Đôi điều suy nghĩ về triết lí và đổi mới tư duy giáo dục trong thời kì đổi mới

K.noa noc laiao auc

D O I DIE U SU Y NGH I V E TRIE T U

V A DO I MO I T U DU Y GIA O DU C TRON G THO I K l DO I MO I

1. Dat van de

7.7. Thuat ngti

Trong ngQ he La tinh co thuat ngQ "Philoso￾phy", tuong ctQOng ta co thuat ngQ "Triet hpc"

va "Triet If". Triet hpc, nhQ chung ta biet, la mpt

khoa hpc ve nguon goc cua vat chat va tinh

than..., con "triet If", theo TQ dien tie'ng Viet,

Vien Ngon ngQ hpc (2007), "cai Ii sau xa ma phai

vay cua mpi li do, mpi sp vat tren ddi". Npi dung

"Triet li giao due", tQOng dQdng ngQ he La tinh

cd "Philosophy of Education" hay "Educational

Philosophy", theo tQ dien nQdc ngoai (Bach

khoa thQ Stanford Vikipedia), la mpt phan mdn

cua triet hpc van dung vao giao due tao nen

cac tu tudng giao due, xac dinh each tiep can

cac van de thupc linh vpc giao due, nhu danh

gia vai trd cua giao due, ban chat cua cdng viec

giao due, qua trinh giao due, dudng Idi, chinh

sach phat trien giao due, npi dung, chuong

trinh giao due, phuong phap giao due, v.v...

Xem trong tien trinh phat trien giao due tQng

thdi ki d nude ta cd cac thanh to nay khdng,

nhat la cac tQ tudng ve giao due danh gia vai

trd cua giao due, dQdng Idi phat trien giao due,

cac chinh sach van hanh he thdng giao due,

chung ta se thay triet li giao due Viet Nam.

7.2. Thdi si/

ft nam nay, ban luan ve nen giao due nQdc nha,

da luan xa hpi tren cac phuong tien thdng tan,

bao chi ndi nhieu den "triet li giao duc"cuata;cd

the tdm tat thanh 3 loai y kien: (1) Sd di tinh hinh

giao due cua chung ta nhu hien nay (y ndi gan

nhU phu dinh, cd khi den mQc phu dinh sach

tron thanh tpu giao due may chuc nam qua),

la vi khdng cd triet li giao due; (2) NgUpc lai, ghi

nhan thanh tpu, ddng thdi thay nhQng bat cap

cua giao due nUdc nha, khang djnh nhd cd triet

li giao due phu hpp ma cd dUpc he thong giao

GS.VS. PHAM MINH HAC

Hoi Khoa hgc Tam li-Giao due Viet Nam

due ngay nay; (3) Trong thdi ki doi mdi, nhat la

sau 25 nam da dat dupe nhieu ket qua to Idn va

quan trpng, chung ta phai xem xet lai triet If giao

due trUdc day va xay dpng (cai tien, bo sung,

thay doi, hoan thien) mpt triet li giao due thich

hpp vdi thdi nay. Sau day la mpt sd suy nghi ban

dau cua chung tdi, hi vpng gdp phan lam sang

td va'n de.

2. Triet If giao due Viet Nam

2.7. Tit Cach mgng Thang Tam 1945

Cach mang Thang Tam 1945 md ra Thdi dai

Anh sang cua nQdc ta. Khd cd ai cd the phu nhan

spthat nay. Nhieu tac gia, trong dd cd tdi, da neu

len cac thanh tpu 65 nam cua nen giao due Viet

Nam. Cac to chdc giao due qudc te cung nhQ cac

nha nghien cQu giao due nhieu nQdc deu da ghi

nhan nhuvay (Pham Minh Hac, 2010)\TQ khang

djnh khach quan dd, dieu quan trpng la di den

khang djnh ve triet If giao due cua Thdi dai Anh

sang Viet Nam, manh nha tQ Ddng kinh nghia

thuc (1905), rdi Truyen ba qudc ngQ (1938), noi

bat tQ Hd Chi Minh va Dang Cpng san Viet Nam,

Cach mang Thang Tam, cho den thdi nay la mpt

ddng lien tuc phat trien, phuc vu cdng cupc xay

dpng va bao veTo quoc.

2.2. Triet ligiao due Ho Chi Minh

Nhieu nha nghien cQu da viet vetQ tQdng Ho

Chi Minh, ca trong nQdc lan ngoai nQdc, nhat la

nam nay nhan djp ki niem 120 nam ngay sinh

cua NgQdi, trong do nhieu tac gia viet ve de

tai Ho Chi Minh ve giao due, giao suThai Duy

Tuyen da dem dUpc 144 lan Bac viet va ndi ve

giao due, rieng tdi cung tham gia ddng gdp

chut it (Pham Minh Hac, 2003; Thai Duy Tuyen,

2007)2

. Chung ta deu nhd den thupc Idng cau

Bac ndi trong "NhQng nhiem vu cap bach cua

Nha nQdc Viet Nam Dan chu Cpng hda ngay

KHGD so 66, thang 3 - 2011