G.A HH11 CB (chương 2)

ngày soạn: ngày giảng:

CHƯƠNG II ĐƯỜNG THẲNG VÀ MẶT PHĂNG TRONG KHÔNG

GIAN.QUAN HỆ SONG SONG

TiÕt 12_15: ®¹i c¬ng vÒ ®êng th¼ng vµ mÆt

ph¼ng

I. Môc tiªu

1. KiÕn thøc

Häc sinh n¾m ®îc

• Kh¸i niÖm mÆt ph¼ng

• §iÓm thuéc mÆt ph¼ng vµ ®iÓm kh«ng thuéc mÆt ph¼ng

• H×nh biÓu diÔn cña mét h×nh trong kh«ng gian

• C¸c tÝnh chÊt hay c¸c tiªn ®Ò thõa nhËn

• C¸c c¸ch x¸c ®Þnh mét mÆt ph¼ng

• H×nh chãp vµ h×nh tø diÖn

2. KÜ n¨ng

• X¸c ®Þnh ®îc mÆt ph¼ng trong kh«ng gian

• §iÓm thuéc vµ kh«ng thuéc mÆt ph¼ng

• Mét sè h×nh chãp vµ h×nh tø diÖn

• BiÓu diÔn nhanh mét h×nh trong kh«ng gian

3. Th¸i ®é

• Liªn hÖ ®îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi bµi häc

• Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc

• Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp

II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh

1. ChuÈn bÞ cña GV

• H×nh vÏ 2.1 ®Õn 2. 25

• Thíc kÎ, phÊn mµu

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh

• §äc bµi tríc ë nhµ, cã thÓ liªn hÖ c¸c bµi ®· häc

III. TiÕn tr×nh d¹y häc

TiÕt 12 ngày giảng:

a. KiÓm tra bµi cò

? Cho h×nh lËp ph¬ng ABCDA'B'C'D'

a. H·y chØ ra mét sè mÆt ph¼ng

b. §iÓm A cã thuéc mÆt ph¼ng (BCD) hay kh«ng

? Em h·y chØ ra mét vµi vÝ dô thùc tÕ vÒ ®iÓm thuéc hoÆc kh«ng thuéc mÆt

ph¼ng

? Em h·y chØ ra mét vµi vÝ dô vÒ h×nh chãp trong thùc tÕ

b. bµi míi

ho¹t ®éng 1

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

1. Kh¸i niÖm më ®Çu

a. MÆt ph¼ng lµ g×?

? H·y chØ ra mét vµi vÝ dô vÒ mÆt

ph¼ng

? Cho tø gi¸c ABCD. §iÓm D

kh«ng thuéc mÆt ph¼ng (ABC) ®óng

hay sai

Nªu kh¸i niÖm mÆt ph¼ng vµ c¸ch

biÓu diÔn mÆt ph¼ng trong kh«ng

gian, kÝ hiÖu mÆt ph¼ng

b. §iÓm thuéc mÆt ph¼ng

Trong h×nh lËp ph¬ng

ABCDA'B'C'D', ®iÓm A thuéc mÆt

ph¼ng BCD nhng kh«ng thuéc mÆt

ph¼ng A'B'C'D'

c. H×nh biÓu diÔn mét h×nh trong

kh«ng gian

? Cho 4 ®iÓm kh«ng ®ång ph¼ng,

h·y vÏ mét tø diÖn

? H·y biÓu diÔn mét h×nh lËp ph¬ng

Nªu kÕt luËn

Kh¸i niÖm: MÆt b¶ng, mÆt bµn,

mÆt níc hå yªn lÆng cho ta h×nh

¶nh mét phÇn cña mÆt ph¼ng. MÆt

ph¼ng kh«ng cã bÒ dµy vµ kh«ng

cã giíi h¹n

§Ó biÓu diÔn mÆt ph¼ng ta thêng

dïng h×nh b×nh hµnh hay mét miÒn

gãc vµ ghi tªn cña mÆt ph¼ng vµo

mét gãc cña h×nh biÓu diÔn

§Ó kÝ hiÖu mÆt ph¼ng ta thêng

dïng ch÷ c¸i in hoa hoÆc ch÷ c¸i

Hi L¹p ®Æt trong dÊu ngoÆc. vÝ dô:

mÆt ph¼ng (P), mÆt ph¼ng (Q)

A thuéc mÆt ph¼ng ( ) α ta kÝ hiÖu

A∈( ) α , A kh«ng thuéc ( ) α ta kÝ

hiÖu A∉( ) α

KÕt luËn:

- §o¹n th¼ng kh«ng nh×n thÊy th￾êng biÓu diÔn b»ng nÐt ®øt

- Trung ®iÓm ®îc biÓu diÔn bëi

trung ®iÓm

- Hai ®o¹n th¼ng (®êng th¼ng)

song song ®îc biÓu diÔn bëi hai

®o¹n th¼ng (®êng th¼ng) song

song. Hai ®o¹n th¼ng c¾t nhau lµ

hai ®o¹n th¼ng c¾t nhau

- Gi÷ nguyªn quan hÖ ®iÓm thuéc

®êng th¼ng

Ho¹t ®éng 2

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

2. C¸c tÝnh chÊt thõa nhËn

tÝnh chÊt 1:

? Cã bao nhiªu ®êng th¼ng ®i qua

ba ®iÓm th¼ng hµng A, B, C

TÝnh chÊt 2

? Cã bao nhiªu mÆt ph¼ng t¹o nªn

tõ h×nh hµnh ABCD

TÝnh chÊt 3

? Cho h×nh b×nh hµnh ABCD, AC

c¾t B t¹i O. §iÓm A cã thuéc ®êng

th¼ng OC kh«ng

? NÕu mÆt bµn kh«ng ph¼ng th× th￾íc th¼ng cã n»m trän trªn mÆt bµn

t¹i mäi vÝ trÝ kh«ng

? NÕu thíc n»m trän trªn mÆt bµn

t¹i mäi vÞ trÝ th× mÆt bµn cã ph¼ng

hay kh«ng

? §iÓm M cã thuéc BC kh«ng? v×

sao

? M cã thuéc mÆt ph¼ng (ABC)

kh«ng? v× sao

TÝnh chÊt 4

TÝnh chÊt 5

? Hai mÆt ph¼ng ph©n biÖt cã ba

®iÓm chung th× ba ®iÓm Êy quan hÖ

víi nhau nh thÕ nµo

? §iÓm I thuéc ®êng th¼ng nµo

Cã mét vµ chØ mét ®êng th¼ng ®i

qua hai ®iÓm ph©n biÖt

Cã mét vµ chØ mét mÆt ph¼ng ®i

qua ba ®iÓm kh«ng th¼ng hµng

NÕu mét ®êng th¼ng ®i qua hai

®iÓm thuéc mét mÆt ph¼ng th× ®-

êng th¼ng ®ã n»m trän trong mÆt

ph¼ng

Kh«ng

Cã

Cã v× theo tÝnh chÊt 2

Cã v× theo tÝnh chÊt 3

Tån t¹i 4 ®iÓm kh«ng ®ång ph¼ng

NÕu hai mÆt ph¼ng cã mét ®iÓm

chung th× chóng cßn mét ®iÓm

chung kh¸c n÷a

NÕu hai mÆt ph¼ng cã mét ®iÓm

chung th× chóng cã mét ®êng

th¼ng chung. §êng th¼ng chung

®ã gäi lµ giao tuyÕn cña hai mÆt

ph¼ng

? §iÓm I cã thuéc mÆt ph¼ng

(SBD) kh«ng? v× sao

? §iÓm I thuéc ®êng th¼ng nµo

kh¸c BD

? §iÓm I cã thuéc mÆt ph¼ng

(SAC) kh«ng? v× sao

kÕt luËn

? Nªu nhËn xÐt vÒ ba ®iÓm M, L, K

? Ba ®iÓm ®ã cßn thuéc mÆt ph¼ng

nµo kh¸c

? Ba ®iÓm nµy cã quan hÖ nh thÕ

nµo

? KÕt luËn

TÝnh chÊt 6

I BD ∈

I SBC ∈( ) v× I BD ∈

I AC ∈

I SAC ∈( ) v× I AC ∈

®iÓm I

Ba ®iÓm nµy thuéc mÆt ph¼ng ABC

Thuéc mÆt ph¼ng P

Th¼ng hµng

Sai

Mçi mÆt ph¼ng c¸c kÕt qu¶ trong

h×nh häc ph¼ng ®Òu ®óng

TiÕt 13 ngàygiảng:

Ho¹t ®éng 3

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

15 3. C¸c x¸c ®Þnh mét mÆt

ph¼ng

a. Ba c¸c x¸c ®Þnh mÆt ph¼ng

• X¸c ®Þnh theo tÝnh chÊt

? Qua ba ®iÓm kh«ng th¼ng

hµng x¸c ®Þnh ®îc bao nhiªu

mÆt ph¼ng

• X¸c ®Þnh bëi ®iÓm vµ ®-

êng th¼ng

? Cho ®êng th¼ng d vµ ®iÓm A

kh«ng thuéc d. Cã thÓ x¸c ®Þnh

®îc bao nhiªu mÆt ph¼ng

• X¸c ®Þnh bëi hai ®êng

Qua ba ®iÓm kh«ng th¼ng hµng x¸c

®Þnh duy nhÊt mét mÆt ph¼ng

A C

B

Qua mét ®iÓm vµ mét ®êng th¼ng

kh«ng chøa ®iÓm ®ã ta x¸c ®Þnh duy

nhÊt mét mÆt ph¼ng