Lễ vía bà Thiên Hậu - Nét văn hóa đặc trưng của cộng đồng người Hoa Thành phố Hồ Chí Minh

ầor.Per

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP. HỒ CHÍ MINH

KHOA XHH - CTXH - ĐNA

NGUYỄN ĐÌNH TIÉN

MSSV: 0855010097

KHÓA LUẬN TÓT NGHIỆP

LẺ VÍA BÀ THIÊN HẬU - NÉT VĂN HÓA

ĐẶC TRƯNG CỦA CỌNG ĐỒNG NGƯỜI

HOA THÀNH PHỔ HỒ CHÍ MINH

GVHD : Th.s NguyễnThị Kim Yến

Tp.Hò Chí Minh, thánq 07 nâm 2012

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

Tp. Hồ Chí Minh ngày tháng năm 2012

NHẶN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

,<T\ CỊ\<Ù.. (mÍ ưIcịIií.. ?w.ì. Ậ . q . .4iức. >[<$)' ẩ í.. ¿kíf-.ẠCị<.........................

......vc,3........... :.........L................... .....................

........c Jbu..ẬẬJUAa .c lu l u c c iK i .^ .c ịu^.-Ịmì [ \:e U ..CA .S.cuT/ntaíỊ J ia í.lí.

. . A..«fc) ■ vo.. \ w * v p . C m » ..Co. %jk.. dÁVJ ỳ: 2- .. Ĩĩ tí c(c¿J. (-. 3 ^ ).......................

Tp. Hồ Chí Minh ngày tháng năm 20 ỉ 2

LỜI CẢM ƠN

%

Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Cô

Th.s Nguyễn Thị Kim Yến đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá trình viết khóa luận.

Em chân thành cảm ơn quý Thầy, Cồ trong Khoa Đông Nam Á Học, Trường Đại

Học Mở thành phố Hồ Chí Minh đã tận tinh truyền đạt kiến thức trong 4 năm học tập.

Với vốn kiến thức được tiếp thu trong quá trình học không chỉ là nền tảng cho quá

trình em viết khóa luận tốt nghiệp, mà còn là hành trang quí báu để em bước vào đời

một cách vững chắc và tự tin.

Em xin gởi lời cảm ơn đến Ban quản trị Tuệ Thành Hội Quán, phòng VHTT

quận 5 đã cung cấp cho em những thông tin quí giá phục vụ cho bài khóa luận.

Cuối cùng em kính chúc quý Thầy, Cô dồi dào sức khỏe và thành công trong sự

nghiệp cao quý. Đồng kính chúc các Cô Chú, Anh Chị trong Ban quản trị Tuệ Thành

Hội Quán và phòng VHTT quận 5 luôn dồi dào sức khỏe, đạt được nhiều thành công

tốt đẹp trong công việc và hạnh phúc trong cuộc sống.

Trân trọng !

SVTH: Nguyễn Đình Tiến

Tp.Hồ Chỉ Minh ngày 16 thảng 07 năm 2012

MỤC LỤC

1. Lý do chọn đề tài..........................................................................................Trang 1

2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................. Trang 1

3. Đối tưựng và phạm vi nghiên cứu..............................................................Trang 2

4. Phưong pháp nghiên cứu............................................................................Trang 2

5* Lịch sử nghiên cứu đề tài............................................................................Trang 2

6. Bố cục đề tài................................................................................................. Trang 3

PHÀN NỘI DUNG

CHƯƠNG 1 : Cơ SỞ LÝ LUẬN VÀ THựC TIỄN

1.1 Quá trình hình thành cộng đồng người Hoa ở Tp. Hồ Chí Minh

1.1.1 Bối cảnh lích sử Trung Quốc dẫn đến việc di cư của người Hoa ( thế kỷ

XVỊXVII, XVIII).............................................................................................. Trang 4

1.1.2 Quá trình di cư của cộng đồng Người Hoa ở Thành phố Hồ Chí

Minh................................................................................................................... Trang 6

1.1.3 Địa bàn cư trú chủ yếu........................................................................ Trang 9

1.1.4 về tên gọi người Hoa.......................................................................... Trang 11

1.1.5 Thế giới quan, nhân sinh quan của Người Hoa qua các cơ sở tín ngưỡng

1.1.4.1 Thế giới quan..................................................................................Trang 13

1.1.4.2 Nhân sinh quan...............................................................................Trang 15

1.2 về thuật ngữ................................................................................................... Trang 19

1.2.1 Bảo tồn và phát huy di tích lịch sử văn hóa...................................... Trang 19

1.2.2 Du lịch văn hóa..........................................................................................Trang 21

Tiểu kết chương 1.................................................................................................. Trang 22

CHƯƠNG 2 : LÈ VÍA BÀ THIÊN HẬU TRƠNG TÍN NGƯỞNG

CỘNG ĐÒNG NGƯỜI HOA THÀNH PHỐ HÒ CHÍ MINH

2.1 Vài nét tiểu sử Thiên Hậu Thánh Mau.....................................................Trang 23

2.2 Nguồn gốc lễ vía Bà..................................................................................... Trang 24

2.3 Miếu Bà, địa điểm tổ chức lễ Vía...............................................................Trang 25

2.3.1. Lịch sử hình thành Thiên Hậu miếu.......................................................Trans, 25

2.3.2. Đặc điểm kiến trúc................................................................................. Trang 26

* 2.3.3 Chùa Bà trong đời sống tín ngưỡng...................................................Trang 28

2.3.3.1 Chùa bà là cơ sơ tín ngưỡng.......................................................... Trang 28

2.3.3.2 Chùa bà - trung tâm văn hóa giáo dục của người Hoa.................Trang 30

2.4 Công tác chuẩn bị lễ v ía ......................................................................... Trang 31

2.5 Diễn biến lễ vía..........................................................................................Trang 33

2.6 Lễ vía Bà trong tâm thức cộng đồng ngưòi Hoa................................... Trang 31

2.7 Tín ngưỡng Thiên Hậu Thánh Mẩu của người Hoa trong tín ngưỡng thò'

mẫu của ngưòi Việt ở Nam Bộ........................................................................ Trang 32

Tiểu kết chương 2............................................................................................. Trang 35

CHƯƠNG 3 : BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY LỄ VÍA BÀ THIÊN HẬU•

3.1 Gìn giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa cộng đồng của người Hoa.......Trang 37

3.2 Khai thác và phát huy tiềm năng du lịch nhân văn............................... Trang 37

3.2.1 Các giá trị du lịch của lễ hội vía Bà Thiên Hậu................................. Trang 38

3.3 Lễ vía Bà Thiên Hậu và lễ vía Bà chúa Xứ núi Sam..................................Trang 39

3.3.1 Vài nét về lễ vía Bà chúa Xứ núi Sam....................................................Trang 39

3.3.2 Tiềm năng du lịch lễ hội của lễ vía Bà Thiên Hậu quận 5.....................Trang 40

3.3.3 Một số kiến nghị, đề xuất................................................................... Trang 42

Tiểu kết chưo’ng 3 .............................................................................................Trang 43

Kết luận..............................................................................................................Trang 45

Tài Liêu Tham Khảo

Phu Luc