Hoàn thiện công tác quản lý tín dụng cho hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Đại Từ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

––––––––––––––––––––––––––––

HỒ ĐỨC MINH

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÍN DỤNG

CHO HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP

VÀ PTNT HUYỆN ĐẠI TỪ

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Minh Ngọc

THÁI NGUYÊN - 2012

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn thạc sỹ kinh tế “Hoàn thiện công tác quản lý tín dụng cho hộ sản

xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Đại Từ". được

nghiên cứu thông qua việc đánh giá hoạt động của ngân hàng giai đoạn 2009-

2011. Các nguồn thông tin, số liệu được đưa vào luận v ăn đã được chỉ rõ nguồn

gốc, các số liệu đã được xử lý phù hợp với mục tiêu của việc nghiên cứu.

Tôi xin cam đoan rằng: Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là

hoàn toàn trung thực và chưa được sử dụng cho bất kỳ một học vị nào khác

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

HỒ ĐỨC MINH

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, tôi đã nhận

được sự giúp đỡ nhiệt tình của nhiều tập thể, cá nhân trong và ngoài trường.

Trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn TS. Trần Thị Minh Ngọc – Viện

Kinh Tế Việt Nam đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong việc nghiên

cứu khoa học và hoàn thiện luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo, Khoa Sau Đại học - Trường

Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên cùng với sự giúp đỡ của

các phòng ban thuộc UBND huyện Đại Từ, NHNo&PTNT huyện Đại Từ đã tạo

điều kiện thuận lợi cho tôi nghiên cứu và hoàn thành đề tài.

Xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và người thân trong gia đình đã quan

tâm, động viên và giúp đỡ cho tôi hoàn thiện việc nghiên cứu đề tài.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

HỒ ĐỨC MINH

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

Lời cam đoan............................................................................................................... i

Lời cảm ơn.................................................................................................................. ii

Mục lục...................................................................................................................... iii

Danh mục chữ viết tắt .............................................................................................. vii

Danh mục các bảng ................................................................................................. viii

Danh mục các sơ đồ .................................................................................................. ix

LỜI NÓI ĐẦU ...........................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .......................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ..............................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

4. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................3

Chƣơng 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG, TÍN DỤNG CHO

HỘ SẢN XUẤT .........................................................................................................4

1.1. Tín dụng ngân hàng thương mại ..........................................................................4

1.1.1. Một số khái niệm về tín dụng ngân hàng thương mại.......................................4

1.1.2. Phân loại tín dụng..............................................................................................6

1.1.2.1. Căn cứ vào thời gian sử dụng vốn..................................................................6

1.1.2.2. Phân loại theo mục đích .................................................................................6

1.1.2.3. Phân loại theo căn cứ đảm bảo.......................................................................7

1.1.2.4. Căn cứ vào hình thức cho vay........................................................................7

1.1.2.5. Căn cứ vào mức độ rủi ro...............................................................................8

1.1.3. Vai trò của vốn tín dụng ngân hàng trong phát triển kinh tế nông nghiệp và

nông thôn.....................................................................................................................8

1.1.3.1. Vốn tín dụng góp phần khai thác mọi tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên

và lao động ..................................................................................................................9

1.1.3.2. Vốn tín dụng tạo điều kiện phát triển các ngành nghề nhằm giải quyết các

công ăn việc làm cho người lao động, tăng thu nhập, cải thiện đời sống. ..................9

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

iv

1.1.3.3. Tác động của vốn tín dụng với người dân tiếp thu công nghệ mới, nâng cao

trình độ sản xuất, tăng cường hạch toán kinh tế .........................................................9

1.1.3.4. Vốn tín dụng đã thực sự góp phần giải quyết các vấn đề xã hội, là công cụ

đắc lực nhằm thực hiện xóa đói giảm nghèo trong nông thôn..................................10

1.1.3.5. Vốn tín dụng góp phần thúc đẩy sự hình thành thị trường tài chính ở

nông thôn...................................................................................................... 10

1.1.3.6. Vai trò của tín dụng ngân hàng đối với sự phát triển kinh tế hộ sản xuất ...12

1.1.4. Các nguyên tắc và điều kiện cấp tín dụng ngân hàng .....................................14

1.1.4.1. Khách hàng vay vốn phải đảm bảo các nguyên tắc sau:..............................14

1.1.4.2. Ngân hàng nơi cho vay xem xét và quyết định cho vay khi khách hàng có

đủ các điều kiện sau ..................................................................................................15

1.1.4.3. Quy trình cấp tín dụng của ngân hàng thương mại......................................15

1.1.5. Đặc trưng của tín dụng ngân hàng thương mại...............................................19

1.1.5.1. Các đặc trưng chung.....................................................................................19

1.1.5.2. Đặc trưng đối với tín dụng trong lĩnh vực nông nghiệp ..............................19

1.2. Quản lý tín dụng ngân hàng ...............................................................................20

1.2.1. Khái niệm........................................................................................................20

1.2.2. Vai trò của việc hoàn thiện công tác quản lý tín dụng....................................22

1.2.3. Rủi ro tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng.......................................................23

1.2.3.1. Khái niệm, các nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng ..................................23

1.2.3.2. Quản lý rủi ro tín dụng .................................................................................24

1.2.4. Chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý tín dụng....................................................27

1.2.4.1. Chi tiêu chung ..............................................................................................28

1.2.4.2. Chỉ tiêu cụ thể ..............................................................................................31

1.2.5. Các nhân tố ánh hưởng đến công tác quản lý tín dụng ...................................32

1.2.5.1. Các nhân tố khách quan ...............................................................................32

1.2.5.2. Các nhân tố chủ quan ...................................................................................37

Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................40

2.1. Các câu hỏi nghiên cứu đặt ra ............................................................................40

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

v

2.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................40

2.2.1. Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử ......................................40

2.2.2. Phương pháp thống kê và phân tích số liệu thống kê .....................................41

2.2.3. Phương pháp phỏng vấn..................................................................................41

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu.......................................................................42

Chƣơng 3: THỰC TRẠNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN

HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN ĐẠI TỪ...44

3.1. Khái quát chung về tình hình hoạt động kinh doanh của NHNo & PTNT

huyện Đại Từ ..........................................................................................................44

3.1.1. Khái quát chung về tình hình kinh tế huyện Đại Từ.......................................44

3.1.1.1. Một số nét về điều kiện tự nhiên và xã hội ..................................................44

3.1.1.2. Đánh giá tình hình phát triển kinh tế huyện Đại Từ ....................................44

3.1.1.3. Những tồn tại của kinh tế nông nghiệp và nông thôn huyện Đại Từ............46

3.1.2. Những thuận lợi, khó khăn cho hoạt động của Ngân hàng.............................47

3.1.2.1. Thuận lợi ......................................................................................................47

3.1.2.2. Khó khăn ......................................................................................................49

3.2. Tình hình hoạt động kinh doanh của NHNo&PTNT huyện Đại Từ..................50

3.2.1. Một số nét về NHNo&PTNT huyện Đại Từ........................................................50

3.2.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của NHNo&PTNT huyện Đại Từ..................52

3.2.2.1. Đánh giá chung tình hình hoạt động kinh doanh .........................................52

3.2.2.2. Hoạt động huy động vốn ..............................................................................52

3.2.2.3. Hoạt động tín dụng.......................................................................................55

3.2.2.4. Những hoạt động khác của NHNo&PTNT huyện Đại Từ ...........................59

3.2.2.5. Phân tích các chỉ tiêu và nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tín dụng......60

3.3. Công tác quản lý tín dụng hộ sản xuất tại NHNo&PTNT huyện Đại Từ..........63

3.3.1. Cơ sở pháp lý cho vay hộ sản xuất..................................................................63

3.3.2. Quy mô cho vay hộ sản xuất...........................................................................64

3.3.3. Cơ cấu cho vay hộ sản xuất.............................................................................64

3.3.4. Kết quả cho vay, thu nợ hộ sản xuất tại NHNo Đại Từ...................................64

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

vi

3.4. Đánh giá công tác quản lý tín dụng hộ sản xuất tại Ngân hàng nông nghiệp và

phát triển nông thôn huyện Đại Từ ...........................................................................66

3.4.1. Chỉ tiêu định tính.............................................................................................66

3.4.2. Các Chỉ tiêu định lượng ..................................................................................67

Chƣơng 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÍN

DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NHNO&PTNT HUYỆN ĐẠI TỪ .......................78

4.1. Định hướng phát triển tại NHNo&PTNT huyện Đại Từ ...................................78

4.1.1. Định hướng phát triển chung ..........................................................................78

4.1.2. Định hướng phát triển tín dụng .......................................................................79

4.2. Các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý tín dụng hộ sản xuất tại NHNo huyện

Đại Từ .......................................................................................................................80

4.2.1. Hoàn thiện công tác kế hoạch hóa tín dụng ....................................................80

4.2.2. Hoàn thiện chính sách tin dụng........................................................................80

4.2.3. Hoàn thiện về chính sách khách hàng ..............................................................81

4.2.4. Hoàn thiện công tác định hướng khách hàng ...................................................82

4.2.5. Hoàn thiện về điều kiện vay vốn đối với khách hàng .....................................83

4.2.6. Hoàn thiện công tác thẩm định và phân tích tín dụng....................................84

4.2.7. Nâng cao năng lực, phẩm chất đạo đức, chất lượng nguồn nhân lực..................88

4.2.8. Kết hợp chặt chẽ với chính quyền, đoàn thể trong quá trình cho vay, tuyên

truyền hoạt động ngân hàng ......................................................................................90

4.3. Một số kiến nghị.................................................................................................91

4.3.1.Kiến nghị với Chính phủ..................................................................................91

4.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước ................................................................91

4.3.3. Kiến nghị với chính quyền địa phương...........................................................92

4.3.4. Kiến nghị với NHNo&PTNT Việt Nam, NHNo tỉnh Thái Nguyên ...............92

KẾT LUẬN ..............................................................................................................93

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................94

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

CBTD

HSXKD

NH

NHN0&PTNT

NHNN

NHTM

PGD

SXKD

TDNH

TCKT

TMCP

Trđ

VNĐ

Nội dung

Cán bộ tín dụng

Hộ sản xuất kinh doanh

Ngân hàng

Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn

Ngân hàng nhà nước

Ngân hàng thương mại

Phòng giao dịch

Sản xuất kinh doanh

Tín dụng ngân hàng

Tổ chức kinh tế

Thương mại cổ phần

Triệu đồng

Đơn vị tiền Việt Nam

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Hoạt động cơ bản của NHNo&PTNT huyện Đại Từ giai đoạn 2009 – 2011. 52

Bảng 3.2: Cơ cấu nguồn vốn giai đoạn 2009-2011...................................................54

Bảng 3.3: Tỷ trọng nguồn vốn giai đoạn 2009-2011 ................................................55

Bảng 3.4: Kết cấu dư nợ giai đoạn 2009-2011 .........................................................56

Bảng 3.5: Cơ cấu dư nợ theo ngành kinh tế giai đoạn 2009-2011.................................56

Bảng 3.6: Kết quả dư nợ của hộ và cá nhân giai đoạn 2009-2011 ...........................57

Bảng 3.7: Cơ cấu cho vay -thu nợ - dư nợ các thành phần kinh tế giai đoạn 2009-2011.58

Bảng 3.8: Tình hình cho vay – thu nợ - dư nợ giai đoạn 2009-2011 .............................59

Bảng 3.9: Cơ cấu thời hạn giữa nguồn vốn và sử dụng vốn giai đoạn 2009-2011...61

Bảng 3.10: Cơ cấu dư nợ theo nhóm nợ giai đoạn 2009-2011......................................61

Bảng 3.11: Phân tích nợ xấu theo nguyên nhân giai đoạn 2009 - 2011...................62

Bảng 3.12: Kết quả cho vay thu nợ hộ sản xuất giai đoạn 2009-2011 ..........................65

Bảng 3.13: Doanh số cho vay, thu nợ bình quân hộ sản xuất giai đoạn 2009 - 2011......68

Bảng 3.14: Vòng quay vốn tín dụng hộ sản xuất giai đoạn 2009-2011....................68

Bảng 3.15: Hiệu suất sử dụng vốn hộ sản xuất giai đoạn 2009 - 2011 ..........................69

Bảng 3.16: Tỷ lệ thu nợ hộ sản xuất kinh doanh giai đoạn 2009-2011 ....................70

Bảng 3.17: Tỷ lệ dư nợ trung dài hạn hộ sản xuất kinh doanh giai đoạn 2009 - 2011..... 71

Bảng 3.18: Tăng trưởng cho vay hộ sản xuất kinh doanh giai đoạn 2009 -2011 .....71

Bảng 3.19: Tỷ lệ nợ xấu cho vay hộ sản xuất kinh doanh giai đoạn 2009-2011......72

Bảng 3.20: Cơ cấu lợi nhuận cho vay hộ sản xuất kinh doanh giai đoạn 2009- 2011 ..... 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ix

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1: Quy trình cấp tín dụng ................................................................................16

Sơ đồ 3.1: Cơ cấu bộ máy tổ chức NHNo&PTNT Huyện Đại Từ ...........................51

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn