(Luận Án Tiến Sĩ) Quản Lí Đánh Giá Năng Lực Chuyên Môn Giáo Viên Dạy Học Sinh Khiếm Thị Cấp Tiểu

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------

HOÀNG THỊ NGA

QUẢN LÍ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN

GIÁO VIÊN DẠY HỌC SINH KHIẾM THỊ CẤP TIỂU HỌC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------

HOÀNG THỊ NGA

QUẢN LÍ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN GIÁO VIÊN

DẠY HỌC SINH KHIẾM THỊ CẤP TIỂU HỌC

Chuyên ngành: Quản lí giáo dục

Mã số: 62 14 01 14

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. PGS. TS. Lê Thị Minh Hà

2. PGS. TS. Bùi Ngọc Oánh

Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2021

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết

quả nghiên cứu trong luận án này hoàn toàn trung thực và chưa từng

được công bố trong bất kì công trình nghiên cứu nào khác.

Tác giả luận án

Hoàng Thị Nga

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Kí hiệu viết tắt Từ, cụm từ viết tắt

CBQL Cán bộ quản lí

CTGD Chương trình giáo dục

GD Giáo dục

GDĐB Giáo dục đặc biệt

GD & ĐT Giáo dục và Đào tạo

GDPT Giáo dục phổ thông

ĐG Đánh giá

GV Giáo viên

GV.GDĐB Giáo viên giáo dục đặc biệt

GVPT Giáo viên phổ thông

GVTH Giáo viên tiểu học

HS Học sinh

HSTH Học sinh tiểu học

HSKT Học sinh khiếm thị

HS.KTTH Học sinh khiếm thị tiểu học

HT Hiệu trưởng

KH Kế hoạch

KHGDCN Kế hoạch giáo dục cá nhân

NL Năng lực

NLCM Năng lực chuyên môn

NN.GVTH Nghề nghiệp giáo viên tiểu học

QL Quản lí

TH Tiểu học

TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ii

MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC

CHUYÊN MÔN GIÁO VIÊN DẠY HỌC SINH KHIẾM THỊ CẤP TIỂU

HỌC 9

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề Error! Bookmark not defined.

1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài Error! Bookmark not defined.

1.1.1.1. Nghiên cứu về năng lực chuyên môn giáo viên và giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học 9

1.1.1.2. Nghiên cứu về đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên và giáo viên dạy

học sinh khiếm thị cấp tiểu học 12

1.1.1.3. Nghiên cứu về quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học

sinh khiếm thị tiểu học 15

1.1.2. Nghiên cứu ở trong nước Error! Bookmark not defined.

1.1.2.1. Nghiên cứu về năng lực chuyên môn giáo viên và giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học 18

1.1.2.2. Nghiên cứu về đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên và giáo viên dạy

học sinh khiếm thị cấp tiểu học 20

1.1.2.3. Nghiên cứu về quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên và giáo

viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học 23

1.2. Các khái niệm cơ bản 26

1.2.1. Năng lực chuyên môn Error! Bookmark not defined.

1.2.2. Năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error!

Bookmark not defined.

1.2.3. Đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu

học Error! Bookmark not defined.

1.2.4. Quản lí Error! Bookmark not defined.

1.2.5. Quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị

cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.3. Lí luận về năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu

học Error! Bookmark not defined.

1.3.1. Điều chỉnh trong quá trình giáo dục học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error!

Bookmark not defined.

1.3.2. Yêu cầu về năng lực chuyên môn của giáo viên dạy học sinh khiếm thị

cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.4. Đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu

học Error! Bookmark not defined.

1.4.1. Khái quát về đánh giá trong giáo dục Error! Bookmark not defined.

1.4.2. Mục đích đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị

cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.4.3. Nội dung đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị

cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.4.4. Phương pháp đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học 43

1.4.5. Qui trình đánh giá và xếp loại năng lực chuyên môn giáo viên dạy học

sinh khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.5. Lí luận về quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.5.1. Vai trò của hiệu trưởng trong quản lí các hoạt động của nhà trường Error!

Bookmark not defined.

1.5.2. Qui trình quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

1.5.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lí đánh giá năng lực chuyên môn

giáo viên dạy HSKT cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

Tiểu kết chương 1 68

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÍ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CHUYÊN

MÔN GIÁO VIÊN DẠY HỌC SINH KHIẾM THỊ CẤP TIỂU HỌC 67

2.1. Khái quát về giáo dục học sinh khiếm thị tiểu học và việc đánh giá năng

lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu họcError! Bookmark not defined.

2.1.1. Khái quát về tình hình giáo dục học sinh khiếm thị nói chung và học sinh

khiếm thị tiểu học nói riêng tại Việt Nam Error! Bookmark not defined.

2.1.2. Khái quát về tình hình đánh giá giáo viên và đánh giá năng lực chuyên

môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học tại Việt NamError! Bookmark not

defined.

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo

viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

2.2.1. Mẫu khảo sát Error! Bookmark not defined.

2.2.2. Phương pháp khảo sát thực trạng Error! Bookmark not defined.

2.2.3. Phương pháp xử lí số liệu Error! Bookmark not defined.

2.3. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lí đánh giá năng lực chuyên môn

giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

2.3.1. Thực trạng trình độ đào tạo, bồi dưỡng và kinh nghiệm chuyên môn của

giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

2.3.1.1. Thực trạng trình độ đào tạo của giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu

học 80

2.3.1.2. Thực trạng trình độ bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ của giáo viên và

cán bộ quản lí giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học 81

2.3.1.3. Thực trạng về thâm niên công tác trong lĩnh vực giáo dục học sinh khiếm

thị tiểu học 82

2.3.2. Thực trạng đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm

thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

2.3.2.1. Tầm quan trọng của việc đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học

sinh khiếm thị cấp tiểu học 84

2.3.2.2. Mức độ đạt được mục đích đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy

học sinh khiếm thị cấp tiểu học.. Error! Bookmark not defined.

2.3.2.3. Nội dung đánh giá giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm

thị cấp tiểu học 87

2.3.2.4. Phương pháp đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm

thị cấp tiểu học 89

2.3.2.5. Qui trình đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị

cấp tiểu học 92

2.3.2.6. Nhận định chung về thực trạng đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên

dạy học sinh khiếm thị tiểu học 93

2.3.3. Thực trạng quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

2.3.3.1. Thực trạng thực hiện các chức năng quản lí đánh giá năng lực chuyên

môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

2.3.3.2. Những khó khăn và các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lí đánh giá năng

lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học 106

2.3.3.3. Đánh giá chung về thực trạng và nguyên nhân thực trạng quản lí đánh giá

năng lực chuyên môn giáo viên dạy HSKT tiểu học 112

Tiểu kết chương 2 115

CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÍ ĐÁNH

GIÁ NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN GIÁO VIÊN DẠY HỌC SINH KHIẾM

THỊ CẤP TIỂU HỌC 116

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp Error! Bookmark not defined.

3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ Error! Bookmark not defined.

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển Error! Bookmark not defined.

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn Error! Bookmark not defined.

3.2. Các biện pháp nâng cao chất lượng quản lí đánh giá năng lực chuyên

môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học Error! Bookmark not defined.

3.2.1. Nâng cao nhận thức và kĩ năng lập kế hoạch quản lí đánh giá năng lực

chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học cho cán bộ quản lí nhà

trường Error! Bookmark not defined.

3.2.1.1. Mục tiêu 117

3.2.1.2. Nội dung 117

3.2.1.3. Cách thức thực hiện 117

3.2.1.4. Điều kiện thực hiện 119

3.2.2. Tổ chức đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị

tiểu học một cách hệ thống và toàn diện Error! Bookmark not defined.

3.2.2.1. Mục tiêu 119

3.2.2.2. Nội dung 119

3.2.2.3. Cách thức thực hiện 119

3.2.2.4. Điều kiện thực hiện 121

3.2.3. Hướng dẫn sử dụng chuẩn nghề nghiệp giáo viên phổ thông có điều

chỉnh để đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu

học Error! Bookmark not defined.

3.2.3.1. Mục tiêu 121

3.2.3.2. Nội dung 122

3.2.3.3. Cách thức thực hiện 122

3.2.3.4. Điều kiện thực hiện 132

3.2.4. Cải tiến hoạt động rút kinh nghiệm trong đánh giá năng lực chuyên môn

giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học Error! Bookmark not defined.

3.2.4.1. Mục tiêu 132

3.2.4.2. Nội dung 133

3.2.4.3. Cách thức thực hiện 133

3.2.4.4. Điều kiện thực hiện 136

3.2.5. Xây dựng văn hóa tích cực trong đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên

dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học Error! Bookmark not defined.

3.2.5.1. Mục tiêu 136

3.2.5.2. Nội dung 137

3.2.5.3. Cách thức thực hiện 137

3.2.5.4. Điều kiện thực hiện Error! Bookmark not defined.

3.2.6. Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất Error! Bookmark not defined.

3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuấtError! Bookmark not defin

3.3.1. Mục đích khảo nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.3.2. Nội dung khảo nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.3.3. Phương pháp khảo nghiệm và đối tượng khảo nghiệmError! Bookmark not

defined.

3.3.4. Cách xử lí số liệu khảo nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.3.5. Kết quả khảo nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.4. Thực nghiệm biện pháp 146

3.4.1. Mục đích thực nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.4.2. Nội dung thực nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.4.3. Giả thuyết thực nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.4.4. Đối tượng, phạm vi, thời gian và hình thức thực nghiệmError! Bookmark not

defined.

3.4.5. Triển khai thực nghiệm Error! Bookmark not defined.

3.4.6. Phân tích, đánh giá kết quả thực nghiệm Error! Bookmark not defined.

Tiểu kết chương 3 158

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 159

TÀI LIỆU THAM KHẢO 164

PHỤ LỤC PL.1

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ

BẢNG

Bảng 1.1. Điều chỉnh về phương tiện và điều kiện dạy học cho học sinh khiếm

thị tiểu học 36

Bảng 1.2. Điều chỉnh về đánh giá kết quả học tập của học sinh khiếm thị

tiểu học 37

Bảng 2.1. Mẫu khảo sát thực trạng 71

Bảng 2.2. Mẫu phỏng vấn 75

Bảng 2.3. Qui ước thang đo 77

Bảng 2.4. Kết quả hệ số tin cậy Cronbach's Alpha (α) của các thang đo 78

Bảng 2.5. Trình độ đào tạo của giáo viên dạy học sinh khiếm thị TH 80

Bảng 2.6. Số lần được bồi dưỡng chuyên môn về giáo dục trẻ khiếm thị 81

Bảng 2.7. Thâm niên công tác trong ngành giáo dục và giáo dục trẻ khiếm thị

tiểu học 83

Bảng 2.8. Tầm quan trọng của đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy

học sinh khiếm thị cấp tiểu học 84

Bảng 2.9. Mức độ đạt được các mục đích đánh giá năng lực chuyên môn GV

dạy HS.KTTH 86

Bảng 2.10. Mức độ phản ánh NLCM GV dạy HS.KTTH của nội dung đánh giá.

88

Bảng 2.11. Nhận định của CBQL về hiệu quả của phương pháp đánh giá

NLCM GV dạy HS.KTTH 89

Bảng 2.12. Qui trình đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh

khiếm thị tiểu học 92

Bảng 2.13. Thực trạng chức năng lập kế hoạch đánh giá năng lực chuyên môn

giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học 95

Bảng 2.14. Thực trạng tổ chức đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy

học sinh khiếm thị tiểu học 98

Bảng 2.15. Thực trạng chỉ đạo, điều hành việc đánh giá 101

Bảng 2.16. Thực trạng công tác kiểm tra việc thực hiện kế hoạch đánh giá 104

Bảng 2.17. Thực trạng khó khăn của giáo viên trong tự đánh giá 106

Bảng 2.18. Thực trạng khó khăn của tổ bộ môn trong đánh giá năng lực chuyên

môn GV dạy HS.KTTH 108

Bảng 2.19. Thực trạng khó khăn của HT trong quản lí đánh giá năng lực

chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học 109

Bảng 2.20. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí đánh giá năng lực chuyên môn

giáo viên dạy HSKT tiểu học 111

Bảng 3.1. Năng lực chuyên môn của giáo viên tiểu học nói chung và giáo viên

dạy học sinh khiếm thị tiểu học nói riên 124

Bảng 3.2. Chuẩn Nghề nghiệp GVPT được điều chỉnh để đánh giá NLCM và

NL nghề nghiệp của GV dạy HS.KTTH 126

Bảng 3.3. Qui ước thang đo phiếu khảo nghiệm 140

Bảng 3.4. Nhận định của CBQL và GV về mức độ cần thiết của các biện pháp

đã đề xuất 141

Bảng 3.5. Nhận định của CBQL và GV về mức độ khả thi của các biện pháp đã

đề xuất 143

Bảng 3.6. Sự tương quan giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện

pháp đã đề xuất theo nhận định của CBQL và GV 145

Bảng 3.7. Qui ước thang đo phiếu đánh giá tác động biện pháp 150

Bảng 3.8. Mức độ hiểu biết chung của GV về đánh giá NLCM GV dạy

HS.KTTH 153

Bảng 3.9. Mức độ hiểu biết của GV về công cụ đánh giá 154

Bảng 3.10. Mức độ hiểu biết của GV về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả đánh

giá 155

Bảng 3.11. Mức độ thành thạo của GV khi thực hiện hoạt động đánh giá 156

Bảng 3.12. So sánh mức độ thành thạo của GV khi sử dụng công cụ đánh giá

.157

SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Sơ đồ khung của việc lập kế hoạch đánh giá NLCM GV dạy

HS.KTTH

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Nâng cao năng lực (NL) của giáo viên (GV) luôn là mục tiêu của ngành giáo

dục (GD) mọi thời đại vì NL giáo viên là nền tảng quan trọng để đảm bảo chất

lượng GD. Xã hội ta vẫn có câu: “thầy giỏi, trò giỏi”. Không thể có trò hay nếu thầy

thiếu NL. Do đó, đánh giá (ĐG) năng lực chuyên môn (NLCM) giáo viên là việc

làm tất yếu của ngành GD nhằm xác định và phân loại GV. Thông qua hoạt động

ĐG này, nhà quản lí (QL) biết được trình độ NLCM của đội ngũ GV do mình quản

lí (QL) như thế nào, từ đó có kế hoạch (KH) bồi dưỡng hoặc đào tạo những GV

chưa đủ NL để từng bước chuẩn hóa đội ngũ, thúc đẩy chất lượng GD nói chung.

Đánh giá GV bao gồm đánh giá NLCM GV theo chuẩn Nghề nghiệp đã được

thực hiện ở nước ta từ những năm cuối của thập kỉ trước (Bộ GD&ĐT, 2007; 2008,

2009, 2018). Theo đó, GV mỗi cấp học được ĐG theo một bộ chuẩn nghề nghiệp

GV tương ứng với mỗi cấp học hoặc theo một chuẩn chung cho GVPT và GV mầm

non (Bộ GD&ĐT, 2018). Với qui trình đánh giá chặt chẽ cùng với hệ thống tiêu chí

được xác định một cách khoa học dựa vào minh chứng và sự hướng dẫn khá cụ thể

trong tổ chức thực hiện, chuẩn Nghề nghiệp GV đã đo lường khá chính xác những

năng lực nghề nghiệp cơ bản của người GV các cấp học, bậc học. Tuy nhiên, do chỉ

có một chuẩn nghề nghiệp GV chung và còn thiếu những chỉ dẫn trong vận dụng

cho từng đối tượng giáo viên có chuyên môn khác nhau nên việc đánh giá NL nghề

nghiệp nói chung và NLCM của các nhóm đối tượng GV đang gặp rất nhiều khó

khăn. Trước thực tế này, Bộ GD&ĐT đã nghiên cứu và xác định các yêu cầu cơ bản

về NLCM của GV tiếng Anh phổ thông trên cơ sở chuẩn nghề nghiệp GV các cấp

nhằm hỗ trợ cho công tác QL đội ngũ GV này của hiệu trưởng (HT). Năng lực

chuyên môn, ĐG và quản lí đánh giá NLCM của giáo viên tiểu học cũng nhận được

nhiều sự quan tâm của các nhà khoa học (Vũ Thị Bình, 2018; Đặng Thị Khánh,

2015; Phạm Thị Thùy Trang, 2019; Phạm Văn Bình, 2018). Tuy nhiên, NLCM, ĐG

và QL đánh giá NLCM của nhóm GV dạy HS.KTTH chưa nhận được sự quan tâm

cần thiết của các nhà khoa học.

GV dạy HS.KTTH là nhóm đối tượng GV dạy HSTH có khuyết tật về nhìn.

Học sinh khiếm thị (HSKT) do bị suy giảm hoặc mất chức năng thị giác nên quá

2

trình nhận thức và học tập được dựa trên quy luật bù trừ chức năng. Xúc giác, thính

giác và các giác quan khác trở nên rất quan trọng trong quá trình học tập, đặc biệt là

xúc giác. Với HSKT nặng, xúc giác và thính giác là công cụ học tập chủ yếu. Thay

vì phương tiện đọc viết là chữ in, những HS này sử dụng chữ nổi Braille. Với HS

nhìn kém vẫn còn học được chữ in, thị giác còn lại cần được hỗ trợ và cùng lúc phát

huy thế mạnh của các giác quan còn lại. Phương thức học tập khác biệt với HS sáng

mắt kéo theo cách tiếp cận trong dạy học (DH) cho HS.KTTH cũng thay đổi theo.

Người GV dạy HS.KTTH vừa phải có những NLCM của người GVTH vừa phải có

NLCM của người GV dạy HSKT. Những NL này đã được các nhà nghiên cứu giáo

dục chỉ ra, chẳng hạn như NL sử dụng và hướng dẫn HSKT sử dụng chữ nổi

Braille, NL hướng dẫn HSKT định hướng và di chuyển bằng các kĩ thuật đặc thù,

NL điều chỉnh chương trình giáo dục (CTGD) cho phù hợp với đặc điểm học tập

của HSKT bao gồm điều chỉnh mục tiêu, nội dung, phương pháp, phương tiện DH

phát huy xúc giác và các giác quan còn lại của HSKT, NL xây dựng KH giáo dục cá

nhân,… (Spungin & Ferrell, 2007; Spungin, 1977). Sự khác biệt về NLCM của GV

dạy HS.KTTH cũng đòi hỏi sự thích ứng của hệ thống QL giáo dục bao gồm QL

đánh giá NLCM GV dạy HS.KTTH. Chẳng hạn như, nhà quản lí cần phải có những

hiểu biết nhất định về chuyên ngành giáo dục trẻ khiếm thị, cần hiểu rõ NLCM của

người GV dạy HS.KTTH và những lưu ý trong quản lý đội ngũ GV có NLCM đặc

thù này, … Có như vậy, việc quản lí đánh giá NLCM GV dạy HS.KTTH mới

hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ GV dạy HS.KTTH, từ đó nâng cao

chất lượng dạy học HS.KTTH.

Tuy nhiên, những nghiên cứu về ĐG và quản lí đánh giá NLCM GV dạy

HS.KTTH chưa nhận được sự quan tâm đúng mức của các nhà khoa học. Tính đến

nay, chưa có nghiên cứu nào đề cập đến vấn đề quản lí đội ngũ giáo viên dạy

HS.KTTH và cũng chưa có văn bản nào hướng dẫn thực hiện việc đánh giá NLCM

của GV dạy HS.KTTH. Đó là lí do vì sao công tác quản lí đánh giá NLCM GV dạy

HS.KTTH luôn đứng trước những khó khăn, thách thức chưa có lời giải đáp. Để

từng bước tháo gỡ những khó khăn hiện nay trong quản lí đánh giá NLCM GV dạy

HS.KTTH, cần phải thực hiện những nghiên cứu khoa học bài bản nhằm đánh giá

khách quan ưu và nhược điểm của thực trạng, chỉ ra cụ thể những vướng mắc, từ đó

3

đưa ra những biện pháp khả thi và cần thiết nhằm cải thiện công tác này. Quản lí tốt

việc đánh giá NLCM GV dạy HS.KTTH sẽ góp phần quản lí hiệu quả đội ngũ GV

dạy HS.KTTH, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục HS.KTTH. Đề tài "Quản lí đánh

giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học” được tác

giả lựa chọn để thực hiện luận án tiến sĩ của mình xuất phát từ yêu cầu bức thiết của

việc cải thiện công tác quản lí này.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng quản lí đánh giá năng lực chuyên

môn giáo viên dạy học sinh khiếm thị tiểu học, luận án đề xuất các biện pháp nhằm

nâng cao chất lượng quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lí chất lượng đội ngũ giáo viên dạy học sinh

khiếm thị cấp tiểu học.

3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lí đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên

dạy học sinh khiếm thị cấp tiểu học.

4. Giả thuyết khoa học

Việc quản lí đánh giá NLCM GV dạy HSKT cấp TH của Hiệu trưởng các cơ

sở giáo dục học sinh khiếm thị tiểu học còn tồn tại nhiều bất cập trong từng chức

năng quản lí bao gồm lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo/chỉ đạo và kiểm tra/đánh giá,

trong đó, bất cập nhất là việc thiếu công cụ đánh giá năng lực chuyên môn GV dạy

HS.KTTH. Những hạn chế, yếu kém này có thể được khắc phục nhằm nâng cao

chất lượng quản lí đánh giá NLCM giáo viên dạy HS.KTTH nếu các biện pháp tác

động được triển khai một cách khoa học, khả thi trong đó, biện pháp ưu tiên hơn hết

phải nhắm tới việc khắc phục tình trạng thiếu công cụ đánh giá NLCM giáo viên

dạy HS.KTTH.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

Luận án xác định 03 nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản:

(1) Xác lập cơ sở lí luận về QL đánh giá NLCM GV dạy HSKT cấp TH.

(2) Khảo sát thực trạng QL đánh giá NLCM GV dạy HSKT cấp TH.

4

(3) Đề xuất và thực nghiệm biện pháp nhằm cải thiện thực trạng QL đánh

giá NLCM GV dạy HSKT cấp TH.

6. Phạm vi nghiên cứu

6.1. Về nội dung nghiên cứu

- Khảo sát, đánh giá thực trạng trình độ đào tạo, bồi dưỡng của đội ngũ CBQL

và GV dạy HS.KTTH, thực trạng đánh giá và quản lí đánh giá NLCM GV

dạy HS.KTTH.

- Chủ thể quản lí đánh giá NLCM GV dạy HS.KTTH là HT các cơ sở giáo dục

đặc biệt.

- Tổ chức thực nghiệm biện pháp "Hướng dẫn sử dụng chuẩn nghề nghiệp có

điều chỉnh để đánh giá năng lực chuyên môn giáo viên dạy học sinh khiếm

thị tiểu học"

6.2. Về địa bàn nghiên cứu

Địa bàn nghiên cứu của luận án được giới hạn ở các tỉnh/thành có chương

trình giáo dục HS.KTTH bao gồm: Đà Nẵng, Đồng Nai, Cà Mau, Tây Ninh, Bà Rịa

Vũng Tàu, Vĩnh Long, Tiền Giang, Bến Tre, Cần Thơ, TP. Hồ Chí Minh, Hải

Phòng, Hà Nội, trong đó tập trung nghiên cứu tại các trường chuyên biệt và trung

tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập người khuyết tật của các địa phương này.

7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

7.1. Phương pháp luận

7.1.1. Tiếp cận quản lý nguồn nhân lực dựa trên năng lực

Ngày nay, QL nguồn nhân lực dựa trên NL đang là nguyên tắc cốt lõi. Theo

đó, để QL tốt đội ngũ GV dạy HS.KTTH, HT phải xác định được khung NLCM của

GV dạy HSKT cấp TH và sử dụng khung NL đó như một căn cứ để tuyển chọn, quy

hoạch, luân chuyển, đánh giá, đào tạo và phát triển GV.

7.1.2. Tiếp cận hệ thống

Người GV dạy HSKT cấp TH trước hết là một GVTH – thuộc hệ thống

GVPT. Do đó, khi nghiên cứu về QL đánh giá NLCM GV dạy HSKT cấp TH, cần

dựa trên quy trình QL đánh giá NLCM của GV nói chung bên cạnh việc lưu ý đến

NLCM của người GV dạy HSKT cấp TH. Ngoài ra, do chuẩn nghề nghiệp GVPT

đang được sử dụng để đánh giá, xếp loại GV nói chung nên công tác quản lí đánh