Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Khai Thác Công Trình Thủy Lợi Tại Công Ty Tnhh Mtv Khai Thác Công Trình Thủy Lợi Hòa Bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

LÊ VĂN TRỌNG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ KHAI THÁC

CÔNG TRÌNH THỦY LỢI TẠI CÔNG TY TNHH MTV

KHAI THÁC CÔNG TRÌNH THỦY LỢI HÒA BÌNH

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ SỐ: 8310110

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. NGUYỄN VĂN HỢP

Hà Nội, 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong

bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Nếu nội dung nghiên cứu của tôi trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên

cứu nào đã công bố, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm và tuân thủ kết luận

đánh giá luận văn của Hội đồng khoa học.

Hà Nội , ngày tháng năm 2021

Tác giả

Lê Văn Trọng

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã

nhận được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ,

động viên của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình. Để hoàn thành luận văn này

tôi xin bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc tới:

Giảng viên hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Văn Hợp

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự góp ý quý báu của các Thầy, Cô Trường

Đại học Lâm nghiệp đã chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ tận tình trong quá trình

tôi thực hiện và hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Công ty TNHH một thành viên Khai thác

công trình thủy lợi Hòa Bình giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập số liệu,

thông tin trong quá trình thực hiện luận văn trên địa bàn công ty.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ của Lãnh đạo, đồng nghiệp cơ quan và gia

đình, bạn bè đã luôn quan tâm, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong quá

trình thực hiện.

Do thời gian quá trình nghiên cứu có hạn, luận văn của tôi không tránh

khỏi thiếu sót và sơ xuất. Tôi rất mong nhân được sự đóng góp của các quý

thầy, cô giáo để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn.

Xin chân trọng cảm ơn!

Tác giả

Lê Văn Trọng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................... ii

MỤC LỤC...............................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................... vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU.................................................................................. vii

DANH MỤC SƠ ĐỒ ……………………..……………………………......vii

MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ KHAI

THÁC CÔNG TRÌNH THỦY LỢI.................................................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý khai thác công trình thủy lợi ........................... 5

1.1.1. Một số khái niệm...........................................................................................5

1.1.2. Phân loại và nguyên tắc quản lý công trình thủy lợi..................................8

1.1.3. Nội dung quản lý khai thác công trình thủy lợi........................................14

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý khai thác công trình thủy lợi...........25

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý khai thác công trình thủy lợi...................... 27

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý công trình thủy lợi ở một số địa phương trong

nước.........................................................................................................................27

1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho công ty TNHH một thành viên khai thác

thủy lợi Hòa Bình...................................................................................................30

Chương 2 ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .. 32

2.1. Đặc điểm tỉnh Hòa Bình........................................................................ 32

2.1.1. Điều kiện tự nhiên .......................................................................................32

2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của Hòa Bình...................................................35

2.2. Đặc điểm cơ bản của công ty TNHH MTV khai thác thủy lợi Hòa Bình .. 38

2.2.1. Giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển Công ty .......................38

2.2.2. Cơ cấu tổ chức của công ty........................................................................39

2.2.3. Chức năng nhiệm vụ của công ty...............................................................40

iv

2.2.4. Chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ của từng bộ phận................................41

2.2.5. Những thuận lợi và khó khăn của Công ty TNHH một thành viên

KTCTTL..................................................................................................................44

2.3. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 47

2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu....................................................................47

2.3.2. Phương pháp phân tích số liệu ..................................................................48

2.4. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu.......................................................... 49

Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU............................................................... 51

3.1. Thực trạng các công trình thủy lợi do công ty TNHHMTV khai thác

thủy lợi Hòa Bình quản lý ............................................................................ 51

3.1.1. Loại hình hoạt động của doanh nghiệp công ty TNHHMTV khai thác

thủy lợi Hòa Bình...................................................................................................51

3.1.2. Địa bàn hoạt động của công ty..................................................................52

3.2. Thực trạng công tác quản lý khai thác các công trình thủy lợi tại công ty

TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Hòa Bình .................................... 53

3.2.1. Công tác ban hành các văn bản quản lý khai thác công trình thủy lợi .53

3.2.2. Quản lý, duy tu, bảo dưỡng công trình thủy lợi .......................................58

3.2.3. Quản lý khai thác công trình thủy lợi........................................................62

3.2.4. Thanh tra, kiểm tra việc bảo vệ, khai thác công trình thủy lợi...............64

3.2.5. Công tác tuyên truyền pháp luật về bảo vệ khai thác công trình thủy

lợi.............................................................................................................................65

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý khai thác công trình thủy lợi tại công

ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Hòa Bình................................ 67

3.3.1. Nhân tố khách quan....................................................................................67

3.3.2. Nhân tố chủ quan ........................................................................................69

3.4. Đánh giá chung về công tác quản lý khai thác công trình thủy lợi tại

công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Hòa Bình ....................... 71

3.4.1. Kết quả đạt được .........................................................................................71

v

3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ............................................................................72

3.5. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý khai thác công trình thủy lợi tại

công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Hòa Bình ....................... 73

3.5.1. Mục tiêu, phương hướng phát triển của công ty trong thời gian tới......73

3.5.2. Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý, khai thác công trình thủy lợi....76

3.5.3. Tăng cường nguồn lực cho công tác quản lý khai thác công trình thủy

lợi.............................................................................................................................78

3.5.4. Phát triển và đào tạo nguồn nhân lực và nâng cao năng lực phục vụ

công tác quản lý khai thác công trình thủy lợi....................................................79

3.5.5. Tăng cường công tác thanh tra và kiểm tra..............................................81

3.5.6. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng...................................................82

KẾT LUẬN............................................................................................................ 83

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 85

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Nghĩa tiếng việt

BNN&PTNT Bộ Nông nghiệp và phát triển nông

thôn

HTX Hợp tác xã

HTXNN Hợp tác xã nông nghiệp

MTV Một thành viên

QCVN Quy chuẩn Việt Nam

TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam

TLNĐ Thủy lợi nội đồng

TNHH Trách nhiệm hữu hạn

UBND Uỷ ban nhân dân

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1: Phân cấp công trình thủy lợi ................................................................. 13

Bảng 1.2: Mức thu thủy lợi phí và miễn thủy lợi phí đối với cây lúa.................. 17

Bảng 2.1. Phân bổ mẫu điều tra ............................................................................. 48

Bảng 3.1: Thống kê địa bàn công ty quản lý công trình....................................... 53

Bảng 3.2: Các văn bản pháp luật về thuỷ lợi......................................................... 54

Bảng 3.3: Mức thu thủy lợi phí với đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Hòa Bình theo

quyết định số 1050a/2018/QĐ-BTC, ngày 30/6/2018 của Bộ Tài chính............ 55

Bảng 3.4: Biểu diện tích tưới công ty được cấp bù, miễn thu thủy lợi phí giai

đoạn 2018-2020....................................................................................................... 56

Bảng 3.5: Kinh phí sửa chữa cải tạo, duy tu bảo dưỡng các công trình thuỷ lợi

trên địa bàn tỉnh từ 2018-2020............................................................................... 58

Bảng 3.7: Tình hình nạo vét kênh mương giai đoạn 2018-2020 ......................... 59

Bảng 3.9: Hiệu quả của việc kiên cố hóa kênh mương tại xã Tân Lập, huyện

Mộc Châu ................................................................................................................ 61

Bảng 3.10: Hiệu quả của việc kiên cố hóa kênh mương tại xã Mãn Đức, huyện

Tân Lạc .................................................................................................................... 61

Bảng 3.11: Hiệu quả của việc kiên cố hóa kênh mương tại xã Đồng Chum,

huyện Đà Bắc .......................................................................................................... 62

Bảng 3.12: Kết quả thực hiện công tác quản lý khai thác 3 năm 2018-2020...... 63

Bảng 3.13: Đánh giá công tác thanh kiểm............................................................. 65

Bảng 3.14: Đánh giá về công tác tuyên truyền ..................................................... 66

Bảng 3.15: Ý kiến đánh giá đối với các văn bản pháp luật về thủy lợi............... 69

DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 2.1: Bộ máy tổ chức của công ty TNHH MTV KTCTTL Hòa Bình ... 40

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Biến đổi khí hậu đang gây ra rất nhiều tác động đến nguồn tài nguyên

nước của nước ta như: sự thiếu hụt về nước; hạn hán, lũ lụt, ngập úng cho các

vùng sản xuất nông nghiệp và khu dân cư đang diễn ra với tần suất ngày càng

nhiều và ngày càng khốc liệt; thiếu khả năng tiếp cận nguồn nước sạch, nước

uống và các thiết bị vệ sinh cho cộng đồng, đặc biệt là những người nghèo;

suy thoái môi trường trong các lưu vực nhỏ và vùng hạ lưu châu thổ, sự gia

tăng ô nhiễm các nguồn nước; sự thiếu hụt tài chính trong phát triển và quản

lý cơ sở hạ tầng về nước; sự cần thiết nâng cao giá trị của nước về mặt kinh tế

- xã hội.

Vì vậy, các doanh nghiệp khai thác công trình thủy lợi đang đứng trước

những thách thức vô cùng to lớn, không những thế công tác quản lý khai thác

công trình thủy lợi gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động, mất cân đối giữa

thu và chi, nguồn thu không đủ để trang trải các chi phí hoạt động, đời sống

cán bộ công nhân thủy nông gặp nhiều khó khăn, công trình thủy lợi vốn đã

xuống cấp lại càng xuống cấp nhanh hơn, tưới tiêu không đáp ứng được yêu

cầu sản xuất, chi ngân sách nhà nước cho thủy lợi ngày càng tăng. Nếu không

có giải pháp thích hợp để quản lý bền vững thì cái vòng luẩn quẩn đó vẫn

chưa có lối thoát. Bên cạnh việc cần thiết phải nâng cao năng lực quản lý khai

thác công trình, nâng cấp công trình, thì việc tăng cường công tác quản lý

nhân lực cũng vô cùng quan trọng, nhằm huy động tối đa năng suất lao động

và phát huy tính sáng tạo, tự giác của người lao động, đó sẽ là động lực thúc

đẩy khai thác, phát huy hết tiềm năng của công trình thủy lợi.

Với chức năng nhiệm vụ được UBND tỉnh Hòa Bình giao, hiện nay

Công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Hòa Bình đang quản lý 507

công trình trên phạm vi toàn tỉnh trong đó 203 hồ chứa, 281 đập dâng, còn lại