Kết quả ứng dụng quy trình elisa trong chẩn đoán bệnh tiên mao trùng cho trâu, bò tại huyện phổ yên tỉnh thái nguyên

44 Tạp chí chăn nuôi số 6 - 08

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Kết quả ứng dụng quy trình elisa trong chẩn đoán

bệnh tiên mao trùng cho trâu, bò

tại huyện phổ yên tỉnh thái nguyên

Trần Đức Hạnh*, Nguyễn Quang Tuyên*,

Nguyễn Thị Giang Thanh

1. Đặt vấn đề

*

Ngành chăn nuôi trâu bò huyện Phổ Yên (Thái

Nguyên) trong những năm gần đây đã tăng

trưởng khá mạnh với tốc độ bình quân 7 - 9%

/năm, tổng đàn trâu bò đạt trên 2,7 vạn con.

Người dân ở đây chăn nuôi trâu bò ngoài mục

đých đáp ứng nhu cầu trong sản xuất nông

nghiệp, còn cung cấp thực phẩm có giá trị cho

xã hội như thịt, sữa, đồng thời cung cấp giống

cho các vùng lân cận. Một trong những bệnh

ký sinh trùng phổ biến gây thiệt hại cho chăn

nuôi trâu, bò là tiên mao trùng (TMT)

(Trypanosomasis). Gia súc mắc bệnh đều suy

yếu dần và giảm sức đề kháng, dễ mắc các

bệnh truyền nhiễm và một số bệnh khác.

Đã có nhiều công trình nghiên cứu về bệnh

TMT trâu bò trên thế giới và Việt Nam, phần

lớn các tác giả đều tập trung nghiên cứu các

biện pháp chẩn đoán sớm phát hiện bệnh để kịp

thời đưa ra những biện pháp phòng và trị bệnh

hiệu quả. Nhưng do TMT có đặc tính luôn thay

đổi kháng nguyên bề mặt để lẩn tránh sự đáp

ứng miễn dịch của vật chủ nên đã gây không ít

khó khăn cho chẩn đoán bệnh. ở Indonesia, năm

1996-1999 bằng kỹ thuật chẩn đoán ELISA

phát hiện kháng nguyên cho thấy tỷ lệ nhiễm

TMT ở đây là rất cao, gây thiệt hại kinh tế cho

ngành chăn nuôi (Davison, 1999). ở Philippin,

theo Manuel từ năm 1989-1997 loài trâu sống ở

vùng đầm lầy có tỷ lệ nhiễm bệnh cao nhất

*

Trường đại học Nông Lâm Thái Nguyên.

(3819 trường hợp) sau đó đến ngựa (3430

trường hợp).

Tại Việt Nam, Phạm Sỹ Lăng (1983) cho biết

bệnh TMT đã xuất hiện ở các vùng đồng bằng,

trung du, miền núi, ven biển. Trâu và bò nhiễm

T. evansi ở nhiều lứa tuổi nhưng tập trung chủ

yếu ở các lứa 3-8 năm tuổi, tỷ lệ nhiễm là 16%-

18% trong đó trâu nhiễm nhiều hơn bò. Theo

Lê Đức Quyết (1995) ở một số tỉnh miền Nam

và Tây Nguyên nhiễm TMT với tỷ lệ 22,12% ở

trâu và 6,6% ở bò. Lê Ngọc Mỹ (2002) đã dùng

các phản ứng huyết thanh học để kiểm tra và

kết luận trâu ở Việt Nam nhiễm TMT với tỷ lệ

tương đối cao 53,33% trong đó ở các tỉnh miền

núi phía Bắc và trung du lại nhiễm cao hơn ở

đồng bằng.

Phương pháp ELISA (Enzyme Link

Immunosorbent Assay) dựa trên cơ chế miễn

dịch kháng nguyên - kháng thể, có sử dụng

Enzyme và chất chỉ thị màu gọi nhằm phát hiện

sự kết hợp đặc hiệu giữa kháng nguyên và

kháng thể có trong phản ứng.

2. Nội dung và Phương pháp

2.1. Nội dung

Thiết lập quy trình chẩn đoán huyết thanh học

ELISA bằng kháng nguyên bề mặt tự chế tạo và

ứng dụng chẩn đoán bệnh TMT ở trâu bò tại

huyện Phổ Yên, Thái Nguyên.

2.2. Nguyên liệu

 Giống T. evansi được thu thập từ trâu bò

nhiễm bệnh, được nhân giống qua tiêm truyền