Hoàn thiện công tác quản lý tài chính Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm của Công ty cổ phần cán thép Thái Trung - Thành phố Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

CAO THỊ HƢƠNG GIANG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH DỰ ÁN

ĐẦU TƢ XÂY DỰNG NHÀ MÁY CÁN THÉP CÔNG SUẤT

500.000 TẤN/NĂM CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CÁN THÉP

THÁI TRUNG - THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG THỊ THU

Thái Nguyên, năm 2013

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là phần nghiên cứu do tôi thực hiện.

Các số liệu, kết luận trình bày trong luận văn này chưa hề được công bố

ở các công trình nghiên cứu khác.

Tôi xin chịu trách nhiệm về kết quả nghiên cứu của mình.

Học viên

Cao Thị Hƣơng Giang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS Hoàng Thị Thu ,

người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện đến khi hoàn

thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn Phòng Quản lý Đào tạo Sau Đại học và các

thầy, cô giáo của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh đã tạo mọi

điều kiện để tôi hoàn thành khoá học và trình bày luận văn.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các anh, chị trong Công ty cổ phần cán

thép Thái Trung đã chia sẻ nhiều tư liệu và kinh nghiệm quý báu liên quan

đến vấn đề nghiên cứu của luận văn cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp

tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi Xin chân thành cảm ơn!

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

Lời cam đoan................................................................................................................i

Lời cảm ơn ..................................................................................................................ii

Danh mục các chữ viết tắt....................................................................................... viii

Danh mục các bảng, biểu, sơ đồ.................................................................................ix

MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

2.1 Mục tiêu chung .................................................................................................2

2.2 Mục tiêu cụ thể..................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3

3.1 Đối tượng nghiên cứu .......................................................................................3

3.2 Phạm vi nghiên cứu ..........................................................................................3

4. Đóng góp mới của luận văn ....................................................................................3

5. Kết cấu đề tài nghiên cứu........................................................................................3

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƢ VÀ

QUẢN LÝ TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ .........................................4

1.1 Đầu tư và hoạt động đầu tư vốn ............................................................................4

1.1.1 Khái niệm đầu tư............................................................................................4

1.1.2 Đặc điểm chính của hoạt động đầu tư............................................................5

1.1.3 Phân loại đầu tư .............................................................................................5

1.1.3.1 Theo chức năng quản lý vốn đầu tư .......................................................5

1.1.3.2 Theo nguồn vốn......................................................................................6

1.1.3.3 Theo tính chất đầu tư..............................................................................6

1.1.3.4 Theo thời gian sử dụng...........................................................................6

1.1.3.5 Theo lĩnh vực hoạt động.........................................................................7

1.1.3.6 Theo tính chất sử dụng vốn đầu tư .........................................................7

1.1.3.7 Theo ngành đầu tư ..................................................................................7

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

iv

1.2 Khái niệm dự án và dự án đầu tư ..........................................................................7

1.2.1 Dự án và những quan niệm về dự án .............................................................7

1.2.1.1. Khái niệm về Dự án...............................................................................7

1.2.1.2 Đặc điểm của dự án ................................................................................8

1.2.1.3. Các phương diện chính của dự án .........................................................9

1.2.2 Dự án đầu tư...................................................................................................9

1.2.2.1 Khái niệm ...............................................................................................9

1.2.2.2. Yêu cầu của dự án đầu tư ....................................................................10

1.2.2.3. Phân loại dự án đầu tư .........................................................................10

1.2.2.4 Chu trình dự án .....................................................................................11

1.2.2.5 Vai trò của dự án đầu tư trong phát triển nền kinh tế...........................12

1.3 Quản lý Dự án đầu tư ..........................................................................................14

1.3.1 Khái niệm quản lý dự án đầu tư...................................................................14

1.3.2 Mục tiêu của quản lý dự án đầu tư...............................................................14

1.3.3 Nội dung của quản lý dự án đầu tư..............................................................15

1.3.3.1 Quản lý vĩ mô .......................................................................................15

1.3.3.2 Quản lý vi mô .......................................................................................16

1.3.4 Các công cụ quản lý dự án đầu tư................................................................16

1.4. Nội dung quản lý tài chính dự án đầu tư............................................................17

1.4.1 Xác định tổng mức vốn đầu tư.....................................................................17

1.4.2 Xác định các nguồn tài trợ cho dự án, khả năng đảm bảo vốn từ mỗi

nguồn về mặt số lượng và tiến độ...............................................................17

1.4.3 Đánh giá tiềm lực tài chính của dự án .........................................................18

1.4.4 Đánh giá hiệu quả tài chính .........................................................................19

1.4.4.1 Doanh thu từ hoạt động của dự án........................................................19

1.4.4.2 Chi phí sản xuất....................................................................................19

1.4.4.3 Mức lỗ lãi của dự án .............................................................................20

1.4.4.4 Đánh giá hiệu quả tài chính dự án ........................................................20

1.4.5 Đánh giá độ an toàn tài chính của dự án đầu tư...........................................25

1.4.5.1 An toàn về nguồn vốn...........................................................................25

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

v

1.4.5.2 An toàn về khả năng thanh toán nghĩa vụ tài chính ngắn hạn và

khả năng trả nợ .................................................................................................25

1.4.5.3 Độ nhạy của dự án................................................................................26

1.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính dự án ............................27

1.5.1 Các nhân tố khách quan (bên ngoài doanh nghiệp).....................................27

1.5.1.1 Môi trường vĩ mô..................................................................................27

1.5.1.2 Môi trường vi mô..................................................................................28

1.5.2 Các nhân tố chủ quan (bên trong doanh nghiệp).........................................29

Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................31

2.1 Câu hỏi nghiên cứu .............................................................................................31

2.2 Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................31

2.2.1 Cơ sở phương pháp luận của đề tài..............................................................31

2.2.2 Phương pháp thu thập thông tin...................................................................31

2.2.3 Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu ...........................................................32

2.2.3.1 Phương pháp tổng hợp..........................................................................32

2.2.3.2 Phương pháp xử lý số liệu ....................................................................33

2.2.4 Phương pháp phân tích thông tin .................................................................33

2.2.5 Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu.................................................................34

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI

CHÍNH CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG NHÀ MÁY

CÁN THÉP CÔNG SUẤT 500.000 TẤN/NĂM...............................36

3.1 Tổng quan về Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000

tấn/năm của Công ty cổ phần cán thép Thái Trung ............................................36

3.1.1 Sự cần thiết phải đầu tư ...............................................................................36

3.1.2 Giới thiệu về chủ đầu tư...............................................................................36

3.1.3 Mục tiêu đầu tư ............................................................................................42

3.1.4 Quy mô đầu tư .............................................................................................42

3.1.5 Các hạng mục phải làm của Dự án ..............................................................43

3.1.6 Tổ chức lao động của Dự án .......................................................................45

3.1.7 Hiệu quả kinh tế dự kiến của Dự án ............................................................47

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

vi

3.2 Phân tích công tác quản lý tài chính Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép

công suất 500.000 tấn/năm của Công ty cổ phần cán thép Thái Trung..................51

3.2.1 Sơ lược kết quả hoạt động của Dự án..........................................................51

3.2.2 Tổng mức vốn đầu tư...................................................................................51

3.2.3 Nguồn vốn đầu tư.........................................................................................56

3.2.4 Đánh giá tiềm lực tài chính thực tế của Dự án ............................................59

3.2.5 Phân tích hiệu quả tài chính Dự án ..............................................................61

3.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính của Công ty ..................67

3.3.1 Nhân tố khách quan .....................................................................................67

3.3.2 Nhân tố chủ quan .........................................................................................69

3.4 Nhận xét, đánh giá hiệu quả công tác quản lý tài chính Dự án đầu tư xây

dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm của Công ty cổ phần

cán thép Thái Trung............................................................................................71

3.4.1 Ưu điểm .......................................................................................................71

3.4.2 Khó khăn, hạn chế và nguyên nhân .............................................................72

Chƣơng 4. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI

CHÍNH CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG NHÀ MÁY

CÁN THÉP CÔNG SUẤT 500.000 TẤN/NĂM...............................75

4.1 Những căn cứ chủ yếu, định hướng và mục tiêu hoàn thiện công tác quản

lý tài chính của Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất

500.000 tấn/năm.................................................................................................75

4.1.1 Những căn cứ chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính của

Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm.....75

4.1.2 Định hướng hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Dự án đầu tư

xây dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm...........................75

4.1.3 Mục tiêu hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Dự án đầu tư xây

dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm .................................76

4.2 Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Dự án đầu tư

xây dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm ...................................76

4.2.1 Công tác quản lý thu ....................................................................................76

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

vii

4.2.2 Công tác quản lý chi ....................................................................................80

4.2.3 Giải pháp khác .............................................................................................83

4.3 Kiến nghị.............................................................................................................85

4.3.1 Kiến nghị đối với Nhà nước ........................................................................85

4.3.2 Kiến nghị đối với địa phương ......................................................................86

4.3.3 Kiến nghị đối với Công ty ...........................................................................86

KẾT LUẬN..............................................................................................................89

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................91

PHỤ LỤC.................................................................................................................93

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Diễn giải

CBCNV Cán bộ công nhân viên

DT Dự toán

GĐ Giám đốc

IRR Tỷ suất hoàn vốn nội bộ

NPV Giá trị hiện tại thuần

TNHH Trách nhiệm hữu hạn

TT Thực tế

VAT Thuế Giá trị gia tăng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ix

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Bảng 3.1: Cơ cấu tổ chức lao động Công ty Cổ phần Cán thép Thái Trung ............46

Bảng 3.2: Giá trị hiện tại thuần kế hoạch của Dự án ................................................50

Bảng 3.3: Phân tích Cơ cấu tổng mức vốn đầu tư dự toán và thực tế.......................52

Bảng 3.4: Phân tích cơ cấu nguồn vốn đầu tư theo dự toán và thực tế.....................56

Bảng 3.5: Đánh giá tiềm lực tài chính thực tế của Dự án .........................................59

Bảng 3.6: Phân tích lãi lỗ thực tế của Dự án.............................................................63

Bảng 3.7: Phân tích giá trị hiện tại thuần của Dự án ................................................66

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ thể hiện quá trình đầu tư.................................................................5

Sơ đồ 1.2: Chu trình quản lý dự án đầu tư ................................................................14

Sơ đồ 3.1: Tổ chức bộ máy quản lý của Ban quản lý Dự án ....................................40

Biểu 3.1: Biến động tỷ giá giữa đồng Đô la Mỹ và Việt Nam đồng.........................69

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Thái Nguyên được coi là cái nôi của ngành công nghiệp luyện kim Việt Nam,

với khu công nghiệp Gang thép được xây dựng từ những năm 1960, là khu Công

nghiệp đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam có dây chuyền sản xuất liên hợp khép kín

từ khai thác quặng sắt đến sản xuất gang, phôi thép và cán thép. Mẻ gang đầu tiên ra

lò tại Khu công nghiệp Gang thép đã đánh dấu mốc son quan trọng trong công cuộc

xây dựng và phát triển của Đất nước.

Thái Nguyên được đánh giá là tỉnh có nhiều tiềm năng về tài nguyên khoáng

sản, đặc biệt là khoáng sản kim loại, trong đó quặng sắt có trữ lượng khá lớn,

khoảng 50 triệu tấn, có hàm lượng Fe từ 58,8-61,8%. Quặng sắt được phân bố chủ

yếu ở Huyện Đồng Hỷ, với 2 cụm mỏ hiện đang khai thác là Cụm mỏ sắt Trại Cau

và Cụm mỏ sắt Tiến Bộ thuộc Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên.

Với lợi thế về tài nguyên khoáng sản, Công ty cổ phần Gang thép Thái

Nguyên đã thực hiện dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II, nâng công suất sản xuất

phôi thép của Công ty lên 950.000 tấn/năm nhằm khai thác đầy đủ thế mạnh của

tỉnh, góp phần nâng cao giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn.

Tuy nhiên năng lực cán thép của Công ty cổ phần Gang thép Thái nguyên chỉ

khoảng 550.000 tấn/năm, như vậy, năng lực sản xuất thép cán với thép luyện của

Công ty bị thiếu hụt khoảng 400.000 tấn/năm.

Căn cứ tình hình phát triển ngành thép, quan điểm quy hoạch phát triển ngành

thép Việt Nam và các dự báo về nhu cầu thép xây dựng trong những năm tới, Công ty

cổ phần Cán thép Thái Trung đã tiến hành đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công

suất 500.000 tấn/năm tại khu vực Lưu Xá - Thành phố Thái Nguyên nhằm đảm bảo

cân đối giữa lượng phôi thép tự sản xuất, tăng năng lực cán thép, tăng khả năng cạnh

tranh, đáp ứng nhu cầu thép xây dựng cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Bên

cạnh đó, dự án đi vào hoạt động một mặt sẽ tăng giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh,

một mặt giải quyết vấn đề việc làm cho hàng trăm lao động trên địa bàn.

Do đó, đến tháng 7/2009, dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất

500.000 tấn/năm của Công ty cổ phần Cán thép Thái Trung được khởi công và dự

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2

kiến đến hết năm 2010 thì dự án hoàn thành việc lắp đặt chạy thử thiết bị, đến quý I

năm 2011 sẽ chính thức đi vào hoạt động.

Song, đến hết năm 2011, dự án vẫn chưa được hoàn thành.

Việc chậm tiến độ thực hiện dự án do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên

nhân về công tác quản lý tài chính dự án, làm ảnh hưởng không nhỏ đến dự án cả về

chất lượng và quy mô.

Để hiểu rõ thực trạng quản lý tài chính tại dự án đầu tư xây dựng Nhà máy

cán thép công suất 500.000 tấn/năm của Công ty cổ phần cán thép Thái Trung cũng

như tìm hiểu nhân tố nào làm ảnh hưởng đến công tác tài chính của dự án, từ đó đưa

ra giải pháp nhằm giúp Công ty hoàn thiện hơn và sớm đưa dự án vào hoạt động, tác

giả đã lựa chọn đề tài:

“Hoàn thiện công tác quản lý tài chính Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy

cán thép công suất 500.000 tấn/năm của Công ty cổ phần cán thép Thái Trung -

Thành phố Thái Nguyên”.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1 Mục tiêu chung

Nâng cao hiệu quả quản lý tài chính của Công ty Cổ phần cán thép Thái

Trung trong việc thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất

500.000 tấn/năm tại khu vực Lưu Xá – Thành phố Thái Nguyên.

2.2 Mục tiêu cụ thể

Thứ nhất, hệ thống hoá lý luận về dự án đầu tư, tài chính dự án, vì sao phải

quản lý tài chính của dự án, xác định các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tài

chính của dự án và một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả về mặt tài chính của dự án.

Thứ hai, nghiên cứu thực trạng Quản lý tài chính Dự án đầu tư xây dựng Nhà

máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm của Công ty Cổ phần cán thép Thái Trung.

Đánh giá hiệu quả sử dụng tài chính của dự án.

Thứ ba, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài chính của Dự

án đầu tư xây dựng Nhà máy cán thép công suất 500.000 tấn/năm của Công ty Cổ

phần cán thép Thái Trung.