Luận văn Hiện đại hóa hành chính tại UBND huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ

…………../………….. …../……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHÙNG THỊ TUYẾT MAI

HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH

TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN

TỈNH TUYÊN QUANG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI - NĂM 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ

…………../………….. …../……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHÙNG THỊ TUYẾT MAI

HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH

TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN

TỈNH TUYÊN QUANG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG

Chuyên ngành: Quản lý công

Mã số: 8.34.04.03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. LƯU KIẾM THANH

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân và không

sao chép các công trình nghiên cứu của người khác để làm sản phẩm của

riêng mình. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc và kết

quả trình bày trong luận văn được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung

thực chưa từng được ai công bố trước đây. Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm

về tính xác thực và nguyên bản của luận văn.

Học viên

Phùng Thị Tuyết Mai

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn Ban

Giám đốc Học viện Hành chính quốc gia, Khoa Đào tạo sau Đại học; các

thầy cô giáo đã trực tiếp truyền thụ, trang bị cho tôi những kiến thức cơ

bản và những định hướng đúng đắn trong học tập và tu dưỡng đạo đức, tạo

tiền đề tốt để tôi học tập và nghiên cứu.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Lưu Kiếm

Thanh đã dành nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hướng dẫn, chỉ bảo cho

tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo UBND huyện Hàm Yên; phòng

Kinh tế và Hạ tầng huyện Hàm Yên, Văn phòng HĐND&UBND huyện,

Phòng Nội vụ huyện, Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa -

Truyền thông và Thể thao huyện Hàm Yên và UBND các xã, thị trấn trên địa

bàn huyện Hàm Yên đã cung cấp những thông tin cần thiết và giúp đỡ tôi

trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè đã

quan tâm giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong học tập, tiến hành

nghiên cứu và hoàn thành đề tài này.

Xin chân thành cảm ơn!

Học viên

Phùng Thị Tuyết Mai

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT

STT DẠNG VIẾT TẮT DẠNG ĐẦY ĐỦ

1 CBCC Cán bộ công chức

2 CCHC Cải cách hành chính

3 CNTT Công nghệ thông tin

4 CP Chính phủ

5 HĐH Hiện đại hóa

6 HTX Hợp tác xã

7 HĐND Hội đồng nhân dân

8 KH Kế hoạch

9 KT&HT Kinh tế và Hạ tầng

10 NĐ Nghị định

11 NQ Nghị quyết

12 PTNT Phát triển nông thôn

13 TB&XH Thương binh và xã hội

14 TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam

15 UBND Ủy ban nhân dân

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT

PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................1

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆN ĐẠI HÓA

HÀNH CHÍNH.................................................................................................9

1.1. Lý luận chung về nền hành chính ...............................................................9

1.1.1. Khái niệm nền hành chính........................................................................9

1.1.2. Các yếu tố cấu thành nền hành chính......................................................9

1.1.3. Những đặc tính chủ yếu của nền hành chính.........................................10

1.1.4. Tính tất yếu nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả của nền hành chính

nhà nước.................................................................................................13

1.2. Lý luận chung về HĐH hành chính ...........................................................15

1.2.1. Các khái niệm.........................................................................................15

1.2.2. Đặc điểm của HĐH hành chính.............................................................16

1.2.3. Nội dung HĐH hành chính....................................................................17

1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến HĐH hành chính.........................................21

1.3. Kinh nghiệm HĐH hành chính của một số địa phương trong nước .........23

1.3.1. Kinh nghiệm của huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc............................23

1.3.2. Kinh nghiệm của huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định...............................25

1.4. Bài học kinh nghiệm đối với huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ...........29

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ...................................................................................30

Chương 2 THỰC TRẠNG HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH TẠI ỦY

BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN, TỈNH TUYÊN QUANG............31

2.1. Giới thiệu chung về huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang .........................31

2.1.1. Điều kiện tự nhiên ............................................................................................31

2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội .......................................................................33

2.1.3. Tổ chức bộ máy và nhân sự của huyện Hàm Yên ..................................36

2.1.4. Đánh giá chung về huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang .......................42

2.2. Thực trạng hiện đại hóa hành chính tại ủy ban nhân dân huyện Hàm Yên,

tỉnh Tuyên Quang ......................................................................................44

2.2.1. Công tác chỉ đạo, điều hành ...................................................................44

2.2.2. Thực trạng ứng dụng CNTT trong hoạt động hành chính .....................51

2.2.3. Công bố danh mục các dịch vụ hành chính trên mạng thông tin điện tử

hành chính ..............................................................................................60

2.2.4. Áp dụng hệ thống quản lý chất lượng trong các cơ quan hành chính nhà

nước........................................................................................................63

2.2.5. Hiện đại hóa trang thiết bị, cơ sở vật chất kỹ thuật trụ sở làm việc .......69

2.3. Đánh giá chung về công tác HĐH hành chính tại UBND huyện Hàm Yên,

tỉnh Tuyên Quang ......................................................................................71

2.3.1. Những kết quả đạt được.........................................................................71

2.3.2. Một số hạn chế và nguyên nhân của hạn chế .........................................74

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ...................................................................................77

Chương 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH

CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN, TỈNH TUYÊN

QUANG...........................................................................................................79

3.1. Quan điểm, mục tiêu hiện đại hóa hành chính của ủy ban nhân dân huyện

Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ...........................................................................79

3.1.1. Quan điểm ..............................................................................................79

3.1.2. Mục tiêu chung .......................................................................................79

3.1.3. Mục tiêu cụ thể .......................................................................................80

3.2. Giải pháp đẩy mạnh hiện đại hóa hành chính tại ủy ban nhân dân huyện Hàm

Yên, tỉnh Tuyên Quang ....................................................................................81

3.2.1. Đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 ........81

3.2.2. Hoàn thiện công tác xây dựng, áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng

ISO 9001:2015.......................................................................................84

3.2.3. Hoàn thiện nội dung trang Thông tin điện tử của huyện Hàm Yên .......86

3.2.4. Tăng cường đầu tư xây dựng trụ sở UBND các xã, thị trấn..................87

3.2.5. Nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT trong công tác quản lý và điều

hành tại UBND huyện và UBND các xã, thị trấn ..................................88

3.2.6. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức về hiện đại hóa hành

chính.......................................................................................................90

3.2.7. Bố trí hỗ trợ kinh phí để thực hiện HĐH hành chính .............................93

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ...................................................................................94

KẾT LUẬN .....................................................................................................95

TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................98

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Hình 1.1: Cổng thông tin giao tiếp điện tử huyện Vĩnh Tường.......................24

Hình 1.2: Cổng thông tin giao tiếp điện tử huyện Trực Ninh..........................26

Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy huyện Hàm Yên.........................................38

Hình 2.2: Tập huấn sử dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành.............53

Hình 2.3: Cổng thông tin điện tử huyện Hàm Yên..........................................54

Hình 2.4: Hệ thống quản lý văn bản và điều hành UBND huyện Hàm Yên...55

Hình 2.5: Cán bộ UBND huyện Hàm Yên hướng dẫn người dân tra cứu thông

tin về thủ tục hành chính trên máy tính

.........................................................................................................................

57

Hình 2.6: Huyện Hàm Yên công bố danh mục các dịch vụ hành chính trên

mạng thông tin điện tử hành chính

.........................................................................................................................

60

Hình 2.7: Trụ sở UBND xã Đức Ninh được đầu tư xây dựng mới năm 2017. .71

Hình 2.8: Kết quả xác định chỉ số CCHC các huyện, thành phố thuộc tỉnh

Tuyên Quang

.........................................................................................................................

73

Hình 2.9: Kết quả xác định chỉ số hiện đại hóa hành chính các huyện, thành

phố thuộc tỉnh Tuyên Quang

.........................................................................................................................

74

Bảng 2.1: Tình hình cán bộ, công chức, viên chức thuộc UBND huyện Hàm

Yên thời điểm 31/12/2019

.........................................................................................................................

41

Bảng 2.2: Tổng hợp số cán bộ, công chức tham gia các lớp tập huấn về ứng

dụng CNTT

.........................................................................................................................

52

Bảng 2.3: Kết quả triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 của

huyện Hàm Yên

.........................................................................................................................

59

Bảng 2.4: Danh mục các dịch vụ hành chính cấp huyện trên mạng thông tin

điện tử hành chính huyện Hàm Yên

.........................................................................................................................

61

Bảng 2.5: Danh mục các dịch vụ hành chính cấp xã trên mạng thông tin điện

tử hành chính huyện Hàm Yên

.........................................................................................................................

62

Bảng 2.6: Đối tượng, nội dung, thời gian thực hiện xây dựng và áp dụng Hệ

thống quản lý chất lượng Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015

.........................................................................................................................

66

Bảng 2.7: Danh mục UBND các xã, thị trấn ở huyện Hàm Yên được đầu tư

xây dựng mới trong giai đoạn 2017-2019.......................................................70

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Xây dựng nền hành chính theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, chuyển

từ “quản lý” sang “phục vụ” là mục tiêu mà các cơ quan hành chính nhà nước

đang hướng tới. Để thực hiện được mục tiêu này, yêu cầu đặt ra là phải tiếp

tục HĐH nền hành chính, đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào hoạt động quản lý

nhà nước. Đồng thời, cần tăng cường hơn nữa vai trò lãnh đạo của các cấp ủy

đảng, người đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nước; tiếp tục kiện toàn,

đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn; xây dựng, nâng cao

chất lượng đội ngũ CBCC, viên chức, coi đây vừa là mục tiêu vừa là động lực

của CCHC.

Hàm Yên là huyện miền núi nằm về phía Tây Bắc của tỉnh Tuyên

Quang, trung tâm huyện cách thành phố Tuyên Quang 42 km (theo Quốc lộ

2). Huyện Hàm Yên có 18 đơn vị hành chính, gồm 01 thị trấn và 17 xã. Năm

2019, huyện Hàm Yên có trên 31.800 hộ, dân số trên 120.000 người. Huyện

có phía Bắc giáp huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang; phía Nam giáp huyện Yên

Sơn; phía Đông giáp huyện Chiêm Hóa; phía Tây giáp huyện Yên Bình và

huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái. Những năm qua, huyện Hàm Yên luôn xác

định HĐH nền hành chính Nhà nước là một khâu quan trọng của tiến trình

CCHC, góp phần vào việc đẩy nhanh quá trình giải quyết thủ tục hành chính

cho người dân và doanh nghiệp. Để thực hiện nội dung này, thời gian qua,

huyện Hàm Yên đã quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, đẩy mạnh ứng

dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan hành chính nhằm đáp ứng tốt yêu

cầu của công cuộc đổi mới. Huyện Hàm Yên đã chủ động khắc phục khó

khăn về kinh phí để từng bước HĐH nền hành chính, đầu tư xây dựng bộ

phận một cửa điện tử hiện đại, vận hành giải quyết liên thông thủ tục hành

chính thuộc lĩnh vực tư pháp, đất đai, cấp phép xây dựng, lao động, thương

10

binh và xã hội…từ cấp xã đến cấp huyện. Bộ phận một cửa từ xã lên huyện

đều được huyện Hàm Yên đầu tư xây dựng đảm bảo diện tích làm việc, đầy

đủ máy tính, máy in, quạt, điện thoại, tủ đựng tài liệu, bàn ghế làm việc, phục

vụ người dân đến giao dịch... Đồng thời, huyện đã ban hành quy chế, quy

định thủ tục, quy trình tiếp nhận, xử lý và trả kết quả bảo đảm nhanh gọn,

hiệu quả, đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác HĐH hành chính tại UBND

huyện Hàm Yên vẫn còn một số khó khăn, bất cập cần giải quyết. Thực tế cho

thấy cơ sở hạ tầng CNTT của UBND cấp huyện tương đối sẵn sàng, thuận

tiện cung cấp dịch vụ công trực tuyến, nhưng tỷ lệ hồ sơ được giải quyết còn

thấp, nguyên nhân là do người dân chưa hình thành thói quen giải quyết hồ sơ

thủ tục hành chính qua môi trường mạng internet; mức độ khai thác, sử dụng

các phần mềm, trang thiết bị CNTT được đầu tư hiệu quả không cao, còn hạn

chế nhất định trong việc sử dụng hệ thống quản lý văn bản đi, đến, trao đổi

văn bản điện tử giữa các cơ quan, đơn vị, đặc biệt đối với cấp xã; tỷ lệ hồ sơ

tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính

công ích chưa đáp ứng yêu cầu…Xuất phát từ những vấn đề trên, học viên

chọn đề tài: “Hiện đại hóa hành chính tại UBND huyện Hàm Yên, tỉnh

Tuyên Quang” làm chủ đề nghiên cứu của luận văn.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Liên quan đến công tác HĐH hành chính tại UBND cấp huyện đã có một

số công trình nghiên cứu về vấn đề này, trong đó có những công trình liên

quan trực tiếp đến đề tài có thể kể đến là:

- Bài viết của PGS.TS. Lưu Kiếm Thanh (2011), “Hiện đại hóa hành chính

trong nền kinh tế tri thức” đăng trên Kỷ yếu hội thảo “Cải cách hành chính

nhà nước ở Việt Nam từ góc nhìn của nhà khoa học”. Bài viết cho thấy nội

dung hiện đại hóa hành chính trong thời đại của nền kinh tế tri thức, chủ yếu

trên nền thông tin số hóa tập trung vào các mặt: hiện đại hóa thể chế, hiện