Hỗ trợ XK trong khuôn khổ thanh toán tín dụng chứng từ ở Sở giao dịch I NHĐT&PT VN

Lêi më ®Çu

Nh÷ng n¨m qua nÒn kinh tÕ níc ta ®· vµ ®ang chuyÓn dÇn tõ c¬ chÕ kÕ

ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt cña nhµ n￾íc. HÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam ®· tr¶i qua mét thêi kú ®æi míi tuy cha dµi

nhng ®· gãp phÇn kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t, thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ

theo híng c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸. Tuy nhiªn ho¹t ®éng ng©n hµng

hiÖn nay cßn nh÷ng tån t¹i nhÊt lµ ë kh©u tÝn dông, thÓ hiÖn râ nÐt lµ ho¹t ®éng

tÝn dông xÐt trªn nhiÒu khÝa c¹nh cha theo kÞp nh÷ng chuyÓn biÕn nhanh chãng

vµ phøc t¹p trªn nhiÒu lÜnh vùc ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ- x· héi, kÓ c¶ ®èi néi

vµ ®èi ngo¹i, nãi kh¸i qu¸t lµ: ChÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông cha cao, ®ang ®ßi

hái t×m kiÕm gi¶i ph¸p th¸o gì cã hiÖu qu¶ ë c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m«.

TÝn dông lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n nhÊt cña ng©n hµng, lµ kh©u then chèt trong

ho¹t ®éng kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh phÇn lín sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n

hµng. ChÝnh v× vËy chÊt lîng tÝn dông cha cao ®ang lµ mèi quan t©m kh«ng chØ

®èi víi c¸c cÊp l·nh ®¹o, víi c¸c giíi qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña hÖ thèng ng©n

hµng mµ cßn lµ mèi quan t©m cña toµn x· héi.

Chi nh¸nh ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n L¸ng H¹ (CN

L¸ng H¹) lµ mét ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh, ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn cã

nhiÒu doanh nghiÖp thuéc nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. Ho¹t ®éng trong

nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× c¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng c¸c

doanh nghiÖp nµy ph¶i kh«ng ngõng ®Çu t ®æi míi thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ s¶n

xuÊt nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. Muèn thùc hiÖn c¸c yªu cÇu trªn th×

nhÊt thiÕt ph¶i cã vèn. KÓ tõ khi ®i vµo ho¹t ®éng Chi nh¸nh L¸ng H¹ ®· ®¸p

øng ®îc phÇn lín nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c ®¬n vÞ nµy. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ

nµo ®Ó tÝn dông cña ng©n hµng ho¹t ®éng an toµn vµ cã hiÖu qu¶, phôc vô tèt

cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®ang lµ yªu cÇu bøc xóc nhÊt, cã ý nghÜa

quan träng vµ quyÕt ®Þnh nhÊt c¶ vÒ mÆt lý thuyÕt còng nh thùc tiÔn.

Sau mét thêi gian thùc tÕ t¹i Chi nh¸nh L¸ng H¹ vµ víi nh÷ng kiÕn thøc

®· häc em ®· chän ®Ò tµi : “ Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn

dông t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp & ph¸t triÓn n«ng th«n L¸ng

H¹“ ®Ó nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông vµ chÊt lîng ho¹t

®éng tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Qua ®ã ph©n tÝch ®¸nh gi¸

thùc tr¹ng chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t

triÓn n«ng th«n L¸ng H¹, rót ra nh÷ng nguyªn nh©n cña t×nh h×nh ®ã vµ ®a ra

mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m tiÕp tôc ®æi míi vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.

1

Néi dung nghiªn cøu gåm 3 ch¬ng:

Ch¬ng1: ChÊt lîng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t

triÓn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i .

Ch¬ng2: Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng

n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n L¸ng H¹ .

Ch¬ng3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Chi

nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n L¸ng H¹.

Víi thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu, n¨ng lùc b¶n th©n cßn h¹n chÕ, bµi

viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong cã sù gãp ý cña

thÇy c« vµ b¹n ®äc.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o- Th¹c sü TrÇn ThÞ Thu HiÒn vµ c¸c

anh, chÞ ë chi nh¸nh L¸ng H¹ ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy.

2

Ch¬ng 1

ChÊt lîng tÝn dông ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t

triÓn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i

1.1-Vai trß cña ng©n hµng th ¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ

tr êng.

1.1.1- Kh¸i niÖm :

Ng©n hµng th¬ng m¹i (NHTM) lµ doanh nghiÖp kinh doanh tiÒn tÖ mµ

nhiÖm vô chñ yÕu vµ thêng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cho

vay vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n.

Qua ®Þnh nghÜa trªn, NHTM ®· thÓ hiÖn nh lµ mét doanh nghiÖp thùc sù.

Song ®ã lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp dÞch vô tµi chÝnh, dÞch vô ®îc thÓ hiÖn ë chç

NHTM ®i vay tiÒn cña x· héi råi l¹i cho chÝnh x· héi vay l¹i, qua ®ã thu lêi.

1.1.2-Chøc n¨ng cña Ng©n hµng th ¬ng m¹i :

Ng©n hµng th¬ng m¹i cã c¸c chøc n¨ng sau:

1.1.2.1- Trung gian tÝn dông :

NHTM mét mÆt thu hót c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong x· héi, bao gåm

tiÒn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c hé gia ®×nh, c¸ nh©n vµ c¸c c¬ quan nhµ níc.

MÆt kh¸c nã dïng chÝnh sè tiÒn ®· huy ®éng ®Ó cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn

kinh tÕ trong x· héi, khi chóng cã nhu cÇu bæ sung vèn.

Nãi c¸ch kh¸c NHTM lµ mét trung gian tµi chÝnh quan träng, ®iÒu

chuyÓn vèn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu. C¸c trung gian tµi chÝnh sÏ gãp phÇn gi¶m

thiÓu nh÷ng chi phÝ th«ng tin vµ chi phÝ giao dÞch trong nÒn kinh tÕ. Nh vËy,

NHTM cã vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ, t¨ng thªm

viÖc lµm, c¶i thiÖn møc sèng cña d©n c, æn ®Þnh thu chi cña chÝnh phñ. Thùc

hiÖn chøc n¨ng nµy, NHTM gãp phÇn quan träng vµo viÖc ®iÒu hoµ lu th«ng

tiÒn tÖ, æn ®Þnh søc mua ®ång tiÒn, kiÒm chÕ l¹m ph¸t. Cã thÓ nãi ®©y lµ chøc

n¨ng c¬ b¶n nhÊt cña NHTM.

1.1.2.2- Trung gian thanh to¸n :

C¸c kho¶n chi tr¶ tiÒn hµng, dÞch vô vµ c¸c kho¶n kh¸c trong nÒn kinh tÕ

quèc d©n rÊt lín. NÕu thùc hiÖn bªn ngoµi Ng©n hµng th× chi phÝ sÏ rÊt lín, c¸c

chi phÝ ®ã bao gåm: Chi phÝ in ®óc, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn,... Ngoµi ra Ng©n

3

hµng sÏ kh«ng kiÓm so¸t ®îc c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, nhÊt lµ c¸c ho¹t ®éng kinh

tÕ ngÇm nh bu«n lËu, trèn thuÕ .., g©y thÊt tho¸t tµi s¶n cña nhµ níc.

Víi sù ra ®êi cña NHTM, phÇn lín c¸c kho¶n chi tr¶ ®îc thùc hiÖn qua

Ng©n hµng díi nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n thÝch hîp, thñ tôc ®¬n gi¶n nh: SÐc,

UNC, UNT, ...

Do thùc hiÖn chøc n¨ng trung gian thanh to¸n NHTM cã ®iÒu kiÖn huy

®éng tiÒn göi cña x· héi, tríc hÕt lµ cña c¸c doanh nghiÖp tíi møc tèi ®a, t¹o

nguån vèn cho vay vµ ®Çu t, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng.

1.1.2.3- Nguån t¹o tiÒn .

Khi ®· ho¹t ®éng trong mét hÖ thèng Ng©n hµng, NHTM cã kh¶ n¨ng

“t¹o tiÒn” b»ng c¸ch chuyÓn kho¶n hay bót tÖ ®Ó thay thÕ cho tiÒn mÆt.

Qu¸ tr×nh t¹o tiÒn cña hÖ thèng Ng©n hµng th¬ng m¹i dùa trªn c¬ së tiÒn

göi cña x· héi. Song sè tiÒn göi ®îc nh©n lªn gÊp béi khi Ng©n hµng cho vay

th«ng qua c¬ chÕ thanh to¸n chuyÓn kho¶n gi÷a c¸c Ng©n hµng.

Vai trß cña Ng©n hµng th¬ng m¹i :

Cã thÓ kh¼ng ®Þnh Ng©n hµng lµ “m¹ch m¸u” quan träng cña nÒn kinh tÕ,

kh«ng thÓ nãi mét nÒn kinh tÕ m¹nh mµ trong ®ã hÖ thèng Ng©n hµng l¹i yÕu

kÐm. Ngîc l¹i, trong mét nÒn kinh tÕ tr× trÖ vµ chËm ph¸t triÓn th× khã cã thÓ

tån t¹i mét hÖ thèng Ng©n hµng v÷ng m¹nh.

Vai trß cña Ng©n hµng ®îc thÓ hiÖn cô thÓ nh sau:

 Thø nhÊt : NHTM lµ c«ng cô quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña

lùc lîng s¶n xuÊt.

ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong mét

m«i trêng rÊt n¨ng ®éng vµ cã sù c¹nh tranh rÊt gay g¾t. Do vËy doanh nghiÖp

muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi trang thiÕt bÞ, ph¸t huy

s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nh©n vµ tr×nh ®é qu¶n lý

doanh nghiÖp.

NHTM víi chøc n¨ng lµ huy ®éng vèn ®Ó thùc hiÖn cho vay ®èi víi mäi

®èi tîng, mäi thµnh phÇn kinh tÕ nªn ®· ®¸p øng yªu cÇu vÒ vèn cña c¸c doanh

nghiÖp.

Ng©n hµng th¬ng m¹i kh«ng nh÷ng cung øng tÝn dông cho c¸c doanh

nghiÖp, mµ cßn th«ng qua c¸c nghiÖp vô tiÒn göi thanh to¸n, t vÊn hç trî cho

ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp.

 Thø hai: NHTM gãp phÇn qu¶n lý doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶.

4

Khi tham gia vµo quan hÖ tÝn dông, doanh nghiÖp vay vèn vµ Ng©n hµng

®Òu ph¶i qu¸n triÖt c¸c nguyªn t¾c tÝn dông. ViÖc cho vay vèn cña Ng©n hµng ®-

îc thùc hiÖn víi 3 nguyªn t¾c sau:

- TiÒn vay ®îc sö dông ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶.

- TiÒn vay ph¶i ®îc hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i, ®óng h¹n.

- ViÖc ®¶m b¶o tiÒn vay ®îc thùc hiÖn theo qui ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ cña

Ng©n hµng trung ¬ng.

ViÖc tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c trªn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i h¹ch to¸n

kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, gi¶m chi phÝ vµ t¨ng kh¶ n¨ng sinh

lêi... §ã chÝnh lµ Ng©n hµng ®· gãp phÇn qu¶n lý doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶.

 Thø ba: NHTM ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thùc hiÖn chÝnh

s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng trung ¬ng.

PhÇn lín c¸c c«ng cô thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng trung -

¬ng chØ ®îc thùc thi cã hiÖu qu¶ khi cã sù hîp t¸c tÝch cùc cña c¸c NHTM, tõ

viÖc chÊp hµnh qui chÕ dù tr÷ b¾t buéc, qui chÕ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt,

®Õn viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t.

Ng©n hµng th¬ng m¹i gãp phÇn æn ®Þnh gi¸ c¶ khi cã hiÖn tîng l¹m ph¸t

x¶y ra. §Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t Ng©n hµng sÏ thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p cÊp

b¸ch b»ng c¸ch ngõng ph¸t hµnh tiÒn vµo lu th«ng vµ t¨ng l·i suÊt tiÒn göi ®Æc

biÖt lµ tiÒn göi tiÕt kiÖm. Ng©n hµng ngõng ph¸t hµnh tiÒn vµo lu th«ng nh»m

môc ®Ých kh«ng cho tiÒn t¨ng lªn trong lu th«ng, cßn t¨ng l·i suÊt tiÒn göi cã

t¸c dông thu hót tiÒn mÆt cña d©n c vµ doanh nghiÖp vµo Ng©n hµng, gi¶m “søc

Ðp” ®èi víi hµng ho¸ trªn thÞ trêng. BiÖn ph¸p nµy ®· thu hót ®îc mét lîng tiÒn

mÆt kh¸ lín tõ lu th«ng vµo Ng©n hµng, gãp phÇn lµm gi¶m c¬n sèt l¹m ph¸t.

1.2- ChÊt l îng tÝn dông ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña

NHTM.

1.2.1- TÝn dông, vai trß vµ chøc n¨ng cña tÝn dông trong nÒn kinh tÕ

thÞ tr êng.

*Kh¸i niÖm tÝn dông:

TÝn dông lµ mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi cho vay vµ ngêi ®i vay, lµ nh￾îng quyÒn sö dông mét lîng gi¸ trÞ hay hiÖn vËt víi nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ hai bªn

tho¶ thuËn.

*Chøc n¨ng cña tÝn dông:

- TËp trung vµ ph©n phèi l¹i vèn tiÒn tÖ nhµn rçi trªn nguyªn t¾c hoµn tr¶.

5