Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Giáo án VL 11 NC
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
Giíi thiÖu gi¸o ¸n vËt lÝ líp 11
PhÇn I §iÖn häc - ®iÖn tõ
Ch¬ng I §iÖn tÝch - ®iÖn trêng
Bµi 1. §iÖn tÝch. §Þnh luËt cu l«ng
A. Môc tiªu bµi häc
• KiÕn thøc
- ¤n l¹i mét sè kh¸i niÖm ®· häc ë c¸c líp díi vµ bæ sung thªm mét sè kh¸i niÖm míi: hai
lo¹i diÖn tÝch (d¬ng, ©m) vµ lùc t¬ng t¸c gi÷a hai ®iÖn tÝch ®iÓm cïng dÊu, gi÷a hai ®iÖn tÝch
®iÓm kh¸c dÊu, ba c¸ch nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt.
- HiÓu ®îc c¸c kh¸i niÖm ®iÖn tÝch ®iÓm, h»ng sè ®iÖn m«i vµ lµm quen víi c¸c ®iÖn nghiÖm.
- N¾m ®îc ph¬ng, chiÒu vµ ®é lín cña lùc t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch ®iÓm( lùc Cu l«ng)
trong ch©n kh«ng vµ trong ®iÖn m«i.
• Kü n¨ng
- Sö dông ®iÖn nghiÖm.
- VËn dung ®îc c«ng thøc x¸c ®Þnh lùc Cu l«ng trong ch©n kh«ng vµ trong ®iÖn m«i ®Ó x¸c
®Þnh lùc lîng t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch.
- BiÓu diÔn lùc t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch b»ng vect¬ vµ t×m lùc t¬ng t¸c gi÷a nhiÒu ®iÖn tÝch
b»ng vect¬.
- BiÕt c¸ch biÓu diÔn lùc t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch b»ng vect¬.
- BiÕt c¸ch t×m lùc tæng hîp t¸c dông lªn vËt mét ®iÖn tÝch b»ng phÐp céng c¸c vect¬ lùc.
B. ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn.
a) KiÕn thøc vµ dông cô:
- ThÝ nghiÖm nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt ( do cä x¸t, do tiÕp xóc vµ do hëng øng)
- Mét sè h×nh vÏ 1.3 ®Õn 1.5 SGK.
b) PhiÕu häc tËp:
P1. Quy íc: §òa thuû tinh nhiÔm ®iÖn, khi cä x¸t vµo lôa, lµ d¬ng; Thanh «pªnÝt nhiÔm ®iÖn, khi
cä x¸t vµo len d¹, lµ ©m.
Cã mét vËt nhá nhiÔm ®iÖn, lµm thÕ nµo biÕt ®îc vËt cã nhiÔm ®iÖn? NhiÔm ®iÖn d¬ng hay
nhiÔm ®iÖn ©m?
P2. Cã hai ®iÖn tÝch ®iÓm q1 vµ q2 chóng ®Èy nhau. Kh¼ng ®Þnh c©u nµo sau ®©y lµ ®óng?
A. q1 > 0 vµ q2 < 0 C. q1 .q2 > 0
B. q1 < 0 vµ q2 > 0 D. q1 .q2 < 0
P3. Cã bèn vËt A, B, C, D kÝch thíc nhá, nhiÔm ®iÖn. BiÕt r»ng vËt A hót vËt B nhng ®Èy C. VËt
C hót vËt D. Kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt B tr¸i dÊu.
B. §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt B cïng dÊu
C. §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt D cïng dÊu.
D. §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt C cïng dÊu
P4. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng?
A. Khi nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc, ªlectron lu«n dÞch chuyÓn tõ vËt nhiÔm ®iÖn sang vËt kh«ng
nhiÔm ®iÖn.
B. Khi nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc, ªlectron lu«n dÞch chuyÓn tõ vËt kh«ng nhiÔm ®iÖn sang vËt
nhiÔm ®iÖn.
C. Khi nhiÔm ®iÖn do hëng øng, ªlectron chØ dÞch chuyÓn tõ ®Çu nµy sang ®Çu kia cña vËt bÞ
nhiÔm ®iÖn.
D. Sau khi nhiÔm ®iÖn do hëng øng, sù ph©n bè ®iÖn tÝch trªn vËt bÞ nhiÔm ®iÖn kh«ng thay
®æi.
1
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
P5. §é lín gi÷a vËt t¬ng t¸c gi÷a hai ®iÖn tÝch ®iÓm trong kh«ng khÝ
A. TØ lÖ víi b×nh ph¬ng kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÖn tÝch.
B. TØ lÖ víi kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÖn tÝch.
C. TØ lÖ nghÞch víi b×nh ph¬ng kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÖn tÝch.
D. TØ lÖ nghÞch kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÖn tÝch.
P6. Tæng ®iÖn tÝch d¬ng vµ tæng ®iÖn tÝch ©m trong mét 1cm3
khÝ Hi®r« ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn lµ
A. 4,3 . 103
(C) vµ - 4,3 . 103
(C) C. 4,3 (C) vµ - 4,3 (C)
B. 8,6 . 103
(C) vµ - 8,6 . 103
(C) D. 8,6 (C) vµ - 8,6 (C)
P7. Cã bèn vËt A, B, C, D kÝch thíc nhá, nhiÔm ®iÖn. BiÕt r»ng vËt A hót vËt B nhng ®Èy vËt C.
VËt C hót vËt D. Kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. §iÖn tÝch cña vËt A vµ D tr¸i dÊu.
B.§iÖn tÝch cña vËt A vµ D cïng dÊu
C. §iÖn tÝch cña vËt B vµ C cïng dÊu
D. §iÖn tÝch cña vËt A vµ C cïng dÊu.
c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: P1 dïng vËt nhÑ ®Ó gÇn t×m ra dßng qu¶ cÇu nhiÔm ®iÖn. Dïng ®òa thuû
tinh x¸t vµo lôa x¸c ®Þnh ®îc nhiÔm ®iÖn lo¹i nµo. P2(C); P3(B); P4(D); P5(C); P6(D); P7(D).
d) Dù kiÕn nh b¶ng( chia lµm 2 cét).
PhÇn I . §iÖn häc - §iÖn tõ häc.
Ch¬ng I: §iÖn tÝch - §iÖn trêng.
Bµi 1. §iÖn tÝch - §Þnh luËt Cu l«ng.
1. Hai lo¹i ®iÖn tÝch sù nhiÔm ®iÖn c¸c
vËt:
a) Hai lo¹i ®iÖn tÝch:
+ ) §iÖn tÝch → d¬ng vµ ©m.
+) T¬ng t¸c c¸c ®iÖn tÝch: cïng tªn ®Èy,
kh¸c tªn hót nhau.
+ §¬n vÞ : Cul«ng ( C)
+ §iÖn tÝch ªlectron cã ®é lín:
e = 1,6.10-19C.
§iÖn tÝch h¹t kh¸c lµm nguyªn lÇn e.
+ Dùa vµo t¬ng t¸c c¸c ®iÖn tÝch: chÕ
t¹o ®iÖn nghiÖm.
b) Sù nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt
+ NhiÔm ®iÖn do cä x¸t: SGK.
+ NhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc : SGK.
+ NhiÔm ®iÖn do hëng øng: SGK.
2) §Þnh luËt Cul«ng :
a) Néi dung : SGK.
b) BiÓu thøc: F = k.
2
1 2
.
r
q q
k = 9.109
2
2
.
C
N m
c)Chó ý: Lµ lùc tÜnh ®iÖn.
3)Lùc t¬ng t¸c cña c¸c ®iÖn tÝch trong
chÊt ®iÖn m«i:
+ Gi¶m ε lÇn; ε h»ng sè ®iÖn m«i.
F = k.
2
1 2
.
.
r
q q
ε
2.Häc sinh
- Xem l¹i mét sè kh¸i niÖm vÒ ®iÖn tÝch ®· häc ë THCS.
3.Gîi ý øng dông CNTT
GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch, thÝ nghiÖm c©n xo¾n cña Cul«ng.
C.Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc.
Ho¹t ®éng 1 (...phót): æn ®Þnh tæ chøc.
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- B¸o c¸o t×nh h×nh líp - KiÓm tra t×nh h×nh häc sinh.
- Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh
Ho¹t ®éng 2 (...... phót) : t×m hiÓu vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch:
2
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch
vµ t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch.
- Tr×nh bµy vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch vµ t¬ng
t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch.
- NhËn xÐt b¹n tr¶ lêi cña b¹n.
- Nªu øng dông t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn
tÝch.
- §äc SGK
- T×m hiÓu c¸c c¸ch nhiÔm ®iÖn cho c¸c
vËt.
- Th¶o luËn nhãm, t×m c¸c c¸ch nhiÔm
®iÖn cho c¸c vËt.
- Tr×nh bµy c¸c c¸ch nhiÔm ®iÖn cho
c¸c vËt.
- NhËn xÐt b¹n tr¶ lêi.
- Tr¶ lêi c©u C1.
- Ghi ®Çu bµi lªn b¶ng
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 1.a.
- Chia nhãm, tæ chøc ho¹t ®éng nhãm.
- Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸c lo¹i ®iÖn tÝch
vµ t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch.
- NhËn xÐt tr¶ lêi cña häc sinh
- Yªu cÇu HS
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 1.b.
- Chia nhãm, tæ chøc ho¹t ®éng nhãm.
- Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸c c¸ch nhiÔm
®iÖn
- NhËn xÐt tr×nh bµy cña HS
- Nªu c©u C1.
Ho¹t ®éng 3 (....phót): §Þnh luËt Cul«ng
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- §äc SGK
- T×m hiÓu ®Þnh luËt Cul«ng
- Th¶o luËn nhãm vÒ ®Þnh luËt Cul«ng
- Tr×nh bµy néi dung ®Þnh luËt.
- NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy.
- §äc SGK
- T×m hiÓu t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch trong
chÊt ®iÖn m«i.
- Th¶o luËn nhãm vÒ t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn
tÝch trong chÊt ®iÖn m«i.
- T×m hiÓu sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch
trong chÊt ®iÖn m«i
- Tr×nh bµy sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch
trong chÊt ®iÖn m«i.
- Tr¶ lêi c©u C2.
- §äc SGK
- T×m hiÓu c«ng thøc tæng qu¸t x¸c ®Þnh lùc
Cul«ng.
- Tr×nh bµy c«ng thøc vµ nhËn xÐt
- Tr×nh bµy ý nghÜa c¸c ®¹i lîng trong c«ng
thøc.
- NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy.
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 2.
- Tr×nh bµy néi dung ®Þnh luËt.Chó ý biÓu
diÔn lùc t¬ng t¸c gi÷a hai ®iÖn tÝch.
- NhËn xÐt tr×nh bµy cña häc sinh
- Yªu cÇu HS ®äc phÇn 3
- Chia nhãm, tæ chøc ho¹t ®éng nhãm.
- NhËn xÐt tr×nh bµy cña HS
- Nªu c©u C2.
- Yªu cÇu HS ®äc SGK
- NhËn xÐt tr¶ lêi cña häc sinh.
Ho¹t ®éng 4 (...phót): VËn dông, còng cè.
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- Tr¶ lêi c©u hái
- Ghi nhËn kiÕn thøc
- Nªu c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp),
nªu bµi tËp 1,2 SGK
- Tãm t¾t bµi
3
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
- §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y.
Ho¹t ®éng 5 (...phót): Híng dÉn vÒ nhµ.
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ
- Ghi yªu cÇu cña gi¸o viªn
- Giao bµi tËp vÒ nhµ
- Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp)
- Yªu cÇu häc sinh chuÈn bÞ bµi sau.
Bµi 2: ThuyÕt £lecron. §Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch
A.Môc ®Ých bµi häc
* KiÕn thøc
- N¾m ®îc nh÷ng néi dung chÝnh cña thuyÕt ªlectron cæ ®iÓn. Tõ ®ã hiÓu ®îc ý nghÜa cña c¸c
kh¸i niÖm h¹t mang ®iÖn vµ vËt nhiÔm ®iÖn; chÊt dÉn ®iÖn vµ c¸ch ®iÖn.
- HiÓu ®îc néi dung cña ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch.
- NÕu cã ®iÒu kiÖn, cã thÓ híng dÉn HS lµm nh÷ng thÝ nghiÖm nh trong SGK ®Ó häc sinh rÌn
luyÖn vÒ ph¬ng ph¸p lµm thÝ nghiÖm vµ kü n¨ng lµm thÝ nghiÖm.
* Kü n¨ng
-Gi¶i thÝch ®îc tÝnh dÉn ®iÖn, tÝnh c¸ch ®iÖn cña mét chÊt, ba c¸ch nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt trªn
c¬ së thuyÕt ªlectron vµ ®Þnh luËt b¶o toµn
B. ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn
a) KiÕn thøc vµ dông cô:
- ThÝ nghiÖm nhiÔm ®iÖn c¸c vËt
- VÏ mét sè h×nh vÏ trong SGK lªn b×a
b) PhiÕu häc tËp:
P1. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. H¹t electron lµ h¹t cã mang ®iÖn tÝch ©m, cã ®é lín 1,6.10-19(C).
B. H¹t electron lµ h¹t cã khèi lîng m = 9,10-31 (kg)
C. Nguyªn tö cã thÓ mÊt hoÆc nhËn thªm electron cã thÓ trë thµnh ion.
D.electron kh«ng thÓ chuyÓn ®éng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c
P2. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. Theo thuyÕt electron , mét vËt nhiÔm ®iÖn d¬ng lµ vËt thiÕu electron
B. Theo thuyÕt electron, mét vËt cã nhiÔm ®iÖn ©m lµ thõa electron
C. Theo thuyÕt electron , mét vËt nhiÔm ®iÖn d¬ng lµ vËt ®· nhËn thªm c¸c in on d¬ng
D. Theo thuyÕt electron , mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m lµ vËt ®· nhËn thªm electron
P3. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. VËt dÉn ®iÖn lµ vËt cã chøa nhiÒu ®iÖn tÝch tù do
B. VËt c¸ch ®iÖn lµ vËt cã chøa rÊt Ýt ®iÖn tÝch tù do
C. VËt dÉn ®iÖn lµ vËt cã chøa nhiÒu ®iÖn tÝch tù do
D. ChÊt ®iÖn m«i lµ chÊt cã chøa rÊt Ýt ®iÖn tÝch tù do
P4. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. Trong qu¸ tr×nh nhiÔm ®iÖn do cä s¸t, ªlectron ®· chuyÓn tõ vËt nµy sang vËt kia
B. Trong qu¸ tr×nh nhiÔm ®iÖn do hëng øng, vËt bÞ nhiÔm ®iÖn vÉn trung hoµ ®iÖn.
C. Khi cho vËt nhiÔm ®iÖn d¬ng tiÕp xóc víi mét vËt cha nhiÔm ®iÖn, th× electron chuyÓn tõ vËt
cha nhiÔm ®iÖn sang vËt nhiÔm ®iÖn d¬ng.
D. Khi cho mét nhiÔm ®iÖn d¬ng tiÕp xóc víi mét vËt cha nhiÔm ®iÖn, th× ®iÖn tÝch d¬ng
chuyÓn tõ vËt vËt dÉn nhiÔm ®iÖn d¬ng sang cha nhiÔm ®iÖn.
P5. Khi ®a mét qu¶ cÇu kim lo¹i kh«ng nhiÔm ®iÖn l¹i gÇn mét qu¶ cÇu kh¸c nhiÔm ®iÖn th×
A. Hai qu¶ cÇu ®Èy nhau
B. Hai qu¶ cÇu hót nhau
4
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
C. Kh«ng hót mµ còng kh«ng ®Èy nhau
D. Hai qu¶ cÇu trao ®æi ®iÖn tÝch cho nhau
P6. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. Trong vËt dÉn ®iÖn cã rÊt nhiÒu ®iÖn tÝch tù do
B. Trong ®iÖn m«i cã rÊt Ýt ®iÖn tÝch tù do
C. xÐt vÒ toµn bé th× mét vËt nhiÔm ®iÖn do hëng øng vÉn lµ mét vËt trung hoµ ®iÖn
D. xÐt vÒ toµn bé th× mét vËt nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc vÉn lµ mét vËt trung hoµ ®iÖn
c)®¸p ¸n phiÕu häc tËp: P1 (D); P2 (C);P3(C); P4 (D); P5 (B); P6 (D).
d)dù kiÕn ghi b¶ng: (chia lµm hai cét)
Bµi 2: ThuyÕt ªlectron
§Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch
1)ThuyÕt electron:
a)C¸c chÊt → ph©n tö, nguyªn tö;
nguyªn tö ---> h¹t nh©n vµ electron
chuyÓn ®«ng...
b)Tæng ®¹i sè ®iÖn tÝch electron = ®iÖn
tÝch h¹t nh©n
c)Nguyªn tö: MÊt electron ---->ion d-
¬ng; nhËn electron --> ©m
* electron chuyÓn ®éng tõ vËt nµy sang
vËt kh¸c ---> nhiÔm ®iÖn. VËt thõa
electron ---> ©m; thiÕu electron ----->
d¬ng
2)ChÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn:
+VËt dÉn ®iÖn ---> vËt dÉn; vËt c¸ch
®iÖn ----> ®iÖn m«i
+ VËt (chÊt) cã nhiÒu ®iÖn tÝch tù do
----> dÉn ®iÖn; VËt(chÊt) cã chøa Ýt
®iÖn tÝch tù do ---> c¸ch ®iÖn.
+VÝ dô: kim lo¹i... dÉn ®iÖn; thuû tinh,
nhùa.... c¸ch ®iÖn
3)Gi¶i thÝch ba hiÖn tîng nhiÔm ®iÖn:
a)NhiÔm ®iÖn do cä x¸t:
+ Khi cä x¸t thuû tinh vµo lôa, electron
tõ thuû tinh ---> lôa --->thuû tinh
nhiÔm ®iÖn d¬ng.
+lôa thõa electron ----> ©m
b) NhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc:
+Thanh kim lo¹i tiÕp xóc vËt nhiÔm
®iÖn d¬ng electron tõ kim lo¹i ---> vËt
nhiÔm ®iÖn
+ Thanh kim lo¹i tiÕp xóc vËt nhiÔm
®iÖn ©m: electron tõ vËt nhiÔm ®iÖn
thanh kim lo¹i tiÕp xóc vËt nhiÔm ®iÖn
d¬ng: electron tõkim lo¹i ---> vËt
nhiÔm ®iÖn, kim loai.
c)NhiÔm ®iÖn do hëng øng
+Kim lo¹i, gÇn qu¶ cÇu nhiÔm ®iÖn d-
¬ng: electron tù do trong kim lo¹i ---->
qu¶ cÇu hót vÒ ®Çu gÇn nã ---> ©m,
electron...
4. ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch: SGK
2. Häc sinh:
- ¤n l¹i bµi tríc, chuÈn bÞ lµm c¸c thÝ nghiÖm vÒ nhiÔm ®iÖn chon c¸c vËt.
3. Gîi ý øng dông CNTT
GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ cÊu t¹o cña c¸c nguyªn tö
C.tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng 1 (..... phót) æn ®Þnh tæ chøc. kiÓm tra bµi cñ
ho¹t ®éng cña häc sinh sù trî gióp cña gi¸o viªn
- b¸o c¸o t×nh h×nh líp
- tr×nh bµy c©u tr¶ lêi vÒ hai lo¹i
®iÖn tÝch, c¸ch nhiÔm ®iÖn cho c¸c vËt
- nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n
- yªu cÇu HS cho biÕt t×nh h×nh cña
líp
- nªu c©u hái
- yªu cÇu HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi
- nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña hs vµ cho
®iÓm
Ho¹t ®éng 2 (..... phót) thuyÕt ªlectron
ho¹t ®éng cña häc sinh
- ®äc SGK
- Th¶o luËn nhãm
- T×m hiÓu néi dung c¬ b¶n cña
sù trî gióp cña gi¸o viªn
- yªu cÇu hs ®äc phÇn 1
- nªu yªu cÇu hs tr×nh bµy 3 néi
dung cña thuyÕt
5
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
thuyÕt electron
- tr×nh bµy néi dung cña thuyÕt
- nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C1
- tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C2
- ®äc SGK
- th¶o luËn nhãm t×m hiÓu chÊt dÉn
®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn lµ g×
- t×m hiÓu chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch
®iÖn
- tr×nhbµy chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch
®iÖn
- nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs
- nªu c©u hái C1
- nªu c©u hái C2
- nh¹n xÐt tr¶ lêi cña hs
- yªu cÇu hs ®äc phÇn 2
- tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- yªu cÇu hs tr×nh bµy hiÓu biÕt cña
m×nh vÒ chÊt dÉn ®iÖn...
- yªu cÇu hs nªu nhËn xÐt
- nhËn xÐt tr¶ lêi
Ho¹t ®éng 3(.... phót); vËn dông thuyÕt electron gi¶i thÝch 3 hiÖn tîng nhiÔm ®iÖn
ho¹t ®éng cu¶ häc sinh sù trî gióp cña gi¸o viªn
- ®äc sgk
- th¶o luËn nhãm t×m hiÓu c¸ch gi¶i
thÝch
- tr×nh bµy gi¶i thÝch sù nhiÔm ®iÖn
do cä x¸t
- nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- ®äc sgk
- th¶o luËn nhãm t×m hiÓu c¸ch gi¶i
thÝch
- tr×nh bµy gi¶i thÝch sù nhiÔm ®iÖn
do tiÕp xóc
- nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- ®äc sgk
- th¶o luËn nhãm t×m hiÓu c¸ch gi¶i
thÝch
- tr×nh bµy gi¶i thÝch sù nhiÔm ®iÖn
do hëng øng
- nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- ®äc sgk
- th¶o luËn nhãm t×m néi dung ®Þnh
luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch
- nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- yªu cÇu hs ®äc phÇn 3 a
- tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- yªu cÇu gi¶i thÝch hiÖn tîng nhiÔm
®iÖn do cä x¸t
- nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs
- yªu cÇu hs ®äc phÇn 3b
- tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- yªu cÇu gi¶i thÝch hiÖn tîng nhiÔm
®iÖn do tiÕp xóc
- nhËn xÐt tr¶ lêi cua hs
- yªu cÇu hs ®äc phÇn 3c
- tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- nªu c©u hái
- nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs
- yªu cÇu hs ®äc phÇn 4
- yªu cÇu hs t×m hiÓu néi dung ®Þnh
luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch
- nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs
Ho¹t ®éng 4 (.... phót) : vËn dông, cñng cè
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- ®äc c©u hái, suy nghØ
- tr¶ lêi c©u hái
- nªu c©u hái P(trong phiÕu häc tËp)
- nªu c©u hái 1,2 gsk
- tãm t¾t bµi
- ®¸nh gi¸,nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y
Ho¹t ®éng 5(.... phót) : híng dÉn vÒ nhµ
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ
- ghi c©u hái nh¾c nhë cña gv
- giao c©u hái Pvµ lµm bµi tËp trong
gsk
6
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
- yªu cÇu hs chuÈn bÞ bµi sau
Bµi. 3. ®iÖn trêng
A. môc tiªu bµi häc
* kiÕn thøc
- tr¶ lêi ®îc c©u hái ®iÖn trêng lµ g× vµ tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ®iÖn trêng lµ tÝnh chÊt g×
- ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa vect¬ cêng ®é ®iÖn trêng. hiÓu ®îc ®iÖn trêng lµ mét vec t¬
- hiÓu ®îc kh¸i niÖm ®iÖn ®êng søc ®iÖn vµ ý nghÜa cña ®êng søc ®iÖn
- hiÓu ®îc kh¸i niÖm ®iÖn phæ. hiÓu quy t¾c vÏ c¸c ®êng søc ®iÖn. biÕt ®îc c¸i gièng nhau vµ
kh¸c nhau gi÷a c¸c “®êng h¹t bét” cña ®iÖn phæ vµ c¸c ®êng søc ®iÖn
- tr¶ lêi ®îc c©u hái ®iÖn trêng lµ g× vµ biÕt ®iÖn trêng bªn trong hai tÊm kim lo¹i tÝch ®iÖn tr¸i
dÊu vµ cã ®é lín b»ng nhau lµ ®iÖn trêng ®Òu.
- hiÓu ®îc néi dung cña nguyªn lÝ chång chÊt ®iÖn trêng.
*kü n¨ng
- x¸c ®Þnh ®îc cêng ®é ®iÖn trêng cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm vµ nhiÒu ®iÖn tÝch ®iÓm g©y ra t¹i mét
®iÓm trong kh«ng gian
B. chuÈn bÞ
1. gi¸o viªn
a) kiÕn thøc vµ dông cô:
- thÝ nghiÖm ®iÖn phæ
- mét sè h×nh vÏ biÓu diÔn ®êng søc ®iÖn trêng do ®iÖn tÝch g©y ra.
b) phiÕu häc tËp
P1. ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng ?
A. ®iÖn trêng tÜnh lµ do c¸c h¹t mang ®iÖn tÝch ®øng yªn sinh ra
B. tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ®iÖn trêng lµ nã t¸c dông lùc ®iÖn lªn ®iÖn tÝch ®Æt trong nã
C. vÐc t¬ cêng ®é ®iÖn trêng t¹i mét ®Øªm lu«n cïng ph¬ng, cïng chiÒu víi vÐct¬ lùc ®iÖn t¸c
dông lªn mét ®iÖn tÝch ®Æt t¹i ®iÓm ®ã trong ®iÖn trêng.
D. vÐc t¬ cêng ®é ®iÖn trêng t¹i mét ®Øªm lu«n cïng ph¬ng, cïng chiÒu víi vÐct¬ lùc ®iÖn t¸c
dông lªn mét ®iÖn tÝch d¬ng ®Æt t¹i ®iÓm ®ã trong ®iÖn trêng.
P2. §Æt mét ®iÖn tÝch d¬ng, khèi lîng nhá vµo mét ®iÖn trêng ®Òu råi th¶ nhÑ §iÖn tÝch sÏ
chuyÓn ®éng
A. Däc theo chiÒu cña ®êng søc ®iÖn trêng.
B. Ngîc chiÒu ®êng søc ®iÖn trêng.
C. Vu«ng gãc víi ®êng søc ®iÖn trêng.
D. Theo mét quü ®¹o bÊt kú.
P3. §Æt mét ®iÖn tÝch ©m, khèi lîng nhá vµo mét ®iÖn trêng ®Òu råi th¶ nhÑ §iÖn tÝch sÏ chuyÓn
®éng
A. Däc theo chiÒu cña ®êng søc ®iÖn trêng.
B .Ngîc chiÒu ®êng søc ®iÖn trêng.
C.Vu«ng gãc víi ®êng søc ®iÖn trêng.
D. Theo mét quü ®¹o bÊt kú.
P4. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y vÒ tÝnh chÊt cña c¸c ®¬ng søc ®iÖn lµ kh«ng ®óng?
A. T¹i mét ®iÓm trong ®iÖn trêng ta cã thÓ vÏ ®îc mét ®êng søc ®i qua.
B. C¸c ®êng søc lµ ®êng c«ng kh«ng kÝn
C. C¸c ®êng søc kh«ng bao giê c¾t nhau.
D. C¸c ®êng søc ®iÖn lu«n xuÊt ph¸t tõ ®iÖn tÝch d¬ng vµ kÕt thóc ë ®iÖn tÝch ©m.
P5. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng.
A. §iÖn phæ cho ta biÕt sù ph©n bè c¸c ®êng søc trong ®iÖn trêng.
B. TÊt c¶ c¸c ®êng søc lu«n xuÊt ph¸t tõ ®iÖn tÝch d¬ng vµ kÕt thóc ë ®iÖn tÝch ©m.
C. Còng cã khi ®êng søc ®iÖn kh«ng xuÊt ph¸t tõ ®iÖn tÝch d¬ng mµ xuÊt ph¸t ë v« cïng.
7
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
D. C¸c ®êng søc cña ®iÖn trêng lµ c¸c ®êng th¶ng song song vµ c¸ch ®Òu nhau.
P6. C«ng thøc x¸c ®Þnh cêng ®é ®iÖn trêng g©y ra bëi ®iÖn tÝch Q<0, t¹i mét ®iÓm trong ch©n
kh«ng c¸ch ®iÖn tÝch Q mét kho¶ng r lµ.
A. E= 9.109
2
r
Q
C. E= 9.109
r
Q
B. E= - 9.109
2
r
Q
D. E= - 9.109
r
Q
P7.Mét ®iÖn tÝch thö ®Æt t¹i ®iÓm cã cêng ®é ®iÖn trêng 0,16 (V/m). Lùc tõ t¸c dông lªn ®iÖn
tÝch ®ã b»ng 2.10-4 (N). §é lín ®iÖn tÝch ®ã lµ:
A. q = 8.10-6 ( µ C) C. q = 8 ( µ C)
B. q = 12,5.10-6 ( µ C) D. q = 12,5 ( µ C)
P8. Cêng ®é ®iÖn trêng g©y ra bëi ®iÖn tÝch Q = 5.10-9 (C), t¹i mét ®iÓm trong ch©n kh«ng c¸ch
®iÖn tÝch mét kho¶ng 10 (cm) cã ®é lín lµ
A. E = 0,450 (V/m) C. E = 4500 (V/m)
B. E= 0,225 (V/m) C. E = 2250 (V/m)
c)§¸p ¸n phiÕu häc tËp:
P1 (C); P2 (A); P3 (B); P4 (D); P5 (B); P6 (B).P7(C); P8(C).
d)Dù kiÕn ghi b¶ng (chia lµm hai cét)
Bµi 3 : §iÖn trêng
1)§iÖn trêng:
a)Kh¸i niÖm ®iÖn trêng: m«i trêng
xung quanh ®iÖn tÝch, nhê ®ã t¸c dông
lùc lªn ®iÖn tÝch kh¸c.
b)TÝnh chÊt c¬ b¶n cña ®iÖn trêng: sgk
2)Vect¬ cêng ®é ®iÖn trêng:
+T¹i mét ®iÓm : F ∼ q
+ TØ sè F /q kh«ng ®æi --> ®Æc trng
cho t¸c dông lùc cña ®iÖn trêng t¹i
®iÓm ®ang xÐt.
+ §Æt E = F /q: Cêng ®é ®iÖn trêng
(V/m)
3.§êng søc ®iÖn
a)§Þnh nghÜa : SGK
b) C¸c tÝnh chÊt : SGK (4)
c)§iÖn phæ: (SGK)
§iÖn phæ lµ ®êng mµ c¸c h¹t bét (c¸ch
®iÖn) ®Æt trong ®iÖn trêng s¾p xÕp
thµnh.
4)§iÖn trêng ®Òu:
+ E mäi ®iÓm b»ng nhau
+§êng søc: song song c¸ch ®Òu
+Bªn trong hai tÊm kim lo¹i ph¼ng tr¸i
dÊu
5)®iÖn trêng cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm
(Q):
+Cã q&Q: F = k.
2
1 2
.
.
r
q q
ε
=>
E = k.
2
.r
Q
ε
+Q>0 --> híng ra...; Q<0 --> híng
vµo...
6)Nguyªn lÝ chång chÊt ®iÖn trêng:
Q1 --> E 1; Q1 --> E 1 ... th×: E = E
1+ E 2 +......
2. Häc sinh
- ¤n l¹i kh¸i niÖm ®iÖn trêng ë THCS
3. Gîi ý øng dông CNTT
- GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ ®iÖn trêng vµ ®iÖn phæ cña c¸c ®iÖn tÝch kh¸c nhau
C) tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng 1 (.... phót): æn ®Þnh tæ chøc. KiÓm tra bµi cò
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- B¸o c¸o t×nh h×nh líp
-Suy nghÜ nhanh
- Tr¶ lêi c©u hái
- KiÓm tra t×nh h×nh häc sinh
- Nªu c©u hái
8
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
- NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña HS vµ cho ®iÓm.
Ho¹t ®éng 2 (.... phót): §iÖn trêng, vect¬ cêng ®é ®iÖn trêng
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm nªu kh¸i niÖm ®iÖn trêng
- T×m hiÓu ®iÖn trêng
- Tr×nh bµy kh¸i niÖm ®iÖn trêng
- NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm
- T×m kh¸i niÖm cêng ®é ®iÖn trêng
- Tr×nh bµy tÝnh chÊt kh¸i niÖm cêng ®é
®iÖn trêng
- NhËn xÐt b¹n tr¶ lêi
- Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C1
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 1.a
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- Yªu cÇu HS tr×nh bµy vÒ ®iÖn trêng
- NhËn xÐt, tãm t¾t
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 2
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- Yªu cÇu HS tr×nh bµy kh¸i niÖm cêng ®é ®iÖn trêng
- NhËn xÐt, tãm t¾t
- Nªu c©u hái C1
Ho¹t ®éng 3 (.... phót): §êng søc ®iÖn
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm
- T×m hiÓu ®Þnh nghÜa ®êng søc ®iÖn
- Tr×nh bµy ®Þnh nghÜa ®êng søc ®iÖn
- NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm
- T×m hiÓu c¸c tÝnh chÊt cña ®êng søc
®iÖn.
- Tr×nh bµy c¸c tÝnh chÊt cña ®êng søc
®iÖn.
- NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm vÒ kh¸i niÖm tõ phæ.
- T×m hiÓu kh¸i niÖm ®iÖn phæ
- Xem h×nh ¶nh ®iÖn phæ vµ rót ra nhËn
xÐt.
- Nªu nhËn xÐt vÒ ®iÖn phæ
- Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C2
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 3.a
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- Yªu cÇu HS tr×nh bµy ®Þnh nghÜa
- NhËn xÐt, tãm t¾t
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 3.b
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy kÕt qu¶
ho¹t ®éng nhãm.
- NhËn xÐt
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 3.c
- Lµm thÝ nghiÖm ®iÖn phæ cho HS
quan s¸t
- Yªu cÇu HS quan s¸t vµ nhËn xÐt
Nªu c©u hái C2
Ho¹t ®éng 4(.... phót): §iÖn trêng ®Òu, ®iÖn trêng cña mét vµ nhiÒu ®iÖn tÝch g©y ra trong
kh«ng gian
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm vÒ ®iÖn trêng ®Òu
- T×m hiÓu ®iÖn trêng ®Òu
- Tr×nh bµy ®iÖn trêng ®Òu
- NhËn xÐt
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm vÒ cêng ®é ®iÖn trêng
cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm
- T×m ®iÖn trêng cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm
- Tr×nh bµy vÒ cêng ®é ®iÖn trêng cña mét
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 4
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- Yªu cÇu HS tr×nh bµy kÕt qu¶
- NhËn xÐt, tãm t¾t
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 5
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy kÕt
qu¶ ho¹t ®éng nhãm.
9
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
®iÖn tÝch ®iÓm
- Trao ®æi kÕt qu¶ cña c¸c nhãm
- NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy
- §äc SGK
- Th¶o luËn nhãm vÒ ®iÖn trêng do nhiÒu
®iÖn tÝch g©y ra t¹i mét ®iÓm
- Tr×nh bµy nguyªn lý chång chÊt ®iÖn trêng
- NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n
- NhËn xÐt,tãm t¾t
- Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn 6
- Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
- NhËn xÐt, tãm t¾t
Ho¹t ®éng5 (...phót): VËn dông, còng cè.
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- §äc SGK
- Tr¶ lêi c©u hái
- Ghi nhËn kiÕn thøc
- Nªu c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp), c©u
hái C3,c©u hái 1,2 SGK
- Tãm t¾t bµi
- §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y.
Ho¹t ®éng6 (...phót): Híng dÉn vÒ nhµ.
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
- Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ
- Ghi nhí lêi nh¾c cña gi¸o viªn
- Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp) vµ
c¸c bµi tËp SGK
- Nh¾c nhë häc sinh chuÈn bÞ bµi sau.
Bµi 4. C«ng cña lùc ®iÖn. hiÖu ®iÖn thÕ
A. môc tiªu bµi häc
* kiÕn thøc
- HiÓu ®îc ®Æc tÝnh cña c«ng thøc lùc ®iÖn trêng. BiÕt c¸ch vËn dông biÓu thøc cña lùc ®iÖn trêng.
- HiÓu ®îc kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ
- HiÓu ®îc mèi liªn hÖ gi÷a cêng ®é ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn thÕ (c«ng thøc)
- HiÓu ®îc mèi liªn hÖ gi÷a cêng ®é ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn thÕ
*Kü n¨ng
- Gi¶i thÝch c«ng cña ®iÖn trêng kh«ng phô thuéc vµo d¹ng ®êng ®i, chØ phô thuéc vµo vÞ trÝ c¸c
®iÓm ®Çu vµ cuèi cña ®êng ®i trong ®iÖn trêng.
- BiÕt c¸ch vËn dông c«ng thøc liªn hÖ gi÷a cêng ®é ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn thÕ ®Ó gi¶i bµi tËp
B.ChuÈn bÞ
1.Gi¸o viªn
a)KiÕn thøc vµ dông cô:
- H×nh vÏ 4.1 SGK
- TÜnh ®iÖn kÕ
10
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
b)PhiÕu häc tËp
P1. C«ng thøc x¸c ®Þnh c«ng cña lùc ®iÖn trêng lµm dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch q trong ®iÖn trêng ®Òu
E lµ A = qEd, trong ®ã d lµ:
A.Kho¶ng c¸ch gi÷a ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi
B. Kho¶ng c¸ch gi÷a h×nh chiÕu ®iÓm ®Çu vµ h×nh chiÕu ®iÓm cuèi lªn mét ®êng søc.
C.§é dµi ®¹i sè cña ®o¹n tõ h×nh chiÕu ®iÓm ®Çu ®Õn h×nh chiÕu ®iÓm cuèi lªn mét ®êng søc,
tÝnh theo chiÒu ®êng søc ®iÖn
D. .§é dµi ®¹i sè cña ®o¹n tõ h×nh chiÕu ®iÓm ®Çu ®Õn h×nh chiÕu ®iÓm cuèi lªn mét ®êng søc
P2. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y kh«ng ®óng?
A.C«ng cña lùc ®iÖn t¸c dông lªn mét ®iÖn tÝch kh«ng phô thuéc vµp d¹ng ®êng ®i cña ®iÖn tÝch
mµ chØ phô thuéc vµo vÞ trÝ ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi cña ®o¹n ®êng ®i trong ®iÖn trêng.
B.HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®iÓm trong ®iÖn trêng lµ ®¹i lîng ®Æc trng cho kh¶ n¨ng sinh c«ng cña
®iÖn trõ¬ng lµm dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch gi÷a hai ®iÓm ®ã.
C. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®iÓm trong ®iÖn trêng lµ ®¹i lîng ®Æc trng cho ®iÖn trõ¬ng t¸c dông
m¹nh hay yÕu khi ®Æt ®iÖn tÝch thö t¹i hai ®iÓm ®ã.
D. §iÖn trêng tÜnh lµ mét trêng thÕ.
P3.Mèi liªn hÖ gi÷a hiÖu ®iÖn thÕ UMN vµ hiÖu ®iÖn hª UNM lµ
A. UMN = UNM. C. UMN =1/ UNM
B. UMN = - UNM. D. UMN = -1/ UNM
P4. Hai ®iÓm M vµ N n»m trªn cïng mét ®êng søc cña mét ®iÖn trêng ®Òu cã cêng ®é E, hiÖu
®iÖn thÕ gi÷a M vµ N lµ UMN, kho¶ng c¸ch MN = d. C«ng thøc nµo sau ®©y kh«ng ®óng?
A.UMN = VM – VN C. AMN = q.UMN
B.UMN= E.d D. E = UMN.d
P5. Mét ®iÖn tÝch q chuyÓn ®éng trong ®iÖn trêng kh«ng ®Òu theo mét ®êng cong kÝn. Gäi c«ng
thøc cña lùc ®iÖn trong chuyÓn ®éng ®ã lµ A th×:
A. A>0 nÕu q>0
B. A>0 nÕu q<0
C. A kh¸c 0 cßn dÊu cña A cha x¸c ®Þnh v× cha biÕt chiÒu chuyÓn ®éng cña q
D. A = 0 trong mäi trêng hîp.
P6. Hai tÊm kim lo¹i song song, c¸ch nhau 2cm vµ ®îc nhiÔm ®iÖn tr¸i dÊu nhau. Muèn lµm cho
®iÖn tÝch q = 5.10-10(C) di chuyÓn tõ tÊm nµy ®Õn tÊm kia cÇn tèn mét c«ng A = 2.10-9J. Coi ®iÖn
11
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
trêng bªn trong kho¶ng gi÷a hai tÊm kim lo¹i lµ ®iÖn trêng ®Òu vµ cã c¸c ®êng søc ®iÖn trêng
vu«ng gãc víi c¸c tÊm. Cêng ®é ®iÖn trêng bªn trong tÊm kim lo¹i ®ã lµ :
A. E = 2V/m C. E = 200V/m
B. E = 40V/m D. E = 400V/m
P7. Mét eletron chuyÓn ®éng däc theo ®êng søc cña mét ®iÖn trêng ®Òu. Cêng ®é ®iÖn trêng E =
100V/m. VËn tèc ban ®Çu cña eletron b»ng 300km/s. Khèi lîng cña electron lµ m = 9,1.10-31kg.
Tõ lóc b¾t ®Çu chuyÓn ®éng ®Õn lóc vËn tèc cña electron b»ng kh«ng th× eletron chuyÓn ®éng ®-
îc qu·ng ®êng lµ
A. S = 5,12mm C. S = 5,12.10-3mm
B. S = 2,56mm D. S = 2,56.10-3mm
P8. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®iÓm M vµ N lµ UMN = 1V. C«ng cña lùc ®iÖn trêng lµm dÞch chuyÓn
®iÖn tÝch q = - 1μC tõ ®iÓm M ®Õn ®iÓm N lµ
A. A = -1μJ C. A = - 1J
B. A = +1μJ D. A = + 1J
c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp
P1(C) P2 (C) P3(B) P4(D) P5(D) P6(C) P7(B) P8(A)
c) Dù kiÕn ghi b¶ng: (chia lµm 2 cét)
Bµi 4: C«ng cña lùc ®iÖn, hiÖu ®iÖn
thÕ
1. C«ng cña lùc ®iÖn : (VÏ h×nh nh
SGK)
+ XÐt c«ng cña q > 0 chuyÓn ®éng tõ
M tíi N...
+ ∆APQ = q.E.PQ.cosα = q.E.P’Q’
+ A = Tæng ∆A = qE(M’R’ + ... + PQ
+ ... + S’N’) = qE.M’N’
+ NhËn xÐt : SGK
2.Kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÐ
a) C«ng cña lùc ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ
cña ®iÖn tÝch : Kh«ng phô thuéc d¹ng
®êng ®i
T¬ng tù nh c«ng cña träng lùc : Q cã
thÕ n¨ng nªn : AMN = WM – WN.
b)HiÖu ®iÖn thÕ :
W ~ q ==> AMN = q(VM – VN)
(VM – VN) lµ hiÖu ®iÖn thÕ (®iÖn ¸p)
==> VM –VN = AMN/q = UMN
+§¬n vÞ : V«n (V) 1V = 1J/C. SGK
+§o hiÖu ®iÖn thÕ : dïng tÜnh ®iÖn kÕ
3.Liªn hÖ gi÷a ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn
thÕ :
E = UMN/M’N’ hay E = U/d => U = Ed
2. Häc sinhÜem l¹i k¸i niÖm ®iÖn trêng, cêng ®é ®iÖn trêng, ®êng søc ®iÖn.
12
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
3. Gîi ý øng dông CNTT
GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn trong ®iÖn trêng ®Òu, tÜnh ®iÖn kÕ
C. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng 1 (...phót) : æn ®Þnh tæ chøc, kiÓm tra bµi cò
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
-B¸o c¸o t×nh h×nh líp
-Tr¶ lêi c©u hái
-NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n
-KiÓm tr t×nh h×nh häc sinh
-Nªu c©u hái vÒ ®iÖn trêng, cêng ®é
®iÖn trêng, cêng ®é ®iÖn trêng, ®êng
søc ®iÖn
-NhËn xÐt vµ cho ®iÓm
Ho¹t ®éng 2 (...phót) : C«ng cña lùc ®iÖn
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
-§äc SGK
Th¶o luËn nhãm ®Ó t×m c¸ch tÝnh c«ng
-T×m c«ng dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch theo
®êng th¼ng vµ ®êng bÊt kú
-Tr×nh bµy c«ng dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch
trong ®iÖn trêng theo ®êng th¼ng vµ bÊt
kú
-Tr×nh bµy c«ng dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch
trong ®iÖn trêng
-NhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n
-Tr×nh bµy kÕt luËn SGK
-Tr¶ lêi c©u hái C1 vµ C2
-Ghi ®Çu bµi lªn b¶ng
-Yªu cÇu HS ®äc phÇn 1
-Tæ chøc ho¹t ®éng theo nhãm
-Yªu cÇu tr×nh bµy kÕt qu¶ ho¹t ®éng
theo nhãm
-NhËn xÐt c¸ch lµm
-Yªu cÇu HS ®a Ra kÕt luËn chung?
-Nªu c©u hái C1 vµ C2
Ho¹t ®éng 3 (...phót) : Kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ – Liªn hÖ gi÷a ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn thÕ
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
-§äc s¸ch gi¸o khoa
-Th¶o luËn nhãm
-T×m hiÓu thÕ n¨ng cña ®iÖn tÝch
-Tr×nh bµy nh SGK
-Nªu c«ng thøc SGK
-§äc SGK
-Th¶o luËn nhãm t×m sù phô thuéc cña
hiÖu thÕ n¨ng vµo c¸c yÕu tè.
-T×m hiÖu thÕ n¨ng cña ®iÖn tÝch phô
thuéc yÕu tè nµo?
-T×m hiÓu kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ?
-T×m hiÓu kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ phô
thuéc vµo A vµ q
-Tr×nh bµy kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ?
-NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy.
-Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cho c©u hái C3 vµ
C4
-§äc SGK
-Yªu cÇu HS ®äc phÇn 2a
-Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
-NhËn xÐt c©u tr¶ lêi
-Yªu cÇu HS ®äc phÇn 2b
-Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm
-Yªu cÇu HS tr×nh bµy kÕt qu¶ ho¹t
®éng nhãm
-NhËn xÐt tr×nh bµy
-Nªu c©u hái C3 vµ C4
-Yªu cÇu HS ®äc phÇn 4
13
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
-Th¶o luËn nhãm t×m c«ng thøc liªn hÖ
-T×m hiÓu liªn hÖ gi÷a ®iÖn trêng vµ
hiÖu ®iÖn thÕ
-Tr×nh bµy mèi liªn hÖ
-NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy
-Tr¶ lêi c©u C5 -NhËn xÐt tr×nh bµy
-Nªu c©u hái C5
Ho¹t ®éng 4 (...phót) : VËn dông, cñng cè
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
-Nghe GV hái
-§äc SGK
-Tr¶ lêi c©u hái
-Ghi nhËn kiÕn thøc
-Nªu c©u hái P(trong phiÕu häc tËp) vµ
1,2,6 SGK
-Tãm t¾t bµi
-§¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê
Ho¹t ®éng 5 (...phót) : Híng dÉn vÒ nhµ
Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn
-Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ
-Ghi nhí lêi nh¾c cña GV
-Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc
tËp) vµ lµm bµi tËp trong SGK
-Nh¾c HS chuÈn bÞ bµi sau
Bµi 5. Bµi tËp vÒ lùc Cu-long vµ ®iÖn trêng
A.Môc tiªu bµi häc
*KiÕn thøc
LuyÖn tËp cho häc sinh biÕt c¸ch vËn dông :
-C«ng thøc x¸c ®Þnh lùc Coulong, c«ng thøc x¸c ®Þnh ®iÖn trêng cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm
-Nguyªn lý chång chÊt ®iÖn trêng
-C«ng thøc liªn hÖ gi÷a c«ng cña lùc ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn thÕ vµ c«ng thøc liªn hÖ gi÷a cêng
®é ®iÖn trêng vµ hiÖu ®iÖn thÕ
*Kü n¨ng
-VËn dông ®Þnh luËt Coulong gi¶i mét sè bµi tËp x¸c ®Þnh mét trong c¸c ®¹i lîng cha biÕt trong
biÓu thøc ®Þnh luËt.
- X¸c ®Þnh ®îc ®iÖn trêng do mét hoÆc nhiÒu ®iÖn tÝch g©y ra t¹i mét ®iÓm (Ph¬ng, chiÒu, ®é lín
cña cêng ®é ®iÖn trêng)
TÝnh ®îc c«ng cña ®iÖn trêng, hiÖu ®iÖn thÕ cña ®iÖn trêng
B.ChuÈn bÞ
1)Gi¸o viªn
a)KiÕn thøc vµ dông cô
- Mét sè bµi tËp trong phÇn nµy
- C¸c h×nh vÏ cã liªn quan trong bµi tËp
b)PhiÕu häc tËp
P1.Cho 2 ®iÖn tÝch d¬ng q1 = 2 (nC) vµ q2 = 0,018 (μC), ®Æt cè ®Þnh vµ c¸ch nhau 10 (cm). §Æt
thªm ®iÖn tÝch thø 3 q0 t¹i mét ®iÓm trªn ®êng nèi hai ®iÖn tÝch q1;q2 sao cho q0 n»m c©n b»ng.
VÞ trÝ cña q0 lµ
A.C¸ch q1 2,5 (cm) vµ c¸ch q2 7,5 (cm)
B.C¸ch q1 7,5 (cm) vµ c¸ch q2 2,5 (cm)
C.C¸ch q1 2,5 (cm) vµ c¸ch q2 12,5 (cm)
D.C¸ch q1 12,5 (cm) vµ c¸ch q2 2,5 (cm)
14
Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao Ngµy so¹n: ngµy th¸ng n¨m –
P2. Hai ®iÖn tÝch ®iÓm q1 = 2.10-2 (μC) vµ q2 = - 2.10-2 (μC), ®Æt t¹i 2 ®iÓm A vµ B c¸ch nhau
mét ®o¹n a = 30 (cm) trong kh«ng khÝ. Lùc ®iÖn t¸c dông lªn ®iÖn tÝch q0 b»ng 2.10-9 (C) ®Æt t¹i
®iÓm M c¸ch ®iÓm A vµ B mét khoang b»ng a, cã ®é lín lµ
A.F = 4.10-10(N) C.EM = 4.10-6(N)
B.F = 3,464.10-6(N) D.EM = 6,928.10-6(N)
P3.Hai ®iÖn tÝch ®iÓm q1 = 0,5 (nC) vµ q2 = - 0,5 (nC) ®Æt t¹i 2 ®iÓm A vµ B c¸ch nhau mét ®o¹n
a = 6 (cm) trong kh«ng khÝ. Cêng ®é ®iÖn trêng t¹i trung ®iÓm cña AB cã ®« lín lµ
A.E = 0 (V/m) C.E =10000 (V/m)
B.E = 5000 (V/m) D.E = 20000 (V/m)
P4. Hai ®iÖn tÝch ®iÓm q1 = 0,5 (nC) vµ q2 = - 0,5 (nC) ®Æt t¹i 2 ®iÓm A vµ B c¸ch nhau mét ®o¹n
a = 6 (cm) trong kh«ng khÝ. Cêng ®é ®iÖn trêng t¹i ®iÓm M n»m trªn trung trùc cña AB c¸c
trung ®iÓm cña AB mét kho¶ng l = 4 (cm) cã ®é lín lµ:
A. E = 0 (V/m) C.E =1800 (V/m)
B. E = 1080 (V/m) D.E = 2160 (V/m)
P5. Cho hai b¶n kim lo¹i ®Æt song song tÝch ®iÖn tr¸i dÊu, mét ªlectron bay vµo ®iÖn trêng gi÷a
hai b¶n kim lo¹i nãi trªn, víi vËn tèc ban ®Çu v0 vu«ng gãc víi c¸c ®êng søc ®iÖn. Bá qua t¸c
dông cña träng trêng. Quü ®¹o cña ªlectron lµ
A.§êng th¼ng song song víi c¸c ®êng søc ®iÖn
B.§êng th¼ng vu«ng gãc víi c¸c ®êng søc ®iÖn
C.Mét phÇn cña ®êng hypebol
D. Mét phÇn cña ®êng parabol
P6. Cho hai b¶n kim lo¹i ph¼ng ®Æt song song tÝch ®iÖn tr¸i dÊu, mét ªlectron kh«ng vËn tèc ban
®Çu vµo ®iÖn trêng gi÷a hai b¶n kim lo¹i nãi trªn, bá qua t¸c dông cña träng trêng. Quü ®¹o cña
ªlectron lµ
A.§êng th¼ng song song víi c¸c ®êng søc ®iÖn
B.§êng th¼ng vu«ng gãc víi c¸c ®êng søc ®iÖn
C.Mét phÇn cña ®êng hypebol
D. Mét phÇn cña ®êng parabol
P7.Mét ®iÖn tÝch q = 10-7 (C) ®Æt t¹i ®iÓm M trong ®iÖn trêng cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm Q, chÞu t¸c
dông cña lùc F = 3.10-3(N). Cêng ®é ®iÖn trêng do ®iÖn tÝch ®iÓm q g©y ra t¹i ®iÓm M cã ®é lín
lµ:
A. EM = 3.10-5(V/m) C. EM = 3.103
(V/m)
B. EM = 3.104
(V/m) D. EM = 3.102
(V/m)
P8. Mét ®iÖn tÝch ®iÓm d¬ng Q trong ch©n kh«ng g©y ra t¹i ®iÓm M c¸ch ®iÖn tÝch mét kho¶ng r
= 30 (cm), Mét ®iÖn trêng cã cêng ®é E = 30000 (V/m). §é lín ®iÖn tÝch Q lµ
A. Q = 3.10-5(C) C. Q = 3.10-7(C)
B. Q = 3.10-6(C) D. Q= 3.10-8(C)
P9. Hai ®iÖn tÝch ®iÓm q1 = 2.10-2 (μC) vµ q2 = - 2.10-2 (μC), ®Æt t¹i 2 ®iÓm A vµ B c¸ch nhau
mét ®o¹n a = 30 (cm) trong kh«ng khÝ.Cêng ®é ®iÖn trêng t¹i ®iÓm M c¸ch ®Òu ®iÓm A vµ B mét
khoang b»ng a, cã ®é lín lµ
A. EM = 0,2 (V/m) C. EM =3464(V/m)
B. EM = 1732 (V/m) D. EM = 2000 (V/m)
c)§¸p ¸n phiÕu häc tËp
P1(A) P2 (C) P3(C) P4(D) P5(D) P6(A) P7(B) P8(C) P9 (D)
d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (chia lµm 2 cét)
Bµi 5: Bµi tËp
I)Tãm t¾t kiÕn thøc
1)T¬ng t¸c c¸c ®iÖn tÝch:Cïng tªn
®Èy...
1)Bµi tËp 1: (SGK) (HS lªn tãm t¾t vµ
gi¶i)
q1 = 2 (nC)
q2 = 0,018 (μC) T×m a)x=q1q0=?
15