Kinh nghiệm dạy Văn học nước ngoài trong chương trình Ngữ văn THCS

Mét vµi kinh nghiÖm trong

d¹y-häc c¸c lo¹i thÓ

v¨n häc níc ngoµi ë trung häc c¬ së

PhÇn I

®Æt vÊn ®Ò

V¨n ch¬ng níc ngoµi lµ mét bé phËn quan träng trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n

trung häc c¬ së gåm nh÷ng s¸ng t¸c d©n gian, v¨n th¬ cæ ®iÓn, v¨n th¬ hiÖn ®¹i ®îc

chän vµ bè trÝ song song víi ch¬ng tr×nh v¨n häc d©n téc. Cïng víi v¨n häc d©n téc,

v¨n ch¬ng níc ngoµi ®· gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh më réng tÇm nh×n vµ kh¶

n¨ng c¶m thô tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i, hiÓu biÕt thªm vÒ cuéc sèng vµ tµi n¨ng s¸ng

t¹o cña c¸c d©n téc tõ ®ã hiÓu râ h¬n ®Êt níc, d©n téc vµ v¨n ho¸ d©n téc ®ång thêi

ph¸t triÓn tinh thÇn quèc tÕ vµ ý thøc vÒ céng ®ång v¨n ho¸ nh©n lo¹i.

§ã lµ nh÷ng s¸ng t¸c ®îc chän läc trong kho tµng v¨n häc cña c¸c d©n téc. Nãi

réng ra ®ã lµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i ®ñ søc vît qua sù thö th¸ch kh¾c nghiÖt cña

thêi gian, cña kh«ng gian ®Õn víi chóng ta h«m nay. Ta b¾t gÆp ë ®©y nh÷ng t¸c phÈm

®· thµnh mÉu mùc cña v¨n häc thÕ giíi tõ c¸c chuyÖn cæ tÝch nh “ ” C©y bót thÇn

(Trung Quèc), “ ” ¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng (Nga) cho ®Õn c¸c t¸c phÈm v¨n …

ch¬ng næi tiÕng cña c¸c nhµ v¨n lín cña c¸c d©n téc còng lµ cña thÕ giíi nh “§«n- ki￾h«-tª” cña (XÐc-van-tÐt), “ ” C« bÐ b¸n diªm cña (An-®Ðc-xen), “ ” ChiÕc l¸ cuèi cïng

cña (OHen-ry), th¬ cña Lý B¹ch, §ç Phñ; TruyÖn cña Lç TÊn, A. T«n-xt«i, M«-pa￾x¨ng, Gi¾c L¬n-®¬n, Ai-ma-tèp, c¸c trÝch ®o¹n kÞch cæ ®iÓn Ph¸p, Anh cña M«-li-e,

SÕc-xpia.

Nh×n chung ®ã lµ nh÷ng t¸c phÈm rÊt giµu gi¸ trÞ nh©n b¶n, giµu tinh thÇn d©n

téc cã t¸c dông rÊt lín trong viÖc gi¸o dôc t×nh c¶m cao ®Ñp, båi dìng t©m hån trong

s¸ng vµ ý thøc v¬n tíi ®iÒu thiÖn ®Ó ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn nh©n c¸ch cho häc sinh.

4

§ã cßn lµ nh÷ng t¸c phÈm cã gi¸ trÞ nghÖ thuËt lín, ®¹t tr×nh ®é mÉu mùc ®îc viÕt ra

bëi tµi nghÖ bËc thÇy cña c¸c nhµ v¨n xuÊt s¾c.

Tuy nhiªn trong thùc tÕ d¹y vµ häc t¸c phÈm v¨n ch¬ng níc ngoµi ë trung häc

c¬ së hiÖn nay gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n mµ tríc hÕt khã kh¨n lín nhÊt lµ kho¶ng c¸ch

kh¸ lín vÒ kh«ng gian vµ thêi gian, vÒ lÞch sö vµ t©m lý. §øng tríc nhiÒu t¸c phÈm v¨n

ch¬ng níc ngoµi, nhiÒu gi¸o viªn nhÊt lµ häc sinh c¶m thÊy v« cïng xa l¹. NÕu kh«ng

®îc gi¶i thÝch, híng dÉn th× trong tiÕp cËn khã mµ hiÓu, c¶m næi.

VÝ dô: “ ” §¸nh nhau víi cèi xay giã ( TrÝch “ ” §«n-ki-h«-tª cña XÐc- van-tÐt) dÉu

lµ t¸c phÈm rÊt hay nhng ®îc viÕt ra c¸ch ®©y hµng bèn tr¨m n¨m, tõ thêi trung cæ vÒ

tÇng líp hiÖp sÜ giang hå ®· lçi thêi, vÒ phong c¸ch sinh ho¹t cña quÝ téc thêi trung cæ

Ch©u ¢u víi nh÷ng tËp tôc lÒ thãi c¸ch c¶m, c¸ch nghÜ hoµn toµn xa l¹ víi chóng ta.

Khã kh¨n lín thø hai lµ chóng ta d¹y vµ häc v¨n ch¬ng níc ngoµi trong ®iÒu

kiÖn tµi liÖu, s¸ch vë phôc vô cho tham kh¶o cßn khan hiÕm. NhiÒu t¸c phÈm anh chÞ

em gi¸o viªn míi ®îc nghe lÇn ®Çu tiªn. NhiÒu t¸c phÈm anh chÞ em nghe tªn nhng cha

®îc mét lÇn ®îc nh×n tËn m¾t. HÇu hÕt t¸c phÈm ®îc ®a vµo ch¬ng tr×nh anh chÞ em chØ

biÕt ®îc qua s¸ch gi¸o khoa, qua tãm t¾t, qua trÝch ®o¹n. khã kh¨n nµy kh«ng ph¶i mét

sím mét chiÒu mµ kh¾c phôc ®îc.

Tríc nh÷ng thùc tr¹ng khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn, viÖc d¹y vµ häc c¸c t¸c

phÈm v¨n ch¬ng níc ngoµi nh vËy, víi tÊm lßng yªu nghÒ, yªu bé m«n vµ trong thùc tÕ

gi¶ng d¹y nhiÒu n¨m t«i ®· cïng nhiÒu ®ång nghiÖp t×m ra nh÷ng híng d¹y, bµn c¸ch

kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trªn ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c giê häc v¨n.

Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi nµy, t«i xin m¹nh d¹n gãp thªm “ Mét vµi kinh nghiÖm

trong d¹y-häc c¸c lo¹i thÓ v¨n häc níc ngoµi ë THCS . ”

PhÇn II

5