Hủy phán quyết trọng tài thương mại theo pháp luật Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------------------------

HỒ MINH NHIÊN

HỦY PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI

THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------------------------

HỒ MINH NHIÊN

HỦY PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI

THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

Chuyên ngành : Luật Kinh tế

Mã số chuyên ngành : 8 38 01 07

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS. Trần Thăng Long

TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là bài nghiên cứu do chính tôi thực hiện. Các phân tích về

lý luận, thực trạng, kiến nghị nghiên cứu được thực hiện một cách trung thực, khách

quan, phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Luận văn được trình bày khoa học, đúng theo

quy định của trường. Các tư liệu được sử dụng để nghiên cứu đánh giá trong luận văn

có nguồn gốc rõ ràng và đã được công bố theo đúng quy định. Luận văn này chưa

được công bố hay được sử dụng làm đề tài nghiên cứu cho một nghiên cứu khoa học

nào khác.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 11 năm 2022

Học viên thực hiện

Hồ Minh Nhiên

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học này, em

đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ và quan tâm của PGS.TS Trần Thăng Long. Người

đã có những hướng dẫn rất tâm huyết trong quá trình nghiên cứu cũng như hoàn thành

đề tài, mặc dù có nhiều khó khăn trong khoảng thời gian nghiên cứu để thầy trò có

thể có những trao đổi trực tiếp hay tiếp cận thực tiễn nhiều hơn nữa. Em xin chân

thành cảm ơn Thầy!

Em xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu nhà trường, Lãnh đạo và các thầy,

cô Khoa Luật, Khoa Đào tạo Sau đại học Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí

Minh đã tạo điều kiện rất nhiều cho em có thể học tập trau dồi, tích lũy kiến thức để

em có thể hoàn thành tốt đề tài nghiên cứu.

Tuy có nhiều cố gắng nhưng quá trình thực hiện đề tài đã gặp rất nhiều hạn

chế như thời gian và không gian và vì bản thân em chưa có thể tích lũy được nhiều

kiến thức chuyên sâu cũng như kinh nghiệm nghiên cứu nên không thể tránh khỏi

những thiếu sót và sai lầm trong lý luận. Em kính mong Quý thầy, cô, Quý chuyên

gia có những ý kiến đóng góp, giúp đỡ để em có cơ hội được học hỏi, trau dồi và hoàn

thiện kiến thức cho đề tài nghiên cứu.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 11 năm 2022

Học viên thực hiện

Hồ Minh Nhiên

iii

TÓM TẮT

Phán quyết trọng tài là quyết định được đưa ra bởi Hội đồng trọng tài thông qua

quá trình tố tụng trọng tại và đây là quyết định cuối cùng có giá trị chung thẩm. Phán

quyết trọng tài cũng đã giải quyết nhưng vấn đề mà các bên tranh chấp yêu cầu Hội

đồng trọng tài giải quyết. Hội đồng trọng tài có thể giải quyết một phần hoặc toàn bộ

yêu cầu của các bên và đưa ra loại phán quyết phù hợp. Nói rằng Hội đồng trọng tài

giải quyết đã thông qua một quy trình tố tụng nhưng cũng không thể tránh khỏi những

sai sót hoặc phán quyết vi phạm quy định pháp luật. Khi đó, dựa vào các căn cứ được

quy định tại khoản 2 Điều 68 Luật Trọng tài thương mại 2010, dựa vào yêu cầu của

các bên, Tòa án sẽ ra quyết định hủy phán quyết trọng tài.

Theo đó, hủy phán quyết trọng tài là một thủ tục tố tụng do Tòa án thực hiện

nhằm xem xét lại những phán quyết của Hội đồng trọng tài được ban hành có đúng

quy định về theo Luật Trọng tài thương mại hay không? Nếu không, trong phạm vi

quyền phản đối còn hiệu lực theo Điều 13 LTTTM 2010 thì các bên được quyền nộp

đơn yêu cầu Tòa án hủy phán quyết trọng tài để bảo vệ quyền và lợi ích của các bên.

Khi đó, Tòa án dựa vào các căn cứ luật định và chứng cứ của các bên cung cấp hoặc

chứng cứ do Tòa án có trách nhiệm thu thập, xác minh để ra quyết định công nhận

phán quyết trọng tài đó tiếp tục thi hành hoặc hủy phán quyết trọng tài đó. Khi hủy

phán quyết trọng tài, Tòa án cũng phải thực hiện theo một trình tự, thủ tục do Bộ luật

Tố tụng dân sự 2015 quy định.

Theo thông lệ quốc tế, hủy phán quyết trọng tài là một thủ tục pháp lý do Tòa án

thực hiện nhằm xem xét lại phán quyết trọng tài được ban hành có tuân thủ đầy đủ

các quy định về trình tự, thủ tục xét xử của trọng tài thương mại theo luật định. Một

trong các bên tranh chấp được quyền yêu cầu Tòa án xem xét lại phán quyết trọng tài

nếu có đủ căn cứ chứng minh rằng, Hội đồng trọng tài đã ra phán quyết thuộc một

trong những trường hợp bị hủy theo quy định của pháp luật. Việc hủy phán quyết

trọng tài cũng phải tuân theo trình tự và thủ tục chặt chẽ do pháp luật quy định.

Quá trình thực tiễn áp dụng pháp luật để hủy phán quyết trọng tài cũng đã cho

thấy được nhiều bất cập, vướng mắc của pháp luật về căn cứ áp dụng để hủy phán

iv

quyết trọng tài. Cụ thể là các căn cứ “Không có thỏa thuận trọng tài hoặc thỏa thuận

trọng tài vô hiệu; quyết định thành phần Hội đồng trọng tài, thủ tục tố tụng trọng tài

không phù hợp với thỏa thuận của các bên hoặc trái với các quy định của Luật TTTM;

quy định vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của Hội đồng trọng tài; chứng cứ do

các bên cung cấp mà Hội đồng trọng tài căn cứ vào đó để ra phán quyết là giả mạo;

trọng tài viên nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác của một bên tranh chấp làm

ảnh hưởng đến tính khách quan, công bằng của phán quyết trọng tài; phán quyết trọng

tài trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam; quy định về nguyên tắc

cấm hành vi mâu thuẫn trong tố tụng”.

Từ những phân tích về những bất cập, vướng mắc của pháp luật về các căn cứ

hủy phán quyết trọng tài, tác giả cũng đưa ra được những định hướng hoàn thiện pháp

luật, giải pháp sửa đổi, bổ sung nội dung pháp luật về căn cứ hủy phán quyết trọng

tài và các giải pháp nâng cao hiệu quả trong quá trình tố tụng trọng tài của Hội đồng

trọng tài và cả việc hủy phán quyết trọng tài của Tòa án để pháp luật được đảm bảo

giải quyết các vấn đề thực tiễn một cách công bằng, đảm bảo lợi ích của các bên và

xã hội.

v

ABSTRACT

An arbitral award is a decision made by the Arbitral Tribunal through the

arbitration proceedings and it is final and final. The arbitral award also resolved the

issues that the disputing parties requested the arbitral tribunal to settle. The arbitral

tribunal may partially or fully resolve the parties' claims and issue the appropriate

type of award. Saying that the arbitral tribunal has approved a proceeding but cannot

avoid errors or rulings that violate the law. Then, based on the grounds specified in

Clause 2, Article 68 of the Law on Commercial Arbitration 2010, based on the

requests of the parties, the Court will issue a decision to cancel the arbitral award.

Accordingly, annulment of an arbitral award is a procedure carried out by the

Court to review whether the decisions of the Arbitral Tribunal are issued in

accordance with the provisions of the Law on Commercial Arbitration. If not, within

the scope of the valid right of objection under Article 13 of the 2010 LCC, the parties

are entitled to apply to the Court to annul the arbitral award to protect the rights and

interests of the parties. At that time, the Court shall rely on the statutory grounds and

evidence provided by the parties or the evidence collected and verified by the Court

to issue a decision to recognize the arbitration award to continue to enforce or annul

that arbitral award. When canceling an arbitral award, the Court must also follow an

order and procedure prescribed by the Civil Procedure Code 2015.

According to international practice, annulment of an arbitral award is a legal

procedure carried out by the Court to review the issued arbitral award in full

compliance with the provisions on adjudication order and procedures. statutory

commercial arbitration. One of the disputing parties has the right to request the Court

to reconsider the arbitral award if there are sufficient grounds to prove that the arbitral

tribunal has made the award in one of the cases which are annulled according to the

provisions of law. . The annulment of an arbitral award must also follow a strict order

and procedure prescribed by law.

The practical process of applying the law to annul an arbitral award has also

shown many inadequacies and problems of the law on the grounds to apply for