KT tập hợp chi phí SX và tính giá thành SP tại cty TM và Du lịch Hồng Trà

LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc

Lêi c¶m ¬n

§Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy t«i ®· nhËn ®îc sù quan t©m híng dÉn, gióp

®ì cña nhiÒu c¸ nh©n, tËp thÓ trong vµ ngoµi trêng.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Th.S NguyÔn ThÞ Kim Ng©n - Gi¶ng

viªn Bé m«n KÕ to¸n - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n Trêng §¹i häc Qu¶n lý vµ Kinh

doanh Hµ Néi ®· tËn t×nh híng dÉn gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh viÕt luËn

v¨n tèt nghiÖp.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n Trêng §¹i häc Qu¶n

lý vµ Kinh doanh; Ban gi¸m ®èc; Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh; Phßng Tæ chøc

Hµnh chÝnh C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn

lîi ®Ó gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n luËn v¨n nµy.

Mét lÇn n÷a em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c vÒ sù gióp ®ì quý b¸u nµy.

Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 01 n¨m 2005

Sinh viªn

NguyÔn TuÊn Ngäc

Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 1

LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc

Lêi më ®Çu

Chóng ta ®Òu biÕt r»ng ho¹t ®éng cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng g¾n

liÒn víi thÞ trêng, ph¶i n¾m b¾t ®îc thÞ trêng ®Ó quyÕt ®Þnh vÊn ®Ò then chèt: s¶n

xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt cho ai? vµ víi chi phÝ lµ bao nhiªu? Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña

doanh nghiÖp lµ sù kÕt hîp ®ång bé gi÷a ba yÕu tè: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao

®éng vµ søc lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp mong muèn.

Sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cña mét doanh nghiÖp phô thuéc vµo nhiÒu nh©n

tè trong ®ã kh¶ n¨ng øng xö gi¸ linh ho¹t, biÕt tÝnh to¸n chi phÝ, biÕt khai th¸c

nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña m×nh ®Ó gi¶m chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt vµ ®¹t ®îc

lîi nhuËn nh mong muèn.

Tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm sÏ ®¶m b¶o tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong nÒn kinh tÕ thÞ

trêng cã sù c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp lu«n phÊn ®Êu h¹

gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm nh»m c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp

kh¸c.

Th«ng tin chi phÝ, gi¸ thµnh cã ý nghÜa s©u s¾c víi c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh

nghiÖp bëi v× trªn c¬ së ®ã, ngêi qu¶n lý míi x©y dùng ®îc c¬ cÊu chi phÝ s¶n

xuÊt, c¬ cÊu s¶n phÈm sao cho hîp lý nhÊt.

NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn em ®· chän ®Ò tµi:

"KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng

ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ" ®Ó lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña

m×nh. Môc tiªu cña luËn v¨n lµ vËn dông lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· häc ë trêng vµ nghiªn cøu thùc tiÔn tõ ®ã ph©n tÝch,

®a ra mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ

s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty.

Néi dung luËn v¨n gåm 3 phÇn (ngoµi më ®Çu vµ kÕt luËn).

PhÇn thø nhÊt: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

PhÇn thø hai: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.

PhÇn thø ba: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp

hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du

lÞch Hång Trµ.

MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng song thêi gian thùc tËp cßn Ýt, kh¶ n¨ng vµ kinh

nghiÖm cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái

nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ

b¹n bÌ.

Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 2

LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc

PhÇn I

C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ

s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong

doanh nghiÖp s¶n xuÊt

I. Kh¸i qu¸t chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

1. Chi phÝ s¶n xuÊt.

1.1. Kh¸i niÖm:

§Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i biÕt kÕt

hîp 3 yÕu tè c¬ b¶n, ®ã lµ: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng.

Hao phÝ cña nh÷ng yÕu tè nµy biÓu hiÖn díi h×nh thøc gi¸ trÞ gäi lµ CPSX.

Nh vËy, CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng

vµ lao ®éng vËt hãa, vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó

tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn cung cÊp lao vô, dÞch vô

trong mét kú nhÊt ®Þnh.

1.2. Ph©n lo¹i:

Tïy theo viÖc xem xÐt chi phÝ ë gãc ®é kh¸c nhau, môc ®Ých qu¶n lý chi

phÝ kh¸c nhau mµ chóng ta lùa chän tiªu thøc ph©n lo¹i chi phÝ cho phï hîp.

Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ngêi ta thêng ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c

c¸ch sau:

1.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt

kinh tÕ cña chi phÝ.

Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta c¨n cø vµo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña

chi phÝ kh«ng ph©n biÖt chóng ph¸t sinh ë ®©u, dïng vµo môc ®Ých g× ®Ó chia

thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ, bao gåm:

* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu.

* Chi phÝ nh©n c«ng.

* Chi phÝ khÊu hao TSC§.

* Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.

* Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

ý nghÜa cña c¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta biÕt tû träng vµ kÕt cÊu cña tõng

lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong mét kú nhÊt ®Þnh.

1.2.2. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ.

Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông cña

chi phÝ ®Ó chia toµn bé CPSX theo c¸c kho¶n môc sau:

* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT).

* Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).

* Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm 6 yÕu tè: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng;

chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ dông cô s¶n xuÊt; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ

Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 3

LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc

khÊu hao TSC§; chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, cung cÊp sè

liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ

ho¹ch s¶n phÈm, lµ c¬ së ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cho kú

sau.

1.2.3. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm

hoµn thµnh.

Theo c¸ch nµy CPSX ®îc chia thµnh:

* Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ).

* Chi phÝ bÊt biÕn (®Þnh phÝ).

C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín ®èi víi qu¶n trÞ kinh doanh ®Ó ph©n tÝch

®iÓm hßa vèn vµ phôc vô cho c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n

phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.

1.2.4. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt,

chÕ t¹o s¶n phÈm.

CPSX ®îc chia thµnh 2 lo¹i:

* Chi phÝ c¬ b¶n.

* Chi phÝ chung.

C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp x¸c

®Þnh ®óng ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm chi phÝ ®èi víi tõng lo¹i,

nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô dÞch vô.

1.2.5. Ph©n lo¹i CPSX theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµo c¸c ®èi tîng

chÞu chi phÝ.

Toµn bé CPSX ®îc chia thµnh:

* Chi phÝ trùc tiÕp.

* Chi phÝ gi¸n tiÕp.

C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp

hîp vµ ph©n bæ CPSX cho c¸c ®èi tîng mét c¸ch ®óng ®¾n vµ hîp lý.

2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm.

2.1. Kh¸i niÖm:

Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c chi phÝ vÒ lao

®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao

vô hoµn thµnh.

Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm 2 mÆt: chi phÝ s¶n xuÊt

vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú, kú tríc

chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm lao vô,

dÞch vô hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi c¸ch kh¸c,

gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ mµ doanh

nghiÖp bá ra bÊt kÓ kú nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh

Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 4