Khai thác hiệu ứng giảm ma sát do rung động trong gia công có rung động trợ giúp

Nguyin van Du va Dtg Tap chf KHOA HOC & CONG NGHE 162(02): 195-199

KHAI THA C HIE U UN G GIA M M A SA T D O RUN G ©ON G

TRON G GI A CON G C O RUN G DQN G TR Q Giti P

Nguyin VSn D\i'', Chu Ngpc Hiing', H& HQu Diic^

'Trudng Dgi hgc Ky thugt Cong nghiep - ^H Thdi Nguyin

Trudng Cao ddng nghe Viet'Hdn, Vinh, Nghe An

TOM TA T

Bii bao niy trinh bay mOt s6 kit qui nghien cihi thyc nghiSra vl hiSu ling giam ma sit dudi tic

dOng ciia rung dgng dgc theo phuong v|n t6c trugt. M6 hlnh rung dong dgc theo phuang van t6c

trugt dugc khai thac trong gia cdng khoan c6 rung dgng si€u im trg giiip. Th\rc nghiem thong ke

cho thay, m6 men phat sinh khi khoan giam din 30%. Hieu iing giim ma sit ting cuong khi nang

thoit phoi, giam md men xoin mui khoan, din din giim nhigt cit va do d6, nang cao tuoi ben mui

klioan. Kit qui thyc nghi$m dong vai tr6 ca sa cho vi?c phat triln cic mo hlnh ly thuylt khii quit

sau nay.

Tir khoa: hiiu irng ma sdt, rung dgng, rung dgng triy giup, van t6ctru0, rung dgng sieu dm

GIOI THIEU

Hieu ling giam ma sat do rung dpng da dugc

quan sat va nghien cuu trong nhieu thap ky

qua [1-9]. Anh huong cua rung dong theo cac

phuong tuong quan giiia be mat trugt va

phuong chuyen dpng tuong doi bao gom:

phuong phap tuyen [1-4,9], trung phuong [6,

8] trong cung mat phang nhung vuong goc

nhau [7]. Hi?u ung giam ma sat do rung dpng￾da va dang dupe khai thac tich cue trong gia

cong CO khi [10-14] va cac ITnh vvrc khac [5,

15]. Hi?u ling giam ma sat giua hai be mat try

tiep xiic co ap luc phap tuyen cung da dugc

danh gia bang th\rc nghi?m [16]. D|ic biet,

nghien cuu cua Mellinger va cpng sy cho

thay, mo men do ma sat giiia phoi, mui khoan

va thanh 16 trong nhieu truang hgp co thi Ion

gap 5 ISn so voi mo men can thiet de thuc

hi?n qua trinh cat [17,18]. Ngoai ra, mo men

Icm la mgt trong nhihig nguyen nhan chinh

gay gay miii khoan. Do vay, vi?c giam ma sat

khi khoan c6 mpt y nghTa quan trpng. Them

nSa, ma sat Ion giiia dao va dyng cy co .thi

phat sinh nhiet Ion, gay hi$n tugng dinh bit

phoi len dung cy, lam giam tuoi bin dyng cu.

Bai bao nay giai thieu each thuc tiep c^n thuc

nghi?m danh gia anh hucmg tich c\rc cCia rung

dpng vii irng dyng trong gia cong ca khi. Mo

hinh danh g\i anh hucmg cua rung d^ng lam

' Tel: 0916 056618, Email: vandu@tnul edu.vn

giam ma sat trugt kho dugc phan tich. Hieu

qua giam mo men ma sat khi thuc nghiem

khoan hgp kim nhom dugc phan tich thong

qua ky thugt thong kS so sanh.

HIEU (mo GIA M M A SAT TRU0 T KH 6

DO RUNG DON G

Hau het cac nghien cii'u truac day deu thuc

nghiem do ma sat thong qua mo hinh dia quay

(pin-on-disk). B I mgt tiep xiic phat sinh ma

sat thuang la tilp xiic diem, khong phan anh

dung dieu ki?n tiep xuc trong cac bai toan

thyc tl. Trong nghien ciiu nay, bl mat tiep

xiic dugc thyc nghifm dual dang cac cap tiep

xuc mat hinh chii V, mpt dang tilp xuc rat

ph6 biln trong ky thuat. Mo hinh thyc nghiem

dugc minh hpa tren hinh I, H? thong ranh

trupt dan huong I dugc cfl djnh tren ban may

phay 10. Ban trugt 2 dugc dat len gia sao cho

cac song trugt tiep xiic voi ranh trugt tren gia.

Thilt bi tao rung 5 (mini shaker MS-20) va

thiet hi do lyc 4 (loadcell MNC- lOOL) dugc

bat vit CO dmh tren ban trugt i 0 ciia may phay

KNUT H - VHF3. Thanh chin 5 co nhiem vy

ty len loadcell va can tra chuyen dpng tinh

tiin khi ban may phay chay sang phai de (3)

thu nhgn tin hieu lyc.

Hinh 2 minh hpa mpt so kit qua thu dugc tia'

thuc nghiem, Tren hinh 2(a), he s6 ma sat thuc

nghiem do tai 7 gia tij van toe trugt khac nhau:

0.533xlO•^ 0.75xl0•^ l.lSxlQ-^ I.7l7xl0'^

2.8xl0"\ 3.883x10"^ v^ 6x10"^ m/s.