Linh cảm của Romeo và Juliet trong lần gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân

Nguyễn Thị Thắm Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 61(12/2): 26 - 30

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

26

LINH CẢM CỦA ROMEO VÀ JULIET

TRONG LẦN GẶP GỠ CUỐI CÙNG CỦA ĐÔI TÌNH NHÂN

Nguyễn Thị Thắm*

Trường Đại học Sư phạm – Đại học Thái Nguyên

TÓM TẮT

Thông qua bài viết này, tôi muốn trình bày kết quả nghiên cứu về vai trò của yếu tố linh cảm với

tư cách là một phương tiện nghệ thuật trong bi kịch Romeo và Juliet của Shakespeare, đặc biệt là

hiệu quả của việc sử dụng yếu tố linh cảm trong lần gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân. Chúng tôi

nhận thấy, trong Romeo và Juliet, sự xuất hiện của yếu tố linh cảm không chỉ cho chúng ta thấy

tình yêu tuyệt vời của hai nhân vật chính mà còn chứng tỏ rằng Shakespeare đã chia sẻ với chúng

ta phát hiện thú vị này bởi một cách thức tương xứng với khả năng thiên tài của ông. Cũng trong

vở kịch này, Shakespeare nói với chúng ta về vô thức và vai trò của vô thức trước khi Phân tâm

học của S.Freud và Tâm phân học của K.B.Jung xuất hiện.

Từ khóa: Linh cảm, Romeo và Juliet, Shakespeare, phương tiện nghệ thuật, bi kịch.

Trong văn học thế giới, chúng ta từng biết đến

bao nhiêu cuộc chia tay đầy ám ảnh bởi sự xa

cách gắn liền với nỗi lo lắng, khắc khoải. Đau

đớn hơn, người trong cuộc thường có cảm

giác đây là lần gặp gỡ cuối cùng. Họ nói lời

tạm biệt nhưng họ biết lẽ ra họ phải nói lời

vĩnh biệt. Những cảm xúc vừa mơ hồ, vừa rõ

rệt ấy của Romeo, Juliet đã được Shakespeare

thể hiện chân thực và tài hoa bằng yếu tố linh

cảm trong vở bi kịch Romeo và Juliet khi xây

dựng cảnh gặp gỡ cuối cùng của đôi tình nhân

ở hồi III, cảnh 5.

Để trì hoãn thời khắc li biệt, trước đó, Juliet

đã tự đánh lừa mình: “Trời còn lâu mới sáng.

Tiếng chim đã làm anh hoảng hốt là tiếng

chim hoạ mi đấy, không phải tiếng sơn ca

đâu…Vệt sáng kia không phải ánh bình minh,

em biết”[4.109]. Đến khi ý thức về sự sống

còn của Romeo mách bảo, nàng mới nhận ra

rằng không nên níu kéo chàng nán lại thêm

nữa. Trong cuộc ly biệt này, cả Romeo và

Juliet đều có linh cảm đây là lần gặp gỡ cuối

cùng của họ nhưng Juliet bộc lộ linh cảm của

mình trực tiếp hơn. Dù Romeo chỉ bị lưu đày

nhưng cái chết vẫn luôn ám ảnh tâm hồn

nàng: “Thôi, cửa ơi, hãy cho ánh sáng lọt

vào, và để đời sống đi ra”[4.109]; (“Then,

window, let day in, and let life out” - tr.718).

Lúc Romeo nói lời vĩnh biệt, hôn nàng lần

cuối rồi trèo xuống vườn là lúc nàng cảm



Tel: 0983211243

nhận được một cách trực tiếp sự xa cách, chia

lìa bằng cảm giác xúc giác. Sau khi thảng thốt

hỏi lại Romeo và được chàng xác nhận thực

tế mà hai người phải đối mặt bằng lời chào

“Vĩnh biệt”[4.109]; (“Farewell” – [5.719])

linh cảm về những chuyện chẳng lành bắt đầu

tràn ngập tâm trí nàng.

Lời thoại tiếp theo diễn tả linh cảm đầy bất

trắc của nàng là một câu hỏi về tương lai:

“Anh ơi, có bao giờ chúng ta lại được gặp

nhau nữa không?”[4.110]; (“O! think’st thou,

we shall ever meet again?” – [5.719]). Trong

nguyên bản, Shakespeare để cho Juliet dùng

câu hỏi này với động từ “shall ever meet” ở

thì tương lai đơn- loại thì của động từ dùng để

chỉ một hành động sẽ xảy ra nhưng người nói

chưa quyết định hoặc chưa thể quyết định khi

nào hành động đó xảy ra trước thời điểm nói.

Nó cho thấy rất rõ cảm giác của nàng về sự

bất định của tương lai. Dù nàng biết Romeo

không bị tử hình, nàng vẫn lo lắng vì nàng

cảm thấy khó xác định hay nói đúng hơn là

không thể xác định được số phận của tình

yêu. Đứng từ hiện tại, nhìn về phía tương lai,

nàng băn khoăn tự hỏi: hạnh phúc rồi có nối

tiếp? Rõ ràng nàng cảm thấy sự mong manh,

dễ đứt gãy của hạnh phúc trong hiện tại mà sự

đứt gãy nếu có thể xảy ra lại nằm ngoài khả

năng kiểm soát của hai người.

Sau đó, dù Romeo có khẳng định rồi họ sẽ

gặp lại nhau, linh cảm về chuyện chẳng lành