Kiểm tra trong giáo dục

1

BỘGIÁO

DỤCVÀĐÀOTẠOHỌCVIỆNQUẢ

NLÝGIÁO DỤC

***

BÀIGIẢNGMÔNHỌC

KIỂMTRA,THANHTRAT

RONGGIÁODỤC

(CaohọcchuyênngànhQuảnlýgiáodục)

LƯUHÀNHNỘIBỘ

Biênsoạn:

TS.PhạmXuânHùng

HàNội,2020

Đầu vào

(Người học; Mục tiêu, Nội dung Chương trình, Nguồn lực, Định chế giáo dục…)

Quá trình

Tổ chức thực hiện giáo dục và đào tạo

Hệ thống kiểm tra

NỘIDUNGMÔNHỌC

Chương1:K I Ể M TRATRONGGIÁODỤC

1.1. Cáckháiniệmkiểmtra, đánhgiá

1.1.1. Kiểmtra

KiểmtratrongtiếngAnhlàChecking;trongĐạitừđiển1

tiếngViệtcủaNguyễnN

hưÝgiảithíchkiểmtralàxemxétthựcchất,thựctế.TheoBửuKế,kiểmtralàtraxét,x

emxét,làsoátxétlạicôngviệc;kiểmtralàxemxéttìnhhìnhthựctếđểđánhgiávànhận

xét;kiểmtralàcungcấpnhữngdữkiện,thôngtinlàmcơ sởchoviệcđánhgiá.

- Trongquảntrịtổchức:Kiểmtralàchứcnăngquảnlý,kiểmtraviệcđolườngquát

rìnhthựchiệnkếhoạchtrênthựctế,quađópháthiệnnhữngsailệchnhằm

đưarabiệnphápđiềuchỉnhkịpthờiđểđảmbảorằngtổchứcsẽthựchiệnđượccácmụctiêu

kếhoạchđề ra.

- Bảnchấtcủakiểmtralàmộthệthốngphảnhồivềkếtquảcủacáchoạtđộng.Cácn

hàkhoahọcgiáodụcchorằng:kiểmtravớinghĩalànhằmthuthậpsố liệu,chứngcứ,xem

xét,soátxétlạicôngviệcthựctếđểđánhgiá vànhậnxét( xemsơ

đồvòngliênhệngượckiểmtra)

Hình1.1.Sơđồbảnchấtcáckiểmtratronggiáodục

Đầura

 MụctiêuGD

 MụctiêuĐT

 Sảnphẩm

 Dịchvụ GD

- Tronggiáodục,kiểmtralàthuậtngữchỉcáchthứchoặchoạtđộngcủangườigiáo

viên/

giảngviên(GV)sửdụngthuthậpthôngtinvềbiểuhiệnnănglực(vềkiếnthức,kỹnăngvàt

háiđộ)củahọcsinh/sinhviên(HS,SV),kiểmtra

1NguyễnNhưÝ(2011),ĐạitừđiểntiếngViệt,NxbĐạihọc Quốcgia,Thànhphố

Kết quả mong muốn Kết quả thực tế Đo lường kết quả thựcSotếsánh với các tiêu chuẩn

Thực hiện điều chỉnh Xây dựng chương trình điều Phânchỉnh tích nguyên nhân sai lệch Xác định các sai lệch

làthuthậpsốliệu,chứngcứ,xemxét,soátxétlạihoạtđộngdạyhọcthựctếđểgiúpđánhgiá

vànhậnxétcóđầyđủminhchứng.

1.1.2. Nhữngyêucầuđốivớihệthốngkiểmtra

a) Qúatrìnhkiểmtra(gồm4bước)

(1) Xâydựngcáctiêuchuẩn(tiêuchuẩnchấtlượng);

(2) Đolườngcácnhiệmvụtheochuẩnđượcxâydựng;

(3) Sosánhsựkhácbiệtgiữathựctếcáctiêuchuẩnđặtra;

(4) Đánhgiácácquyđịnhđiềuchỉnh(xemhình1.2).

Hình1.2.Sơđồvòng liênhệngượckiểmtra

b) Nhữngyêucầuđốivớihệthốngkiểmtra

(i) Hệthốngkiểmtracầnđượcthiếtkếtheocáckếhoạch(phảnánhkếhoạchmà

chúngtheodõi);

(ii) Kiểmtraphảimangtínhđồngbộ(chấtlượngcủaquátrìnhhoạtđộng;c h ứ khô

ngchỉchúýđếnkếtquảcuốicùng);

(iii) Kiểmtraphảicôngkhai,chínhxácvàkhách quan;

(iv) Kiểmtra cầnphùhợpvớitổchứcvàconngườitronghệthống;

(v) Kiểmtra cầnphảilinhhoạtvàcóđộđadạnghợplý;

(vi) Kiểmtra cầnphảihiệuquả;

(vii) Kiểmtra cầncótrọngđiểm;

(viii) Kiểmtracầnđượctiếnhànhngaytạinơihoạtđộng(khôngchỉdựavàosốliệ

u).

1.1.3. Đánhgiá

Đánhgiálàquátrìnhhìnhthànhnhữngnhậnđịnh,phánđoánvềkếtquảcôngviệcd

ựavàosựphântíchnhữngthôngtinthuđược,đốichiếuvớinhữngmụctiêu,tiêuchuẩnđề

ra,nhằmđềxuấtnhữngquyếtđịnhthíchhợpđểcảithiệnthựctrạng,điềuchỉnhnângcaoch

ấtlượngvàhiệuquảcôngviệc.TheoĐạitừđiểntiếngViệtcủaNguyễnNhư

Ý,đánhgiálànhậnxét, bìnhphẩmvề giátrị.

Đánhgiákếtquảgiáodục,làquátrìnhthuthậpvàxửlýkịpthời,cóhệthốngthông

tinvề

hiệntrạngvàhiệuquảgiáodục,căncứvàomụctiêudạyhọc,làmcơsởchonhữngchủtrư

ơng,biệnphápvàhànhđộngtronggiáodụctiếptheo.

Đánhgiácóthểthựchiệnbằngphươngphápđịnhlượnghayđịnhtính.

Đánhgiátronggiáodục,theoDươngThiệuTống,làquátrìnhthuthậpvàx ử líkịpt

hời,cóhệthốngthôngtinvềhiệntrạngvàhiệuquảgiáodục,căncứvàomụctiêudạyhọc,

làmcơsởchonhữngchủtrương,biệnphápvàhànhđộngtronggiáodụctiếptheo.Cóthển

óirằng,đánhgiálàquátrìnhthuthập,phântíchvàgiảithíchthôngtinmộtcáchhệthốngnh

ằmxácđịnhmứcđộđạtđếncủacácmụctiêugiáodục;đánhgiácóthểthựchiệnbằngphươ

ngphápđịnhlượngh a y địnhtính2

.

Đánh giáquốcgiavàquốctế

Đánhgiáquốcgia:Cácquốcgiađềutăngcườngđánhgiácấpquốcgiaởgiáodụcbắt

buộc(nhưSATở Singapore,SATvàSCATởHànQuốc,SAT,AIMSởHoaKì…)vàchủ

yếuvàocácnănglựccơbảnlàđọc,viết, làmtoán…3

Đánhgiáquốctế:CácnướctạoramộtsốcôngcụKTđánhgiárấthữuhiệunhư:Ngh

iêncứuvềxuthếtrongToánhọcvàKhoahọcquốctế(TrendsinInternationalMathemati

csandScientics￾TIMSS),nghiêncứuvềsựtiếnbộvềnănglựcđọchiểuquốctế(PrograminInternational

ReadingListeracyStudy￾PIRLS),cuộcthivàđánhgiáquốctếđốivớitrườnghọc(InternationalCompetitionsand

AssessmentsforSchools￾ICAS),chươngtrìnhĐGHS,S Vquốct ế (Programf o r InternationalStudentAssessm

ent￾PISA),chươngtrìnhchuẩnsosánhđiệntửtronggiáodục(ElectronicBenchmarkinginE

ducation- EBIE)ởAustralia,đãtriểnkhaiđánhgiácáctrườngphổthôngquốctế…

2DươngThiệuTống(1995),Trắcnghiệmvàđolườngthựchànhthànhquảhọctập(phươngphápthựchành),TrườngĐạihọcTổnghợp

ThànhphốHồChíMinh.

3VũThịPhươngAnh(2006),“Kiểm trađánhgiáđểphục vụhọctập: Xuhướng mớicủathếgiớivàbàihọc

choViệtN a m ” , KỉyếuHội thảo khoahọc“Kiểmtrađánhgiáđểpháthuytínhtíchcựccủangườihọcbậctrunghọc”,TPHCM

ICASđượctriểnkhaibởiUNSWGlobalPtyLimited.UNSWGloballàmộttổc

hứcphilợinhuận,cungcấpdịchvụgiáodục,đàotạovàtưvấnthuộcTrườngĐạihọcNew

SouthWales(Australia).ICASđượcsửdụngtrên60quốcg i a , cungcấpcácbàiKTđánh

giáhàngnămvềcácmônToán,Khoahọc,TiếngAnh,viếtvàkĩnăngmáytính,cungcấpth

ôngtinchitiếtvềmỗiHS,SV,lớpvàtrườngthamgia.

1.1.4. Mốiquanhệgiữakiểmtravàđánhgiá

ỞViệtNam,LuậtGiáodụcquiđịnhtạiKhoản1,Điều8LuậtGiáodụcn ă m2019n

êurõ:“Chươngtrìnhgiáodụcthểhiệnmụctiêugiáodục;quyđịnhchuẩnkiếnthức,kỹnăn

g,yêucầucầnđạtvềphẩmchấtvànănglựccủangườihọc;phạmvivàcấutrúcnộidunggiá

odục;phươngphápvàhìnhthứctổchứchoạtđộnggiáodục;cáchthứcđánhgiákếtquảgiá

odụcđốivớicácmônhọcởmỗilớphọc,mỗicấphọchoặccácmônhọc,mô￾đun,ngànhhọcđốivớitừngtrìnhđộđàotạo”

Kiểmtrađánhgiátronggiáodụcvàđàotạolànhữngkhâurấtquantrọngtrongquátr

ìnhdạyvàhọc.KhoahọcvềKTĐGcủathếgiớiđãcóbướcpháttriểnmạnhmẽcả vềlíl

uậnlẫnthựctiễn,trongkhiởViệtNam,ngànhGDchỉmớiquantâmđếnvấnđềnàytrongn

hữngnămgầnđây.Kiểmtrađánhgiátronggiáodụcvàđàotạokhôngchỉlàcôngcụchoquả

nlíchấtlượngGDcủacáccấpquảnlívàcủaGVmàcònlàquyềnlợi,niềmvuivàcơhộichon

gười học.

ĐổimớikiểmtrađánhgiátronggiáodụcvàđàotạotheohướngtiếpcậnnănglựcH

S,SVlàmộtyêucầucấpthiếtđểnângcaochấtlượngGDnóichungvàđápứngyêucầu đổ

imới.Mộtsốtiêuchí sosánhgiữaKiểmtrađánhgiátronggiáodụctheohướngtiếpcậnn

ộidungvàtiếpcậnnănglựcHS,SVđượcnêuởtrêntuychưađầyđủ,nhưngcóthểgópphầ

ngiúpgiáoviên,giảngviên(GV)vàcánbộquảnlí(CBQL)trườnghọccảitiếnkhâuKiểmt

rađánhgiá,tạotácđộngtíchcựcchoviệcdạy vàhọc,đồngthờithúcđẩy

việcđổimớinộidungchươngtrìnhvàphươngphápdạyhọc.

Hiệnnaycókhôngítngườihiểunhầmkiểmtrađồngnhấtvớiđánhgiárằngkhin

gườihọcđượckiểmtra￾đượcgánmộtđiểmsốnhấtđịnhthìđánhgiáđ ã xảy ra.Thậtra,hiểunhưthế,mớichỉlàm

ộtphầncủaquátrìnhđánhgiá.Kiểmtravàđánhgiákếtquảgiáodụccómốitươngquan:ki

ểmtralàcáchthứcl à côngcụ;đánhgiákếtquảlàmụcđích.Trênthựctế,đánhgiáthườn

gđược

dùngnhưmộthìnhthứcgọingắncủathuậtngữkiểmtrađánhgiá.Vànhiềukhit ừ “đánhgi

á”đượcdùngthaythếđểchỉhoạtđộngkiểmtra.

1.2. Chức năngcủakiểmtra, đánhgiátronggiáodục

1.2.1. Chứcnăngsưphạm

Chứcnăngsưphạmbiểuhiệnvềgiáodục,giáodưỡngvàpháttriểnthểhiệnbảnch

ấtnhânbảnvàtiếnbộcủamộtnềngiáodục.Kiểmtra,đánhgiátốtngườihọcsẽlàmsángtỏ

đúngthựctrạng,địnhhướngđiềuchỉnhhoạtđộngdạyhọcchophùhợpđạtkếtquảtốthơn.

Thựchiệnđượcchứcnăngnày,kiểmtrađánhgiácóthểgópphầnhìnhthànhđộng

cơhọctậpchongườihọcvà pháttriểnnhâncáchngườihọcmộtcáchtoàndiện,cụthể:

Thứnhất:Độngviênkịpthờingườihọc

Độngviênngườihọclàtạođộnglựcthúcđẩyhọcsinhhọctậpngàycànghứngthúv

à hiệuquảhơn.Tâmlýh ọ c sưphạmc h i a độnglựcthànhhailoạichính:độnglựcbênngo

ài(thuộckháchquan),vàđộnglựcbêntrong(thuộcchủquanngườihọc).Việcchođánhgi

ánhậnxéthayxếphạng,xếploạihọcsinhtrongđánhgiákếtquảhọctậpđượcxếpvàoloại

hoạtđộngkhíchlệ,lànhântốthúcđẩybênngoài.Trênthựctế,việcquáđề caocácbiệnp

hápkhíchlệnàyhoặcápdụngchúngtháiquásẽdẫnđếnhậuquảvềsựnhầmlẫncủakiểm

trađánhgiá(Hodgson,2010).

Thứhai:Gópphầnpháttriểntoàndiện

Mụctiêukiểmtrađánhgiávàsựrõràngcủacác chuẩnmựccũngnhưtiêuchíđán

hgiáảnhhưởngrấtlớnđếnchấtlượngvàhiệuquảcủaviệchọctập.Giáodụcvàpháttriểnto

àndiệnchongườihọclàmụctiêuhàngđầu.

Ngoàipháttriểncácnănglựccốtlõi,KTĐGg ó p phầnpháttriểnchongườihọcnh

ữnggiátrị/

phẩmchấtxãhộinhưkỹnănggiaotiếp,làmviệchợptá c, ýthứccộngđồng,lòngtựtrọ

ng.Đâylànhữngtốchấtquantrọngđốiconngườitrongxãhộihiệnnay.

Thứba:Huyđộngcácphươngpháp,côngcụđánhgiácầnđadạng(trắcnghiệm,tựl

uận,họcnhóm,làmđềán,tròchơi,bàitậpgiảiquyếtvấnđề….)đểkíchthíchngườihọctự

bổsung,pháttriểnnhữngphẩmchất,nănglựccầnthiếtchocuộcsống.