Giai thich cau tuc ngu trong noi ngoi trong huong

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Đề bài: Anh chị hãy giải thích câu tục ngữ: “Ăn trông nồi ngồi trông

hướng” Bài làm

Khởi đầu từ những việc rất cụ thể: ăn thế nào? ngồi thế nào? Chẳng là xưa kia, sống trong đại gia đình dòng tộc, thường chẳng dư giả gì. Cơm ăn lắm khi cũng

thiếu. Đông người ăn, còn hết, nhiều ít lắm khi không để ý. Nhất là khi có thực

khách. Chuyện mời ăn ở thôn quê như cơm bữa. Tỏ thâm tình, mật thiết mà!

Vậy nên rất dễ "lố"- "lố" một cách vô tình. Tốt nhất là hãy để ý tới nồi cơm để

tránh những gì nên tránh. Đẹp mặt mình mà cũng vừa lòng người khác. Ăn

trông nồi là thế! Còn ngồi trông hướng? Hướng ở đây không hẳn là bốn

phương, tám hướng. Hướng là vị thế ngồi trong tương quan với người khác. Tùy ở cương vị, giới tính và tuổi tác. Trong gia đình và ngoài xã hội. Phải nhận

biết để điều chỉnh hàng vị. Có sự khác biệt nhất định giữa chủ và khách, giữa

yếu nhân và người thường, giữa già và trẻ, giữa nam và nữ… Cũng cần phải

lưu tâm đến không khí: trọng thể hay thân mật, vui vẻ hay buồn đau, thân hay

sơ… Tất cả phải được xác định cho rành rọt. Để ứng xử cho phải nhẽ!

Tuy nhiên, ý nghĩa của câu Ăn trông nồi, ngồi trông hướng từ lâu đã được mở

rộng, đúng hơn là được bồi đắp, không còn chỉ là chuyện ăn, chuyện ngồi nữa. Nó nhắc nhở chúng ta cần có phong thái, cử chỉ thích hợp trong một tình huống

nhất định. Cuộc đời lại rộng dài. Chẳng thể có cách thức chung, lời giải chung

cho mọi nơi, mọi lúc. Tốt nhất là thấm nhuần những quy tắc. Dựa vào đó, mỗi

người vận vào tình huống của mình. Đó là người tinh nhạy và là người tự trọng. Họ ý thức được phẩm giá của mình và biết hành xử theo phẩm giá ấy. Tôi nhớ một lần ăn ở một nhà hàng. Đập vào mắt tôi là hai hình ảnh hoàn toàn

tương phản. Một thanh niên chân gác lên ghế, vừa ăn vừa nói chuyện rôm rả, thỉnh thoảng cười ré lên với người bạn ngồi đối diện. Anh ta thuộc một thang

bậc giá trị. Còn đây, một người đàn bà trung niên, có lẽ là một viên chức, lại

thuộc một thang bậc giá trị khác. Chị ăn diện không sang trọng, cũng không

diêm dúa, nhưng ngay ngắn và đúng mực. Lúc ấy khách đông. Chị nhanh

chóng chọn một chỗ trống, kéo ghế đúng tầm, ngồi xuống. Rồi chị cầm đũa, thìa, và cơm, xỉa răng, uống nước… rất là thận trọng, lịch thiệp. Dường như

mọi động thái dù là rất nhỏ nhất ở nơi chị đều được cân nhắc. Vì chị là người

có ý thức về phẩm cách, giá trị của mình. Giá mà ai cũng được như vậy, cuộc

sống sẽ đẹp, sẽ đáng sống biết bao!

Một chuyện khác, ở Liên Xô cũ. Hôm ấy, tôi cùng một người bạn thôn quê mới

sang theo diện xuất khẩu lao động đi trên một chuyến tàu hỏa Leningrad. Chung quanh hầu như không có người Việt nào, trừ hai chúng tôi. Tôi hiểu, tốt

nhất là nên im lặng. Nói tiếng nước mình giữa những người xa lạ là không nên. Nếu không thể không nói thì nên nói nhỏ và chớ dơ tay, càng không nên chỉ chỉ

chỏ chỏ. Bạn tôi lại không thế, cứ oang oang. Rồi vung tay, múa chân. Tôi đỏ

mặt vì mắc cỡ. Đầu tiên tôi nhắc nhẹ nhàng. Không hiệu quả. Đã thành thói

quen mất rồi. Chịu không nổi, chẳng cần ý tứ gì nữa, tôi thẳng thừng yêu cầu

anh ta ngồi im và yên lặng. Bạn tôi buộc lòng phải nghe theo, trong bụng chắc

tấm tức lắm! Biết làm sao được!