Kiến thức, thái độ, thực hành tự chăm sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da và một số yếu tố

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC CẦN THƠ

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG CỦA SINH VIÊN

KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH TỰ CHĂM SÓC

Ở NGƯỜI BỆNH CÓ LỖ MỞ THÔNG RUỘT RA DA

VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN

TẠI BỆNH VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC CẦN THƠ

NĂM 2021-2022

BÙI THÀNH PHÚ

THS. NGUYỄN THỊ THANH TRÚC

THS. NGÔ THỊ DUNG

Cần Thơ – 2023

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC CẦN THƠ

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG CỦA SINH VIÊN

KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH TỰ CHĂM SÓC

Ở NGƯỜI BỆNH CÓ LỖ MỞ THÔNG RUỘT RA DA

VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN

TẠI BỆNH VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC CẦN THƠ

NĂM 2021-2022

Mã số đề tài: 21.T.DD.09

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN CHỦ NHIỆM ĐỀ TÀI

Nguyễn Thị Thanh Trúc Bùi Thành Phú

THÀNH VIÊN THAM GIA

Trần Thị Ngọc Trâm

Nguyễn Thị Cát Tường

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là nghiên cứu của tôi được thực hiện tại Bệnh viện

Trường Đại học Y Dược Cần Thơ dưới sự hướng dẫn trực tiếp của ThS. Nguyễn

Thị Thanh Trúc và ThS. Ngô Thị Dung. Các số liệu, kết quả trong nghiên cứu

là hoàn toàn trung thực, khách quan và chưa từng được ai công bố trong bất kì

công trình nào khác. Nếu có gì sai sót tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Chủ nhiệm đề tài

Bùi Thành Phú

MỤC LỤC

Lời cam đoan

Mục lục

PHẦN 1: TÓM TẮT ĐỀ TÀI

PHẦN 2: TOÀN VĂN CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU

Danh mục các chữ viết tắt

Danh mục các bảng

Danh mục biểu đồ

ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................. 1

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................ 3

1.1 Đại cương về lỗ mở thông........................................................................... 3

1.1.1 Chỉ định lỗ mở thông ruột ra da ............................................................... 3

1.1.2 Biến chứng lỗ mở thông ruột ra da .......................................................... 4

1.1.3 Tâm lý người bệnh có lỗ mở thông.......................................................... 4

1.2 Khái niệm và các yếu tố liên quan đến tự chăm sóc................................... 5

1.3 Tự chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da ........................................................... 7

1.3.1 Những điều cần quan sát trong những ngày đầu sau mổ ......................... 7

1.3.2 Dinh dưỡng ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da .............................. 7

1.3.3 Phòng ngừa các biến chứng .................................................................... 8

1.4 Hướng dẫn tự chăm sóc người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da................ 8

1.4.1 Hướng dẫn cách rửa lỗ mở thông, cách thay túi chứa phân .................... 8

1.4.2 Hướng dẫn người bệnh tập điều chỉnh chức năng hậu môn .................... 9

1.4.3 Hướng dẫn người bệnh chọn túi chứa phân............................................. 9

1.5 Quy trình chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da ................................................ 9

1.6 Một số nghiên cứu về kiến thức, thái độ, thực hành tự chăm sóc ở người

bệnh có lỗ mở thông ruột ra da trên thế giới và Việt Nam ............................. 11

1.6.1 Trên thế giới........................................................................................... 11

1.6.2 Tại Việt Nam.......................................................................................... 12

Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 13

2.1 Đối tượng nghiên cứu................................................................................ 13

2.1.1 Tiêu chuẩn chọn mẫu ............................................................................. 13

2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ ................................................................................. 13

2.2 Phương pháp nghiên cứu........................................................................... 13

2.2.1 Thiết kế nghiên cứu................................................................................ 13

2.2.2 Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu ....................................................... 13

2.2.3 Nội dung nghiên cứu.............................................................................. 14

2.3 Thu thập và xử lý số liệu........................................................................... 17

2.3.1 Phương pháp thu thập số liệu................................................................. 17

2.3.2 Công cụ thu nhập số liệu........................................................................ 18

2.3.3 Kiểm soát sai số trong nghiên cứu ......................................................... 20

2.3.4 Xử lý số liệu ........................................................................................... 20

2.4 Thang điểm đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành tự chăm sóc ở người

bệnh có lỗ mở thông ruột ra da ....................................................................... 20

2.5 Đạo đức trong nghiên cứu......................................................................... 21

Chương 3. KẾT QUẢ.................................................................................... 23

3.1 Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu .............................................. 23

3.2 Kiến thức, thái độ và thực hành tự chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da....... 24

3.3 Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành đúng tự chăm

sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da ................................................... 29

3.3.1 Mối liên quan giữa kiến thức tự chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da với

một số đặc điểm chung của người bệnh.......................................................... 29

3.3.2 Mối liên quan giữa thái độ tự chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da với một

số đặc điểm chung của người bệnh ................................................................. 30

3.2.3 Mối liên quan giữa thực hành tự chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da với

một số đặc điểm chung của người bệnh.......................................................... 31

Chương 4. BÀN LUẬN................................................................................. 32

4.1 Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu .............................................. 33

4.2 Kiến thức, thái độ và thực hành tự chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da....... 34

4.2.1 Kiến thức tự chăm sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da ........... 34

4.2.2 Thái độ tự chăm sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da............... 36

4.2.3 Thực hành tự chăm sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da .......... 38

4.3 Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành đúng tự chăm

sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da ................................................... 40

4.3.1 Mối liên quan kiến thức với một số đặc điểm chung của người bệnh... 40

4.3.2 Mối liên quan thái độ với một số đặc điểm chung của người bệnh....... 42

4.3.3 Mối liên quan thực hành với một số đặc điểm chung của người bệnh.. 43

KẾT LUẬN.................................................................................................... 45

KIẾN NGHỊ................................................................................................... 46

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

PHẦN 1. TÓM TẮT ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1. Tình hình nghiên cứu trước đó có liên quan đến đề tài nghiên cứu

Lỗ mở thông tạo ra những thay đổi về thể chất và tâm lý đòi hỏi sự thích

nghi của người bệnh. Người bệnh có lỗ mở thông sẽ phải thay đổi lối sống và

học cách tự chăm sóc lỗ mở thông của họ [17]. Các nghiên cứu trong và ngoài

nước cho thấy tỷ lệ kiến thức, thái độ và thực hành tự chăm sóc lỗ mở thông

ruột ra da còn hạn chế. Nghiên cứu của Võ Thị Thanh Tuyền cho thấy tỷ lệ kiến

thức đúng tự chăm sóc hậu môn nhân tạo chiếm 26,3%, thái độ đúng chiếm

28,8% và thực hành đúng chiếm 16,1% [10]. Một nghiên cứu khác ở Ấn Độ

cho thấy chỉ 23% người bệnh có lỗ mở thông có kiến thức đầy đủ, 35% có thái

độ tích cực và 52% đã thực hành chăm sóc lỗ mở thông đầy đủ [41].

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1 Xác định tỷ lệ người bệnh có kiến thức, thái độ và thực hành đúng tự

chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da.

2.2 Xác định một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành

đúng tự chăm sóc ở người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da.

3. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

3.1 Đối tượng nghiên cứu

Người bệnh có lỗ mở thông ruột ra da đang điều trị tại Khoa Ngoại tổng

hợp Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ từ tháng 6/2021 đến tháng

12/2022.

3.1.1 Tiêu chuẩn chọn mẫu

- Người bệnh sau mổ có lỗ mở thông ruột ra da.

- Người bệnh có khả năng nghe và trả lời câu hỏi hoặc điền vào bảng

câu hỏi.

- Người bệnh tự thực hiện kỹ thuật chăm sóc lỗ mở thông ruột ra da.

- Người bệnh đồng ý tham gia nghiên cứu.