LƯỢC SỬ VIỆT NGỮ HỌC - Khái quát về sự hình thành và phát triển của Việt ngữ học (Phần 2) doc

Khái quát về sự hình thành và phát triển

của Việt ngữ học (Phần 2)

Nửa đầu thế kỉ XIX trở về trước, những quan sát, nghiên cứu về tiếng Việt còn rất

sơ sài. Điều này có nguyên nhân khách quan của nó. Trước hết, vì chức năng xã

hội của tiếng Việt thời cổ trung đại còn hạn chế nên nhu cầu phải nghiên cứu nó

không cao.

Thứ hai, muốn nghiên cứu tiếng Việt phải có phương tiện là chữ viết phát triển

nhưng trong khi đó, cả chữ Hán, chữ Nôm và chữ quốc ngữ thời kì này đều có

những hạn chế nhất định. Ở Việt Nam, không mấy người có đủ trình độ tiếng Hán

để có thể dùng chữ Hán để ghi lại những quan sát của mình về tiếng Việt. Những

người có thể lưu bút cho đời như Lê Quý Đôn, Ngô Thì Nhậm thì thật là hiếm.

Chính người Trung Quốc đã dùng chữ Hán để phiên âm tiếng Việt và làm ra cuốn

từ điển đối chiếu đầu tiên là An Nam dịch ngữ(1). Còn về chữ Nôm thì, ông cha ta

chỉ có thể gửi gắm những quan sát, suy nghĩ của mình về tiếng Việt qua sự cấu tạo

của chữ Nôm, chứ bản thân chữ Nôm chưa thể trở thành phương tiện để miêu tả

các phương diện của tiếng Việt, mặc dù nó đã góp phần hình thành nên một loạt từ

điển đối chiếu Hán–Việt các loại (chi tiết xem chương II của cuốn sách này). Chữ

quốc ngữ tuy ra đời từ thế kỉ XVII, nhưng chỉ bó hẹp trong phạm vi đạo Thiên

Chúa mà triều đình phong kiến Việt Nam, cả ở Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài, lại