[Luận văn]hiện trạng chăn nuôi lợn ở một số trang trại của tỉnh nam định

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o

Tr−êng ®¹i häc n«ng nghiÖp 1

NguyÔn thanh tïng

HiÖn tr¹ng ch¨n nu«i lîn ë mét sè

Trang tr¹i cña tØnh nam ®Þnh

luËn v¨n th¹c sÜ n«ng nghiÖp

Chuyªn ngµnh : ch¨n nu«i

M· sè : 60.62.40

Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: ts. ®Æng th¸i h¶i

Hµ Néi - 2007

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- i

Lêi cam ®oan

T«i xin cam ®oan sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong luËn v¨n nµy lµ

trung thùc vµ ch−a hÒ ®−îc sö dông ®Ó c«ng bè.

T«i xin cam ®oan mäi sù gióp ®ì cho viÖc thùc hiÖn luËn v¨n ®. ®−îc

c¸m ¬n vµ c¸c th«ng tin trÝch dÉn ®. ®−îc chØ râ nguån gèc.

T¸c gi¶ luËn v¨n

NguyÔn Thanh Tïng

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- ii

Lêi c¸m ¬n

Trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu thùc hiÖn luËn v¨n, t«i ®. nhËn ®−îc

nhiÒu sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c tËp thÓ, c¸ nh©n trong vµ ngoµi tr−êng.

Tr−íc hÕt, t«i xin bµy tá lßng kÝnh träng vµ biÕt ¬n s©u s¾c tíi thÇy gi¸o

TS. §Æng Th¸i H¶i - Tr−ëng bé m«n Ho¸ sinh - Sinh lý ®éng vËt, Khoa Ch¨n

nu«i - Thuû s¶n ®. dµnh nhiÒu thêi gian c«ng søc h−íng dÉn tËn t×nh trong

suèt thêi gian nghiªn cøu vµ hoµn thµnh luËn v¨n. §ång thêi t«i còng göi lêi

c¸m ¬n ch©n thµnh c¸c ThÇy, C« gi¸o Khoa Ch¨n nu«i - Thuû s¶n, Tr−êng ®¹i

häc N«ng NghiÖp I ®. d¹y dç vµ gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh luËn

v¨n.

T«i còng xin bµy tá lßng biÕt ¬n tíi së N«ng nghiÖp & Ph¸t triÓn n«ng

th«n, Chi Côc thèng kª, Trung t©m khuyÕn n«ng vµ c¸c chñ trang tr¹i ch¨n

nu«i lîn trªn ®Þa bµn thµnh phè Nam §Þnh, huyÖn H¶i HËu, Mü Léc, ý Yªn -

tØnh Nam §Þnh, n¬i t«i ®. tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi.

Cuèi cïng, t«i xin göi lêi c¸m ¬n cña m×nh tíi gia ®×nh, ng−êi th©n vµ

b¹n bÌ ®. gióp ®ì vµ ®éng viªn t«i trong thêi gian võa qua.

T¸c gi¶ luËn v¨n

NguyÔn Thanh Tïng

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- iii

Môc lôc

Lêi cam ®oan i

Lêi c¶m ¬n ii

Môc lôc iii

Danh môc c¸c ch÷ viÕt tÊt v

Danh môc c¸c b¶ng vi

1. Më ®Çu 1

1.1. §Æt vÊn ®Ò 1

1.2. Môc ®Ých vµ yªu cÇu cña ®Ò tµi 2

2. Tæng quan tµi liÖu 3

2.1. C¬ së lý luËn 3

2.1.1. Mét sè kh¸i niÖm vÒ trang tr¹i 3

2.1.2. Vai trß cña trang tr¹i 4

2.1.3. Tiªu chÝ ®Ó x¸c ®Þnh trang tr¹i ch¨n nu«i lîn 5

2.1.4. §Æc ®iÓm cña ch¨n nu«i lîn trang tr¹i 6

2.4. T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc 19

2.2.2 C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt sinh s¶n vµ kh¶ n¨ng cho

thÞt cña lîn 7

2.2.3. Mét sè vÊn ®Ò kü thuËt vµ qu¶n lý trong s¶n xuÊt vµ ch¨n nu«i lîn

n¸i vµ lîn thÞt 13

3. Néi dung vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 29

3.1. Thêi gian vµ ®Þa ®iÓm nghiªn cøu 29

3.2. Néi dung nghiªn cøu 29

3.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 30

3.3.1. Ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn 30

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- iv

3.3.2. Ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu 30

3.3.3. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña lîn n¸i: 31

3.3.4. §¸nh gi¸ n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng lîn thÞt 32

3.3.5. Ph©n tÝch kinh tÕ: 32

4. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn 33

4.1. Th«ng tin chung vÒ vïng nghiªn cøu 33

4.1.1 §Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ – x. héi cña tØnh Nam §Þnh 33

4.1.2 Mét sè nÐt vÒ t×nh h×nh ch¨n nu«i cña tØnh Nam §Þnh 38

4.2. T×nh h×nh chung vÒ ch¨n nu«i lîn cña c¸c trang tr¹i tØnh Nam

§Þnh. 39

4.3. Mét sè th«ng tin c¬ b¶n vÒ chñ trang tr¹i 40

4.4. DiÖn tÝch ®Êt ®ai, nh©n lùc vµ quy m« ch¨n nu«i 41

4.5. Qui m« lîn n¸i, hËu bÞ vµ lîn thÞt theo ®Þa ®iÓm nghiªn cøu. 43

4.5.1. Qui m« - ph©n bè ®µn lîn thÞt 43

4.5.2. Qui m« ph©n bè ®µn lîn n¸i vµ hËu bÞ 46

4.6. C¬ cÊu ®µn gièng 52

4.7. Kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña lîn n¸i vµ lîn thÞt 54

4.7.1. Kh¸i niÖm sinh s¶n cña lîn n¸i 54

4.7.2. N¨ng suÊt sinh tr−ëng cña lîn thÞt 59

4.8. T×nh h×nh sö dông thøc ¨n cña c¸c trang tr¹i 62

4.8.1. Thùc tr¹ng sö dông thøc ¨n cho lîn n¸i. 62

4.8.2. Thùc tr¹ng sö dông thøc ¨n cho lîn thÞt 65

4.9. Chuång tr¹i – nguån vèn trong ch¨n nu«i 67

4.10. T×nh h×nh tiªm phßng vµ nh÷ng bÖnh phæ biÕn trªn ®µn lîn 69

4.11. HiÖu qu¶ kinh tÕ trong ch¨n nu«i lîn trang tr¹i 71

5. KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ 78

5.1. KÕt luËn 78

5.2. §Ò nghÞ 79

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- v

Danh s¸ch c¸c ch÷ viÕt t¾t trong luËn v¨n

DT : DiÖn tÝch

§BSCL : §ång b»ng s«ng Cöu Long

§BSH : §ång b»ng s«ng Hång

® : §ång

§VT : §¬n vÞ tÝnh

H : huyÖn

HB : HËu bÞ

KL : Khèi l−îng

NN&PTNT : N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

TCTK : Tæng côc thèng kª

TL : Tû lÖ

TG : Thêi gian

TTLT/BNN : Th«ng t− liªn tÞch Bé N«ng nghiÖp

TP : Thµnh phè

TPHCM : Thµnh phè Hå ChÝ Minh

TS : Tæng sè

SL : Sè l−îng

TT : Trang tr¹i

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- vi

Danh môc b¶ng

SSTT Tªn b¶ng Trang

4.1 Tæng hîp c¸c yÕu tè khÝ hËu cña tØnh Nam §Þnh n¨m 2006 34

4.2 KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tØnh Nam §Þnh (2005 - 2006) 37

4.3 Sè l−îng ®µn gia sóc gia cÇm (N¨m 2004 - 2006) 38

4.4 Lo¹i h×nh ch¨n nu«i lîn trang tr¹i cña tØnh Nam §Þnh 39

4.5 Ph©n bè tÇn sè tuæi cña chñ trang tr¹i 40

4.6 DiÖn tÝch ®Êt ®ai, nh©n lùc vµ quy m« ch¨n nu«i 42

4.7 Qui m« ®µn lîn thÞt cña trang tr¹i N1 44

4.8 Qui m« ®µn lîn thÞt t¹i c¸c tr¹i N3 45

4.9 Qui m« ®µn n¸i cña c¸c trang tr¹i N2 47

4.10 Qui m« c¸i hËu bÞ vµ ®ùc gièng cña c¸c trang tr¹i N2 48

4.11 Qui m« ®µn lîn n¸i cña c¸c trang tr¹i N3 49

4.12 Qui m« ®µn lîn c¸i hËu bÞ vµ ®ùc gièng cña c¸c trang tr¹i N3 51

4.13 C¬ cÊu ®µn gièng cña c¸c trang tr¹i 53

4.14 Mét sè chØ tiªu vÒ sinh s¶n cña lîn n¸i 54

4.15 Mét sè chØ tiªu vÒ søc s¶n xuÊt ë lîn thÞt 60

4.16 Gi¸ trÞ n¨ng l−îng vµ protein cña thøc ¨n hçn hîp cho lîn n¸i 63

4.17 Tû lÖ pha trén thøc ¨n cho lîn n¸i 64

4.18 Tû lÖ pha trén thøc ¨n cho lîn thÞt 65

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- vii

4.19 Gi¸ 1kg thøc ¨n hçn hîp cho lîn thÞt siªu n¹c 66

4.20 T×nh h×nh ®Çu t− chuång tr¹i, møc ®é vÖ sinh vµ nguån vèn 68

4.21 Tû lÖ tiªm phßng mét sè bÖnh t¹i c¸c trang tr¹i 70

4.22 Tû lÖ lîn m¾c mét sè bÖnh vµ tû lÖ ch÷a khái 71

4.23 Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ ph−¬ng thøc nu«i lîn thÞt N1 72

4.24 Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ ph−¬ng thøc nu«i N2 73

4.25 Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ ph−¬ng thøc nu«i N3 74

4.25. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ ph−¬ng thøc ch¨n nu«i N3 (tiÕp) 75

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội - Luận văn Thạc sỹ khoa học nông nghiệp ----------------------- 1

1. Më ®Çu

1.1. §Æt vÊn ®Ò

Ch¨n nu«i lîn lµ mét ngµnh s¶n xuÊt mang tÝnh truyÒn thèng l©u ®êi

cña ng−êi d©n ViÖt Nam, g¾n liÒn víi nÒn v¨n minh lóa n−íc. Trong nh÷ng

n¨m qua, s¶n l−îng l−¬ng thùc t¨ng nhanh ®. gãp phÇn thóc ®Èy ngµnh ch¨n

nu«i ph¸t triÓn. N¨m 1996 sè ®Çu lîn cña ViÖt Nam ®¹t 16,9 triÖu con, n¨m

2006 lµ 26,9 triÖu con. Tæng ®µn lîn t¨ng trung b×nh hµng n¨m 4,8% [43].

Nh»m gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi NghÞ quyÕt sè 06/NQ - T¦ ngµy

10/11/1998 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ “khuyÕn khÝch kinh tÕ hé, hîp t¸c x. vµ trang

tr¹i ch¨n nu«i quy m« võa vµ lín, chó träng kh©u gièng vµ c«ng nghÖ chÕ

biÕn, thÞ tr−êng xuÊt khÈu s¶n phÈm ch¨n nu«i. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó

n©ng cao n¨ng suÊt vµ h¹ gi¸ thµnh ngµnh s¶n xuÊt chÝnh trong n«ng nghiÖp”,

®Æc biÖt lµ t×nh h×nh dÞch bÖnh diÔn ra phøc t¹p nh− hiÖn nay th× nhÊt thiÕt

ph¶i ch¨n nu«i theo h−íng tËp trung, nªn nhiÒu trang tr¹i ch¨n nu«i lîn ®.

h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. Song do ®©y lµ h×nh thøc ch¨n nu«i míi mÎ nªn tiÒm

n¨ng trong s¶n xuÊt ch−a khai th¸c tèt, nhiÒu vÊn ®Ò trong trang tr¹i ch¨n nu«i

lîn ch−a phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp theo h−íng s¶n xuÊt

hµng hãa, c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸.

Nam §Þnh víi diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn 165.100 ha, hiÖn lµ tØnh cã tèc

®é ph¸t triÓn ®µn lîn t−¬ng ®èi nhanh. N¨m 2005 ®µn lîn toµn tØnh lµ

775.000 con, ®Õn 2006 ®. ®¹t 832.200 con (t¨ng 7%/n¨m). MÆc dï ch¨n

nu«i lîn ®. cã nh÷ng tiÕn bé nhÊt ®Þnh song so víi c¸c n−íc ph¸t triÓn nh−

Mü, BØ, §an M¹ch,… th× ch¨n nu«i n−íc ta nãi chung vµ tØnh Nam §Þnh

nãi riªng cÇn cã nh÷ng b−íc tiÕn dµi vÒ n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng thÞt th×

míi theo kÞp c¸c n−íc trªn.