Luận văn: Hoạt động xuất khẩu cà phê đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế Việt Nam doc

Luận văn

Hoạt động xuất khẩu cà phê

đối với tăng trưởng và phát

triển kinh tế Việt Nam

Mục lục

Đề án kinh tế phát triển 1

LỜI MỞ ĐẦU

Đường lối Đổi mới của Đảng tại Đại hội IV (12- 1986) đã mở ra một thời kỳ

mới cho nền kinh tế Việt Nam - Thời kỳ hội nhập và phát triển. Sau 20 năm Đổi

mới, hoà mình vào dòng chảy hội nhập, Việt Nam đã và đang dần khẳng định vị

thế của mình trên trường quốc tế. Cho đến nay, Việt Nam đã là thành viên chính

thức của 63 tổ chức quốc tế (ASEM- 03/1996; APEC-11/1998; WTO- 01/2007...)

và có mối quan hệ với hơn 650 tổ chức phi chính phủ trên thế giới. Những kết

quả đáng khích lệ này đã củng cố hơn nữa hệ thống chính trị, nâng cao vị thế

quốc tế của đất nước, đồng thời tạo thế và lực trong hoạt động thương mại Việt

Nam, đặc biệt là hoạt động xuất khẩu.

Với nguồn tài nguyên phong phú “rừng vàng biển bạc” và điều kiện tự nhiên

thuận lợi , Việt Nam mang trong mình lợi thế về các mặt hàng nông sản (gạo,

chè, cà phê...). Việc tận dụng lợi thế này để tiến hành hoạt động xuất khẩu đã

mang lại một nguồn thu lớn cho kinh tế cả nước, trong đó cà phê là một trong số

các nguồn hàng xuất khẩu chủ lực.Vậy tác động của nó đến nền kinh tế như thế

nào? Ngoài ra, Việt Nam đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu cà phê (sau Brazil) và

đứng thứ nhất thế giới về xuất khẩu cà phê Robusta, song, giá cà phê vẫn cao,

tiêu chuẩn chất lượng cà phê vẫn thấp hơn so với tiêu chuẩn trên thế giới... Điều

đó đòi hỏi chúng ta cần tìm ra những biện pháp để mở ra hướng đi mới cho hoạt

động xuất khẩu cà phê Việt Nam.

Từ những ý tưởng trên , dựa trên nguồn kiến thức đã tích luỹ, học hỏi và đặc

biệt là nhờ sự hướng dẫn tận tình của cô giáo TS. Phan Thị Nhiệm đã giúp tôi

hoàn thành đề án với tiêu đề:

“Hoạt động xuất khẩu cà phê đối với tăng trường và phát triển kinh tế

Việt Nam”

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Lan Chi

Mục lục

Đề án kinh tế phát triển 2

NỘI DUNG

Chương I : Những vấn đề chung về xuất khẩu hàng hoá

I- Lý luận chung về xuất khẩu hàng hoá

1, Khái quát chung về xuất khẩu hàng hóa Việt Nam.

* Xuất khẩu là một hoạt động nhằm bán hàng hoá và dịch vụ trong nước ra thị

trường nước ngoài.Xuất khẩu là một hoạt động kinh tế đối ngoại cơ bản giúp gắn

kết thị trường đơn lẻ của các nước lại với nhau, tăng cường thông thương buôn

bán, là phương tiện thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng và phát triển.

Hàng hoá - dịch vụ được đem đi xuất khẩu phải là những hàng hoá có lợi thế

so sánh cao hơn các hàng hoá - dịch vụ khác về chất lượng , số lượng, khả năng

cạnh tranh, giá cả... nó cũng phản ánh thế mạnh, nguồn lực tiềm năng của quốc

gia xuất khẩu: ví dụ: Brazil đứng đầu thế giới về xuất khẩu cà phê; Trung Quốc

đứng đầu về xuất khẩu dệt may; OPEC đứng đầu về xuất khẩu dầu thô, Việt Nam

đứng đầu về xuất khẩu gạo...

* Trong xu thế hội nhập hiện nay, hoạt động xuất khẩu càng có ý nghĩa quan

trọng hơn nữa đối với nền kinh tế của mỗi quốc gia.Với Việt Nam , kim ngạch

xuất khẩu không ngừng tăng lên với “tốc độ tăng trưởng xuất khẩu bình quân

hàng năm thời kỳ 1986-2005 là 21,2% cao gấp gần 2 lần tăng trưởng GDP”

(Nguồn:Xuất khẩu hàng hoá Việt Nam 20 năm Đổi mới <1986-2005>).Với mục

tiêu đẩy mạnh xuất khẩu nhằm tạo động lực cho tăng trưởng , xuất khẩu ngày

càng chiếm tỷ trọng cao hơn trong GDP và xuất khẩu bình quân đầu người cũng

không ngừng tăng lên qua các thời kỳ theo bảng số liệu sau:

Bảng 1: Xuất khẩu và GDP giai đoạn 1986-2005

86-90 91-95 96-00 01-05

Xuất khẩu BQ (triệu USD) 1406 3431 10365 22166

Tỷ trọng xuất khẩu so với GDP (%) 20.5 22.2 37.4 54.0

Xuất khẩu BQ/ người (USD) 18.1 43.6 129.9 274.0

Nguồn : Tổng cục thống kê

Theo bảng số liệu trên cho thấy trong hai thời kỳ sau (1996-2000)và (2001-

2005) xuất khẩu bình quân tăng rất nhanh , giai đoạn 01-05 gấp 16 lần giai đoạn

86-90. Tỷ trọng xuất khẩu trong GDP ngày càng cao , giai đoạn 01-05 đã trên

Mục lục

Đề án kinh tế phát triển 3

mức 50% đẩy cán cân thương mại của Việt Nam thoát khỏi thâm hụt, thúc đẩy

tăng trưởng kinh tế.

* Xuất khẩu của Việt Nam không chỉ tăng về số lượng mà còn không ngừng

được cải thiện về chất lượng xuất khẩu.Tỷ lệ hàng hoá chế biến , tinh chế ngày

càng cao trong tổng lượng hàng hoá xuất khẩu được thể hiện qua biểu đồ sau:

Hình 1: Cơ cấu hàng xuất khẩu theo mức độ chế biến

Nguồn: Tổng cục thống kê

Theo nhận định của Tổng cục thống kê, sự gia tăng tỷ trọng xuất khẩu trong 2

giai đoạn đầu phản ánh sự tăng trưởng mạnh mẽ của xuất khẩu, song, 2 giai đoạn

này, chúng ta đẩy mạnh công nghiệp chế biến phát triển nên các mặt hàng xuất

khẩu phần lớn ở dạng thô. Nhưng trong hai giai đoạn sau, do tác động của chuyển

dịch cơ cấu kinh tế, và tăng cường đầu tư vào ngành chế biến đã đẩy tỷ trọng

hàng xuất khẩu đã tăng lên, cụ thể đến năm 2001- 2005 đã chiếm tỷ trọng cao

hơn hàng xuất khẩu dạng thô.

Bên cạnh đó, cơ cấu hàng xuất khẩu phân theo ngành kinh tế cũng có sự thay

đổi theo chiều hướng tích cực, phù hợp với xu hướng chuyển dịch cơ cấu nền

kinh tế, thể hiện định hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH- HĐH) nền

kinh tế.Cụ thể, cơ cấu hàng xuất khẩu theo ngành kinh tế qua các giai đoạn như

sau:

cơ cấu hàng xuất khẩu theo mức độ

chế biến

70.1 74.6

54.8 45.3

28.9 25.4

45.2 54.7

0

20

40

60

80

100

120

1986-

1990

1991-

1995

1996-

2000

2001-

2005

Giai đoạn

Tỷ lệ (%)

tỷ trọng hàng chế

biến hay tinh chế

tỷ trọng hàng thô

hay mới sơ chế