Lối sống của công nhân Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa nhìn từ tác động của mạng lưới xã hội

24 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân

Söë 3 thaáng 1/2016

1. Àùåt vêën àïì

Vêën àïì xêy dûång giai cêëp cöng nhên nûúác ta lúán

maånh trong thúâi kyâ àêíy maånh cöng nghiïåp hoáa, hiïån

àaåi hoáa àêët nûúác laâ nhiïåm vuå quan troång vaâ cêëp baách

cuãa Àaãng, Nhaâ nûúác, cuãa caã hïå thöëng chñnh trõ, cuãa

möîi ngûúâi cöng nhên vaâ cuãa toaân xaä höåi”. Sûå lúán maånh

vaâ phaát triïín bïìn vûäng cuãa giai cêëp cöng nhên khöng

àún thuêìn chó laâ sûå tùng lïn vïì söë lûúång, hay chêët

lûúång nguöìn lao àöång, maâ noá coân thïí hiïån trong caách

thûác lao àöång, laâm ùn, kinh doanh; caác phong tuåc têåp

quaán; caách thûác giao tiïëp, ûáng xûã cuãa con ngûúâi; quan

niïåm vïì àaåo àûác vaâ nhên caách... Noái möåt caách khaác,

sûå phaát triïín khöng ngûâng cuãa giai cêëp cöng nhên

coân àûúåc thïí hiïån trong viïåc giai cêëp cöng nhên cêìn

phaãi xêy dûång möåt löëi söëng múái, tiïn tiïën, hiïån àaåi,

khoa hoåc, phuâ húåp vúái truyïìn thöëng cuãa dên töåc, vaâ

àiïìu kiïån cuãa lõch sûã. Trong khuön khöí baâi viïët cöë

gùæng phên tñch nhûäng taác àöång cuãa maång lûúái xaä höåi

nhû nhoám baån beâ, gia àònh vaâ àöìng nghiïåp àïën viïåc

hònh thaânh löëi söëng cuãa giai cêëp cöng nhên.

Dûúái giaác àöå tiïëp cêån cuãa xaä höåi hoåc, maång lûúái

xaä höåi laâ töíng húåp caác quan hïå cuãa con ngûúâi trong

möåt hïå thöëng xaä höåi nhêët àõnh, trong caác quan hïå

àoá, con ngûúâi coá nhûäng muåc àñch nhêët àõnh. Theo

taác giaã Lï Ngoåc Huâng “khaái niïåm maång lûúái duâng àïí

chó phûác thïí caác möëi quan hïå xaä höåi do con ngûúâi

xêy dûång, duy trò vaâ phaát triïín trong cuöåc söëng thûåc

cuãa hoå vúái tû caách laâ thaânh viïn cuãa xaä höåi”. Àöëi vúái

nhoám xaä höåi cöng nhên, maång lûúái cuãa hoå laâ töíng

húåp caác quan hïå trong hïå thöëng xaä höåi nhêët àõnh

bao göìm caác quan hïå àan xen chùçng chõt lêîn nhau

tûâ gia àònh, thên töåc, laáng giïìng, baån beâ àïën caác

quan hïå trong nhaâ maáy, truyïìn thöng àaåi chuáng, caác

töí chûác xaä höåi... maâ hoå tham gia.

Löëi söëng bao göìm nhûäng möëi liïn hïå vaâ quan hïå

àa daång giûäa con ngûúâi vúái nhau trong möåt xaä höåi

nhêët àõnh, nhûäng àiïìu kiïån thûåc hiïån chuáng thöng

qua nhûäng àùåc àiïím àiïín hònh vïì hoaåt àöång söëng

cuãa caác giai cêëp, caác têåp àoaân xaä höåi vaâ caác thaânh

viïn trong xaä höåi3 . Theo àõnh nghôa naây, coá thïí hiïíu

löëi söëng laâ sûå töíng húåp nhûäng quan hïå kinh tïë, vùn

hoáa, tû tûúãng, àaåo àûác... Vò vêåy, khi xaác àõnh löëi

söëng, àiïìu hïët sûác quan troång laâ tòm hiïíu xem caá

nhên cho rùçng nhu cêìu naâo quan troång vúái hoå vaâ

phûúng thûác thoãa maän chuáng nhû thïë naâo. Löëi söëng

giai cêëp cöng nhên laâ töíng hoâa nhûäng giaá trõ xaä höåi

trong nhûäng àiïìu kiïån phaát triïín kinh tïë cöng nghiïåp

hiïån àaåi. Löëi söëng cuãa giai cêëp cöng nhên thïí hiïån

trïn nhiïìu lônh vûåc hoaåt àöång, tûâ lao àöång, saãn xuêët

kinh doanh, àïën àúâi söëng sinh hoaåt trong gia àònh,

cöång àöìng vaâ caác hoaåt àöång chñnh trõ - xaä höåi cuãa

cöng nhên cuäng nhû àûúåc thïí hiïån qua maång lûúái

quan hïå xaä höåi cuãa möîi caá nhên. Àùåc trûng baãn chêët

cuãa löëi söëng cöng nhên laâ hoaåt àöång lao àöång saãn

xuêët cöng nghiïåp, hoaåt àöång coá tñnh chêët nïìn taãng

trong viïåc saáng taåo caác giaá trõ vêåt chêët cuäng nhû giaá

trõ tinh thêìn. Löëi söëng cöng nhên mang tñnh vùn hoáa,

hûúáng túái caái àuáng, caái töët vaâ caái àeåp trong xaä höåi.

Nhû vêåy löëi söëng cuãa giai cêëp cöng nhên chõu nhiïìu

yïëu töë taác àöång cuãa caác yïëu töë tûâ ngay trong quaá

trònh lao àöång saãn xuêët, tûâ caác möëi quan hïå trong

gia àònh, núi cû truá, tûâ cöång àöìng xaä höåi vaâ caác hoaåt

àöång chñnh trõ khaác cuãa ngûúâi cöng nhên. Caác yïëu

töë naây taác àöång àïën viïåc hònh thaânh löëi söëng cuãa giai

cêëp cöng nhên khöng coá ranh giúái roä raâng maâ luön

àan xen, raâng buöåc lêîn nhau taåo thaânh möåt maång

lûúái (maång lûúái xaä höåi).

Khi baân vïì vêën àïì xêy dûång giai cêëp cöng nhên

nûúác ta lúán maånh trong thúâi kyâ àêíy maånh cöng nghiïåp

hoáa, hiïån àaåi hoáa àêët nûúác khöng àún thuêìn chó laâ

sûå tùng lïn vïì söë lûúång, hay chêët lûúång nguöìn lao

àöång, maâ noá coân thïí hiïån trong caách thûác lao àöång,

laâm ùn, kinh doanh; caác phong tuåc têåp quaán; caách

thûác giao tiïëp, ûáng xûã cuãa con ngûúâi; quan niïåm vïì

àaåo àûác vaâ nhên caách...

2. Möåt söë taác àöång cuãa maång lûúái xaä höåi àïën

löëi söëng cöng nhên Viïåt Nam hiïån nay

Taác àöång cuãa nhoám baån, àöìng nghiïåp àïën

löëi söëng cuãa cöng nhên: Vúái sûå phaát triïín maånh

meä cuãa cöng nghïå thöng tin àaä taåo àiïìu kiïån cho

LÖËI SÖËNG CUÃA CÖNG NHÊN VIÏÅT NAM TRONG QUAÁ TRÒNH

CÖNG NGHIÏÅP HOÁA NHÒN TÛÂ TAÁC ÀÖÅNG CUÃA MAÅNG LÛÚÁI XAÄ HÖÅI

 TS. ÀÙÅNG AÁNH TUYÏËT*

* Hoåc Viïån Chñnh trõ Quöëc gia Höì Chñ Minh 1

NGHIÏN CÛ ÁU - TRAO ÀÖ ÍI