(Luận Án Tiến Sĩ) Tác Động Của Đa Dạng Hóa Và Cạnh Tranh Đến Sự Ổn Định Của Ngân Hàng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

-------------------

NGUYỄN TỪ NHU

TÁC ĐỘNG CỦA ĐA DẠNG HÓA VÀ

CẠNH TRANH ĐẾN ỔN ĐỊNH CỦA

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI:

NGHIÊN CỨU TẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

-------------------

NGUYỄN TỪ NHU

TÁC ĐỘNG CỦA ĐA DẠNG HÓA VÀ CẠNH TRANH

ĐẾN ỔN ĐỊNH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI:

NGHIÊN CỨU TẠI VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG

MÃ NGÀNH : 93.40.201

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

1. PGS.TS. TRẦM THỊ XUÂN HƯƠNG

2. PGS.TS. VÕ XUÂN VINH

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận án “Tác động của đa dạng hóa và cạnh tranh đến ổn

định của ngân hàng thương mại: Nghiên cứu tại Việt Nam” là công trình nghiên

cứu khoa học của riêng tôi. Tất cả tài liệu tham khảo đều có nguồn gốc rõ ràng,

được công bố theo đúng quy định và được trích dẫn đầy đủ. Nội dung của luận án

do tôi tự nghiên cứu một cách trung thực, khoa học và chưa được công bố trong bất

kỳ công trình nghiên cứu nào.

Nghiên cứu sinh

Nguyễn Từ Nhu

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành Luận án này tôi nhận được sự quan tâm của Ban Giám hiệu và

hỗ trợ của Viện Đào tạo Sau đại học. Kết quả nghiên cứu khoa học dựa trên sự

hướng dẫn, động viên và hỗ trợ rất nhiều từ Thầy Cô Trường Đại học Kinh tế TP

Hồ Chí Minh.

Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất đến PGS.TS.

Trầm Thị Xuân Hương, người hướng dẫn khoa học chính trong quá trình nghiên

cứu và hoàn thành luận án. Những gợi ý, chỉnh sửa, góp ý và động viên của Cô đã

tạo cho tôi nhiều động lực về tinh thần, giúp đỡ tôi trong những lúc tôi cảm thấy

khó khăn nhất, mang đến cho tôi những kiến thức khoa học rộng lớn và sâu sắc về

chuyên môn. Những kiến thức này không chỉ bổ ích cho luận án mà còn hỗ trợ tôi

rất nhiều trong việc nghiên cứu sau này.

Tôi cũng gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến PGS.TS. Võ Xuân Vinh, người

hướng dẫn khoa học thứ hai cho luận án. Thầy là người gợi ý cho tôi những ý tưởng

làm cơ sở để tôi khám phá ra vấn đề nghiên cứu cho luận án của mình. Trong suốt

quá trình nghiên cứu, thầy luôn hỗ trợ tôi tìm tòi, phân tích các vấn đề nghiên cứu.

sự giúp đỡ của thầy đã góp phần giúp tôi nhanh chóng hoàn thành luận án này.

Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Thị Thùy Linh – Trưởng khoa Ngân

hàng và PGS.TS Trương Thị Hồng – Trưởng Bộ môn Quản trị ngân hàng, khoa

Ngân hàng, Trường Đại học Kinh tế TP.Hồ Chí Minh. Hai cô luôn tạo mọi điều

kiện tốt nhất trong công việc để tôi có thể vừa hoàn thành luận án, vừa công tác tốt

tại đơn vị.

Tôi xin cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học Kinh tế TP.HCM, Viện đào tạo

Sau đại học đã hỗ trợ công tác đào tạo trong suốt thời gian tôi công tác tại đây. Tôi

cũng cảm ơn tập thể giảng viên khoa Ngân hàng đã chia sẻ, động viên để tôi hoàn

thành tốt luận án này.

Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình và người thân đã luôn sát cánh bên tôi,

chia sẻ cùng tôi tinh thần và thời gian để giúp tôi hoàn thành luận án.

Nguyễn Từ Nhu

iii

MỤC LỤC

Trang

TRANG PHỤ BÌA

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

MỤC LỤC ................................................................................................................ iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... vii

DANH MỤC CÁC HÌNH ..................................................................................... viii

TÓM TẮT LUẬN ÁN BẰNG TIẾNG VIỆT......................................................... ix

ABSTRACT ............................................................................................................... x

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ...................................................................................... 1

1.1 Đặt vấn đề .................................................................................................... 1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu ................................................ 4

1.3 Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ............................................ 5

1.4 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 5

1.5 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án .................................................. 7

1.6 Kết cấu của luận án ..................................................................................... 8

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC ........... 10

2.1 Lý thuyết kinh tế ....................................................................................... 10

2.1.1 Lý thuyết về ổn định kinh tế ...................................................................... 12

2.1.2 Lý thuyết về ổn định tài chính ................................................................... 17

2.2 Lý thuyết về ổn định ngân hàng ................................................................ 25

2.2.1 Ổn định của NHTM ................................................................................... 25

2.2.2 Vai trò của ổn định ngân hàng ................................................................... 29

2.2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định ngân hàng ........................................... 30

2.2.4 Đo lường ổn định ngân hàng ..................................................................... 32

2.3 Cạnh tranh trong hoạt động ngân hàng ...................................................... 43

iv

2.3.1 Khái niệm ................................................................................................... 43

2.3.2 Các lý thuyết về cạnh tranh ....................................................................... 46

2.3.3 Đo lường khả năng cạnh tranh của NHTM ............................................... 48

2.4 Đa dạng hóa trong hoạt động ngân hàng ................................................... 52

2.4.1 Khái niệm ................................................................................................... 53

2.4.2 Các lý thuyết về đa dạng hóa trong hoạt động ngân hàng ......................... 53

2.4.3 Các hình thức đa dạng hóa của NHTM ..................................................... 58

2.4.4 Đa dạng hóa thu nhập ngân hàng ............................................................... 60

2.4.5 Đo lường mức độ đa dạng hóa thu nhập ngân hàng .................................. 60

2.5 Cơ sở lý thuyết về tác động của đa dạng hóa và cạnh tranh đến ổn định

ngân hàng ................................................................................................... 61

2.5.1 Cơ sở lý thuyết về tác động của đa dạng hóa đến ổn định ngân hàng ....... 61

2.5.2 Cơ sở lý thuyết về tác động của cạnh tranh đến ổn định ngân hàng ......... 62

2.6 Tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm .................................................... 64

2.6.1 Tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm về tác động của đa dạng hóa đến

ổn định ngân hàng ...................................................................................... 64

2.6.2 Tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm về tác động của cạnh tranh đến ổn

định ngân hàng ........................................................................................... 76

2.6.3 Tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm về tác động của đa dạng hóa và

cạnh tranh đến ổn định ngân hàng ............................................................. 86

2.7 Khe hở nghiên cứu ..................................................................................... 87

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2.......................................................................................... 89

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 91

3.1 Mô hình nghiên cứu ................................................................................... 91

3.2 Mô tả các biến phụ thuộc và các biến độc lập trong các mô hình nghiên

cứu .............................................................................................................. 94

3.3 Giả thuyết nghiên cứu .............................................................................. 101

3.4 Dữ liệu nghiên cứu................................................................................... 104

3.5 Các kiểm định sử dụng trong mô hình ..................................................... 107

v

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3........................................................................................ 109

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................... 110

4.1 Thống kế mô tả các biến nghiên cứu ....................................................... 110

4.2 Kết quả nghiên cứu .................................................................................. 114

4.2.1 Kết quả nghiên cứu tác động của đa dạng hóa đến ổn định ngân hàng ... 114

4.2.2 Kết quả nghiên cứu tác động của cạnh tranh đến ổn định ngân hàng ..... 118

4.2.3 Kết quả nghiên cứu tác động của đa dạng hóa và cạnh tranh đến ổn định

ngân hàng ................................................................................................. 123

4.2.4 Kết quả nghiên cứu tác động của các biến kiểm soát đến ổn định ngân

hàng .......................................................................................................... 128

4.3 Thảo luận kết quả ..................................................................................... 130

KẾT LUẬN CHƯƠNG 4........................................................................................ 134

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý CHÍNH SÁCH ...................................... 135

5.1 Kết luận .................................................................................................... 135

5.2 Gợi ý một số chính sách về đa dạng hóa, cạnh tranh trong hoạt động kinh

doanh ngân hàng ...................................................................................... 137

5.3 Đóng góp mới của luận án ....................................................................... 143

5.4 Hạn chế nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................... 144

KẾT LUẬN ............................................................................................................ 146

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC LIÊN QUAN

ĐẾN LUẬN ÁN ..................................................................................................... 147

TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 148

PHỤ LỤC ............................................................................................................. 1-41

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CSTT : Chính sách tiền tệ

ĐDH : Đa dạng hóa

FEM : Fixed Effects model

HQKD : Hiệu quả kinh doanh

HTTC : Hệ thống tài chính

NHTW : Ngân hàng trung ương

NHTM : Ngân hàng thương mại

PSTD : Phương sai thay đổi

REM : Random Effects model

ROA : Return on Assets

ROE : Return on Equity

TCTC : Tổ chức tài chính

TMCP : Thương mại cổ phần

TTS : Tổng tài sản

VIF : Variance inflation factor

VCSH : Vốn chủ sở hữu

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Tóm tắt nội dung lý thuyết mất ổn định tài chính - “Minsky Moment” . 20

Bảng 2.2: Các nghiên cứu sử dụng mô hình Z-Score đánh giá ổn định ngân hàng .. 36

Bảng 2.3: Bảng tóm tắt lý thuyết phân tích động cơ ĐDH: Chi phí và lợi ích ......... 55

Bảng 2.4: Bảng tóm tắt các nghiên cứu về tác động của đa dạng hóa đến ổn định

ngân hàng ................................................................................................. 70

Bảng 2.5: Bảng tóm tắt các nghiên cứu về tác động của cạnh tranh đến ổn định ngân

hàng .......................................................................................................... 81

Bảng 3.1: Tóm tắt các biến nghiên cứu sử dụng và kỳ vọng về mối tương quan ... 104

Bảng 3.2: Danh sách 28 ngân hàng TMCP ở Việt Nam trong nghiên cứu ............. 105

Bảng 4.1: Thống kê mô tả các biến nghiên cứu ...................................................... 110

Bảng 4.2: Kết quả ước lượng các hệ số hồi quy của hàm tổng chi phí theo FEM và

REM ....................................................................................................... 112

Bảng 4.3: Bảng tổng hợp kết quả nhân tử phóng đại phương sai VIF ................... 113

Bảng 4.4: Kết quả ước lượng tác động của đa dạng hóa đến ổn định ngân hàng qua

các chỉ tiêu Z-Score, ROA, ROE, RARROA, RARROE ........................... 116

Bảng 4.5: Kết quả ước lượng tác động của cạnh tranh đến ổn định ngân hàng qua

các chỉ tiêu Z-Score, ROA, ROE ........................................................... 120

Bảng 4.6: Kết quả ước lượng tác động của đa dạng hóa và cạnh tranh đến ổn định

ngân hàng qua các chỉ tiêu ROA, ROE ................................................. 125

Bảng 4.7: Tổng hợp kết quả nghiên cứu ................................................................. 131

viii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1: Tóm tắt trình tự nghiên cứu ........................................................................ 6

Hình 2.1: Mô tả lập luận của tác giả về lý thuyết ổn định ngân hàng ....................... 26

ix

TÓM TẮT LUẬN ÁN BẰNG TIẾNG VIỆT

Tiêu đề: Tác động của đa dạng hóa và cạnh tranh đến ổn định của ngân hàng

thương mại: Nghiên cứu tại Việt Nam

Tóm tắt: Luận án nghiên cứu tác động của ĐDH và cạnh tranh đến ổn định của hệ

thống NHTM Việt Nam giai đoạn 2006 – 2017. Đây là vấn đề đang gây tranh cãi

trong giới học thuật và thực tiễn hoạt động ngân hàng xuất phát từ nguyên nhân do

bất ổn về kinh tế đã gây ra nhiều tổn thất không nhỏ cho hệ thống ngân hàng trên

mọi mặt. Mức độ cạnh tranh giữa các ngân hàng càng trở nên gay gắt, thúc đẩy các

NHTM thay đổi phương thức hoạt động, ngày càng mở rộng phạm vi, ĐDH các

nguồn thu nhập có thể được để tiếp tục phát triển. Tuy nhiên sự ổn định của hệ

thống ngân hàng vì thế cũng bị ảnh hưởng.

Mục tiêu chung của luận án thực hiện đánh giá mức độ ảnh hưởng của ĐDH

và cạnh tranh đến ổn định của các NHTM Việt Nam. Bằng phương pháp nghiên cứu

định lượng với mô hình hồi quy đa biến trên dữ liệu bảng, kết hợp phương pháp

tổng hợp, thống kê mô tả, kết quả nghiên cứu cho thấy tồn tại mối tương quan một

chiều giữa ĐDH và cạnh tranh đến ổn định ngân hàng. Từ đó giúp cho các nhà quản

trị ngân hàng và các nhà hoạch định chính sách rút ra những kết luận quan trọng.

Đồng thời luận án cũng gợi ý chính sách cần thiết góp phần vào việc lựa chọn và

điều hành chiến lược ĐDH, cạnh tranh để mang đến ổn định hơn nữa cho hệ thống

ngân hàng trong nước.

Từ khóa: Đa dạng hóa, cạnh tranh, ổn định ngân hàng, hiệu quả kinh doanh

x

ABSTRACT

Title: The impact of diversification and competition on the stability of commercial

banks: A research in Vietnam.

Abstract: The thesis "The Impact of diversification and competition on the stability

of commercial banks: A research in Vietnam" examines theories of stability,

competition and diversification in banking. Its main purpose focuses on the impact

of diversification on banking stability, competition on banking stability and the

simultaneous impact of diversification and competition on stability of Vietnamese

commercial banks in the period of 2006 - 2017.

By using the linear regression method with the panel data, the thesis results show:

Diversification and competition have positive impact on bank stability in Vietnam

while the diversification impacts negatively on the relationship between competition

and bank stability in this period. This shows that diversification is not really a

effective tool of banks’ competitive strategies to motivate banks to be more stable.

Besides, the thesis also finds factors that have a good effect on bank stability: asset

growth rate and economic growth rate. However, the size of the bank and the

inflation rate negatively impact the stability of the banks.

The research results of this thesis will contribute important empirical evidence in

research topics on diversification, competition and bank stability in Vietnamese

commercial banks. The policy implications of the thesis will help commercial banks

and relevant authorities to guide, plan and propose solutions to improve Vietnamese

commercial bank stability in the next years.

Keywords: Diversification, competition, stability, performance, commercial banks.

1

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU

1.1 Đặt vấn đề

Hiện nay, các nước trên thế giới đang trong giai đoạn hội nhập sâu rộng tất cả

các lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực huyết mạch của nền kinh tế: tài chính - ngân hàng.

Trong đó, hệ thống các ngân hàng ngày một thể hiện rõ hơn vai trò huyết mạch của

mình trong nền kinh tế. Hoạt động ngân hàng ảnh hưởng trực tiếp đến ổn định tiền

tệ của hầu hết các quốc gia. Khi ngân hàng bất ổn kéo theo sự bất ổn cho toàn hệ

thống, gây ra nhiều hệ lụy ảnh hưởng đến nền kinh tế như: nợ xấu gia tăng, rủi ro

thanh khoản, ảnh hưởng đến lòng tin của người dân.

Đứng trước thách thức hội nhập, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều thừa

nhận cạnh tranh là môi trường tạo động lực thúc đẩy giúp cho kinh tế phát triển.

Kinh doanh tiền tệ rất nhạy cảm, chịu tác động bởi các yếu tố về kinh tế, chính trị,

xã hội, tâm lý…Các ngân hàng thương mại (NHTM) sử dụng cạnh tranh như là

chiến lược để mở rộng thị trường, thu hút ngày càng nhiều khách hàng, gia tăng thị

phần, cải tiến và nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm. Từ đó giúp cho hoạt động

ngân hàng ngày càng phát triển và ổn định hơn.

Tùy theo thế mạnh và nguồn lực hiện có ngân hàng có thể lựa chọn nhiều

chiến lược cạnh tranh về số lượng cũng như chất lượng sản phẩm, lãi suất, công

nghệ …. Để chiến lược cạnh tranh hiệu quả cần thiết phải đa dạng hóa (ĐDH).

Ngân hàng tận dụng các nguồn lực hiện hữu để mở rộng, ĐDH các hoạt động kinh

doanh sang một hay nhiều mảng khác nhau nhằm hạn chế và phân tán rủi ro, tăng

nguồn thu cho ngân hàng. Mục tiêu cuối cùng là gia tăng lợi nhuận trong mối tương

quan giữa kiểm soát rủi ro với ổn định cho ngân hàng.

Tuy nhiên, thực tiễn từ trước đến nay tồn tại các tranh luận trái chiều về tác

động của cạnh tranh và ĐDH đến ổn định tài chính trong hoạt động của các ngân

hàng. Điều này tạo ra nhiều mối hoài nghi và sự không chắc chắn về những lợi ích

do ĐDH và cạnh tranh mang lại. Từ đó đã gợi ra sự quan tâm rất lớn giữa các nhà

nghiên cứu và các nhà hoạch định chính sách. Bằng chứng về sự thất bại của nhà

2

quản lý và nhà giám sát ngân hàng đã đề ra một vấn đề phải xem xét lại ảnh hưởng

của ĐDH và cạnh tranh đến ổn định của các NHTM. Có quá nhiều kịch bản cũng

như hiện tượng kinh tế liên quan đến ba vấn đề trên xảy ra trong ngân hàng theo

những kết quả khác nhau và nằm ngoài mong đợi cũng như tiên liệu của các nhà

quản lý. Điều đó cho thấy mối tương quan giữa cạnh tranh và ĐDH đến ổn định

ngân hàng nên được đặt trong tương quan với những yếu tố khác cần được nghiên

cứu cụ thể hơn. Tóm lại, các nhà hoạch định chính sách đang phải đối mặt với vấn

đề tương phản rằng: liệu ĐDH và cạnh tranh ngân hàng có dẫn đến mối đe dọa cho

ổn định ngân hàng hay không? Và cả ba yếu tố này được xem xét trong những hoàn

cảnh, môi trường như thế nào thông qua đó nảy sinh những tác động khác nhau.

Bên cạnh đó, trong các nghiên cứu học thuật về mối quan hệ giữa ĐDH, cạnh

tranh và ổn định ngân hàng đã có nhiều kết quả khác nhau. Tồn tại hai quan điểm

đối lập trong các nghiên cứu trước về cạnh tranh và ổn định ngân hàng. Quan điểm

cạnh tranh - dễ tổn thương: tranh luận rằng có mối quan hệ ngược chiều giữa cạnh

tranh và ổn định ngân hàng, vì cạnh tranh cao làm giảm sức mạnh thị trường của

ngân hàng và lợi nhuận biên. Do đó, nó sẽ làm tăng rủi ro cho ngân hàng (Hauswald

và Marquez, 2006; Petersen và Rajan, 1994; Besanko và Thakor, 2004). Còn quan

điểm cạnh tranh - ổn định: lập luận rằng sự cạnh tranh càng nhiều dẫn đến ổn định

càng cao (Jimezez và cộng sự, 2013; Stiglitz và Weiss, 1981; Matutes và Vives,

2000).

Về ĐDH và ổn định ngân hàng, cũng có những quan điểm trái chiều nhưng

đầy tính thuyết phục trong từng nền kinh tế, tùy theo đặc điểm hoạt động kinh

doanh ngân hàng cụ thể. Baele (2007) chỉ ra mối quan hệ tích cực giữa giá trị

thương hiệu và mức độ ĐDH chức năng, điều đó có nghĩa là ĐDH chức năng có thể

cải thiện lợi nhuận ngân hàng trong tương lai. Ngược lại, Stiroh và Rumble (2006)

kết luận các ngân hàng càng ĐDH càng rơi vào tình trạng nguy hiểm vì các ngân

hàng này chủ yếu dựa vào nguồn thu nhập ngoài lãi, do đó sẽ phải chịu rủi ro hệ

thống cao hơn rất nhiều.

3

Một khảo sát của DeYoung và Roland (2001), Laeven và Levine (2007) chỉ ra

ngân hàng ĐDH thu nhập sẽ mang lại hữu ích đối với cho vay và quản lý một cách

có hiệu quả rủi ro tín dụng bằng việc thu thập thông tin thông qua hoạt động chứng

khoán hay bảo lãnh bảo hiểm,…Tuy nhiên, ĐDH cũng làm gia tăng chi phí quản lý

do sự phức tạp hơn của tổ chức tập đoàn, lợi ích xung đột giữa các bộ phận trong

tập đoàn vì các nhà quản lý có thể theo đuổi ĐDH để khai thác lợi ích cá nhân, làm

giảm giá trị thị trường của tổ chức (Jensen và Meckling, 1976).

Riêng ở Việt Nam, môi trường và thể chế hoạt động của hệ thống ngân hàng

có những chuyển biến đáng ghi nhận về quản trị vận hành, bộ máy hoạt động, ứng

dụng công nghệ và sự phát triển của các dịch vụ ngân hàng hiện đại. Tuy nhiên,

không nằm ngoài quy luật chung, những bất ổn về kinh tế đã gây ra nhiểu tổn thất

không nhỏ cho hệ thống ngân hàng trên mọi mặt. Các ngân hàng không những cạnh

tranh với nhau mà còn cạnh tranh với các ngân hàng nước ngoài. Sự xuất hiện của

các ngân hàng 100% vốn nước ngoài, các hạn chế đối với hoạt động áp dụng riêng

cho chi nhánh ngân hàng dần được gỡ bỏ, mức độ cạnh tranh giữa các ngân hàng

càng trở nên gay gắt, thúc đẩy các NHTM thay đổi phương thức hoạt động, ngày

càng mở rộng phạm vi, ĐDH các nguồn thu nhập có thể được để tiếp tục phát triển.

Kết quả dẫn đến thu nhập các NHTM trong nước không còn xuất phát từ lĩnh vực

tín dụng truyền thống mà còn mở rộng ra từ nhiều nguồn khác nhau. Gia tăng thu

nhập thì chi phí, rủi ro cũng tăng lên ảnh hưởng đến ổn định ngân hàng. Như vậy,

liệu ngân hàng có nên đánh đổi cơ hội gia tăng thu nhập và mức độ cạnh tranh với

ổn định trong hoạt động hay không?

Xuất phát từ tính cấp thiết của thực tiễn và lý thuyết về ảnh hưởng của ĐDH

đến ổn định ngân hàng, của cạnh tranh đến ổn định ngân hàng và ảnh hưởng của

ĐDH và cạnh tranh đến ổn định ngân hàng, luận án hướng đến việc làm rõ vấn đề

trên là hoàn toàn thiết thực, có tầm quan trọng và ảnh hưởng rất lớn, đóng góp cho

việc đưa ra các gợi ý về chính sách để phát triển toàn diện và ổn định hệ thống ngân

hàng trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Đó là lý do tác giả chọn luận