Kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng và thu tiền tại Công ty TNHH SX-TM Nhật Tân, 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN KIỀU PHƢƠNG THANH

KIỂM SOÁT NỘI BỘ QUY TRÌNH

BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN

TẠI CÔNG TY TNHH SX – TM NHẬT TÂN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

MÃ SỐ: 7 34 03 01

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Họ và tên sinh viên: NGUYỄN KIỀU PHƢƠNG THANH

Mã số sinh viên: 050606180354

Lớp sinh hoạt: HQ6-GE07

KIỂM SOÁT NỘI BỘ QUY TRÌNH

BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN

TẠI CÔNG TY TNHH SX – TM NHẬT TÂN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Chuyên ngành: Kế toán – Kiểm toán

Mã số: 7 34 03 01

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. NGUYỄN THỊ MAI HƢƠNG

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

i

TÓM TẮT

Hoạt động bán hàng và thu tiền là hoạt động cuối cùng trong quá trình sản

xuất kinh doanh. Hoạt động này có ý nghĩa hiện thực hóa doanh thu và lợi nhuận,

tính thanh khoản. Do đó, hoạt động bán hàng và thu tiền là mối quan tâm của chủ sở

hữu và ban giám đốc.

Hiện nay có nhiều đề tài nghiên cứu trong và ngoài nước được thực hiện về

kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp và kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng và

thu tiền. Nhiều tác giả đã thực hiện nghiên cứu và đề xuất giải pháp hoàn thiện kiểm

soát nội bộ quy trình bán hàng và thu tiền tại nhiều doanh nghiệp đặc điểm sản xuất

kinh doanh khác nhau. Mặc dù còn tồn tại một số thiếu sót nhưng những đề tài trên

đã hệ thống hóa được lý luận cơ bản về KSNB quy trình bán hàng và thu tiền nói

chung và thực trạng KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại các đơn vị nói riêng.

Các đề tài nêu lên được những bất cập và hạn chế đối với KSNB quy trình bán hàng

và thu tiền tại đơn vị, đưa ra những biện pháp hợp lý nhắm hoàn thiện KSNB chu

trình bán hàng và thu tiền.

Như vậy có thể nói, các nghiên cứu đã thực hiện trong nước và ngoài nước

đã hệ thống hóa cơ sở lý thuyết và thực tiễn về kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng

và thu tiền, đã thu thập được thông tin thực tế về hoạt động này tại đơn vị phân tích

thông qua phương pháp nghiên cứu đa dạng và phong phú như khảo sát thực tế hay

thu thập các báo cáo của doanh nghiệp. Đồng thời, sự khác biệt giữa các nghiên cứu

này là sự khác biệt về đặc điểm và qui mô sản xuất kinh doanh của từng đơn vị,

từng ngành và ở từng quốc gia nghiên cứu. Thêm vào đó, tại Công ty TNHH Nhật

Tân chưa có đề tài nào nghiên cứu về kiểm soát quy trình bán hàng và thu tiền.

Chính vì vậy, tác giả chọn đề tài: “Kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng và

thu tiền tại Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân” để nghiên cứu.

Đối tượng nghiên cứu : Kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng và thu tiền tại

Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân. Về thời gian, đề tài nghiên cứu trên cơ sở các

thông tin số liệu trong năm 2019-2022 . Về nội dung, đề tài tập trung vào nghiên

ii

cứu KSNB đối với quy trình bán hàng và thu tiền tại Công ty TNHH SX – TM Nhật

Tân.

Trên cơ sở lý luận về kiểm soát nội bộ, kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng

và thu tiền cùng với việc tìm hiểu thực tế kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng và

thu tiền tại Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân tiến hành so sánh giữa lý luận và

thực tiễn.Từ đó, thấy được những điểm mạnh yếu, tìm ra nguyên nhân và đề xuất

giải pháp nhằm hoàn thiện KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty.

Trong chương 2, trình bày các vấn đề lý luận chung về kiểm soát nội bộ đối

với quy trình bán hàng và thu tiền, các khái niệm về kiểm soát nội bộ, các yếu tố

cấu thành kiểm soát nội bộ cũng như những hạn chế của kiểm soát nội bộ. Đồng

thời làm rõ được đặc điểm kiểm soát đối với quy trình bán hàng và thu tiền trong

doanh nghiệp cũng như vai trò của kiểm soát nội bộ đối với quy trình bán hàng và

thu tiền. Chương này là cơ sở để nghiên cứu thực trạng kiểm soát nội bộ chu trình

bán hàng và thu tiền tại Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân ở Chương 3.

Trong chương 3, giới thiệu tổng quan về Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân,

cơ cấu tổ chức của công ty cũng như đặc điểm quy trình bán hàng và thu tiền của

Công ty, đi sâu nghiên cứu thực trạng kiểm soát nội bộ đối với quy trình bán hàng

và thu tiền của Công ty. Đồng thời đã nêu lên được thực trạng kiểm soát nội bộ quy

trình bán hàng và thu tiền theo COSO: Môi trường kiểm soát, đánh giá rủi ro, hoạt

động kiểm soát, thông tin và truyền thông, giám sát đối với quy trình bán hàng và

thu tiền tại Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân.

Qua nghiên cứu thực trạng kiểm soát nội bộ đối với quy trình bán hàng và

thu tiền tại Công ty, tác giả nhận thấy kiểm soát nội bộ tại Công ty còn có nhiều

điểm hạn chế. Các ưu và nhược điểm đó tác giả xin được trình bày tại chương 4. Từ

những ưu và nhược điểm công ty đề ra giải pháp nhằm kiểm soát nội bộ đối với quy

trình bán hàng và thu tiền.

iii

THE ABSTRACT

Sales and collection activities are the final activities in the production and

business process. This activity has the meaning of realizing revenue and profit and

liquidity. Therefore, sales and collection activities are the concern of owners and

management.

Currently, there are many domestic and foreign research projects being

carried out on internal control in enterprises and internal control of sales and

collection processes. Many authors have researched and proposed solutions to

improve the internal control of the sales and collection cycle in many enterprises

with different production and business characteristics. Although there are still some

shortcomings, the above topics have systematized the basic theory of internal

control of the sales and collection process in general and the actual situation of

internal control of the sales and collection cycle at the units in question. private. The

topics mentioned inadequacies and limitations for internal control in the sales and

collection cycle at the unit, giving reasonable measures to perfect the internal

control in the sales and collection cycle.

Thus, it can be said that domestic and foreign studies have systematized the

theoretical and practical basis of internal control of sales and collection processes;

has collected factual information about this activity at the analysis unit through

various and rich research methods such as field surveys or corporate reports.... At

the same time, the difference between these studies is the difference in the

characteristics and scale of production and business of each unit, each industry and

in each research country. In addition, at Nhat Tan Co., Ltd., there is no research

topic on sales cycle control and collection

That's why I chose the topic: "Internal control of the sales and collection

process at Nhat Tan Manufacturing and Trading Co., Ltd" to do research for my

master's thesis.

iv

Research object: Internal control of the sales and collection process at Nhat

Tan Manufacturing and Trading Co., Ltd. In terms of time, the research topic is

based on the data of the year. Regarding the content, the topic focuses on

researching internal control for the sales and collection process at Nhat Tan

Manufacturing and Trading Co., Ltd.

On the basis of the theory of internal control, internal control of the sales and

collection cycle, along with the actual understanding of the internal control of the

sales and collection process at Nhat Tan Production and Trading Co., Ltd., to

compare theory and practice. From there, see the strengths and weaknesses, find out

the causes and propose solutions to improve the internal control of the sales and

collection cycle at the Company.

In chapter 2, the general theoretical issues of internal control for the sales and

collection process are presented, the concepts of internal control, the role of internal

control, the constitutive elements of control. internal control as well as its

limitations. At the same time, it is clear the characteristics of internal control for

sales and cash collection processes in the business as well as the role of internal

control in the sales and collection processes. This chapter is the basis for the thesis

to study the internal control of the sales and collection cycle at Nhat Tan

Manufacturing and Trading Co., Ltd in Chapter 3.

In chapter 3, an overview of Nhat Tan Manufacturing and Trading Co., Ltd.,

the company's organizational structure as well as the characteristics of the

Company's sales and collection process, in-depth study of the internal control

situation for the sales and collection process of the Company. At the same time, the

current situation of: control environment, risk assessment, information and

communication system, control and supervision activities for the sales and

collection process of the Company was raised.

Through studying the status of internal control for the sales and collection

process at the Company, the author found that the internal control at the Company

v

still has many limitations. The advantages and disadvantages that the author would

like to present in chapter 4. From the advantages and disadvantages, the company

proposes solutions to internal control over the sales and collection process.

vi

LỜI CAM ĐOAN

Tôi đã đọc và hiểu các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi

cam kết bằng danh dự cá nhân rằng, nghiên cứu này là do tôi thực hiện không vi

phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.

Tôi xin cam đoan với chủ đề: “Kiểm soát nội bộ quy trình bán hàng và thu

tiền tại Công ty TNHH SX – TM Nhật Tân” là do tôi nghiên cứu và thực hiện độc

lập của riêng tôi, được sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Mai Hương.

Các số liệu được sử dụng trong luận văn có nguồn gốc đáng tin cậy và chưa từng

được công bố ở các công trình nghiên cứu nào khác. Khoá luận được nghiên cứu

dựa trên nền tảng cơ sở luận khoa học và trên cơ sở tác nghiệp thực tiễn tại Công ty

TNHH SX – TM Nhật Tân.

Tác giả

Nguyễn Kiều Phương Thanh

vii

LỜI CẢM ƠN

Qua thời gian học tập ở Trường Đại Học Ngân Hàng TP.HCM, em luôn

được sự chỉ bảo và giảng dạy nhiệt tình của quý thầy cô, đặc biệt là quý thầy cô của

Khoa Kế toán – Kiểm Toán đã truyền đạt rất nhiều kiến thức quý báo cho em không

chỉ về cách học, cách làm mà còn cả cách sống trước khi tiếp xúc với xã hội.

Tác giả chân gửi lời thành đến TS. Nguyễn Thị Mai Hương, người trực tiếp

hướng dẫn khoá luận, đã tận tình chỉ bảo và hướng dẫn tác giả tìm ra hướng nghiên

cứu, tiếp cận thực tế, tìm hiểu tài liệu, xử lý và giải quyết vấn đề, nhờ đó tôi có thể

hoàn thành khoá luận của mình.

Tác giả kính gửi lời cám ơn đến Ban lãnh đạo và các anh chị trong Công ty,

đặt biệt là các anh chị Phòng kế toán – tài chính đã tận tình giúp đỡ tôi hoàn thành

tốt trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Do kiến thức còn hạn hẹp, thời gian tìm hiểu chưa sâu, chắc chắn chuyên đề

của tác giả không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong quý thầy cô Khoa Kế toán –

Kiểm Toán và Ban lãnh đạo công ty giúp em khắc phục những thiếu sót và khuyết

điểm.

Kính chúc Quý thầy cô trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, Ban lãnh đạo

và các anh chị trong công ty lời chúc sức khỏe và luôn thành đạt! Trân trọng!

Tác giả

Nguyễn Kiều Phương Thanh

1

MỤC LỤC

TÓM TẮT ....................................................................................................... i

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. vi

LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... vii

MỤC LỤC ...................................................................................................... 1

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. 4

DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, LƢU ĐỒ ...................................................... 5

DANH MỤC KÝ HIỆU ......................................................................................... 6

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.................................. 7

1.1 Tính cấp thiết của đề tài ..................................................................................7

1.2 Tổng quan các công trình nghiên cứu............................................................8

1.2.1 Các công trình nghiên cứu công bố trên thế giới................................9

1.2.2 Các công trình nghiên cứu công bố tại Việt Nam.............................10

1.2.3 Xác định vấn đề nghiên cứu................................................................11

1.3 Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................12

1.4 Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................12

1.5 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................12

1.6 Phƣơng pháp nghiên cứu ..............................................................................13

1.7 Giá trị của đề tài.............................................................................................13

1.8 Kết cấu luận văn.............................................................................................14

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ QUY TRÌNH

BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN................................................................................ 16

2.1 Khái quát chung về kiểm soát nội bộ ...........................................................16

2.1.1 Khái niệm về kiểm soát nội bộ............................................................16

2.1.2 Các yếu tố cấu thành kiểm soát nội bộ ..............................................17

2.1.2.1 Môi trường kiểm soát .......................................................................18

2.1.2.2 Đánh giá rủi ro .................................................................................21

2.1.2.3 Hoạt động kiểm soát.........................................................................22

2.1.2.4 Thông tin và truyền thông................................................................25

2.1.2.5 Giám sát ............................................................................................26