Hội nghị cấp cao á âu lần thứ VII (asem VII)

Lêi c¶m ¬n

Tr¶i qua mét qu¸ tr×nh t×m tßi, lµm viÖc nhiÖt t×nh, t«i ®· hoµn thµnh

b¶n kho¸ luËn tèt nghiÖp ®¹i häc.

Tríc hÕt, t«i v« cïng c¶m ¬n thÇy PGS. TS NguyÔn C«ng Khanh ng – -

êi ®· trùc tiÕp gióp ®ì, híng dÉn t«i rÊt cô thÓ vµ tËn t×nh ®Ó b¶n kho¸ luËn

®îc hoµn thµnh.

TiÕp ®Õn, t«i còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa

LÞch Sö, ®Æc biÖt lµ c¸c thÇy c« gi¸o trong tæ bé m«n LÞch Sö ThÕ giíi –

khoa LÞch Sö trêng §¹i häc Vinh ®· d¹y dç vµ gióp ®ì t«i trong suèt qu¸

tr×nh häc tËp vµ nghiªn cøu.

Do tr×nh ®é nghiªn cøu cßn lµ mét sinh viªn nªn cßn nhiÒu h¹n chÕ,

cho nªn B¶n kho¸ luËn ch¾c ch¾n sÏ cßn nhiÒu thiÕu sãt. V× thÕ, t«i rÊt mong

nhËn ®îc sù th«ng c¶m vµ gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n.

Lêi cuèi cïng t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh ®èi víi b¹n bÌ,

gia ®×nh, ngêi th©n ®· lu«n ®éng viªn tinh thÇn, t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i trong

thêi gian häc tËp võa qua.

Vinh, th¸ng 5 n¨m 2009

Sinh viªn:

NguyÔn ThÞ Ngäc T©m.

1

Môc lôc

Trang

Më ®Çu………………………………………………………………………1

1. Lý do chän ®Ò tµi ...............1 …………………………………………

2. LÞch sö vÊn ®Ò ...........................3 ……………………………………

3. Môc ®Ých vµ nhiÖm vô cña ®Ò tµi ...............4 …………………………

4. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu .5 …………………………………

5. Nguån tµi liÖu vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ...............5 ………………

6. §ãng gãp cña khãa luËn 5 ……………………………………………

7. Bè côc cña khãa luËn 6 ………………………………………………

Ch¬ng 1: Bèi c¶nh lÞch sö cña Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII…………...7

1.1. Kh¸i qu¸t vÒ sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña DiÔn ®µn hîp t¸c ¸ - ©u .7 …

1.2. Bèi c¶nh thÕ giíi vµ khu vùc tríc Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII .13 …

Ch¬ng 2: Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII TÇm nh×n vµ hµnh ®éng: – “

Huíng tíi mét gi¶i ph¸p cïng cã lîi”……………..........................22

2.1. C«ng t¸c chuÈn bÞ .22 ………………………………………………

2.2. DiÔn biÕn cña Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII .............25 ……………

2.3. Ho¹t ®éng cña ®oµn ViÖt Nam 32 …………………………………

2.4. KÕt qu¶ cña Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII 40 ………………………

Ch¬ng 3: §¸nh gi¸ vÒ Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII vµ ®ãng gãp cña

ViÖt

Nam ..48 …………………………………………………………………

3.1. ý nghÜa lÞch sö cña Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII 48 ………………

3.2. §ãng gãp cña ViÖt Nam ..............52 ………………………………

KÕt luËn……………………………………………………………………55

Phô lôc……………………………………………………………………..58

Phô lôc 1 ..............58 ……………………………………………………

Phô lôc 2 ..............63 ……………………………………………………

2

Tµi liÖu tham kh¶o………………………………………………………..70

Nh÷ng thuËt ng÷ viÕt t¾t ®îc sö dông trong

kho¸ luËn

Më ®Çu

1. Lý do chän ®Ò tµi.

AEBF DiÔn ®µn doanh nghiÖp ¸ - ¢u

AECF Khu«n khæ hîp t¸c ¸ - ¢u

AFTA Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN

ASEAN HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸

ASEF Quü ¸ - ¢u

ASEM DiÔn ®µn hîp t¸c ¸ - ¢u

CEP Tuyªn bè Hµ Néi vÒ quan hÖ ®èi t¸c kinh tÕ ¸ - ¢u

chÆt chÏ h¬n

CMM Héi nghÞ Bé trëng V¨n ho¸ ASEM

CSCAP Héi ®ång hîp t¸c an ninh ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng

EAFTA Khu vùc th¬ng m¹i Tù do §«ng ¸

EC Uû ban ch©u ¢u

EU Liªn minh ch©u ¢u

FMM Héi nghÞ Bé trëng ngo¹i giao ¸ - ¢u

GDP Tæng s¶n phÈm quèc néi

GNP Tæng s¶n phÈm quèc d©n

ICPS §Çu mèi liªn hÖ vÒ ®Çu t

ILO Tæ chøc Lao ®éng quèc tÕ

IMF Quü tiÒn tÖ quèc tÕ

IPAP KÕ ho¹ch hµnh ®éng xóc tiÕn ®Çu t

PCA HiÖp ®Þnh ®èi t¸c vµ hîp t¸c gi÷a ViÖt Nam vµ EU

SOM Héi nghÞ c¸c quan chøc cÊp cao

TFAP KÕ ho¹ch hµnh ®éng thuËn lîi ho¸ th¬ng m¹i

UNEP Ch¬ng tr×nh M«i trêng Liªn Hîp Quèc

WB Ng©n hµng thÕ giíi

WTO Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi

3

Ngµy 1 vµ 2 th¸ng 3 n¨m 1996 ®· trë thµnh thêi kh¾c lÞch sö trong quan

hÖ gi÷a hai ch©u lôc ¸ - ©u, khi mµ Héi nghÞ thîng ®Ønh ¸ - ©u lÇn ®Çu tiªn ®-

îc häp t¹i B¨ng Cèc (Th¸i Lan), khai sinh ra DiÔn ®µn hîp t¸c ¸ - ¢u (ASEM).

Vît lªn nh÷ng th¸ch thøc cña sù kh¸c biÖt, hîp t¸c ASEM ph¸t triÓn n¨ng ®éng,

®¹t nhiÒu thµnh tùu quan träng trong c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa , …

®¸p øng nguyÖn väng cña nh©n d©n hai ch©u lôc.

Lµ diÔn ®µn ®èi tho¹i phi chÝnh thøc gi÷a c¸c nguyªn thñ vµ ngêi ®øng

®Çu ChÝnh phñ cña c¸c níc thµnh viªn ASEM, vai trß, vÞ thÕ cña ASEM trªn

thÕ giíi ngµy cµng t¨ng. Sè lîng thµnh viªn cña ASEM t¨ng tõ 26 (n¨m 1996)

lªn 39 thµnh viªn (t¹i ASEM V, Hµ Néi, 2004) vµ 45 thµnh viªn hiÖn nay. Víi

58% d©n sè thÕ giíi, c¸c níc ASEM lµ mét thÞ trêng réng lín, chiÕm kho¶ng

50% GDP toµn cÇu, 60% tæng kim ng¹ch th¬ng m¹i thÕ giíi. ASEM phÊn ®Êu

v× môc tiªu t¨ng cêng ®èi tho¹i vµ hîp t¸c trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò

quèc tÕ lín lµ hßa b×nh, an ninh vµ ph¸t triÓn, trong ®ã híng tíi viÖc t¹o dùng“

mét mèi quan hÖ ®èi t¸c míi, toµn diÖn ¸ - ¢u v× sù t¨ng trëng m¹nh mÏ h¬n , ”

“ t¹o sù hiÓu biÕt s©u s¾c h¬n gi÷a nh©n d©n hai ch©u lôc vµ thiÕt lËp kªnh

®èi tho¹i chÆt chÏ gi÷a c¸c ®èi t¸c b×nh ®¼ng , duy tr×, t¨ng c ” “ êng hßa b×nh

vµ æn ®Þnh còng nh ph¸t huy c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ,

x· héi bÒn v÷ng . ”

H¬n 10 n¨m qua, DiÔn ®µn hîp t¸c ¸ - ¢u trë thµnh cÇu nèi quan träng

cho c¸c céng ®ång kinh doanh ¸ - ¢u, c¸c nghÞ viÖn, c¸c tæ chøc phi chÝnh

phñ. ASEM cßn trë thµnh mét khu«n khæ ®èi tho¹i vµ hîp t¸c liªn khu vùc

quan träng, t¹o ®éng lùc míi cho quan hÖ hîp t¸c toµn diÖn ¸ - ¢u còng nh

hîp t¸c song ph¬ng gi÷a c¸c thµnh viªn. Tõ ASEM V tæ chøc t¹i Hµ Néi th¸ng

10/2004 vµ ASEM VI t¹i Helsinki - PhÇn Lan th¸ng 9/2006 ®Õn nay, nhiÒu

cam kÕt cña c¸c vÞ l·nh ®¹o ®· ®îc thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶ .

Tuy nhiªn, ASEM vÉn cßn nhiÒu viÖc ph¶i lµm, trong ®ã, hîp t¸c gi÷a

c¸c níc thµnh viªn ph¶i thùc chÊt vµ hiÖu qu¶ h¬n. ASEM cÇn cã vai trß nhiÒu

4

h¬n vµ cã träng lîng h¬n trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò quèc tÕ. §Æc biÖt

ASEM ph¶i ®ñ m¹nh ®Ó øng phã vµ gi¶m thiÓu nh÷ng t¸c ®éng xÊu cña thiªn

tai, cña nh÷ng cuéc khñng ho¶ng ng©n hµng, tµi chÝnh mang tÝnh toµn cÇu hiÖn

nay. V× thÕ ASEM VII cã ý nghÜa rÊt quan träng, lµ dÞp c¸c níc thµnh viªn kÞp

thêi ®iÒu chØnh ph¬ng híng hµnh ®éng nh»m x©y dùng mét tÇm nh×n thiÕt thùc

vµ hiÖu qu¶ h¬n. §©y còng lµ diÔn ®µn gióp ASEM t¹o dùng sù hiÓu biÕt s©u

s¾c h¬n gi÷a nh©n d©n hai ch©u lôc nh»m duy tr× hßa b×nh, æn ®Þnh vµ ph¸t huy

c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi bÒn v÷ng.

Lµ mét trong nh÷ng níc thµnh viªn s¸ng lËp, ViÖt Nam lu«n coi träng

vµ tham gia tÝch cùc vµo hîp t¸c ASEM. Sù tham dù cña Thñ tíng NguyÔn TÊn

Dòng t¹i Héi nghÞ cÊp cao ASEM VII lµ thùc tÕ sinh ®éng kh¼ng ®Þnh ViÖt

Nam lu«n tÝch cùc ®ãng gãp vµ chñ ®éng thóc ®Èy hîp t¸c ASEM trªn c¶ ba

lÜnh vùc: ®èi tho¹i chÝnh trÞ, hîp t¸c kinh tÕ vµ hîp t¸c v¨n hãa x· héi. Ngêi

®øng ®Çu ChÝnh phñ ViÖt Nam cã bµi ph¸t biÓu tËp trung vµo viÖc thóc ®Èy

hîp t¸c kinh tÕ, v¨n hãa gi÷a c¸c thµnh viªn vµ kh¼ng ®Þnh sù ñng hé cña ViÖt

Nam ®èi víi c¸c s¸ng kiÕn cña mét sè níc thµnh viªn vÒ phèi hîp hîp t¸c v¨n

hãa, an ninh l¬ng thùc vµ nh÷ng øng phã ®èi víi biÕn ®æi khÝ hËu §©y sÏ lµ …

nh÷ng ®ãng gãp thiÕt thùc, gãp phÇn vµo thµnh c«ng cña Héi nghÞ CÊp cao

ASEM VII - gióp cho tiÕn tr×nh hîp t¸c ¸ - ¢u thùc sù trë thµnh quan hÖ ®èi

t¸c toµn diÖn, bÒn v÷ng v× hßa b×nh, phån vinh, trªn tinh thÇn ®i vµo æn ®Þnh

l©u dµi vµ tin cËy lÉn nhau gi÷a c¸c níc thµnh viªn.

ASEM VII diÔn ra khi t×nh h×nh thÕ giíi cã nh÷ng biÕn ®éng phøc t¹p.

ChÝnh v× vËy, Héi nghÞ lÇn nµy cã ý nghÜa cùc kú quan träng, gióp c¸c níc

thµnh viªn t×m ra c¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng sù hîp t¸c gi÷a hai ch©u lôc nh»m

gi¶i quyÕt khã kh¨n theo c¸ch thøc phï hîp víi lîi Ých chung cña c¸c níc

thµnh viªn ASEM vµ céng ®ång quèc tÕ - ®óng nh chñ ®Ò cña Héi nghÞ lµ : “

TÇm nh×n vµ hµnh ®éng : Híng tíi mét gi¶i ph¸p cïng cã lîi”. ChÝnh v× lÏ ®ã

mµ chóng t«i chän ®Ò tµi “ Héi nghÞ CÊp cao ¸ _ ¢u lÇn thø b¶y (ASEM

VII)” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cho khãa luËn tèt nghiÖp cña m×nh.

5

2. LÞch sö vÊn ®Ò.

Ngay tõ khi míi ra ®êi th¸ng 3/1996, ASEM ®· thu hót sù chó ý cña c¸c

nhµ nghiªn cøu trong vµ ngoµi níc. Cho ®Õn nay ®· cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh

nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò cã liªn quan tíi ASEM.

Cuèn “ ASEM Introduction” cña Tæng côc V - Bé néi vô, xuÊt b¶n n¨m

1998 ®· tËp hîp c¸c bµi viÕt níc ngoµi vÒ thêi ®iÓm ra ®êi cña ASEM, ®Æc biÖt

lµ c¸c bµi viÕt chó träng vÒ mèi quan hÖ ¸ - ¢u t¹i ASEM I.

N¨m 2000, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia xuÊt b¶n cuèn “ ViÖt Nam

vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ ” do ñy ban quèc gia vÒ hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ

biªn so¹n, ®îc bæ sung vµ chØnh söa n¨m 2001, 2002. Trong ®ã ASEM ®îc

nghiªn cøu t¬ng ®èi kh¸i qu¸t vµ ®Çy ®ñ vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña

diÔn ®µn, néi dung hîp t¸c vµ híng hîp t¸c cña ASEM .

N¨m 2004, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia xuÊt b¶n cuèn “ Hîp t¸c ¸

- ¢u vµ vai trß cña ViÖt Nam” do ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam viÕt (NguyÔn

Duy Quý chñ biªn) ®îc bæ sung vµ chØnh söa n¨m 2006 ®· nghiªn cøu qu¸

tr×nh h×nh thµnh, c¸c ho¹t ®éng vµ nh÷ng thµnh tùu chÝnh cña ASEM tõ khi

h×nh thµnh ®Õn n¨m 2004, nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc cña ASEM trong nh÷ng

n¨m ®Çu thÕ kû XXI, ®ång thêi ph©n tÝch qu¸ tr×nh ViÖt Nam tham gia ASEM

tõ 1996 - 2004 .

N¨m 2007, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia xuÊt b¶n cuèn “ ViÖt Nam

héi nhËp kinh tÕ trong xu thÕ toµn cÇu hãa”do Bé Ngo¹i giao - Vô hîp t¸c

kinh tÕ ®a ph¬ng biªn so¹n. T¸c phÈm ®Ò cËp tíi mét sè ®iÓm vÒ ASEM, vÒ

qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam vµ c¸c c¬ chÕ liªn kÕt kinh tÕ,

trong ®ã cã ASEM .

Tõ n¨m 2006 ®Õn nay, ®· xuÊt hiÖn nhiÒu bµi nghiªn cøu vÒ mét khÝa

c¹nh nµo ®ã cña ASEM trªn c¸c b¸o Nh©n D©n, Tin tøc…, c¸c t¹p chÝ:

Nghiªn cøu §«ng Nam ¸, Nghiªn cøu quèc tÕ, t¹p chÝ Céng S¶n, ®Æc biÖt lµ

c¸c bµi viÕt trªn TTXVN…

6

Ngoµi ra cßn cã mét sè luËn v¨n, luËn ¸n Th¹c sü, TiÕn sü cã ®Ò cËp tíi

nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan tíi DiÔn ®µn hîp t¸c ¸ - ¢u (ASEM). §Æc biÖt lµ

nh÷ng th«ng tin, nh÷ng bµi viÕt trªn c¸c trang Web trªn m¹ng Internet bµn

nhiÒu khÝa c¹nh vÒ Héi nghÞ CÊp cao ASEM lÇn thø b¶y th¸ng 10 n¨m 2008.

Tuy nhiªn, c¸c bµi viÕt trªn cha ph¶n ¸nh toµn diÖn vµ hÖ thèng vÒ Héi

nghÞ CÊp cao ASEM VII, vÞ trÝ cña Héi nghÞ CÊp cao ASEM VII trong tiÕn

tr×nh ph¸t triÓn cña ASEM. §©y còng lµ sù kiÖn míi diÔn ra cho nªn cßn cha ®-

îc nghiªn cøu mét c¸ch s©u réng. §ã chÝnh lµ lý do ®Ó chóng t«i lùa chän ®Ò

tµi nghiªn cøu nµy .

3. Môc ®Ých vµ nhiÖm vô cña ®Ò tµi.

3.1. Môc ®Ých.

Víi ®Ò tµi nµy, chóng t«i muèn ®i s©u t×m hiÓu c¸c vÊn ®Ò :

T×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña Héi nghÞ CÊp cao ¸ - ¢u lÇn thø b¶y

(ASEM VII ) nh:

- Bèi c¶nh lÞch sö.

- Néi dung Héi nghÞ.

- KÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö cña Héi nghÞ.

Tõ viÖc t×m hiÓu vÒ Héi nghÞ CÊp cao ASEM VII ®Ó rót ra nh÷ng bµi

häc kinh nghiÖm cho viÖc tæ chøc Héi nghÞ quèc tÕ vµ héi nhËp quèc tÕ cña

ViÖt Nam .

3.2. NhiÖm vô.

NhiÖm vô cña ®Ò tµi lµ tËp hîp, hÖ thèng hãa, kh¸i qu¸t hãa t liÖu vµ t×m

hiÓu mét c¸ch s©u s¾c h¬n vÒ Héi nghÞ CÊp cao ASEM VII. §ã lµ c¬ së ®Ó cã

thÓ ®a ra nh÷ng bíc ®i, biÖn ph¸p thÝch hîp, h÷u hiÖu nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng

vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu trong tiÕn tr×nh héi nhËp ViÖt Nam - ASEM.

4. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu

§Ò tµi nghiªn cøu mét c¸ch tæng quan vÒ Héi nghÞ CÊp cao ASEM VII

tæ chøc t¹i B¾c Kinh - Trung Quèc vµo th¸ng 10/2008 díi gãc ®é lÞch sö: Bèi

c¶nh lÞch sö, diÔn biÕn, kÕt qu¶ vµ ý nghÜa cña Héi nghÞ.

7