Giám sát rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Nam Á khu vực thành phố Hồ Chí Minh: Luận văn thạc sĩ tài chính ngân hàng / Nguyễn Thị Tuyết Lý ; Lê Đình Hạc người hướng dẫn khoa học

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ TUYẾT LÝ

GIÁM SÁT RỦI RO TÍN DỤNG TẠI

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NAM Á

KHU VỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ TUYẾT LÝ

GIÁM SÁT RỦI RO TÍN DỤNG TẠI

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NAM Á

KHU VỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã ngành: 8 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ ĐÌNH HẠC

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một

trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết

quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố

trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được

dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn.

Tác giả

ii

LỜI CÁM ƠN

Để có thể hoàn thành đề tài luận văn thạc sĩ một cách hoàn chỉnh, bên cạnh sự nỗ

lực cố gắng của bản thân còn có sự hướng dẫn nhiệt tình của Thầy Cô, cũng như sự động

viên ủng hộ của gia đình và bạn bè trong suốt thời gian học tập nghiên cứu và thực hiện

luận văn thạc sĩ.

Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn đến giảng viên hướng dẫn đã hết lòng giúp đỡ

và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn này. Xin chân thành bày tỏ

lòng biết ơn đến toàn thể quý thầy cô trường Đại học Ngân hàng thành phố Hồ Chí Minh

đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi

nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập nghiên cứu và cho đến khi thực hiện luận văn.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn đến gia đình, các anh chị và các bạn đồng nghiệp

đã hỗ trợ cho tôi rất nhiều trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn

thạc sĩ một cách hoàn chỉnh.

iii

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Tiêu đề: Giám sát rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Nam Á - Khu

vực thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt:

Trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thì hoạt động tín dụng luôn được xem

là hoạt động quan trọng nhất vì luôn tạo ra nhiều lợi nhuận nhất cho ngân hàng. Cụ thể

hơn, thu nhập từ hoạt động tín dụng luôn chiếm tỷ trọng từ 70 - 90% tổng thu nhập của

ngân hàng. Tuy nhiên, hoạt động tín dụng lại chứa đựng nhiều rủi ro. Rủi ro tín dụng

thường gây tổn thất lớn và ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động của các NHTM. Tại Việt

Nam, nước ta đang trong quá trình chuyển đổi, môi trường kinh doanh không ổn định,

thị trường tài chính kém phát triển, mức độ minh bạch thông tin thấp... Thực tế này đòi

hỏi việc tăng cường công tác quản trị rủi ro của NHTM, đặc biệt là giám sát rủi ro tín

dụng là nhiệm vụ rất cấp bách. Ngân hàng TMCP Nam Á là một ngân hàng đã có những

phát triển nhanh và mạnh trong hoạt động kinh doanh, dần khẳng định được vị thế trên

thị trường. Hoạt động tín dụng của Ngân hàng Nam Á không ngừng mở rộng về quy mô

trong giai đoạn 2017 - 2019. Ngân hàng TMCP Nam Á - Khu vực TP. Hồ Chí Minh là

nhóm các chi nhánh lớn của ngân hàng, với tỷ lệ dư nợ chiếm tỷ trọng cao trong hệ

thống chi nhánh của Nam Á. Đi cùng với quy mô tín dụng ngày càng mở rộng, rủi ro tín

dụng của các chi nhánh trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh ngày càng gia tăng khi tỷ

lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu tăng lên và ở mức cao. Điều này cho thấy sự cần thiết phải

nghiên cứu về quản trị rủi ro tín dụng nói chung và giám sát rủi ro tín dụng nói riêng.

Bằng phương pháp thống kê mô tả, đề tài đã phân tích thực trạng giám sát rủi ro tín dụng

tại ngân hàng Nam Á - Khu vực thành phố Hồ Chí Minh. Trên cơ sở đó, đề tài đề xuất

giải pháp và các kiến nghị dành cho các chủ thể liên quan nhằm hoàn thiện giám sát rủi

ro tín dụng trong thời gian tới tại đơn vị nghiên cứu.

Từ khóa: giám sát, rủi ro tín dụng, ngân hàng thương mại

iv

Title:

Credit risk monitoring at Nam A Commercial Joint Stock Bank - Ho Chi Minh

City

Abstract:

In the banking business, credit activity is always considered the most important

activity because it always generates the most profit for the bank. More specifically,

income from credit activities always accounts for 70 - 90% of the bank's total income.

However, credit activities contain many risks. Credit risks often cause great losses and

heavily affect the operations of commercial banks. In Vietnam, our country is in

transition, the business environment is unstable, the financial market is underdeveloped,

the level of information transparency is low ... This fact requires strengthening

management. risk management of commercial banks, especially credit risk monitoring

is a very urgent task. Nam A Commercial Joint Stock Bank is a bank that has had rapid

and strong development in business activities, gradually asserting its position in the

market. Nam A Bank's credit activities continuously expanded in size in the period of

2017 - 2019. Nam A Commercial Joint Stock Bank - City area. Ho Chi Minh is a group

of large branches of the bank, with a high proportion of outstanding loans in the branch

system of South Asia. Along with the expanding credit scale, the credit risks of branches

in Ho Chi Minh City are increasing when the overdue debt ratio and the bad debt ratio

increase and remain high. This shows the need for research on credit risk management

in general and credit risk monitoring in particular. By the descriptive statistical method,

the thesis analyzed the current situation of credit risk monitoring at the South Asian

bank - Ho Chi Minh City area. On that basis, the topic proposes solutions and

recommendations for related subjects in order to improve credit risk monitoring in the

coming time at the research unit.

Key words: supervision, credit risk, commercial banking

v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Viết tắt các từ tiếng Việt

STT TỪ VIẾT TẮT NGHĨA ĐẦY ĐỦ

1 ACB Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

2 Agribank

Ngân hàng thương mại Nông nghiệp và phát

triển nông thôn Việt Nam

3 HCM Hồ Chí Minh

4 Namabank Ngân hàng thương mại cổ phần Nam Á

5 NH Ngân hàng

6 NHNN Ngân hàng Nhà nước

7 NHTM Ngân hàng thương mại

8 RRTD Rủi ro tín dụng

9 TMCP Thương mại cổ phần

10 Tp. Thành phố

11 XHTNNB Xếp hạng tín nhiệm nội bộ

12 Vietcombank

Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương

Việt Nam

13 ĐVT Đơn vị tính

14 HĐQT Hội đồng quản trị

Viết tắt các từ tiếng Anh

STT TỪ VIẾT TẮT TỪ ĐẦY ĐỦ NGHĨA ĐẦY ĐỦ

1 Basel

Bank for International

Settlements

Ngân hàng thanh toán quốc

tế

2 VAR Value at Risk Giá trị chịu rủi ro

vi

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................................i

LỜI CÁM ƠN..................................................................................................................ii

TÓM TẮT LUẬN VĂN................................................................................................ iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................v

MỤC LỤC......................................................................................................................vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU............................................................................................ix

DANH MỤC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ................................................................................x

LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................................1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ GIÁM SÁT RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................................................................6

1.1 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG

MẠI .................................................................................................................................6

1.1.1 Khái niệm tín dụng ngân hàng ...............................................................6

1.1.2 Khái niệm rủi ro tín dụng ngân hàng......................................................6

1.1.3 Phân loại rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại .............................7

1.1.4 Nguyên nhân rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại.......................9

1.1.5 Ảnh hưởng rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại ........................13

1.2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ GIÁM SÁT RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI .............................................................................................................15

1.2.1 Khái niệm giám sát rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại ...........15

1.2.2 Các nguyên tắc giám sát rủi ro tín dụng của Ủy ban giám sát Basel ...15

1.2.3 Nội dung giám sát rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại.............19

1.2.4 Các mô hình giám sát rủi ro tín dụng ...................................................20

1.2.5 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả giám sát rủi ro tín dụng .......................22

1.2.6 Các nhân tố ảnh hưởng đến giám sát rủi ro tín dụng............................25

1.3 KINH NGHIỆM QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA MỘT SỐ NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO NGÂN HÀNG NAM Á - KHU

VỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ............................................................................27