Khảo sát mô hình bệnh tật của người bệnh đến khám và điều trị tại bệnh viện quận 2 trong năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

LƯƠNG MINH DIỆU

KHẢO SÁT MÔ HÌNH BỆNH TẬT CỦA NGƯỜI BỆNH

ĐẾN KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ TẠI BỆNH VIỆN QUẬN 2

TRONG NĂM 2019

LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC

.

.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

LƯƠNG MINH DIỆU

KHẢO SÁT MÔ HÌNH BỆNH TẬT CỦA NGƯỜI BỆNH

ĐẾN KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ TẠI BỆNH VIỆN QUẬN 2

TRONG NĂM 2019

NGÀNH: Y HỌC CỔ TRUYỀN

MÃ SỐ: 8720115

LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN THỊ BAY

.

.

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn Thạc sĩ “Khảo sát mô hình bệnh tật của người

bệnh đến khám và điều trị tại bệnh viện Quận 2 trong năm 2019” là công trình

nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn

là trung thực, khách quan.

Tác giả luận văn

Lương Minh Diệu

.

.

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT..........................................................................ii

DANH MỤC BẢNG.......................................................................................iii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ..................................................................................iv

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN............................................................................ 4

1.1. Mô hình bệnh tật ........................................................................................ 4

1.2. Quan niệm YHCT về ngũ vận lục khí...................................................... 12

1.3. Khái quát về phân loại quốc tế về bệnh tật và các vấn đề liên quan đến sức

khỏe lần thứ 10 (ICD-10)............................................................................ 22

1.4. Mô hình bệnh tật dựa trên học thuyết Ngũ vận lục khí năm 2019 .......... 25

1.5. Sơ lược về bệnh viện Quận 2 TP.Hồ Chí Minh....................................... 30

CHƯƠNG 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......... 33

2.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................... 33

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 34

2.3. Phương pháp thu thập và xử lí số liệu...................................................... 35

2.4. Vấn đề y đức ............................................................................................ 37

CHƯƠNG 3 KẾT QUẢ ................................................................................ 39

3.1. Mô hình bệnh tật của người bệnh đến khám vào điều trị tại bệnh viện trong

năm 2019..................................................................................................... 39

3.2. Dự đoán bệnh tật có thể xảy ra theo ngũ vận lục khí............................... 52

3.3. Bệnh tật thực tế xảy ra theo tiết khí trong năm 2019............................... 54

3.4. Mối tương quan các bệnh phổ biến tại bệnh viện quận 2 và các bệnh theo

dự đoán bằng học thuyết Ngũ vận lục khí theo các tiết khí trong năm 2019

..................................................................................................................... 58

CHƯƠNG 4 BÀN LUẬN.............................................................................. 64

4.1. Mô hình bệnh tật đến khám và điều trị nội trú trong năm 2019 .............. 64

4.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến mô hình bệnh tật:........................................... 72

.

.

4.3. Dự đoán bệnh tật sẽ xuất hiện năm 2019 theo thuyết Ngũ vận lục khí:.. 74

4.4. So sánh mức độ tương quan giữa tình hình bệnh thực tế và dự đoán theo

vận khí năm 2019........................................................................................ 79

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................... 86

5.1 Kết luận: .................................................................................................... 86

5.2 Kiến nghị:.................................................................................................. 88

.

.

ii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TỪ VIẾT

TẮT

TÊN TIẾNG ANH TÊN TIẾNG VIỆT

BV Bệnh viện

TP Thành phố

HCM Hồ Chí Minh

BKLN Bệnh không lây nhiễm

BLN Bệnh lây nhiễm

TCYTTG Tổ chức Y tế thế giới

TCM Traditional Chinese

medicine

Y học cổ truyền Trung

Quốc

WHO World Health Organisation Tổ chức Y tế Thế giới

YHCT Y học cổ truyền

YHHĐ Y học hiện đại

YHCT Y học cổ truyền

YHHD Y học hiện đại

.

.

iii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1 Xu hướng bệnh tật và tử vong toàn quốc giai đoạn 1976 – 2018 ..... 8

Bảng 1.2 Cơ cấu bệnh tật và tử vong theo chương ICD-10.............................. 8

Bảng 1.3 Thống kê bệnh tật mắc cao nhất toàn quốc ..................................... 10

Bảng 1.4 Sự hóa khí của Thập nhị chi ............................................................ 16

Bảng 1.5 Quy luật của niên chi và tư thiên tại tuyền...................................... 17

Bảng 1.6 Các giai đoạn của lục khí trong năm Kỷ Hợi 2019 ......................... 27

Bảng 2.1 Tiết khí năm 2019............................................................................ 36

Bảng 3.1 Tuổi của nhóm nghiên cứu .............................................................. 39

Bảng 3.2 Phân bố lượt khám bệnh theo nhóm tuổi......................................... 40

Bảng 3.3 Lượt nội trú theo nhóm tuổi qua các tháng ..................................... 41

Bảng 3.4 Tần số lượt khám và điều trị nội trú theo tháng .............................. 42

Bảng 3.5 Phân bố lượt nội trú ......................................................................... 44

Bảng 3.6 Nơi cư trú người bệnh nội trú.......................................................... 46

Bảng 3.7 Phân bố bệnh tật sắp xếp theo chương ICD-10............................... 47

Bảng 3.8 Mười bệnh đến khám và điều trị ngoại trú theo ICD-10................. 49

Bảng 3.9 Mười bệnh điều trị nội trú có tỉ lệ cao nhất theo ICD-10................ 50

Bảng 3.10 Phân bố mười chứng YHCT chiếm tỷ lệ cao nhất ........................ 55

Bảng 3.11 Mã ICD bệnh hô hấp phổ biến theo năm vận khí 2019................. 56

Bảng 3.12 So sánh các loại bệnh xuất hiện giữa thực tế và dự đoán.............. 58

Bảng 3.13 OR bệnh và khí – nội trú – so sánh với sơ khí .............................. 60

Bảng 3.14 OR bệnh và khí – ngoại trú – so sánh với sơ khí........................... 61

Bảng 3.15 Tương quan tần số mắc 10 bệnh hô hấp phổ biến trong năm 2019

..................................................................................................................... 62

Bảng 4.1 6 khí trong năm................................................................................ 78

.

.

iv

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1 Phân bố lượt khám theo giới tính ................................................ 43

Biểu đồ 3.2 Phân bố lượt nội trú ..................................................................... 45

Biểu đồ 3.3 Phân bố bệnh tật sắp xếp theo chương ICD-10........................... 48

Biểu đồ 3.4 Phân bố bệnh lí hô hấp phổ biến năm 2019 ................................ 57

Biểu đồ 3.5 Tổng các bệnh lí hô hấp được nghiên cứu phổ biến trong năm theo

tiết khí.......................................................................................................... 58

.

.

1

MỞ ĐẦU

Mô hình bệnh tật là một trong những yếu tố quan trọng phản ánh điều kiện

và môi trường, kinh tế, văn hóa, xã hội của bất cứ một quốc gia nào trên thế

giới [12]. Xã hội ngày càng phát triển thì mô hình bệnh tật cũng ngày càng thay

đổi đòi hỏi ngành y tế nói chung và YHCT nói riêng cần có những chương trình

và chính sách y tế phù hợp giúp cải thiện được tình hình bệnh tật chung cũng

như đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao về chăm sóc sức khỏe của người dân.

Y học cổ truyền (YHCT) là một bộ phận quan trọng hệ thống giáo dục, trong

điều trị bệnh tật và chăm sóc sức khỏe ở nhiều quốc gia. YHCT từ lâu đã được

sử dụng để duy trì sức khỏe, dự phòng và điều trị bệnh, nhất là bệnh mạn tính

[23].

Theo lịch sử và tài liệu YHCT kinh điển có nêu học thuyết Ngũ vận lục khí

hỗ trợ cho việc chẩn đoán, chăm sóc, điều trị và phòng bệnh. Học thuyết Vận

Khí (Ngũ vận và Lục khí) là một lý thuyết của YHCT nhằm giải thích sự biến

hoá của thời tiết, khí hậu và ảnh hưởng của nó đối với con người, đồng thời suy

tính, dự đoán bệnh tật cho từng thời kỳ, từng năm. Nhưng chưa có nghiên cứu

nào mô tả mối liên quan giữa mô hình bệnh tật với học thuyết Ngũ vận lục khí

để từ đó có thể xây dựng các phác đồ điều trị kết hợp YHCT với YHHĐ cụ thể

cho từng loại bệnh [22],[30].

Bệnh viện Quận 2 Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những bệnh viện

hạng II tại khu vực phía Nam có thực hiện phác đồ điều trị kết hợp YHCT và

YHHĐ trong điều trị bệnh. Quận 2 TP. Hồ Chí Minh, là một quận vùng ven,

vừa phát triển đô thị vừa gần với sinh hoạt nông thôn, là điều kiện tương đối

khách quan có liên quan đến mức độ bệnh tật do môi trường tác động sinh bệnh

nên chúng tôi chọn đề tài:

.

.

2

“Khảo sát mô hình bệnh tật đến khám và điều trị tại bệnh viện Quận 2 TP.

Hồ Chí Minh trong năm 2019” để trả lời cho câu hỏi nghiên cứu: “Những bệnh

tật phổ biến của người bệnh điều trị ngoại trú và nội trú tại bệnh viện Quận 2

TP. Hồ Chí Minh năm 2019 là gì? Có phù hợp với tiên đoán bệnh tật có thể xảy

ra qua Thuyết vận khí của năm ấy hay không? Là câu hỏi mà người thầy thuốc

YHCT thường đặt ra nhưng chưa được minh chứng bằng cơ sở khoa học. Nhằm

mục đích xác định các yếu tố môi trường, tác động không nhỏ đến từng cơ địa

người gây bệnh hoặc làm nặng thêm tình hình bệnh mạn tính đang mắc, cũng

như xác định mức độ tiên đoán qua thuyết Vận khí, chúng tôi tiến hành khảo

sát các loại bệnh tật đến khám và điều trị tại bệnh viện.

.

.