KT tập hợp chi phí SX và tính giá thành SP tại XN X18

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

LêI Më §Çu

Trong xu thÕ ph¸t triÓn cña thÕ giíi, khi mµ nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi hoµn toµn sang

nÒn kinh tÕ më, th× viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cµng trë nªn khã kh¨n. §Ó c¸c doanh

nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc,th× yªu cÇu ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ

ph¶i c¹nh tranh víi nhau vµ cuéc c¹nh tranh nµy cµng trë nªn gay g¾t vµ khèc liÖt

khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn.

Trong xu thÕ ®ã th× c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt còng kh«ng ngo¹i lÖ,®Ó tån t¹i vµ

ph¸t triÓn th× yªu cÇu ®Æt ra cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ c¸c s¶n phÈm mµ doanh

nghiÖp s¶n xuÊt ra ph¶i ®Ñp, chÊt lîng tèt, phï hîp víi thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng vµ

cã uy tÝn trªn thÞ trêng.Nhng nh÷ng yÕu tè trªn còng cha ®ñ ®Ó doanh nghiÖp s¶n

xuÊt kinh doanh cã l·i mµ cßn kÕt hîp víi gi¸ thµnh.Doanh nghiÖp ph¶i s¶n xuÊt

ra s¶n phÈm víi gi¸ thµnh hîp lý,chÊt lîng tèt,mÉu m· ®Ñp,phï hîp thÞ hiÕu ngêi

tiªu dïng.Nhng muèn cã gi¸ c¶ hîp lý th× doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n sao cho t¹o

ra s¶n phÈm víi gi¸ c¶ lµ thÊp nhÊt,muèn nh vËy Doanh nghiÖp ph¶i h¹ chi phÝ

xuèng cßn thÊp nhÊt.§îc nh vËy doanh nghiÖp míi ngµy cµng ®i lªn vµ ph¸t triÓn.

XuÊt ph¸t tõ ®ã xÝ nghiÖp X18-c«ng ty Hµ Thµnh-Bé Quèc Phßng thuéc Qu©n

khu thñ ®« lµ mét xÝ nghiÖp nhá,víi sè lîng hµng s¶n xuÊt hµng n¨m kh«ng nhiÒu

chñ yÕu phôc vô nhu cÇu trong níc.§Ó s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm vµ tiªu thô s¶n

phÈm ngµy cµng nhiÒu th× viÖc tÝnh to¸n vµ h¹ gi¸ thµnh lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó s¶n

xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn.Lµ kÕ to¸n cña xÝ nghiÖp th× viÖc tÝnh to¸n sao cho gi¸

thµnh h¹ ®Õn møc thÊp nhÊt lµ yªu cÇu c¬ b¶n vµ mang tÝnh quyÕt ®Þnh cho sù tån

t¹i vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp.

Qua qu¸ tr×nh thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i xÝ nghiÖp ®îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c

thÇy c« gi¸o bé m«n kÕ to¸n vµ nhÊt lµ c« Thuû,cïng sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸n

bé c«ng nh©n viªn trong xÝ nghiÖp,nªn em ®· m¹nh d¹n chän cho m×nh ®Ò tµi

mang tªn: "KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i xÝ

nghiÖp X18”

Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ:kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh

gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18 vµ th«ng qua ®ã gióp em hoµn thiÖn h¬n vÒ kiÕn thøc

m×nh ®· häc vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm.

Bµi viÕt nµy ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn cßn bao gåm c¸c phÇn sau:

PhÇn I:Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

PhÇn II:Thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp

X18.

PhÇn III:Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸

thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18.

Do kh¶ n¨ng cã h¹n nªn b¸o c¸o nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt,v× vËy em

mong ®îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong qu¸ tr×nh thùc tËp còng nh hoµn

thµnh bµi b¸o c¸o nµy.

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

Môc lôc

Trang

Lêi më ®Çu

Môc lôc

PhÇn I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

PhÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt

I.§Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp.

II.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

1.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt.

1.1.Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt.

1.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt.

1.3.ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh.

2.Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm.

2.1.Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm.

2.2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm .

3.Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi gi¸ thµnh s¶n phÈm.

4.§èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

4.1.§èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.

4.2.§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

4.3.Mèi quan hÖ gi÷a ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm.

5.NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

6.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

6.1.Tµi kho¶n kÕ to¸n chñ yÕu sö dông.

6.2.Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.

6.3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt.

6.3.1.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp.

6.3.2.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.

6.3.3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung.

6.4.KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp.

7.C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o dë dang.

7.1.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp.

7.2.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n lîng s¶n phÈm

hoµn thµnh t¬ng ®¬ng.

7.3.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc.

8.C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ øng dông trong c¸c lo¹i h×nh

doanh nghiÖp chñ yÕu.

8.1.C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

8.1.1.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n (ph¬ng ph¸p trùc tiÕp).

8.1.2.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè.

8.1.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ.

8.1.4.Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ.

8.1.5.Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ.

1

2

4

4

4

4

4

5

7

8

8

8

9

10

10

10

11

11

12

12

14

14

14

17

19

21

24

25

25

26

27

27

27

28

28

29

31

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

8.1.6.Ph¬ng ph¸p liªn hîp.

8.1.7.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc.

8.2.øng dông c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c lo¹i h×nh doanh

nghiÖp chñ yÕu.

8.2.1.Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng.

8.2.2.Doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn tôc.

PhÇn II.Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm ë xÝ nghiÖp X18.

I.§Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña xÝ nghiÖp X18.

1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp X18.

1.1.Giíi thiÖu c«ng ty Hµ Thµnh.

1.2.Giíi thiÖu xÝ nghiÖp X18.

1.2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.

1.2.2.Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.

1.2.3.C«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.

II.Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

t¹i xÝ nghiÖp X18.

1.§èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh.

1.1. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.

1.2. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.

2.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i xÝ nghiÖp X18.

2.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp.

2.2. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.

2.3.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.

2.3.1.Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng.

2.3.2.Chi phÝ c«ng cô dông cô.

2.3.3.KÕ to¸n chi phÝ khÊu hao TSC§.

2.3.4.KÕ to¸n dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.

2.4.KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt.

2.5.C«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.

2.6.C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë xÝ nghiÖp X18.

2.6.1.Kú tÝnh gi¸ thµnh vµ ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh.

2.6.2.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh.

PhÇn III.Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ

vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18.

1.¦u ®iÓm.

2.H¹n chÕ.

3.Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18.

KÕt luËn

31

31

32

32

36

36

36

36

37

37

38

39

43

43

43

43

43

43

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 3

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

PHÇN I

Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi PHÝ s¶N XuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm trong dOAnH NGHIÖP s¶n xuÊt

i.®Æc ®IÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng

nghiÖp.

Trong doang nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, vËn

dông c¸c ph¬ng ph¸p kü thuËt h¹ch to¸n, ®Æc biÖt lµ vËn dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n

tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong

ph¹m vi ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp b¾t nguån tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña quy tr×nh

c«ng nghÖ kü thuËt vµ tæ chøc s¶n xuÊt, tõ tÝnh ®a d¹ng vµ khèi lîng s¶n phÈm ®îc

s¶n xuÊt ra, nãi c¸ch kh¸c lµ b¾t nguån tõ lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.

Nh vËy, nghiªn cøu lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp sÏ gióp cho viÖc tæ chøc

c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp ®îc hîp lý, vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p kü

thuËt h¹ch to¸n trong doanh nghiÖp ®îc hîp lý, ®óng ®¾n vµ do ®ã ph¸t huy ®îc

chøc n¨ng, vai trß vµ vÞ trÝ cña kÕ to¸n trong c«ng t¸c kÕ to¸n, qu¶n lý kinh tÕ,

qu¶n lý doanh nghiÖp nãi chung vµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm

nãi riªng.

ii.chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh

nghiÖp s¶n xuÊt.

1.c hi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt :

1.1.Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt :

Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm,doanh nghiÖp thêng ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ

vÒ c¸c lo¹i ®èi tîng lao ®éng,t liÖu lao ®éng vµ søc lao ®éng cña con ngêi.§©y lµ

c¸c yÕu tè c¬ b¶n ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt,song sù tham gia cña mçi

yÕu tè nµy lµ kh¸c nhau dÉn ®Õn sù h×nh thµnh nh÷ng chi phÝ t¬ng øng nh : chi phÝ

nguyªn liÖu,vËt liÖu (gäi lµ hao phÝ vÒ lao ®éng vËt ho¸), chi phÝ nh©n c«ng (chi

phÝ vÒ lao ®éng sèng), chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi

vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn…

Chi phÝ s¶n xuÊt hay chi phÝ chÕ t¹o s¶n phÈm : §©y lµ toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ

liªn quan tíi viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt.Toµn bé c¸c chi phÝ nµy ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm.ChØ nh÷ng chi phÝ

®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt míi ®îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt vµ lµ bé phËn

quan träng trong chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Chi phÝ s¶n

xuÊt bao gåm nhiÒu kho¶n môc kh¸c nhau.Th«ng thêng chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm:

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt

chung.

Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ë níc ta: chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn

cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt

kh¸c mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh

doanh trong mét thêi kú.Trong ®ã chi phÝ vÒ lao ®éng sèng nh: tiÒn l¬ng, tiÒn b¶o

hiÓm chi phÝ lao ®éng vËt ho¸ bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, ®éng …

lùc, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c …

kho¶n chi phÝ chi ra ®Òu lµ chi phÝ s¶n xuÊt. Ngoµi nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt cã tÝnh

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

chÊt s¶n xuÊt cßn ph¸t sinh nh÷ng chi phÝ kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt nh chi phÝ

phôc vô cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm, cho c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt sù nghiÖp…

Chi phÝ thêi kú hay cßn gäi lµ chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt lµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh

trong kú kinh doanh kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¸c kho¶n chi phÝ

nµy ®îc bï ®¾p bëi doanh thu. Hay nãi c¸ch kh¸c chi phÝ thêi kú lµm gi¶m doanh

thu b¸n hµng trong kú cña doanh nghiÖp. Chi phÝ thêi kú gåm: chi phÝ b¸n hµng vµ

chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp

1.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt:

Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung kinh tÕ

kh¸c nhau, môc ®Ých vµ c«ng dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng kh¸c nhau. §Ó

phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

nh»m nhËn biÕt vµ ®éng viªn mäi kh¶ n¨ng tiÒm tµng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng

cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n

xuÊt theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau.

1.2.1_Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ

cña chi phÝ (ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ) :

C¨n cø vµo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ ban ®Çu cña chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó s¾p xÕp

c¸c chi phÝ ph¸t sinh cã cïng néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ ban ®Çu vµo mét yÕu tè

chi phÝ,kh«ng ph©n biÖt c«ng dông kinh tÕ cña chi phÝ ®· ph¸t sinh.

C¨n cø vµo tiªu thøc trªn, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc ph©n chia thµnh c¸c yÕu tè chi

phÝ c¬ b¶n sau:

-- Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ (gåm gi¸ mua,chi

phÝ mua) cña c¸c lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng

thay thÕ, c«ng cô dông cô xuÊt dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú

b¸o c¸o.

-- Chi phÝ nh©n c«ng: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao

®éng,c¸c kho¶n trÝch B¶o hiÓm x· héi,B¶o hiÓm y tÕ,Kinh phi c«ng ®oµn theo tiÒn

l¬ng cña ngêi lao ®éng.

-- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Bao gåm chi phÝ khÊu hao toµn bé tµi s¶n

cè ®Þnh dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña ®oanh nghiÖp.

-- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm toµn bé chi phÝ ®oanh nghiÖp ®· chi

tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua tõ bªn ngoµi nh tiÒn ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i, vÖ sinh vµ

c¸c dÞch vô kh¸c phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®oanh nghiÖp

trong kú b¸o c¸o.

-- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Bao gåm toµn bé chi phÝ kh¸c dïng cho ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh cha dîc ph¶n ¸nh ë c¸c chØ tiªu trªn, ®· chi b»ng tiÒn trong

kú b¸o c¸o nh: tiÕp kh¸ch, héi häp, thuª qu¶ng c¸o …

Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cã ý

nghÜa quan träng ®èi víi qu¶n lý vi m« vµ qu¶n lý vÜ m«

1.2.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông kinh tÕ.

C¨n cø vµo tiªu thøc ph©n lo¹i nµy, chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp s¶n

xuÊt c«ng nghiÖp ®îc chia thµnh ba kho¶n môc chi phÝ sau:

-- Kho¶n môc chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ

nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n

phÈm.

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 5

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

-- Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho

ngêi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô nh: l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp l-

¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (BHXH, BHYT, KPC§)

-- Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: Gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh t¹i bé

phËn s¶n xuÊt (ph©n xëng, ®éi, tr¹i s¶n xuÊt ), ngoµi hai kho¶n môc trªn. …

+Theo mèi quan hÖ víi s¶n lîng s¶n xuÊt, kho¶n môc Chi phÝ s¶n xuÊt chung

bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt chung (CPSXC) cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn

®æi :

*CPSXC cè ®Þnh lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, thêng kh«ng thay ®æi

theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh chi phÝ khÊu hao theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n,

chi phÝ b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng, vµ chi phÝ hµnh chÝnh ë c¸c ph©n …

xëng s¶n xuÊt.

*CPSXC biÕn ®æi lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp thêng thay ®æi trùc

tiÕp hoÆc gÇn nh trùc tiÕp theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xu©t nh chi phÝ nguyªn vËt

liÖu gi¸n tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng gi¸n tiÕp.

+Theo néi dung kinh tÕ,kho¶n môc CPSXC bao gåm c¸c néi dung sau :

*Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng : Gåm c¸c kho¶n tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n phô

cÊp, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng,

®éi, bé phËn s¶n xuÊt.

*Chi phÝ vËt liÖu: Gåm nh÷ng chi phÝ vËt liÖu dïng cho ph©n xëng, nh vËt

liÖu dïng ®Ó söa ch÷a,b¶o dìng tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§), vËt liÖu v¨n phßng ph©n

xëng vµ nh÷ng vËt liÖu dïng cho nhu cÇu qu¶n lý chung ë ph©n xëng.

*Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: Gåm nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô, dông cô xuÊt

dïng cho ho¹t ®éng qu¶n lý cña ph©n xëng nh khu«n mÉu, dông cô g¸ l¾p, dông

cô cÇm tay, dông cô b¶o hé lao ®éng…

*Chi phÝ khÊu hao TSC§: Gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao TSC§ sö

dông trong ph©n xëng nh m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn

dÉn, nhµ xëng…

*Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Gåm c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô

cho ho¹t ®éng cña ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt nh chi phÝ söa ch÷a TSC§ thuª

ngoµi, chi phÝ ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i, c¸c kho¶n chi mua vµ sö dông c¸c tµi liÖu kü

thuËt, b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ, nh·n hiÖu th¬ng m¹i…

kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ghi nhËn TSC§.

*Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Gåm c¸c chi phÝ b»ng tiÒn ngoµi c¸c chi phÝ ®· kÓ

trªn phôc vô cho ho¹t ®éng cña ph©n xëng.

Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông kinh tÕ cña chi phÝ cã t¸c dông

phôc vô cho viÖc qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ, cung cÊp sè liÖu

cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ

ho¹ch gi¸ thµnh, lµ tµi liÖu tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ lËp kÕ ho¹ch gi¸

thµnh s¶n phÈm cho kú sau.

1.2.3-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi

khèi l îng s¶n phÈm, lao vô s¶n xuÊt trong kú.

Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy toµn bé CPSX chia lµm 2 lo¹i :

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 6

B¸o c¸o thùc tËp Trêng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi

-- Chi phÝ biÕn ®æi (biÕn phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ lîng t¬ng

quan tØ lÖ thuËn víi sù thay ®æi cña khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú nh: chi

phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp …

-- Chi phÝ cè ®Þnh (®Þnh phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thay ®æi vÒ tæng sè khi

cã sù thay ®æi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong møc ®é nhÊt ®Þnh nh chi phÝ

khÊu hao TSC§ theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n, chi phÝ ®iÖn th¾p s¸ng…

C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh doanh, ph©n

tÝch ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸

thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.

1.2.4-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph ¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµ mèi quan

hÖ víi ®èi t îng chÞu chi phÝ:

Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy CPSX chia lµm 2 lo¹i :

-- Chi phÝ trùc tiÕp :Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt quan hÖ trùc tiÕp ®Õn

viÖc s¶n xuÊt ra mét lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô nhÊt ®Þnh. KÕ to¸n cã thÓ c¨n cø vµo

sè liÖu cña chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ.

-- Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n

phÈm, dÞch vô. KÕ to¸n ph¶i tËp hîp chung sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t￾îng cã liªn quan theo mét tiªu chuÈn thÝch hîp.

Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸ch nµy cã t¸c dông ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph-

¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ mét

c¸ch ®óng ®¾n, hîp lý.

1.2.5-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung cÊu thµnh chi phÝ :

Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt chia lµm 2 lo¹i :

-- Chi phÝ ®¬n nhÊt: Lµ chi phÝ do mét yÕu tè chi phÝ duy nhÊt cÊu thµnh nh

chi phÝ nguyªn vËt liÖu (NVL) chÝnh dïng trong s¶n xuÊt, tiÒn l¬ng c«ng nh©n s¶n

xuÊt, chi phÝ khÊu hao TSC§.

-- Chi phÝ tæng hîp: Lµ nh÷ng chi phÝ bao gåm nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau nhng

cã cïng mét c«ng dông nh chi phÝ s¶n xuÊt chung.

C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho viÖc nhËn thøc tõng lo¹i chi phÝ

trong viÖc h×nh thµnh s¶n phÈm, ®Ó tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX thÝch

hîp víi tõng lo¹i .

1.3- ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh .

HiÖn nay ®Êt níc ta ®ang ë trong giai ®o¹n míi më cöa nÒn kinh tÕ thÞ trêng.§Ó

tån t¹i cïng nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®ßi hái quy luËt c¹nh

tranh lu«n lu«n diÔn ra gay g¾t vµ quyÕt liÖt.Bëi vËy,mét doanh nghiÖp hay mét

®¬n vÞ s¶n xuÊt muèn ®øng v÷ng trªn thÞ trêng th× s¶n phÈm cña hä s¶n xuÊt ra

ph¶i ®¹t hai yªu cÇu chiÕn lîc lµ chÊt lîng s¶n phÈm vµ gi¸ thµnh hîp lÝ.§Ó lµm ®-

îc ®iÒu nµy bé phËn l·nh ®¹o doanh nghiÖp lu«n cÇn ph¶i cã nh÷ng th«ng tin

chÝnh x¸c,®Çy ®ñ vµ ®¸p øng kÞp thêi vÒ thøc tÕ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm tõ

kh©u ®Çu vµo ®Õn khi xuÊt xëng tiªu thô.Tõ ®ã ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p,chÝnh

s¸ch,chiÕn lîc ®iÒu chØnh phï hîp nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ tiÕt kiÖm

tèi ®a chi phÝ s¶n xuÊt.V× vËy,tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt trong

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 7