương 4 potx

37

CHÖÔNG 4: MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU

I. CAÙC LOAÏI MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU

Trong neàn kinh teá quoác daân, nhieàu ngaønh saûn xuaát nhö luyeän kim, hoùa chaát, giao

thoâng vaän taûi… ñoøi hoûi phaûi duøng nguoàn ñieän moät chieàu vaø ngaøy nay vaãn khoâng theå thay

theá ñöôïc doøng ñieän moät chieàu maëc duø vieäc söû duïng doøng ñieän xoay chieàu trong coâng

nghieäp ñaõ raát phoå bieán. Thoâng thöôøng ñeå coù nguoàn ñieän moät chieàu coù theå duøng caùc maùy

phaùt ñieän moät chieàu quay baèng caùc ñoäng cô sô caáp nhö ñoäng cô ñieän xoay chieàu, ñoäng cô

ñoát trong, tuabin…

Tuøy theo caùch kích thích cöïc töø chính, maùy phaùt ñieän moät chieàu ñöôïc phaân loaïi nhö

sau:

1. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH ÑOÄC LAÄP (hình 4.1a)

Bao goàm maùy phaùt kích thích baèng nam chaâm vónh cöûu vaø maùy phaùt kích thích ñieän

töø. Loaïi ñaàu chæ ñöôïc cheá taïo vôùi coâng suaát nhoû. Loaïi thöù hai coù daây quaán kích thích laáy

doøng ñieän töø aéc quy, löôùi ñieän moät chieàu hoaëc maùy phaùt ñieän moät chieàu phuï vaø ñöôïc duøng

nhieàu trong caùc tröôøng hôïp caàn ñieàu chænh ñieän aùp trong phaïm vi roäng, coâng suaát lôùn, ñieän

aùp thaáp (4  24) V hoaëc ñieän aùp cao hôn 600 V.

Doøng ñieän trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö, doøng ñieän taûi I , doøng ñieän kích töø

It coù quan heä vôùi nhau theo:

I = Iö

It = Ut/Rt ;

Vôùi Ut vaø Rt laø ñieän aùp vaøñieän trôû cuûa daây quaán kích töø

2. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH SONG SONG

Maùy phaùt coù doøng ñieän kích thích laáy töø baûn thaân maùy phaùt ñieän( hình 4.1b).

Doøng ñieän trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö, doøng ñieän taûi I , doøng ñieän kích töø It coù

quan heä vôùi nhau theo: I = Iö – It

3. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH NOÁI TIEÁP (hình 4.1c).

Doøng ñieän trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö, doøng ñieän taûi I , doøng ñieän kích töø

It coù quan heä vôùi nhau theo:

Hình 4-1. Sô ñoà nguyeân lyù cuûa maùy phaùt ñieän moät chieàu kích thích ñoäc laäp (a),

kích thích song song (b), kích thích noái tieáp (c), kích thích hoãn hôïp (d)

(caùc muõi teân ñöùt neùt bieåu thò chieàu doøng ñieän ôû cheá ñoä ñoäng cô ñieän)

Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn

Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn

Ban quyen © Truong DH Su pham Ky thuat TP. HCM