Hoàn thiện công tác chấm điểm tín dụng tại ngân hàng ngoài quốc doanh(vpbank).doc

Chuyên đề tốt nghiệp

Lời nói đầu

Trong bối cảnh toàn cầu hoá và xu thế hội nhập như hiện nay,đặc biệt

la sau khi Việt Nam chính thức là thành viên của Tổ chức Thương mại Thế

giới(WTO) vào ngày 11.1.2007,cơ hội mở ra cho các Ngân Hàng là rất

lớn.Với nguồn thu nhập chính từ hoạt động tín dụng, vấn đề được đặt ra là

làm sao nâng cao chất lượng tín dụng và hạn chế rủi ro đến mức thấp nhất có

thể để hoạt động của Ngân Hàng diễn ra an toàn và sinh lợi cao.

Vận dụng mô hình chấm điểm tín dụng và xếp hạng doanh nghiệp là

một trong số những biện pháp được các ngân hàng trên thế giới sử dụng.Tuy

nhiên, ở Việt Nam mô hình này còn khá mới mẻ và cần được nghiên cứu

hoàn thiện.Với chuyên đề :”Hoàn thiện công tác chấm điểm tín dụng tại

ngân hàng ngoài quốc doanh(vpbank)”, em hy vọng nêu ra được cái nhìn

tổng quan về lĩnh vực này.

Chuyên đề phân tích kĩ hơn về mô hình chấm điểm tín dụng trên cả lý

thuyết lẫn thực tế.Đánh giá những thành công và hạn chế của hoạt động này

và tìm hiểu nguyên nhân,đưa ra kiến nghị ,giải pháp nhằm sớm hoàn thiện

mô hình trên.

Chuyên đề gồm 3 phần:

Chương 1 :Những vấn đề cơ bản về chấm điểm tín dụng và xếp hạng doanh

nghiệp

Chương 2 :Thực trạng chấm điểm tín dụng và xếp hạng doanh nghiệp tại

ngân hàng ngoài quốc doanh Việt Nam

Chương 3 :Giải pháp hoàn thiện công tác chấm điểm tín dụng và xếp hạng

doanh nghiệp tại Ngân hàng ngoài quốc doanh Việt Nam

Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo-PGS,TS Đàm Văn Huệ cùng các

cán bộ tại phòng tín dụng,chi nhánh Ngân hàng ngoài quốc doanh tại Khâm

Thiên đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này.

1

Chuyên đề tốt nghiệp

Chương 1 :Những vấn đề cơ bản về chấm điểm tín dụng và xếp hạng

doanh nghiệp

1.1.Khái niệm và mục đích của việc chấm điểm tín dụng và xếp hạng

doanh nghiệp.

1.1.1.Khái niệm về chấm điểm tín dụng.

Chấm điểm tín dụng là một quy trình đánh giá khả năng ,xác xuất thực

hiện các nghĩa vụ tài chính của một doanh nghiệp đối với ngân hàng như trả

gốc và lãi vay khi đến hạn hoặc vi phạm các điều kiện tín dụng khác nhằm

xác định mức độ rủi ro trong hoạt động tín dụng của ngân hàng.

Mức độ rủi ro tín dụng thay đổi theo từng khách hàng và được xác định

thông qua quá trình đánh giá bằng thang điểm, dựa vào các thông tin tài

chính và phi tài chính có sẵn của khách hàng tại thời điểm chấm điểm tín

dụng ,từ đó có thể có những thông tin quan trọng để đạnh giá mức độ rủi ro

của từng khách hàng.Đó cũng là cơ sở để đưa ra các quyết định về tín dụng

như : hạn mức tín dụng, lãi suất áp dụng, thời hạn cho vay...

Đối với từng loại khách hàng khác nhau thì áp dụng những chỉ tiêu và

thang điểm khác nhau.Hiện nay, thông thường các Ngân hàng phân khách

hàng ra làm 3 loại chính là : tổ chức tài chính, doanh nghiệp, cá nhân.

1.1.2.Mục đích của việc chấm điểm tín dụng và xếp hạng doanh nghiệp

Mục đích của chấm điểm tín dụng và xếp hạng daonh nghiệp là đưa ra

nhận xét đánh giá tình hình hoạt động, khả năng sinh lời, khả năng thanh

toán trong hiện tại và tương lai của doanh nghiệp nhằm xác định khả năng

thu hồi vốn của Ngân hàng cho vay, lường trước được các rủi ro có thể xảy

ra trong kinh doanh để có những biện pháp xử lý kịp thời. Từ đó giúp các

Ngan hàng với tư cách là nhà đầu tư vốn đưa ra các quyết định thích hợp

như : xác định hạn mức tín dụng, thời hạn, mức lãi suất, biện pháp bảo đảm

tiền vay, phê duyệt hay không phê duyệt... nhằm bảo vệ quyền lợi của mình.

2

Chuyên đề tốt nghiệp

Với mô hình chấm điêm tín dụng và xếp hạng doanh nghiệp Ngân hàng

có thể chủ động trong quản lý khách hàng, giám sát và đánh giá khách hàng

khi khoản tín dụng đang còn dư nợ. Xếp hạng khách hàng cho phép ngân

hàng lường trước được dấu hiệu cho thấy khoản vay có được sử dụng đúng

cách và đúng mục đích hay không, từ đó có những biện pháp xử lý kịp thời.

Khi xây dựng được mô hình chấm điểm tín dụng và xếp hạng doanh

nghiệp, Ngân hàng có thể nâng cao được chất lượng, rút ngắn thời gian thẩm

định.Ngoài ra nó còn giúp ngân hàng chuẩn hoá việc thu thập và quản lý

thông tin khách hàng.

Xét trên góc độ quản lý toàn bộ danh mục tín dụng, mô hình chấm điểm tín

dụng còn nhằm mục đích : phát triển chiến lược maketing nhằm hướng tới

các khách hàng có ít rủi ro hơn ; ước lượng mức vốn đã cho vay không thu

hồi được để trích lập dự phòng những rủi ro, tổn thất do hoạt động tín dụng

gây ra.

1.2.Nội dung của công tác chấm điểm tín dụng

1.2.1.Bước 1 : Thu thập và xử lý thông tin.

Đây là bước đầu tiên đặt nên móng cho quy trình chấm điểm tín

dụng.Các thông tin thu thập để sử dụng trong quá trình chấm điểm tín dụng

cần phải đầy đủ và toàn diện, bao gồm cả thông tin tài chính va thông tin phi

tài chính.

Các thông tin tài chính như : bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh

doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, trong vài năm gần nhất.Những báo cáo

này cần được kiểm tra kỹ lưỡng về độ chính xác và tính trung thực củ

chúng.Các cán bộ tín dụng có thể kiểm tra điều này qua khảo sát thực tế các

khách hàng, và cần thiết phải có sự thận trọng nhất định, đặc biệt là những

báo cáo chưa được kiểm toán.

3

Chuyên đề tốt nghiệp

Các thông tin phi tài chính như : các giấy tờ pháp lý liên quan đến doanh

nghiệp bao gồm giấy phép thành lập doanh nghiệp, mã số thuế, giấy đăng kí

kinh doanh, điều lệ của doanh nghiệp.

Ngoài ra, cần quan tâm đến các nguồn thông tin khác có liên quan như :

các dữ liệu kinh tế của từng ngành, từng lĩnh vực do hiệp hội, đoàn thể cung

cấp, các thông tin từ tạp chí, ấn phẩm của doanh nghiệp, ngành hoặc các

thông tin từ đối thủ cạnh tranh của daonh nghiệp.

Thông tin được thu thập qua hồ sơ vay vốn của khách hàng, qua thông tin

lưu trữ tại ngân hàng, qua phỏng vấn trực tiếp, qua thăm thực địa doanh

nghiệp...

Sau khi thu thập thông tin cần tiến hành kiểm tra đối chiếu, làm sạch để

đảm bảo tính trung thực, minh bạch và có nguồn gốc rõ ràng trước khi đưa

vào phân tích và lưu trư để tạo kho dữ liệu tại ngân hàng, từ đó sẽ có thông

tin về doanh nghiệp trong nhiều năm liên tục, qua đó thấy được xu hướng

phát triển lâu dài của các daonh nghiệp.

Dù tiếp cận và thu thập thông tin, tài liệu theo nguồn nào thì mỗi cán bộ tín

dụng cũng cần phải xem xét, đánh giá và xác định mức độ tin cậy của từng

nguồn thông tin để có thể đưa ra cái nhìn khách quan trong quá trình chấm

điểm tín dụng.

1.2.2.Bước 2 : Phân loại ngành nghề, lĩnh vực sản xuất kinh doanh của

doanh nghiệp

Do đặc trưng của mỗi ngành nghề khác nhau về chu kì kinh doanh, mức

tăng trưởng, mức vốn, cơ cấu chi phí, khả năng sinh lời, mức độ cạnh tranh,

mức độ ảnh hưởng của luật pháp tới ngành nghề đó...nên xây dựng một hệ

thống chấm điểm tín dụng cần tính đến yếu tố ngành nghề là tất yếu.

4