Hoạt động du lịch vùng huế trước năm 1975

42 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (66). 2008

HOAÏT ÑOÄNG DU LÒCH VUØNG HUEÁ TRÖÔÙC NAÊM 1975

Phan Thuận An*

So vôùi phöông Taây, hoaït ñoäng du lòch vaø nhaát laø toå chöùc cuûa ngaønh du

lòch ôû phöông Ñoâng ra ñôøi muoän hôn nhieàu. ÔÛ Vieät Nam noùi chung ôû Hueá noùi

rieâng, hoaït ñoäng du lòch cuõng chæ môùi manh nha sau khi theo böôùc chaân xaâm

löôïc cuûa ngöôøi Phaùp ñeán nöôùc ta vaøo nhöõng thaäp nieân cuoái theá kyû XIX, vaø toå

chöùc du lòch ñöôïc hình thaønh moät caùch chính thöùc sau khi thöïc daân Phaùp thieát

laäp xong neàn ñoâ hoä treân toaøn coõi Ñoâng Döông vaøo nhöõng naêm ñaàu theá kyû XX.

Töø ñoù trôû ñi, nhaèm khai thaùc kinh teá ñoái vôùi vuøng ñaát voán giaøu tieàm naêng vaên

hoùa vaø thaéng caûnh thieân nhieân taïi xöù thuoäc ñòa naøy, ngöôøi Phaùp ñaõ hoaøn thieän

daàn boä maùy phuïc vuï du lòch töø trung öông ñeán ñòa phöông. Nhöng, keå töø naêm

1945 ñeán naêm 1975, Vieät Nam bò laâm vaøo hai cuoäc chieán tranh khoác lieät vaø

tình hình an ninh baát oån, cho neân ngaønh du lòch trong nöôùc noùi chung, ôû Thöøa

Thieân Hueá noùi rieâng duø muoán cuõng khoù phaùt trieån ñöôïc.

I. Töø khaùi nieäm veà du lòch ngaøy xöa ñeán hoaït ñoäng du lòch ôû Hueá

döôùi trieàu Nguyeãn

Neáu hieåu theo yù nghóa chính thöùc vaø chaët cheõ cuûa töø du lòch hieän nay thì

coù theå noùi ngaøy xöa, döôùi caùc trieàu ñaïi quaân chuû, caùc hoaït ñoäng du lòch dieãn ra

moät caùch haïn heïp vaø thöa thôùt, chæ giôùi haïn trong ñôøi soáng cuûa vua chuùa, quan

laïi vaø tao nhaân maëc khaùch. Ñöông nhieân laø caùc hoaït ñoäng du lòch aáy ñeàu mang

tính töï phaùt, leû teû vaø ngaãu höùng tuøy theo hoaøn caûnh, ñòa vò vaø ñieàu kieän cuûa

moãi ngöôøi, chöù chöa trôû thaønh moät nhu caàu vaên hoùa tinh thaàn nhö trong ñôøi

soáng xaõ hoäi hieän nay.

Ñeå chæ caùc sinh hoaït nhö theá, ngöôøi xöa thöôøng duøng caùc töø vaân du, ngao du,

nhaøn du, du laõm, du quan, du ngoaïn v.v..., trong ñoù ñeàu coù töø “du”, nghóa laø ñi chôi.

Ñoái vôùi ñaïi ña soá daân chuùng ngaøy xöa, khaùi nieäm du lòch chæ laø:

Ñi cho bieát ñoù bieát ñaây,

ÔÛ nhaø vôùi meï bieát ngaøy naøo khoân.

Coøn vieäc du lòch cuûa caùc vua chuùa vaø quan laïi baáy giôø thì ñeàu coù mang ít

nhieàu tính chính trò, ngoaïi giao vaø “thaêm daân cho bieát söï tình”.

Saùch Ñaïi Vieät söû kyù toaøn thö ghi raèng töø thaùng 3 ñeán thaùng 11 naêm Taân

Söûu (1301), Thöôïng hoaøng Traàn Nhaân Toâng ñaõ “vaân du caùc nôi, sang Chieâm

Thaønh”.(1) Chuyeán “vaân du caùc nôi” suoát 8 thaùng aáy ñaõ mang laïi cho hai nöôùc

Vieät - Chieâm söï höõu haûo veà maët ngoaïi giao vaø seõ taïo neân moái hoân nhaân ñaày

chaát söû thi giöõa coâng chuùa Huyeàn Traân vaø quoác vöông Cheá Maân naêm 1306.

Ñoái vôùi quan laïi, khi coøn taïi chöùc, hoï thöôøng thöïc hieän vieäc du lòch baèng

caùch keát hôïp vôùi nhöõng chuyeán ñi coâng caùn trong nöôùc hoaëc lôïi duïng thôøi gian

tham gia vaøo caùc söù boä ñi ra laøm vieäc ôû ngoaïi quoác. Vaø, trong giai ñoaïn cuoái

ñôøi, khi lui veà vui thuù ñieàn vieân, hoï thöôøng coù thôøi gian thong thaû vaø ñieàu kieän

thuaän tieän ñeå ngao du sôn thuûy vôùi baàu röôïu tuùi thô.

* Thaønh phoá Hueá.

VAÊN HOÙA - LÒCH SÖÛ