Kỹ thuật bảo quản nông sản sau thu hoạch

Kü thuËt b¶o qu¶n n«ng s¶n sau thu Kü thuËt b¶o qu¶n n«ng s¶n sau thu

ho¹ch

Biªn so¹n: TrÞnh §×nh Hßa Biªn so¹n: TrÞnh §×nh Hßa

ViÖn C¬ ®iÖn NN vµ C«ng nghÖ sau thu ho¹ch ViÖn C¬ ®iÖn NN vµ C«ng nghÖ sau thu ho¹ch

§Þa chØ: sè 54/102Truong Chinh Hµ néi §Þa chØ: sè 54/102Truong Chinh Hµ néi

PhÇn I: tæn thÊt sau thu ho¹ch

C¸c nguyªn nh©n lµm tæn thÊt, t¸c ®éng vµ hËu qu¶

cña c¸c tæn thÊt nµy ®Õn chÊt l

−îng n«ng s¶n lµ:

a) Thu ho¹ch vµ vËn chuyÓn

b) Tæn thÊt trong khi s¬ chÕ (tuèt, tÏ h¹t, th¸i, lµm kh«,

lµm s¹ch).

c) Tæn thÊt do sinh vËt h¹i ¨n h¹i, gåm cã: C«n trïng

h¹i kho, ®éng vËt h¹i (chim, chuét, gia cÇm), nÊm mèc

+ Khi gÆt h¸i vµ vËn chuyÓn tØ lÖ r¬i r

∙i th

−êng (1%)

+ Khi thu ho¹ch gÆp m

−a b

∙o, ngËp lôt ph¶i thu ho¹ch

sím, n«ng s¶n bÞ thèi, háng, nÈy mÇm. TØ tÖ tæn thÊt ë

kh©u nµy phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt. §Æc biÖt nÕu

kh«ng lµm kh« kÞp thêi n«ng s¶n sÏ bÞ thèi háng nhiÒu.

+ Lµm kh« b»ng ¸nh n¾ng mÆt trêi thêi gian th

−êng kÐo

dµi 4

÷ 5 ngµy nªn tØ lÖ r¬i r

∙i, chim chuét, gµ ¨n h¹i

−íc

tÝnh kho¶ng 1%

ThiÖt h¹i do sinh vËt h¹i g©y ra gåm nhiÒu mÆt song cã

thÓ

tæng kÕt thµnh 3 ®iÓm chÝnh sau:

+ ThÊt tho¸t vÒ mÆt sè

l

−îng do c«n trïng, chim

chuét, nÊm mèc trùc tiÕp ¨n h¹i.

+ ThÊt tho¸t vÒ mÆt chÊt l

−îng khi n«ng s¶n bÞ

c«n trïng chim chuét x©m h¹i dÉn ®Õn lµm gi¶m gi¸

trÞ

dinh d

−ìng do Protein, chÊt bÐo, vitamin bÞ biÕn tÝnh

lµm gi¶m gi¸

trÞ th

−¬ng phÈm vµ gi¸

trÞ sö dông. S¶n

phÈm bÞ sinh vËt h¹i x©m h¹i cã mïi vÞ, mµu s¾c kh«ng

®Æc tr

−ng cña s¶n phÈm ban ®Çu.

+ Lµm nhiÔm bÈn, nhiÔm ®éc n«ng s¶n do chÊt

th¶i vµ ®éc tè cña nÊm ®éc nh

− aflatoxin. Do vËy trùc

tiÕp ¶nh h

−ëng ®Õn søc khoÎ cña ng

−êi tiªu dïng hoÆc

truyÒn bÖnh cho ng

−êi vµ gia sóc.

Tæn thÊt vÒ sè l

−îng o mét sè n

−íc trªn thÕ giíi

+ N¨m 1868 khi chuyÓn 145 tÊn ng« h¹t tõ Anh

sang Mü, sau mét n¨m b¶o qu¶n ng

−êi ta ®

∙ sµng ra

13 tÊn mät. §©y lµ b»ng chøng vÒ sù ph¸ h¹i ghª gím

vµ sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c«n trïng.

+ Ng

−êi ta ®

∙ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ë Liªn-x« (cò),

nu«i 10 ®«i mät thãc trong lóa mú,víi ®iÒu kiÖn nhiÖt

®é, ®é Èm thÝch hîp, sau 5 n¨m quÇn thÓ c«n trïng ®

∙

¨n h¹i hÕt 406.250 kg lóa mú.

+ Theo Matthews -

Mü (1993) tæn thÊt do sinh vËt

h¹i, vµ c¸c nh©n tè kh¸c g©y ra kho¶ng 10 -25% tæng

s¶n l

−îng n«ng s¶n trªn toµn thÕ giíi.