Đề Xuất Phương Án Điều Chỉnh Quy Hoạch Sản Xuất Nông Nghiệp Tại Xã Hiền Ninh Huyện Sóc Sơn Thành Phố Hà Nội

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành nghiên cứu khoa học,

tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ,

động viên của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình.

Nhân dịp hoàn thành nghiên cứu khoa học, cho phép tôi đƣợc bày tỏ lòng

kính trọng và biết ơn sâu sắc tới Thầy giáo - Ths.Hồ Văn Hóa đã tận tình hƣớng

dẫn, dành nhiều công sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình

học tập và thực hiện đề tài.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Viện Quản lý đất đai

và Phát triển nông thôn, Bộ môn quy hoạch và quản lý đất đai - Trƣờng Đại học Lâm

nghiệp đã tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành

nghiên cứu khoa học.

Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ viên chức UBND xã Hiền

Ninh đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.

Xin chân thành cảm ơn gia đình, ngƣời thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo mọi điều

kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi hoàn thành luận

án./.

Hà Nội, ngày ... tháng ... năm 2019

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thành Công

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC ẢN IỂU

PHẦN 1. MỞ ĐẦU........................................................................................................1

1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI...........................................................................1

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU....................................................................................2

1.2.1. Mục tiêu tổng quát................................................................................................2

1.2.2. Mục tiêu cụ thể .....................................................................................................2

1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ......................................................................................2

PHẦN 2. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................. 3

2.1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUY HOẠCH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP, ĐIỂU

CHỈNH QUY HOẠCH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP.................................................3

2.1.1. Một số khái niệm cơ bản ......................................................................................3

2.1.2. Vai trò và vị trí của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế quốc dân...................3

2.1.3. Vai trò và vị trí của nông nghiệp Việt Nam trong nông nghiệp Thế Giới...........4

2.1.4. Ý nghĩa, nội dung và nguyên tắc điều chỉnh quy hoạch sản xuất nông nghiệp ...5

2.1.5. Trình tự nội dung các bƣớc lập quy hoạch sản xuất nông nghiệp........................7

2.2. CĂN CỨ PHÁP LÝ ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP

TẠI XÃ HIỀN NINH, HUYỆN SÓC SƠN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI...........................8

2.2.1. Căn cứ pháp lý......................................................................................................8

2.2.2. Căn cứ, quy định điều chỉnh quy hoạch sản xuất nông nghiệp..........................11

2.3. CƠ SỞ THỰC TIỄN CÔNG TÁC ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SẢN XUẤT

NÔNG NGHIỆP...........................................................................................................13

2.3.1. Tình hình sản xuất nông nghiệp trên thế giới....................................................13

2.3.2. Tình hình sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam .....................................................15

PHẦN 3. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠN PHÁP N HIÊN CỨU....................................... 17

3.1. ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU...................................................................................17

Địa điểm nghiên cứu của đề tài là xã Hiền Ninh, huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội.17

3.2. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU ................................................................................17

3.3. ĐỐI TƢỢNG, VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU ..........................................................17

3.3.1. Đối tƣợng nghiên cứu.........................................................................................17

3.3.2. Vật liệu nghiên cứu ............................................................................................17

3.4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .................................................................................18

3.5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........................................................................18

3.5.1. Phƣơng pháp điều tra thu thập số liệu................................................................18

3.5.3. Phƣơng pháp xử lý số liệu..................................................................................19

3.5.4. Phƣơng Pháp đánh giá nhanh nông thôn............................................................19

3.5.5. Phƣơng pháp thống kê và sử lý số liệu...............................................................20

3.5.6. Phƣơng pháp chuyên gia, chuyên khảo..............................................................20

3.5.7. Phƣơng pháp khảo sát ........................................................................................20

3.5.8. phƣơng pháp điều tra ngoại nghiệp....................................................................20

PHẦN 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................................. 21

4.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ VÀ XÃ HỘI TÁC ĐỘNG ĐẾN SẢN XUẤT

NÔNG NGHIỆP...........................................................................................................21

4.1.1. Điều kiện tự nhiên ..............................................................................................21

4.1.2. Đặc điểm kinh tế và xã hội.................................................................................24

4.2. THỰC TRẠNG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP XÃ HIỀN NINH.......................27

4.2.1. Sản xuất nông nghiệp .........................................................................................27

4.2.2. Thực trạng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp ...................................30

4.3. Thực trạng cơ cấu sử dụng đất ..............................................................................33

4.4. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN PHƢƠNG ÁN QUY HOẠCH SẢN XUẤT

NÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN XÃ GIAI ĐOẠN 2012 - 2018 ............................34

4.4.1. Đánh giá các chỉ tiêu đã đạt đƣợc ......................................................................34

4.4.2. Những thuận lợi và khó khăn trong phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn

xã Hiền Nình.................................................................................................................35

4.5. PHƢƠNG ÁN ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP XÃ

HIỀN NINH, HUYỆN SÓC SƠN ĐẾN NĂM 2025 VÀ ĐỊNH HƢỚNG ĐẾN NĂM

2030 ..............................................................................................................................37

4.5.1. Phƣơng hƣớng, mục tiêu điều chỉnh quy hoạch.................................................37

4.5.2. Phƣơng án điều chỉnh quy hoạch sản xuất nông nghiệp ....................................39

4.6. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN QUY HOẠCH ..................................................51

4.6.1. Giải pháp về huy động vốn đầu tƣ .....................................................................51

4.6.2. Giải pháp về chế biến và bảo quản nông sản, thực phẩm ..................................52

4.6.3. Giải pháp về quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm ...............................................52

4.6.4. Giải pháp về tổ chức sản xuất và thị trƣờng tiêu thụ sản phẩm .........................52

4.6.5. Giải pháp về khuyến nông và ứng dụng công nghệ kỹ thuật vào sản xuất........54

4.6.6. Giải pháp về đào tạo và sử dụng có hiệu quả cao nguồn nhân lực ....................55

4.6.7. Giải pháp về cơ chế chính sách ..........................................................................55

4.6.8. Giải pháp về tổ chức thực hiện quy hoạch .........................................................56

PHẦN 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................ 58

5.1. KẾT LUẬN ...........................................................................................................58

5.2. KIẾN NGHỊ...........................................................................................................59

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................... 60

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Từ viết tắt Diễn giải

1 BCĐ Ban chỉ đạo

2 BNNPTNT Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn

3 BQT HTX NN Ban quản trị hợp tác xã nông nghiệp

4 BTNMT Bộ Tài nguyên Môi trƣờng

5 BTVH Bổ túc văn hóa

6 BXD Bộ xây dựng

7 CNH-HĐH Công nghiệp hóa - hiện đại hóa

8 GTVT Giao thông vận tải

9 HĐND Hội đồng nhân dân

10 KT-XH Kinh tế - xã hội

11 LĐ Lao động

12 NNCNC Nông nghiệp công nghệ cao

13 NTM Nông thôn mới

14 PTNT Phát triển nông thôn

15 QCVN Quy chuẩn Việt Nam

16 QCXDVN Quy chuẩn xây dựng Việt Nam

17 QH Quốc hội

18 THCS Trung học cơ sở

19 THPT Trung học phổ thông

20 TW Trung Ƣơng

21 UBND Ủy ban nhân dân

22 XDCB Xây dựng cơ bản

DANH MỤC ẢN IỂU

Bảng 4.1: Bảng thống kê dân số theo từng thôn của xã Hiền Ninh năm 2018 .............24

Bảng 4.2. Tổng hợp hiện trạng dân số và lao động xã Hiền Ninh năm 2018 ...............24

Bảng 4.3: Cơ cấu giá trị sản xuất của các nhóm ngành.................................................26

Bảng 4.4: Hiện trạng diện tích, năng suất, sản lƣợng ...................................................27

Bảng 4.5: Quy mô sản xuất ngành chăn nuôi xã Hiền Ninh.........................................28

Bảng 4.6: Diện tích, năng suất, sản lƣợng ngành NTTS...............................................28

Bảng 4.7: Hiện trạng các trạm bơm trên địa bàn xã......................................................30

Bảng 4.8: Hệ thống kênh mƣơng (tƣới - tiêu)...............................................................30

Bảng 4.9: Hệ thống giao thông nội đồng ......................................................................31

Bảng 4.10: Hiện trạng các trạm biến áp xã Hiền Ninh .................................................32

Bảng 4.11: Hiện trạng sử dụng đất của xã Hiền Ninh năm 2018..................................33

Bảng 4.12: Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sản xuất nông nghiệp..................35

Bảng 4.13: Cơ cấu giá trị sản xuất ngành nông nghiệp của xã đến năm 2030 .............39

Bảng 4.14: Điều chỉnh quy hoạch vùng trồng lúa.........................................................40

Bảng 4.15: Điều chỉnh quy hoạch vùng trồng rau an toàn............................................41

Bảng 4.16: Điều chỉnh quy hoạch vùng trồng hoa cây cảnh.........................................42

Bảng 4.17: Điều chỉnh quy hoạch vùng trồng cây ăn quả ............................................44

Bảng 4.18: Điều chỉnh quy hoạch vùng nông nghiệp tổng hợp...................................46

Bảng 4.20: Quy hoạch các trạm bơm............................................................................49

Bảng 4.21: Quy hoạch hệ thống điện phục vụ sản xuất nông nghiệp ...........................51

1

PHẦN 1. MỞ ĐẦU

1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Nhận thức đƣợc vai trò, tầm quan trọng của nông nghiệp, nông thôn Đảng và

Nhà nƣớc đã có nhiều chính sách ƣu tiên phát triển kinh tế khu vực nông nghiệp,

nông thôn. Để thực hiện có hiệu quả các chính sách về phát triển kinh tế khu vực

này thì vấn đề quy hoạch phát triển sản xuất (gồm quy hoạch phát triển sản xuất

nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp - dịch vụ; quy hoạch cơ sở hạ tầng

phục vụ sản xuất) là hết sức cần thiết và cần đƣợc ƣu tiên thực hiện.

Huyện Sóc Sơn đã hoàn thành việc xây dựng đồ án Quy hoạch chung xây

dựng nông thôn mới trên địa bàn các xã. Tuy nhiên căn cứ quy hoạch chung xây

dựng huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội đến năm 2030, tỷ lệ 1/10.000 đƣợc UBND

thành phố Hà Nội phê duyệt theo Quyết định số 2967/QĐ-UBND ngày 29/6/2015,

do tình hình kinh tế và xã hội ở địa phƣơng có nhiều thay đổi, đòi hỏi phải có

những dự báo sát hơn, có kế hoạch đáp ứng nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng và

phát triển không gian phục vụ thực hiện chuyển đổi sản xuất theo hƣớng công

nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn. Bên cạnh đó, chính sách dồn điền

đổi thửa đƣợc thực hiện trên địa bàn xã cũng đã làm thay đổi chức năng sử dụng

đất, quy mô sản xuất nông nghiệp.

Điều chỉnh Quy hoạch sản xuất nông nghiệp xã Hiền Ninh, huyện Sóc Sơn,

thành phố Hà Nội là việc làm cần thiết. Theo quy định tại Thông tƣ liên tịch số

13/2011/TTLT-BXD-BNNPTNT-BTN&MT ngày 28/10/2011 của liên bộ Bộ Nông

nghiệp và PTNT, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trƣờng quy định việc lập,

thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới, trong đó cần có quy

hoạch sản xuất nông nghiệp; đảm bảo sản xuất nông nghiệp đƣợc phát triển tốt, gắn

kết với các ngành kinh tế khác.

Điều chỉnh quy hoạch này sẽ là định hƣớng để các xã tập trung đầu tƣ theo

trình tự hợp lý, nhằm thực hiện Kế hoạch số 188/KH-UBND ngày 06/10/2016 của

UBND thành phố Hà Nội về việc thực hiện chƣơng trình số 02-CTr/TU ngày

26/4/2016 của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn

mới, nâng cao đời sống nông dân giai đoạn 2016-2020”. Đồng thời có đƣợc các

định hƣớng phát triển phù hợp với địa phƣơng để khai thác hiệu quả tiềm năng sẵn

có trên địa bàn xã tạo thành động lực thúc đẩy các hoạt động kinh tế - xã hội địa

phƣơng ngày càng phát triển.

Bên cạnh đấy việc điều chỉnh Quy hoạch sản xuất nông nghiệp xã Hiền Ninh

còn nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất ngành nông nghiệp của xã theo hƣớng sản

xuất hàng hóa, tập trung, phát huy lợi thế xây dựng và phát triển sản phẩm (Nông

sản) hàng hóa chủ lực; Phát triển sản xuất, phát triển kinh tế có hiệu quả; nâng cao

giá trị sản xuất; nâng cao thu nhập bền vững cho ngƣời dân; Tạo điều kiện gắn sản