Lý thuyết điện ly

I. Ñoä maïnh yeáu cuûa acid vaø bazô:

o Ngoaøi ñoä ñieän lyα ,haèng soá ñieän ly K (hay goïi laø haèng soá phaân ly acid- Ka , bazô -Kb),

ngöôøi ta coøn thöôøng bieåi thò ñoä maïnh yeáu cuûa acid vaø bazô baèng ñoä pH, pKa, pKb.

1/Ñoä pH:

a/Ñònh nghóa:Ñoä pH laø logarit thaäp phaân cuûa nghòch ñaûo noàng ñoä H+

.

b/Thang ño pH:

• Vôùi nöôùc nguyeân chaát: [ ] [ ] H OH + −

= =10-7 mol/l neân pHTrung tính = -lg10-7 = 7

• Vôùi dung dòch acid, [ ] H

+

>10-7mol/l neân pHAcid <7

• Vôùi dung dòch bazô, [ ] H

+

<10-7 mol/l neân pHBazo>7

0 7 14

c/Ño ñoä pH:

+/Ño chính xaùc:phaûi duøng pH-keá.Caùc pH keá coù theå ño ñöôïc caùc giaù trò pH trong khoaûng töø -2 ñeán

16.

+/Nhaän bieát töông ñoái :coù theå duøng caùc chaát chæ thò maøu hoaëc giaáy ño pH so maøu:

Chaát chæ thò maøu:

pH 5 6 7 8 10

Röôïu quyø Hoàng Tím Xanh

Phenolptalein Khoâng maøu Hoàng tím Ñoû

Giaáy ño pH so maøu: khi thöû vôùi 1 dung dòch seõ ñoåi maøu vaø xaùc ñònh ñöôïc pH nhôø so maøu vôùi baûng

chuaån maøu in saün.

II.Ñoä ñieän ly:

Baûng ñònh daïng caùc chaát ñieän li yeáu , trung bình,maïnh:

Chaát ñieän li Yeáu Trung bình Maïnh

Ñoä ñieän li α 0 0,03 < ≤ α 0,03 0,3 < < α 0,3 1 ≤ ≤ α

Söï phaân li ion Ít 1 phaàn Gaàn hoaøn toaøn

Chaát ñieän li yeáu thöôøng xeùt khi K

0,01

C

≤

*Söï ñieän ly cuûa nöôùc :

Nöôùc laø chaát ñieän ly yeáu: H O H O H O OH 2 2 3

+ − + + ƒ

Hay vieát ñôn giaûn hôn: H O H OH 2

+ − ƒ +

Tích soá noàng ñoä caùc ion H O3

+

(hay vieát ñôn giaûn hôn laø H

+

)vaøOH −

trong nöôùc nguyeân chaát vaø

trong dung dòch nöôùc (khoâng quaù ñaëc) ôû moãi nhieät ñoä laø haèng soá H O2

K ñöôïc goïi laø tích soá ion cuûa

nöôùc.

2

3

[ ][ ] H O OH KH O

+ −

=

Ô’ 22oC H O2

K = 10-14

Töø ñoù ta thaáy:

• Ôû moâi tröôøng trung tính : 7

3

[ ] [ ] 10 H O OH M + − −

= =

• Ôû moâi tröôøng acid: 3

[ ] [ ] H O OH + − > vaø 3

[ ] +

>10-7M

Trung tính

Tính acid taêng Tính bazô taêng

1

lg lg[ ]

[ ]

pH H

H

+

+

= = −