Hiến pháp với chủ quyền nhân dân

NGHIEN Ciru-TRAODOI

HIEN PHAP vd l CHO QUYEN NHAN DAN

Nghi quyk Dai hoi dai bilu to ^ qu6c

cua Dang lin thu XI xac dinh; 'T/e/?

luc ddy manh viec xdy dung va hoan thien

Nha nudc phdp quyen xa hoi chu nghTa, bdo

ddm Nha nudc ta thuc su la ciia nhdn ddn,

do nhdn ddn va vi nhdn ddn...". DS hien

thuc hoa yeu cau nay can '^khdn trucmg

nghien cuu, sica doi. bd sung Hiin phdp ndm

1992 phii hap v&i tinh hinh mdi".^^^ Tu tuong

chi dao ciia Dang cho thay moi quan he chat

che giua Hien phap vai quyen lire nhan dan,

giiia yeu cau sua doi, bo sung Hien phap

nam 1992 vol viec phat huy dan chu, bao

dam quyen luc thuoc ve nhan dan.

Khong chi hien nay, ma trong nhieu nam

qua, tren cac dien dan khoa hoc phap li,

thuat ngu "chu quyen nhan dan" it duac

nhic toi (neu khong muon noi la hau nhu

khong duoc dk cap), n^u co thi thucmg lien

quan d€n ,"chu quyen quoc gia", dac biet

trong b6i canh gia tang cang thang a bien

Dong lien quan den chu quyen cua Viet Nam

ddi vai hai quin dao Hoang Sa va Truang

Sa. Vay chu quyen qu6c gia la gi?

Chu quySn qudc gia thuang duac nhSc

d8n trong quan he d6i ngoai voi tinh each

la thupc tinh phap li khong the tach rai cua

mpt qu6c gia dpc lap - chii the ciia luat

phap quoc te, co chu quyen toi cao doi voi

lanh tho ciia minh.

TS. VU H6NG ANH *

Ben canh pham tru "chu quyen quoc

gia", trong phap luat quoc te con hi?n dien

pham tru "chu quyen dan tgc". Chu quyen

dan tpc duac hiSu la quyen tu quyet cua dan

tpc trong quan he doi npi va doi ngoai, tuc la

su to^n quyen ciia moi dan tpc dOc lap quy8t

dinh che dp chinh tri-xa hpi, hinh thuc t6

chuc cua nha nuac minh ciing nhu dpc lap

trong quan he doi ngoai.

Trong lich su nhan loai, pham tru "chu

quyen nhan dan" dupc de cap tu kha som.

Tuy nhien, chi den giiJa the ki XVIII, "chu

quyen nhan dan" moi tro thanh hpc thuyit.

Hpc thuyet "chii quyen nhan dan" dupc

sang lap boi nha tu tuarig nguai Phap J.J.

Rousseau. Theo quan diem ciia Rousseau,

chii quyen o day khong phai cai gi khac ma

la y chi chung cua cpng dong xa hpi duac

hinh thanh tir nhiJng ca nhan rieng le. Khi

dat dupc y chi chung thi toan the cpng

dong xa hpi dupc gpi la nhan dan.*^^ Cung

theo Rousseau, chii quyen toi cao khong

the tir bo va khong the ph^n chia; "Ca

quan quyen luc toi cao Id con ngudi lap

the, nen chi minh no dgi bieu duac cho nd

md Ihdi. Quyen hanh co the chuyen giao

duac, nhung y chi thi khdng".'-' Rousseau

* Vi^n nghiSn c&u l§p phdp

Uy ban thudng v\i Qu6c h^i

TAP CHi LUAT HOC S 6 4/2012