Hiện trạng sản xuất và nghiên cứu ảnh hưởng của phân lân hữu cơ sinh học, phân bón lá đến sinh trưởng, chất lượng và năng suất của cà rốt vl444 f1 trồng vụ đông xuan 2009 - 2010 tại hòa bình - bắc ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO

TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI

----------------------

TRẦN THỊ HÒA

HIỆN TRẠNG SẢN XUẤT VÀ NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG

CỦA PHÂN LÂN HỮU CƠ SINH HỌC, PHÂN BÓN LÁ

ðẾN SINH TRƯỞNG, NĂNG SUẤT VÀ CHẤT LƯỢNG

CÀ RỐT VL444 F1 TRỒNG VỤ ðÔNG XUÂN 2009-2010

TẠI HÒA ðÌNH-BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP

Chuyên ngành: TRỒNG TRỌT

Mã số : 60.62.01

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. VŨ QUANG SÁNG

HÀ NỘI - 2010

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................i

LỜI CAM ðOAN

Tôi xin cam ñoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là

trung thực và chưa hề ñược sử dụng ñể bảo vệ một học vị nào.

Tôi xin cam ñoan mọi sự giúp ñỡ cho việc thực hiện luận văn này ñã

ñược cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn ñều ñã ñược chỉ rõ

nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Trần Thị Hòa

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới PGS.TS Vũ Quang Sáng -

người hướng dẫn khoa học ñã tận tình giúp ñỡ với tinh thần trách nhiệm cao

và ñóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin cảm ơn Khoa Nông học, Viện Sau ñại học và ñặc biệt là các thầy

cô trong Bộ môn Sinh lý, Bộ môn Công nghệ sinh học ñã có những góp ý chân

thành giúp tôi hoàn thiện luận văn.

Tôi cũng xin cảm ơn gia ñình, bạn bè, ñồng nghiệp ñã luôn bên cạnh

ñộng viên, giúp ñỡ, tạo ñiều kiện thuận lợi ñể tôi sớm hoàn thành luận văn.

Luận văn này khó tránh khỏi còn có những thiếu sót, tôi rất mong nhận

ñược những ý kiến ñóng góp của các thầy cô, bạn bè, ñồng nghiệp ñể luận

văn ngày càng hoàn thiện hơn.

Xin trân trọng cảm ơn!

Tác giả luận văn

Trần Thị Hòa

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................iii

MỤC LỤC

Lời cam ñoan i

Lời cảm ơn ii

Mục lục iii

Danh mục các chữ viết tắt vi

Danh mục các bảng vii

Danh mục hình ix

1. MỞ ðẦU 1

1.1. ðặt vấn ñề 1

1.2. Mục ñích và yêu cầu 3

1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 4

1.4. Giới hạn của ñề tài 4

2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 5

2.1. Giá trị của cây cà rốt 5

2.2. Yêu cầu sinh thái của cây cà rốt 7

2.3. Tình hình sản xuất cà rốt trên thế giới và Việt Nam 9

2.4. Cơ sở khoa học và tình hình nghiên cứu, sử dụng phân lân hữu

cơ sinh học trên Thế giới và Việt Nam 11

2.5. Cơ sở khoa học và tình hình nghiên cứu, sử dụng phân bón lá

trên thế giới và Việt Nam 15

2.6. Vai trò sinh lý của nguyên tố khoáng ñối với cà rốt 19

2.7. Giới thiệu về một số loại phân bón sử dụng trong ñề tài 23

3. VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 27

3.1. Vật liệu, ñịa ñiểm và thời gian nghiên cứu 27

3.2. Nội dung nghiên cứu 28

3.3. Phương pháp nghiên cứu 30

4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 34

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................iv

4.1. ðiều kiện khí hậu, ñất ñai và hiện trạng trồng cà rốt ở vùng thí

nghiệm 34

4.1.1. ðiều kiện khí hậu 34

4.1.2. Tình hình sản xuất cà rốt ở Bắc Ninh 35

4.2. Tình hình sử dụng phân bón trên cây cà rốt ở thành phố Bắc Ninh 37

4.3. Nghiên cứu ảnh hưởng của EMINA ñến sinh trưởng, năng suất

và chất lượng cà rốt VL444 F1 trồng vụ ñông xuân 2009 - 2010

tại HTX Hoà ðình - Bắc Ninh 38

4.3.1. Ảnh hưởng của EMINA ñến các thời kỳ sinh trưởng của cây cà rốt 38

4.3.2. Ảnh hưởng của EMINA ñến ñộng thái tăng chiều cao cây cà rốt 40

4.3.3. Ảnh hưởng của EMINA ñến ñộng thái ra lá cây cà rốt 41

4.3.4. Ảnh hưởng của EMINA ñến các yếu tố cấu thành năng suất cà rốt 43

4.3.5. Ảnh hưởng của EMINA ñến năng suất cà rốt 46

4.3.6. Ảnh hưởng của EMINA ñến chất lượng củ cà rốt 48

4.3.7. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng chế phẩm EMINA trên cây cà rốt 49

4.4. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến sinh trưởng, năng suất và chất

lượng cà rốt VL444 F1 trồng vụ ñông xuân 2009 - 2010 tại HTX

Hòa ðình - Bắc Ninh 50

4.4.1. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến các thời kỳ sinh trưởng của cây

cà rốt 50

4.4.2. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái tăng chiều cao cây cà rốt 52

4.4.3. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 53

4.4.4. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến các yếu tố cấu thành năng suất

cà rốt 54

4.4.5. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến năng suất cà rốt 56

4.4.6. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến chất lượng củ cà rốt 57

4.4.7. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng phân bón lá trên cây cà rốt 58

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................v

4.5. Ảnh hưởng phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA ñến

sinh trưởng, năng suất và chất lượng cà rốt VL444 F1 trồng vụ

ñông xuân 2009 - 2010 tại HTX Hòa ðình - Bắc Ninh 59

4.5.1. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến các thời kỳ sinh trưởng của cây cà rốt 59

4.5.2. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến ñộng thái tăng chiều cao cây cà rốt 61

4.5.3. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 62

4.5.4. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến các yếu tố cấu thành năng suất cà rốt 63

4.5.5. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến năng suất cà rốt 66

4.5.6. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến chất lượng củ cà rốt 68

4.5.7. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng phân lân HCSH kết hợp với

Antonik, EMINA cho cây cà rốt 69

5. KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ 71

5.1. Kết luận 71

5.2. ðề nghị 72

TÀI LIỆU THAM KHẢO 73

PHỤ LỤC 79

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Nghĩa của từ viết tắt

ðVT ðơn vị tính

TT Thứ tự

CT Công thức

ð/C ðối chứng

NXB Nhà xuất bản

PGS Phó giáo sư

TS Tiến sĩ

HCSH Hữu cơ sinh học

VSV Vi sinh vật

FAO Food Agriculture Organization

NSLT Năng suất lý thuyết

NSTT Năng suất thực thu

L1, L2, L3, L4, L5 Lần 1, lần 2,...,lần 5

TB Trung bình

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

STT Tên bảng Trang

4.1. Một số yếu tố khí hậu của vùng nghiên cứu tại thời ñiểm thí

nghiệm 35

4.2. Diện tích cà rốt của các huyện, thị xã, thành phố trên ñịa bàn

tỉnh Bắc Ninh giai ñoạn 2005-2010. 35

4.3. Tình hình sản xuất cà rốt trên ñịa bàn thành phố Bắc Ninh giai

ñoạn 2005-2010 36

4.4. Tình hình sử dụng phân bón trên cây cà rốt ở TP Bắc Ninh 37

4.5. Lượng phân bón cho cà rốt theo phương pháp truyền thống 38

4.6. Ảnh hưởng của EMINA ñến các thời kỳ sinh trưởng của cây

cà rốt 39

4.7. Ảnh hưởng của EMINA ñến ñộng thái tăng chiều cao cây cà rốt 40

4.8. Ảnh hưởng của EMINA ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 42

4.9. Ảnh hưởng của EMINA ñến các yếu tố cấu thành năng suất

cà rốt 44

4.10. Ảnh hưởng của EMINA ñến năng suất cà rốt 46

4.12. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng chế phẩm EMINA trên cây cà rốt 50

4.13. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến các thời kỳ sinh trưởng của

cây cà rốt 51

4.14. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái tăng chiều cao cây

cà rốt 52

4.15. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 53

4.16. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến các yếu tố cấu thành năng suất

cà rốt 55

4.17. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến năng suất cà rốt 56

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................viii

4.19. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng một số loại phân bón lá trên

cây cà rốt 59

4.20. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến các thời kỳ sinh trưởng của cây cà rốt 60

4.21. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến ñộng thái tăng chiều cao cây cà rốt 61

4.22. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 62

4.23. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến các yếu tố cấu thành năng suất củ cà rốt 64

4.24. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến năng suất cà rốt 67

4.25. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến chất lượng củ cà rốt 68

4.26. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng phân lân HCSH, Antonik,

EMINA trên cây cà rốt VL444 F1 70

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................ix

DANH MỤC HÌNH

STT Tên hình Trang

1. Ảnh hưởng của EM ñến ñộng thái tăng trưởng chiều cao cây cà rốt 41

2. Ảnh hưởng của EMINA ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 43

3. Ảnh hưởng của EMINA ñến các yếu tố cấu thành năng suất cà rốt 45

4. Ảnh hưởng của EMINA ñến năng suất cà rốt 47

5. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái 52

6. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 54

7. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến chiều dài củ cà rốt 55

8. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến năng suất cà rốt 57

9. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EM ñến

ñộng thái tăng chiều cao cây cà rốt 62

10. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến ñộng thái ra lá của cây cà rốt 63

11. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EMINA

ñến các yếu tố cấu thành năng suất cà rốt 65

12. Ảnh hưởng của phân lân HCSH kết hợp với Antonik, EM ñến

năng suất cà rốt 67

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp .......................1

1. MỞ ðẦU

1.1. ðặt vấn ñề

Cà rốt có tên khoa học là Daucus carota. L. Chi cà rốt (danh pháp khoa

học là Daucus), là một chi chứa khoảng 20-25 loài cây thân thảo trong họ Hoa

tán (Apiaceae), với loài ñược biết ñến nhiều nhất là cà rốt ñã thuần dưỡng

(Daucus carota phân loài sativus). Chúng có nguồn gốc từ khu vực Bắc Phi,

Tây Nam Á và châu Âu với nhiều màu sắc khác nhau như trắng, vàng, ñỏ và

tím ñỏ [23].

Từ 3000 năm trước, những người cổ ñại ñã biết dùng cà rốt trong các

hoạt ñộng của ñời sống. Những người Hy Lạp cổ thì dùng cà rốt như một

món “bùa mê thuốc lú”; người Anglo-saxon lại xem nó như một thứ ñể xua

ñuổi quỷ dữ trong khi một số người lại nghĩ loại củ này tượng trưng cho sự

phồn thịnh. Tuy nhiên, cà rốt cũng sớm ñược phát hiện ra là một loại rau,

một loại dược liệu quý. Bằng chứng là các danh y của La Mã, Hy Lạp như

Hippocrattes, Galen, Diocorides... ñã lên tiếng ca ngợi cà rốt vừa là thức ăn

ngon, vừa là dược thảo tốt ñể chữa bệnh. Các nhà y học cổ truyền phương

ñông thì coi cà rốt như là một thứ nhân sâm của người nghèo [69].

Theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Lâm - Trung tâm dinh dưỡng trẻ em:

Cà rốt có hàm lượng beta-carotene nhiều nhất trong các loại thực phẩm. Beta￾carotene là thể hoạt ñộng tích cực nhất của carotene, sắc tố giúp hình thành

vitamin A trong thực vật. Vitamin A giữ vai trò rất quan trọng ñối với cơ thể

như kích thích sự tǎng trưởng, làm tǎng khả nǎng nhận biết ánh sáng và màu

sắc, ngǎn ngừa chứng khô da và mắt, bảo vệ bộ máy tiêu hóa tiết niệu và tǎng

cường hệ thống, ngǎn ngừa nhiễm khuẩn. Thiếu vitamin A có thể gây ra các

triệu chứng quáng gà, chậm phát triển, khô da, khô mắt. Trong cà rốt cũng

chứa rất nhiều vitamin B, C, D, E và K; canxi, phốt-pho, kali, natri, một lượng